อรรถกถาเล่มที่ ๖ หน้าที่ ๒๖.

อเจลกปาลิมตฺตํปิ นตฺถิ, กุโต ปริสุทฺธปาลิ. อมฺหากํ ปริสุทฺธปาลิมตฺตํปิ นตฺถิ, กุโต จาตุยามสํวราทีนิ. จาตุยามสํวโรปิ นตฺถิ, กุโต อรญฺวาสาทีนิ. อรญฺวาโสปิ นตฺถิ, กุโต นีวรณปฺปหานาทีนิ. นีวรปฺปหานํปิ นตฺถิ, กุโต พฺรหฺมวิหาราทีนิ. พฺรหฺมวิหารมตฺตํปิ นตฺถิ, กุโต ปุพฺเพนิวาสาทีนิ. ปุพฺเพนิวาสาณมตฺตํปิ นตฺถิ, กุโต อมฺหากํ ทิพฺพจกฺขุ. เอตฺถ มยํ สาจริยกา นฏฺา"ติ. อิโต ภิยฺโย อุตฺตริตรนฺติ อิโต ทิพฺพจกฺขุาณาธิคมโต ภิยฺโย อญฺ อุตฺตรํ วิเสสาธิคมํ มยํ สุติวเสนาปิ น ชานามาติ วทนฺติ. นิโครฺธปชฺฌายนวณฺณนา [๗๕] อถ นิโครฺธํ ปริพฺพาชกนฺติ เอวํ กิรสฺส อโหสิ "อิเม ปริพฺพาชกา อิทานิ ภควโต ภาสิตํ สุสฺสูสนฺติ, อิมินา จ นิโครฺเธน ภควโต ปรมฺมุขา กกฺขฬํ ทุราสทวจนํ วุตฺตํ, อิทานิ อยํปิ โสตุกาโม ชาโต, กาโลทานิ เม อิมสฺส มานทฺธชํ นิปาเตตฺวา ภควโต สาสนํ อุกฺขิปิตุนฺ"ติ. อถ นิโครฺธํ ปริพฺพาชกํ เอตทโวจ. อปรํปิสฺส อโหสิ "อยํ มยิ อกเถนฺเต สตฺถารํ น ขมาเปสฺสติ, ตทสฺส อนาคเต อหิตาย ทุกฺขาย สํวตฺติสฺสติ, มยา ปน กถิเต ขมาเปสฺสติ, ตทสฺส ภวิสฺสติ ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขายา"ติ. อถ นิโครฺธํ ปริพฺพาชกํ เอตทโวจ. อปริสาวจรํ ปน นํ กโรถาติ เอตฺถ ปนาติ นิปาโต, อถ นํ อปริสาวจรํ กโรถาติ อตฺโถ. "อปริสาวจเรตนฺ"ติปิ ปาโ, อปริสาวจรํ วา เอตํ กโรถ, โคกาณาทีนํ วา อญฺตรนฺติ อตฺโถ. โคกาณนฺติ เอตฺถาปิ โคกาณํ ปริยนฺตจารินึ วิย กโรถาติ อตฺโถ. ตุณฺหีภูโตติ ตุณฺหีภาวํ อุปคโต. มงฺกุภูโตติ นิตฺเตชตํ อาปนฺโน. ปตฺตกฺขนฺโธติ โอนตคีโว. อโธมุโขติ เหฏฺามุโข. [๗๖] พุทฺโธ โส ภควา โพธายาติ สยํ พุทฺโธ สตฺตานํปิ จตุสจฺจํ โพธนตฺถาย ธมฺมํ เทเสติ. ทนฺโตติ จกฺขุโตปิ ทนฺโต ฯเปฯ มนโตปิ ทนฺโต. ทมถายาติ อญฺเสํปิ ทมนตฺถายเอว, น วาทตฺถาย. สนฺโตติ ราคสนฺตตาย สนฺโต, โทสโมหสนฺตตาย สพฺพากุสลสพฺพาภิสํขารสนฺตตาย

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๖ หน้าที่ ๒๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=6&page=26&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=643&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=6&A=643&pagebreak=1#p26