มิลาตภาวํ อาปชฺชเนน วิปริณาโม ภเวยฺย. วจฺฉกสฺส ปน ขีรปิปาสาย สุสฺสนํ
อญฺญถตฺตํ นาม, สุสฺสิตฺวา กาลกิริยา วิปริณาโม นาม.
[๑๖๐] ปสาทิโต ภควาติ เถโร กิร ตตฺถ นิสินฺโนว ทิพฺพจกฺขุนา
พฺรหฺมานํ อาคตํ อทฺทส, ทิพฺพาย โสตธาตุยา จ อายาจนสทฺทํ สุณิ, เจโตปริยญาเณน
ภควโต ปสนฺนภาวํ อญฺญาสิ. ตสฺมา "กญฺจิ ภิกฺขุ ํ เปเสตฺวา ปกฺโกสิยมานานํ
คมนํ นาม น ผาสุกํ, ยาว สตฺถา น เปเสติ, ตาวเทว คมิสฺสามา"ติ
มญฺญมาโน เอวมาห. อปฺโปสฺสุกฺโกติ อญฺเญสุ กิจฺเจสุ อนุสฺสุกฺโก หุตฺวา.
ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารนฺติ ผลสมาปตฺติวิหารํ อนุยุตฺโต มญฺเญ ภควา วิหริตุกาโม,
โส อิทานิ ยถารุจิยา วิหริสฺสติ ๑- เอวํ เม อโหสีติ วทติ. มยํปิทานีติ
มยํ ปรํ โอวทมานา วิหารโต นิกฺกฑฺฒิตา, กึ อมฺหากํ ปโรวาเทน. อิทานิ มยํปิ
ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหาเรเนว วิหริสฺสามาติ ทีเปติ. เถโร อิมสฺมึ ฐาเน วิรุทฺโธ ๒-
อตฺตโน ภารภาวํ น อญฺญาสิ. อยํ หิ ภิกฺขุสํโฆ ทฺวินฺนํปิ มหาเถรานํ ภาโร,
เตน นํ ปฏิเสเธนฺโต ภควา อาคเมหีติอาทิมาห. มหาโมคฺคลฺลานตฺเถโร ปน
อตฺตโน ภารภาวํ อญฺญาสิ. เตนสฺส ภควา สาธุการํ อทาสิ.
[๑๖๑] จตฺตาริมานิ ภิกฺขเวติ กสฺมา อารภิ? อิมสฺมึ สาสเน จตฺตาริ
ภยานิ. โย ตานิ อภีโต โหติ, โส อิมสฺมึ สาสเน ปติฏฺฐาตุ ํ สกฺโกติ, อิตโร
ปน น สกฺโกตีติ ทสฺเสตุ ํ อิมํ เทสนํ อารภิ. ตตฺถ อุทโกโรหนฺเตติ อุทกํ
โอโรหนฺเต ปุคฺคเล. กุมฺภีลภยนฺติ สุ ํสุมารภยํ. สุสุกาภยนฺติ จณฺฑมจฺฉภยํ.
[๑๖๒] โกธุปายาสสฺเสตํ อธิวจนนฺติ ยถา หิ พาหิรํ อุทกํ โอติณฺโณ
อูมีสุ โอสีทิตฺวา มรติ, เอวํ อิมสฺมึ สาสเน โกธุปายาเส โอสีทิตฺวา วิพฺภมติ.
ตสฺมา โกธุปายาโส "อูมิภยนฺ"ติ วุตฺโต.
[๑๖๓] โอทริกตฺตสฺเสตํ อธิวจนนฺติ ยถา หิ พาหิรํ อุทกํ โอติณฺโณ
กุมฺภีเลน ขาทิโต มรติ, เอวํ อิมสฺมึ สาสเน โอทริกตฺเตน ขาทิโต วิพฺภมติ.
ตสฺมา โอทริกตฺตํ "กุมฺภีลภยนฺ"ติ วุตฺตํ.
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. วิหริสฺสตีติ ๒ ฉ.ม. วิรทฺโธ
เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๑๓๐.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=9&page=130&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=9&A=3270&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=9&A=3270&modeTY=2&pagebreak=1#p130