บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๘ สุตฺต. ขุ. วิมานวตฺถุ-เปตวตฺถุ-เถรคาถา-เถรีคาถา
เถรคาถาย ปญฺญาสนิปาโต [๓๙๙] |๓๙๙.๑๐๘๙| ๑ กทา นุหํ ปพฺพตกนฺทราสุ เอกากิโย อทฺทุติโย วิหสฺสํ อนิจฺจโต สพฺพภวํ วิปสฺสํ ตํ เม อิทนฺตํ นุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๐๙๐| กทา นุหํ ภินฺนปฏนฺธโร มุนิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโว ฯ ๒ ม. มุลาลปุปฺผํ ฯ กาสาววตฺโถ อมโม นิราสโย ๑- ราคญฺจ โทสญฺจ ตเถว โมหํ หิตฺวา ๒- สุขี ปวนคโต วิหสฺสํ ฯ |๓๙๙.๑๐๙๑| กทา อนิจฺจํ วธโรคนิทฺธํ ๓- กายํ อิมํ มจฺจุราชสฺส ๔- ปทูตํ วิปสฺสมาโน วีตภโย วิหสฺสํ เอโก วเน ตํ นุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๐๙๒| กทา นุหํ ภยชนนึ ทุกฺขาวหํ ตณฺหาลตํ พหุวิธานุวตฺตนึ ปญฺญามยํ ติขิณมสึ คเหตฺวา เฉตฺวา วเส ตมฺปิ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๐๙๓| กทา นุ ปญฺญามยมุคฺคเตชํ สตฺถํ อิสีนํ อหมาทยิตฺวา ๕- มารํ สเสนํ สหสา ภญฺชิสฺสํ สีหาสเน ตนฺนุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๐๙๔| กทา นุหํ สพฺภิ สมาคเมสุ ทิฏฺโฐ ภเว ธมฺมครูหิ ตาทิหิ ยถาวทสฺสีหิ ชิตินฺทฺริเยหิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. นิราโส ฯ ๒ ม. ยุ. หนฺตฺวา ฯ ๓ ยุ. วธโรคนีฬํ ฯ @๔ ยุ. มจฺจุชรายุปทฺทุตํ ฯ ๕ ยุ. สหสาทิยิตฺวา ฯ ปธานิโย ตนฺนุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๐๙๕| กทา นุ มํ ตนฺทิขุทาปิปาสา วาตาตปา กีฏสิรึสปา วา นิพาธยิสฺสนฺติ ๑- น ตํ คิริพฺพเช อตฺตตฺถิยํ ตนฺนุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๐๙๖| กทา นุ โข ยํ วิทิตํ มเหสินา จตฺตาริ สจฺจานิ สุทุทฺทสานิ สมาหิตตฺโต สติมา อคจฺฉํ ปญฺญาย ตํ ตนฺนุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๐๙๗| กทา นุ รูเป อมิเต จ สทฺเท คนฺเธ รเส ผุสิตพฺเพ จ ธมฺเม อาทิตฺตโตหํ สมเถหิ ยุตฺโต ปญฺญาย ทกฺขํ ตทิทํ กทา เม ฯ |๓๙๙.๑๐๙๘| กทา นุหํ ทุพฺพจเนน วุตฺโต ตโตนิมิตฺตํ วิมโน น เหสฺสํ อโถ ปสฏฺโฐปิ ตโตนิมิตฺตํ ตุฏฺโฐ น เหสฺสํ ตทิทํ กทา เม ฯ |๓๙๙.๑๐๙๙| กทา นุ กฏฺเฐ จ ติเณ ลตา จ ขนฺเธ อิเมหํ อมิเต จ ธมฺเม อชฺฌติกาเนว จ พาหิรานิ จ @เชิงอรรถ: ๑ ม. น พาธยิสฺสนฺติ ฯ สมํ ตุเลยฺยํ ตทิทํ กทา เม ฯ |๓๙๙.