อรรถกถาเล่มที่ ๖ หน้าที่ ๙.

อเจลปาฏิกปุตฺตวตฺถุวณฺณนา [๑๕] ปาฏิกปุตฺโตติ ปาฏิกสฺส ปุตฺโต. ญาณวาเทนาติ ญาณวาเทน สทฺธึ. อุปฑฺฒปถนฺติ โยชนํ เจ, โน อนฺตเร ภเวยฺย, โคตโม อฑฺฒโยชนํ, อหํ อฑฺฒโยชนํ. เอส นโย อฑฺฒโยชนาทีสุ. เอกปทวารํปิ อติกฺกมฺม คจฺฉโต ชโย ภวิสฺสติ, อนาคจฺฉโต ปราชโยติ. เต ตตฺถาติ เต มยํ ตตฺถ สมาคตฏฺฐาเน. ตทฺทิคุณํ ตทฺทิคุณาหนฺติ ตโต ตโต ทิคุณํ ทิคุณํ อหํ กริสฺสามีติ, ภควตา สทฺธึ ปาฏิหาริยํ กาตุํ อสมตฺถภาวํ ชานนฺโตปิ "อุตฺตมปุริเสน สทฺธึ ปฏฺฐเปตฺวา อสกฺโกนฺตสฺสาปิ ^๑- ปสํสา ^๒- โหตี"ติ ญตฺวา เอวมาห. นครวาสิโนปิ ตํ สุตฺวา "อสมตฺโถ นาม เอวํ น คชฺชติ, อทฺธา อยํปิ อรหา ภวิสฺสตี"ติ ตสฺส มหนฺตํ สกฺการมกํสุ. [๑๖] เยนาหํ เตนุปสงฺกมีติ "สุนกฺขตฺโต กิร ปาฏิกปุตฺโต เอวํ วทตี"ติ อสฺโสสิ. อถสฺส หีนชฺฌาสยตฺตา หีนทสฺสนาย จิตฺตํ อุทปาทิ. โส ภควโต วตฺตํ กตฺวา ภควติ คนฺธกุฏึ ปวิฏฺเฐ ปาฏิกปุตฺตสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา ปุจฺฉิ "ตุเมฺห กิร เอวรูปึ กถํ กเถถา"ติ. อาม กเถมาติ. ยทิ เอวํ "มา จินฺตยิตฺถ มา ภายิตฺถ วิสฺสตฺถา ปุนปฺปุนํ เอวํ วเทถ, อหํ สมณสฺส โคตมสฺส อุปฏฺฐาโก, ตสฺส วิสยํ ชานามิ, ตุเมฺหหิ สทฺธึ ปาฏิหาริยํ กาตุํ นาสกฺขิสฺสติ, อหํ สมณสฺส โคตมสฺส กเถตฺวา ภยํ อุปฺปาเทตฺวา ตํ อญฺญโต คเหตฺวา คมิสฺสามิ, ตุเมฺห มา ภายิตฺถา"ติ ตํ อสฺสาเสตฺวา ภควโต สนฺติกํ คโต. เตน วุตฺตํ "เยนาหํ เตนุปสงฺกมี"ติ. ตํ วาจนฺติ อาทีสุ "อหํ อพุทฺโธว สมาโน พุทฺโธมฺหีติ วิจรึ, อภูตเมว กถิตํ นาหํ พุทฺโธ"ติ วทนฺโต ตํ วาจํ ปชหติ นาม. รโห นิสีทิตฺวา จินฺตยมาโน "อหํ `เอตฺตกํ กาลํ อพุทฺโธว สมาโน พุทฺโธมฺหี'ติ วิจรึ, อิโตทานิ ปฏฺฐาย นาหํ พุทฺโธ"ติ จินฺตยนฺโต ตํ จิตฺตํ ปชหติ นาม. "อหํ `เอตฺตกํ กาลํ อพุทฺโธว สมาโน พุทฺโธมฺหี'ติ ปาปิกํ ^๓- ทิฏฺฐึ คเหตฺวา @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อิ. อสกฺกุณนฺตสฺสาปิ. ^๒ ฉ.ม. ปาสํโส ^๓ ฉ.ม. ปาปกํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๖ หน้าที่ ๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=6&page=9&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=6&A=210&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=6&A=210&modeTY=2&pagebreak=1#p9