อรรถกถาเล่มที่ ๖ หน้าที่ ๑๙.

เสวติ. สา กิร กาณกฺขิภาเวน วนนฺตาภิมุขีปิ น สกฺโกติ ภวิตุํ. กสฺมา? ยสฺมา ปตฺเตน วา สาขาย วา กณฺฏเกน วา ปหารสฺส ภายติ. คุนฺนํ อภิมุขีปิ น สกฺโกติ ภวิตุํ. กสฺมา? ยสฺมา สิงฺเคน วา กณฺเณน วา วาเลน วา ปหารสฺส ภายติ. อิงฺฆาติ โจทนฏฺเฐ นิปาโต. สํสาเทยฺยามาติ เอกปญฺหปุจฺฉเนเนว สํสาทนํ วิสาทมาปนฺนํ กเรยฺยาม. ตุจฺฉกุมฺภีว นนฺติ ริตฺตฆฏํ วิย นํ. โอโรเธยฺยามาติ วินทฺเธยฺยาม. ปูริตฆโฏ หิ อิโต จิโต จ ปริวตฺเตตฺวา น สุวินทฺธิโย โหติ. ริตฺตโก ยถารุจิ ปริวตฺเตตฺวา สกฺกา โหติ วินทฺธิตุํ, เอวเมว หตปญฺญตาย ริตฺตกุมฺภิสทิสํ สมณํ โคตมํ วาทวินทฺธเนน สมนฺตา วินทฺธิสฺสามาติ วทติ. อิติ ปริพฺพาชโก สตฺถุ สุวณฺณวณฺณํ นลาฏมณฺฑลํ อปสฺสนฺโต ทสพลสฺส ปรมฺมุขา อตฺตโน พลํ ทีเปนฺโต อสมฺภินฺนํ ขตฺติยกุมารํ ชาติยา ฆฏฺฏยนฺโต จณฺฑาลปุตฺโต วิย อสมฺภินฺนํ เกสรสีหํ มิคราชานํ ถาเมน ฆฏฺเฏนฺโต ชรสิคาโล วิย จ นานปฺปการํ ตุจฺฉคชฺชิตํ คชฺชิ. อุปาสโก ปิ จินฺเตสิ "อยํ ปริพฺพาชโก อติวิย คชชติ, อวีจิผุสนตฺถาย ปาทํ, ภวคฺคคหณตฺถาย หตฺถํ ปสารยนฺโต วิย นิรตฺถกํ วายมติ. สเจ เม สตฺถา อิมํ ฐานํ อาคจฺเฉยฺย, อิมสฺส ปริพฺพาชกสฺส ยาว ภวคฺคา อุสฺสิตํ มานทฺธชํ ฐานโสว โอปาเปยฺยา"ติ. [๕๔] ภควาปิ เตสํ ตํ กถาสลฺลาปํ อสฺโสสิเยว. เตน วุตฺตํ "อสฺโสสิ โข อิมํ กถาสลฺลาปนฺ"ติ. สุมาคธายาติ สุมาคธา นาม โปกฺขรณี, ยสฺสา ตีเร นิสินฺโน อญฺญตโร ปุริโส ปทุมนาฬนฺตเรหิ อสุรภวนํ ปวิสนฺตํ อสุรเสนํ อทฺทส. โมรนิวาโปติ นิวาโป วุจฺจติ ภตฺตํ, ยตฺถ โมรานํ อภเยน สทฺธึ นิวาโป ทินฺโน, ตํ ฐานนฺติ อตฺโถ. อพฺโภกาเสติ องฺคณฏฺฐาเน. อสฺสาสปฺปตฺตาติ ตุฏฺฐิปฺปตฺตา โสมนสฺสปฺปตฺตา. อชฺฌาสยนฺติ อุตฺตมนิสฺสยสมฺภูตํ. ^๑- อาทิพฺรหฺมจริยนฺติ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ....นิสฺสยภูตํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๖ หน้าที่ ๑๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=6&page=19&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=464&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=6&A=464&modeTY=2&pagebreak=1#p19