๑๑๐๐| กทา นุ มํ ปาวุสกาลเมโฆ นเวน โตเยน สจีวรํ วเน อิสิปฺปยาตมฺหิ ปเถ วชนฺตํ โอวสฺสเต ตนฺนุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๑| กทา มยูรสฺส สิขณฺฑิโน วเน ทิชสฺส สุตฺวา คิริคพฺภเร รุตํ ปจฺจุฏฺฐหิตฺวา อมตสฺส ปตฺติยา สญฺจินฺตเย ตนฺนุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๒| กทา นุ คงฺคํ ยมุนํ สรสฺสตึ ปาตาลขิตฺตํ วฬวามุขญฺจ อสชฺชมาโน ปตเรยฺยมิทฺธิยา วิภึสนํ ตํ นุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๓| กทา นุ นาโคว สงฺคามจารี ปทาลเย กามคุเณสุ ฉนฺทํ นิพฺพชฺชยํ สพฺพสุภํ นิมิตฺตํ ฌาเน ยุตฺโต ๑- ตนฺนุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๔| กทา อิณฏฺโฏว ทลิทฺทโก นิธึ อาราธยิตฺวา ธนิเกหิ ปีฬิโต @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ยุโต ฯ ตุฏฺโฐ ภวิสฺสํ อธิคมฺม สาสนํ มเหสิโน ตนฺนุ กทา ภวิสฺสติ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๕| พหูนิ วสฺสานิ ตยามฺหิ ยาจิโต อคารวาเสน อลํ นุ เต อิทํ ตํ ทานิ มํ ปพฺพชิตํ สมานํ กึการณํ ๑- จิตฺต ตุวํ น ยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๖| นนุ อหํ จิตฺต ตยามฺหิ ยาจิโต คิริพฺพเช จิตฺรฉทา วิหงฺคมา มหินฺทโฆสตฺถนิตาภิคชฺชิโน เต ตํ รมิสฺสนฺติ วนมฺหิ ฌายินํ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๗| กุลมฺหิ มิตฺเต จ ปิเย จ ญาตเก ขิฑฺฑารตึ กามคุณญฺจ โลเก สพฺพํ ปหาย อิทมชฺฌุปาคโต อโถปิ ตฺวํ จิตฺต น มยฺห ตุสฺสสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๘| มเมว เอตํ น หิตํ ปเรสํ สนฺนาหกาเล ปริเทวิเตน กึ สพฺพํ อิทํ จลํ อิติ เปกฺขมาโน อภินิกฺขมึ อมตํ ปทํ ชิคีสํ ฯ |๓๙๙.๑๑๐๙| สุวุตฺตวาที ๓- ทฺวิปทานมุตฺตโม มหาภิสกฺโก นรทมฺมสารถิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. กึการณา ฯ ๒ ม. น หิ ตฺวํ ฯ ๓ ม. สุยุตฺตวาที ฯ จิตฺตํ จลํ มกฺกฏสนฺนิภํ อิติ อวีตราเคน สุทุนฺนิวาริยํ ฯ |๓๙๙.๑๑๑๐| กามาหิ จิตฺรา มธุรา มโนรมา อวิทฺทสู ยตฺถ สิตา ปุถุชฺชนา เต ทุกฺขมิจฺฉนฺติ ปุนพฺภเวสิโน จิตฺเตน นีตา นิรเย นิรงฺกตา ๑- ฯ |๓๙๙.