อรรถกถาเล่มที่ ๙ หน้าที่ ๒๐๕.

ธมฺมกถายปิ ปสีทิสฺสติ, ปสนฺโน จ ปสนฺนาการํ กาตุํ สกฺกิสฺสติ, มิตฺตา นาม เอตทตฺถํ โหนฺติ, ยงฺกิญฺจิ กตฺวา มม สหายํ คเหตฺวา ทสพลสฺส สนฺติกํ คมิสฺสามี"ติ. ตสฺมา นํ เกเสสุ ปรามสิตฺวา เอตทโวจ. อิตรชจฺโจติ อญฺญชาติโก, มยา สทฺธึ อสมานชาติโก, ลามกชาติโกติ อตฺโถ. น วติทนฺติ อิทํ อมฺหากํ คมนํ เนว ^๑- โอรกํ ภวิสฺสติ น ขุทฺทกํ, มหนฺตํ ภวิสฺสติ. อยญฺหิ น อตฺตโน ถาเมน คณฺหิ, สตฺถุ ถาเมน คณฺหีติ คหณสฺมึเยว นิฏฺฐํ อคมาสิ. ยาเวตโทหิปีติ ^๒- เอตฺถ โทการหิการปิการา นิปาตา, ยาวตปรมนฺติ ^๓- อตฺโถ. อิทํ วุตฺตํ โหติ "วาจาย อาลปนํ โอวฏฺฏิกาย คหณญฺจ อติกฺกมิตฺวา ยาว เกสคฺคหณํปิ ตตฺถ คหณตฺถํ ปโยโค กตฺตพฺโพ"ติ. [๒๘๕] ธมฺมิยา กถายาติ อิธ สติปฏิลาภตฺถาย ปุพฺเพนิวาสปฏิสํยุตฺตา ธมฺมีกถา เวทิตพฺพา. ตสฺส หิ ภควา "โชติปาโล ตฺวํ น ลามกฏฺฐานํ โอติณฺณสตฺโต มหาโพธิปลฺลงฺเก ปน สพฺพญฺญุตญาณํ ปตฺเถตฺวา โอติณฺโณสิ, น ตาทิสสฺส นาม ปมาทวิหาโร ยุตฺโต"ติอาทินา นเยน สติปฏิลาภาย ธมฺมกถํ ^๔- กเถสิ. ปรสมุทฺทวาสีเถรา ปน วทนฺติ:- "โชติปาล ยถา อหํ ทสปารมิโย ปูเรตฺวา สพฺพญฺญุตญาณํ ปฏิวิชฺฌิตฺวา วีสติสหสฺสภิกฺขุปริวาโร โลเก วิจรามิ, เอวเมว ตฺวํปิ ทสปารมิโย ปูเรตฺวา สพฺพญฺญุตญาณํ ปฏิวิชฺฌิตฺวา สมณคณปริวาโร โลเก วิจริสฺสสิ. เอวรูเปน นาม ตยา ปมาทํ อาปชฺชิตุํ น ยุตฺตนฺ"ติ ยถาสฺส ปพฺพชฺชาย จิตฺตํ นมติ, เอวํ กาเมสุ อาทีนวํ เนกฺขมฺเม จ อานิสํสํ กเถสีติ. [๒๘๖] อลตฺถ โข อานนฺท ฯเปฯ ปพฺพชฺชํ อลตฺถ อุปสมฺปทนฺติ ปพฺพชิตฺวา กึ อกาสิ? ยํ โพธิสตฺเตหิ กตฺตพฺพํ. โพธิสตฺตา หิ พุทฺธานํ สมฺมุเข ปพฺพชนฺติ. ปพฺพชิตฺวา จ ปน อิตฺตรสตฺตา วิย ปติตสิงฺคา น โหนฺติ, จตุปาริสุทฺธิสีเล ปน สุปติฏฺฐาย เตปิฏกํ พุทฺธวจนํ อุคฺคณฺหิตฺวา เตรสธุตงฺคานิ สมาทาย อรญฺญํ ปวิสิตฺวา คตปจฺจาคตวตฺตํ ปูรยมานา สมณธมฺมํ กโรนฺตา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา ยาว อนุโลมญาณํ อาหจฺจ ติฏฺฐนฺติ, มคฺคผลตฺถํ วายามํ น กโรนฺติ. โชติปาโลปิ ตเถว อกาสิ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. น วต ^๒ ฉ.ม. ยาวตาโทหิปีติ ^๓ สี. ยาเวตปรมนฺติ, ฉ.ม. @ยาวตุปรมนฺติ ^๔ ฉ.ม. ธมฺมํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้าที่ ๒๐๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=9&page=205&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=9&A=5158&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=9&A=5158&modeTY=2&pagebreak=1#p205