อรรถกถาเล่มที่ ๘ หน้าที่ ๘๔.

อาคตาคตานํ ยาจกานํ อลงฺกตปฏิยตฺตํ สีสํ กนฺติตฺวา คลโลหิตํ นีหริตฺวา สุอญฺชิตานิ อกฺขีนิ อุปฺปาเฏตฺวา กุลวํสปฺปทีปํ ปุตฺตํ มนาปจารินึ ภริยนฺติ เอวมาทีนิ เทนฺตสฺส อญฺญานิ จ ขนฺติวาทิสทิเสสุ อตฺตภาเวสุ เฉชฺชเภชฺชาทีนิ ปาปุณนฺตสฺส อาคมนียปฏิปทํ สนฺธาเยตํ วุตฺตํ. หลนฺติ เอตฺถ หกาโร นิปาตมตฺโต, อลนฺติ อตฺโถ. ปกาสิตุนฺติ เทสิตุํ, เอวํ กิจฺเฉน อธิคตสฺส ธมฺมสฺส อลํ วิภชิตุํ, ^๑- ปริยตฺตํ เทสิตุํ, โก อตฺโถ เทสิเตนาติ วุตฺตํ โหติ. ราคโทสปเรเตหีติ ราคโทสปริผุฏฺเฐหิ ราคโทสานุคเตหิ วา. ปฏิโสตคามินฺติ นิจฺจาทีนํ ปฏิโสตํ อนิจฺจํ ทุกฺขํ อนตฺตา อสุภนฺติ เอวํ คตํ จตุสจฺจธมฺมํ. ราครตาติ กามราเคน ภวราเคน ทิฏฺฐิราเคน จ รตา. น ทกฺขนฺตีติ อนิจฺจํ ทุกฺขมนตฺตา อสุภนฺติ อิมินา สภาเวน น ปสฺสิสฺสนฺติ, เต อปสฺสนฺเต โก สกฺขิสฺสติ เอวํ คาหาเปตุํ. ตโมกฺขนฺเธน อาวุตาติ อวิชฺชาราสินา อชฺโฌตฺถตา. [๒๘๒] อปฺโปสฺสุกฺกตายาติ นิรุสฺสุกฺกภาเวน, อเทเสตุกามตายาติ อตฺโถ. กสฺมา ปนสฺส เอวํ จิตฺตํ นมิ, นนุ เอส มุตฺโต โมเจสฺสามิ, ติณฺโณ ตาเรสฺสามีติ. "กึ เม อญฺญาตเวเสน ธมฺมํ สจฺฉิกเตนิธ สพฺพญฺญุตํ ปาปุณิตฺวา ตารยิสฺสํ สเทวกนฺ"ติ ^๒- ปตฺถนํ กตฺวา ปารมิโย ปูเรตฺวา สพฺพญฺญุตํ ปตฺโตติ. สจฺจเมตํ, ตเทวํ ปจฺจเวกฺขณานุภาเวน ปนสฺส เอวํ จิตฺตํ นมิ. ตสฺส หิ สพฺพญฺญุตํ ปตฺวา สตฺตานํ กิเลสคหณตํ, ธมฺมสฺส จ คมฺภีรตํ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส สตฺตานํ กิเลสคหณตา จ ธมฺมคมฺภีรตา จ สพฺพากาเรน ปากฏา ชาตา, อถสฺส "อิเม สตฺตา กญฺชิกปุณฺณลาพุ วิย, ตกฺกภริตจาฏิ วิย, วสาเตมิตปิโลติกา ^๓- วิย, อญฺชนมกฺขิตหตฺโถ วิย จ กิเลสภริตา อติสงฺกิลิฏฺฐา ราครตา โทสทุฏฺฐา โมหมูฬฺหา, เต กินฺนาม ปฏิวิชฺฌิสฺสนฺตี"ติ จินฺตยโต กิเลสคหณปจฺจเวกฺขณานุภาเวนาปิ เอวํ จิตฺตํ นมิ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. เทสิตุํ ^๒ ขุ. พุทฺธวํส. ๓๓/๕๕/๔๒๑ ทีปงฺกรพุทฺธวํส (สฺยา) @^๓ ฉ.ม. วสาเตลปีตปิโลติกา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๘ หน้าที่ ๘๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=8&page=84&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=8&A=2136&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=8&A=2136&modeTY=2&pagebreak=1#p84