๑๑๑๑| มยูรโกญฺจาภิรุทมฺหิ กานเน ทีปีหิ พฺยคฺเฆหิ ปุรกฺขโต วสํ กาเย อเปกฺขํ ชห มา ปธารย ๒- อิติสฺสุ มํ จิตฺต ปุเร นิยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๑๒| ภาเวหิ ฌานานิ จ อินฺทฺริยานิ จ พลานิ โพชฺฌงฺคสมาธิภาวนา ติสฺโส จ วิชฺชา ผุส พุทฺธสาสเน อิติสฺสุ มํ จิตฺต ปุเร นิยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๑๓| ภาเวหิ มคฺคํ อมตสฺส ปตฺติยา นิยฺยานิกํ สพฺพทุกฺขกฺขโยคธํ อฏฺฐงฺคิกํ สพฺพกิเลสโสธนํ อิติสฺสุ มํ จิตฺต ปุเร นิยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๑๔| ทุกฺขนฺติ ขนฺเธ ปฏิปสฺส โยนิโส @เชิงอรรถ: ๑ ม. นิรากตา ฯ ๒ ม. วิราธย ฯ ยโต จ ทุกฺขํ สมุเทติ ตํ ชห อิเธว ทุกฺขสฺส กโรหิ อนฺตํ อิติสฺสุ มํ จิตฺต ปุเร นิยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๑๕| อนิจฺจํ ทุกฺขนฺติ วิปสฺส โยนิโส สุญฺญํ อนตฺตาติ อฆํ วธนฺติ จ มโนวิจาเร อุปรุนฺธ เจตโส อิติสฺสุ มํ จิตฺต ปุเร นิยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๑๖| มุณฺโฑ วิรูโป อภิสาปมาคโต กปาลหตฺโถว กุเลสุ ภิกฺขสฺสุ ๑- ยุญฺชสฺสุ สตฺถุ วจเน มเหสิโน อิติสฺสุ มํ จิตฺต ปุเร นิยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๑๗| สุสํวุตตฺโต วิสิขนฺตรํ ๒- จรํ กุเลสุ กาเมสุ อสงฺคมานโส จนฺโท ยถา โทสินปุณฺณมาสิยา อิติสฺสุ มํ จิตฺต ปุเร นิยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๑๘| อารญฺญิโก โหติ จ ปิณฺฑปาติโก โสสานิโก โหติ จ ปํสุกูลิโก เนสชฺชิโก โหติ สทา ธุเต รโต อิติสฺสุ มํ จิตฺต ปุเร นิยุญฺชสิ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ภิกฺขสุ ฯ ๒ ม. วิสิขนฺตเร ฯ |๓๙๙.๑๑๑๙| โรเปตฺวา รุกฺขานิ ยถา ผเลสี มูเล ตรุํ เฉตฺตุ ตเมว อิจฺฉสิ ตถูปมํ จิตฺต ๑- อิทํ กโรสิ ยมฺมํ อนิจฺจมฺหิ จเล นิยุญฺชสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๒๐| อรูป ทูรงฺคม เอกจาริ น เต กริสฺสํ วจนํ อิทานิหํ ทุกฺขา หิ กามา กฏุกา มหพฺภยา นิพฺพานเมวาภิมโน จริสฺสํ ฯ |๓๙๙.๑๑๒๑| นาหํ อลกฺขฺยา อหิรีกตาย วา น จิตฺตเหตู น จ ทูรกนฺตนา อาชีวเหตู จ อหํ น นิกฺขมึ กโต จ เต จิตฺต ปฏิสฺสโว มยา ฯ |๓๙๙.๑๑๒๒| อปฺปิจฺฉตา สปฺปุริเสหิ วณฺณิตา มกฺขปฺปหานํ วูปสโม ทุกฺขสฺส อิติสฺสุ มํ จิตฺต ตทา นิยุญฺชสิ อิทานิ ตฺวํ คจฺฉสิ ปุพฺพจิณฺณํ ฯ |๓๙๙.