ภุมฺมเทวตา ปน ติฏฺฐนฺติ. กสฺมา? นิลียโนกาสสฺส อตฺถิตาย. เสสกามภเว
มนุสฺเสสุ โสตาปนฺนาทโย ตโย ติฏฺฐนฺติ, กามาวจรเทเวสุ โสตาปนฺนา
สกทาคามิโน จ, อนาคามิขีณาสวา ปเนตฺถ น ติฏฺฐนฺติ. กสฺมา? ตญฺหิฏฺฐานํ
ลฬิตชนสฺส อาวาโส, นตฺถิ ตตฺถ เตสํ ปวิเวการหํ ปฏิจฺฉนฺนฏฺฐานญฺจ. อิติ
ตตฺถ ขีณาสโว ปรินิพฺพาติ, อนาคามี จวิตฺวา สุทฺธาวาเส นิพฺพตฺตติ.
กามาวจรเทวโต อุปริ ปน จตฺตาโรปิ อริยา ติฏฺฐนฺติ.
โสปาสิ กมฺมวาทีติ โสปิ กมฺมวาที อโหสิ, กิริยํปิ น ปฏิพาหิตฺถ.
ตํ หิ เอกูนนวุติกปฺปมตฺถเก ๑- อตฺตานํเยว คเหตฺวา กเถสิ. ๒- ตทา กิร
มหาสตฺโต ปาสณฺฑปริคฺคณฺหนตฺถํ ปพฺพชิโต ตสฺสปิ ปาสณฺฑสฺส นิปฺผลภาวํ
ชานิตฺวา วิริยํ น หาเปสิ, กิริยวาที หุตฺวา สคฺเค นิพฺพตฺตติ. ตสฺมา เอวมาห.
เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ.
ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย
จูฬวจฺฉโคตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
ปฐมํ.
-------------
๒. อคฺคิวจฺฉโคตฺตสุตฺตวณฺณนา
[๑๘๗] เอวมฺเม สุตนฺติ อคฺคิวจฺฉโคตฺตสุตฺตํ. ตตฺถ น โข อหนฺติ
ปฐมวาเร นาหํ สสฺสตทิฏฺฐิโกติ วทติ, ทุติเย นาหํ อุจฺเฉททิฏฺฐิโกติ. เอวํ
อนฺตานนฺติกาทิวเสน สพฺพวาเรสุ ปฏิกฺเขโป เวทิตพฺโพ. โหติ จ น จ โหตีติ
อยํ ปเนตฺถ เอกจฺจสสฺสตวาโท. เนว โหติ น น โหตีติ อยํ อมราวิกฺเขโปติ
เวทิตพฺโพ.
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. เอกนวุติกปฺปมตฺถเก ๒ ฉ.ม. กเถติ
เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๑๔๕.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=9&page=145&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=9&A=3646&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=9&A=3646&modeTY=2&pagebreak=1#p145