อรรถกถาเล่มที่ ๗ หน้าที่ ๒๔๔.

สุตฺวา "อยฺเย พุทฺธรกฺขิโต สกุเณน คหิโต, โมเจม นนฺ"ติ เลฑฺฑุอาทีนิ คเหตฺวา อนุพนฺธิตฺวา โมเจสุํ. ตํ อาเนตฺวา ปุรโต ฐปิตํ เถรี อาห "พุทฺธรกฺขิต สกุเณน คหิตกาเล กึ จินฺเตสี"ติ. น อยฺเย อญฺญํ จินฺเตสึ, "อฏฺฐิปุญฺโชว อฏฺฐิปุญฺชํ คเหตฺวา คจฺฉติ, กตรสฺมึปิ ฐาเน วิปฺปกิริสฺสตี"ติ เอวํ อยฺเย อฏฺฐิปุญฺชเมว จินฺเตสินฺติ. สาธุ สาธุ พุทฺธรกฺขิต อนาคเต ภวกฺขยสฺส เต ปจฺจโย ภวิสฺสตีติ. เอวํ ตตฺถ ติรจฺฉานคตาปิ สติปฏฺฐานมนสิการยุตฺตา, ตสฺมา เนสํ ภควา สติปฏฺฐานวฑฺฒิเมว ^๑- ชเนนฺโต อิทํ สุตฺตํ อภาสิ. ตตฺถ เอกายโนติ เอกมคฺโค. มคฺคสฺส หิ:- "มคฺโค ปนฺโถ ปโถ ปชฺโช, อญฺชสํ วฏฺมายนํ นาวา อุตฺตรเสตู จ, กุลฺโล จ ภิสิ สงฺกโม"ติ ^*๒- พหูนิ นามานิ. สฺวายํ อิธ อายนนาเมน วุตฺโต. ตสฺมา เอกายโน อยํ ภิกฺขเว มคฺโคติ เอตฺถ เอกมคฺโค อยํ ภิกฺขเว มคฺโค, น เทฺวธาปถภูโตติ เอวมตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ. อถวา เอเกเนว อยิตพฺโพติ เอกายโน, เอเกนาติ คณสงฺคณิกํ ปหาย วูปกฏฺเฐน ปวิวิตฺตจิตฺเตน. อยิตพฺโพติ ปฏิปชฺชิตพฺโพ. อยนฺติ วา เอเตนาติ อยโน, สํสารโต นิพฺพานํ คจฺฉนฺตีติ อตฺโถ. เอกสฺส อยโน เอกายโน, เอกสฺสาติ เสฏฺฐสฺส. สพฺพสตฺตานํ เสฏฺโฐ จ ภควา, ตสฺมา ภควโตติ วุตฺตํ โหติ. กิญฺจาปิ หิ เตน อญฺเญปิ อยนฺติ, เอวํ สนฺเตปิ ภควโต ว โส อยโน เตน อุปฺปาทิตตฺตา. ยถาห "โส หิ พฺราหฺมณ ภควา อนุปฺปนฺนสฺส มคฺคสฺส อุปฺปาเทตา"ติอาทิ. ^๓- อยตีติ วา อยโน, คจฺฉติ ปวตฺตตีติ อตฺโถ. เอกสฺมึ อยโนติ เอกายโน, อิมสฺมึเยว ธมฺมวินเย ปวตฺตติ, น อญฺญตฺราติ วุตฺตํ โหติ. ยถาห "อิมสฺมึ โข สุภทฺท ธมฺมวินเย อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค อุปลพฺภตี"ติ. ^๔- เทสนาเภโทเยว เหโส, อตฺโถ ปเนโก. อปิจ เอกํ อยตีติ เอกายโน. ปุพฺพภาเค นานามุขภาวนานเยน ปวตฺโตปิ อปรภาเค เอกํ นิพฺพานเมว คจฺฉตีติ วุตฺตํ โหติ. ยถาห พฺรหฺมา สหมฺปติ:- @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. สติปฏฺฐานพุทฺธิเมว ^*๒ ปาลิ. อุตฺตรเสตุ ปกุลฺโล สงฺกโม.., ขุ. @จูฬ. ๓๐/๕๖๘/๒๗๗ (สฺยา) ^๓ ม. อุปริ. ๑๔/๗๙/๕๙ โคปกโมคฺคลฺลานสุตฺต @^๔ ที. มหา. ๑๐/๒๑๔/๑๓๒ สุภทฺทปริพฺพาชกวตฺถุ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๗ หน้าที่ ๒๔๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=7&page=244&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=7&A=6238&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=7&A=6238&modeTY=2&pagebreak=1#p244