อรรถกถาเล่มที่ ๘ หน้าที่ ๒๔๑.

สพฺเพ ตตฺถ ตตฺเถว อจฺฉิชฺชนฺตีติ ทสฺเสติ. นตฺถิ มาตา นตฺถิ ปิตาติ เตสุ สมฺมาปฏิปตฺติมิจฺฉาปฏิปตฺตีนํ ผลาภาววเสน วทติ. นตฺถิ สตฺตา โอปปาติกาติ จวิตฺวา อุปปชฺชนกสตฺตา นาม นตฺถีติ วทติ. สยํ อภิญฺา สจฺฉิกตฺวา ปเวเทนฺตีติ เย อิมญฺจ โลกํ ปรญฺจ โลกํ อภิวิสิฏฺาย ปญฺาย สยํ ปจฺจกฺขํ กตฺวา ปเวเทนฺติ, เต นตฺถีติ สพฺพญฺุพุทฺธานํ อภาวํ ทีเปติ, เอตฺตาวตา ทสวตฺถุกา มิจฺฉาทิฏฺิ กถิตา โหติ. [๔๔๑] ปาณาติปาตํ ปหายาติอาทโย สตฺต กมฺมปถา จูฬหตฺถิปเท วิตฺถาริตา. อนภิชฺฌาทโย อุตฺตานตฺถาเยว. [๔๔๒] สหพฺยตํ อุปปชฺเชยฺยนฺติ สหภาวํ อุปคจฺเฉยฺยํ. พฺรหฺมกายิกานํ เทวานนฺติ ปมชฺฌานภูมิเทวานํ. อาภานํ เทวานนฺติ อาภา นาม วิสุํ นตฺถิ, ปริตฺตาภอปฺปมาณาภอาภสฺสรานํ เอตํ อธิวจนํ. ปริตฺตาภานนฺติอาทิ ปน เอกโต อคเหตฺวา เตสํเยว เภทโต คหณํ. ปริตฺตสุภานนฺติอาทีสุปิ เอเสว นโย. อิติ ภควา อาสวกฺขยํ ทสฺเสตฺวา อรหตฺตนิกูเฏน เทสนํ นิฏฺเปสิ. อิธ ตฺวา ปน เทวโลกา สมาเนตพฺพา, ติสฺสนฺนํ ตาว ฌานภูมีนํ วเสน นว พฺรหฺมโลกา, ปญฺจ สุทฺธาวาสา, จตูหิ อารุปฺเปหิ ^๑- สทฺธึ นวาติ อฏฺารส, เวหปฺผเลหิ สทฺธึ เอกูนวีสติ, เต อสญฺ ^๒- ปกฺขิปิตฺวา วีสติ พฺรหฺมโลกา โหนฺติ, เอวํ ฉหิ กามาวจเรหิ สทฺธึ ฉพฺพีสติ เทวโลกา นาม, เตสํ สพฺเพสํปิ ภควตา ทสหิ กุสลกมฺมปเถหิ นิพฺพตฺติ ทสฺสิตา. ตตฺถ ฉสุ ตาว กามาวจเรสุ ติณฺณํ สุจริตานํ วิปาเกเนว นิพฺพตฺติ โหติ. อุปริเทวโลกานํ ปน อิเม กมฺมปถา อุปนิสฺสยวเสน กถิตา. ทสกุสลกมฺมปถา หิ สีลํ, สีลวโตว ^๓- กสิณปริกมฺมํ อิชฺฌตีติ. สีเล ปติฏฺาย กสิณปริกมฺมํ กตฺวา ปมชฺฌานํ นิพฺพตฺเตตฺวา ปมชฺฌานภูมิยํ นิพฺพตฺตติ, ทุติยาทีนิ ภาเวตฺวา ทุติยชฺฌานภูมิอาทีสุ นิพฺพตฺตติ, รูปาวจรชฺฌานํ ปาทกํ กตฺวา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อนาคามิผเล ปติฏฺิโต ปญฺจสุ สุทฺธาวาเสสุ นิพฺพตฺตติ, รูปาวจรชฺฌานํ ปาทกํ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อรูเปหิ ^๒ ม. อสญฺเ ^๓ ฉ.ม. สีลวโต จ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๘ หน้าที่ ๒๔๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=8&page=241&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=8&A=6157&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=8&A=6157&pagebreak=1#p241