๑๑๒๓| ตณฺหํ ๒- วิรชฺชญฺจ ปิยาปิยญฺจ สุภานิ รูปานิ สุขา จ เวทนา มโนปิยา ๓- กามคุณา จ วนฺตา วนฺเต อหํ อาวสิตุํ ๔- น อุสฺสเห ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. จิตฺตมิทํ ฯ ๒ ม. ตณฺหา อวิชฺชา ฯ ๓ ม. ยุ. มนาปิยา ฯ ๔ ยุ. อาคมิตุํ ฯ |๓๙๙.๑๑๒๔| สพฺพตฺถ เต จิตฺต วโจ กตํ มยา พหูสุ ชาติสุ น เมสิ โกปิโต อชฺฌตฺตสมฺภโว กตญฺญุตาย เต ทุกฺเข จิรํ สํสริตํ ตยา กเต ฯ |๓๙๙.๑๑๒๕| ตฺวญฺเญว โน จิตฺต กโรสิ พฺราหฺมโณ ตฺวํ ขตฺติโย ราชาทิสี กโรสิ เวสฺสา จ สุทฺทา จ ภวาม เอกทา เทวตฺตนํ วาปิ ตเวว วาหสา ฯ |๓๙๙.๑๑๒๖| ตเวว เหตู อสุรา ภวามเส ตฺวํมูลกํ เนรยิกา ภวามเส อโถ ติรจฺฉานคตาปิ เอกทา เปตตฺตนํ วาปิ ตเวว วาหสา ฯ |๓๙๙.๑๑๒๗| น ๑- นูน ทุพฺภิสฺสสิ มํ ปุนปฺปุนํ มุหุํ มุหุํ วารณิกํว ทุสฺสหํ ๒- อุมฺมตฺตเกเนว มยา ปโลภสิ กิญฺจาปิ เต จิตฺต วิราธิตํ มยา ฯ |๓๙๙.๑๑๒๘| อิทํ ปุเร จิตฺตมจาริ จาริกํ เยนิจฺฉกํ ยตฺถกามํ ยถาสุขํ ตทชฺชหํ นิคฺคหิสฺสามิ โยนิโส @เชิงอรรถ: ๑ ม. นนุ ฯ นสทฺโท นตฺถิ ฯ ๒ ม. ทสฺสยํ ฯ ยุ. ทสฺสหํ ฯ หตฺถึ ปภินฺนํ วิย องฺกุสคฺคโห ฯ |๓๙๙.๑๑๒๙| สตฺถา จ เม โลกมิมํ อธิฏฺฐหิ อนิจฺจโต อทฺธุวโต อสารโต ปกฺขนฺท มํ จิตฺต ชินสฺส สาสเน ตาเรหิ โอฆา มหตา สุทุตฺตรา ฯ |๓๙๙.๑๑๓๐| น เต อิทํ จิตฺต ยถาปุราณกํ นาหํ อลํ ตุยฺห วเส นิวตฺติตุํ มเหสิโน ปพฺพชิโตมฺหิ สาสเน น มาทิสา โหนฺติ วินาสธาริโน ฯ |๓๙๙.๑๑๓๑| นคา สมุทฺทา สริตา วสุนฺธรา ทิสา จตสฺโส วิทิสา อโธทิสา สพฺเพ อนิจฺจา ติภวา อุปทฺทุตา กุหึ คโต จิตฺต สุขํ รมิสฺสสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๓๒| ธี ธี ปรํ ๑- กึ มม จิตฺต กาหสิ น เต อลํ จิตฺต วสานุวตฺตโก น ชาตุ ภสฺตํ อุภโตมุขํ ฉุเป ธิรตฺถุ ปูรํ นวโสตสนฺทนึ ฯ |๓๙๙.๑๑๓๓| วราหเอเณยฺยวิคาฬฺหเสวิเต ปพฺภารกูเฏ ปกเฏว ๒- สุนฺทเร นวมฺพุนา ปาวุสสิตฺตกานเน @เชิงอรรถ: ๑ ม. ธิติปฺปรํ ฯ ๒ ม. ปพฺภารกุฏฺเฏ ปกเตว ฯ ตหึ คุหาเคหคโต รมิสฺสสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๓๔| สุนีลคีวา สุสิขา สุเปขุณา สุจิตฺตปตฺตจฺฉทนา วิหงฺคมา สุมญฺชุโฆสตฺถนิตาภิคชฺชิโน เต ตํ รมิสฺสนฺติ วนมฺหิ ฌายินํ ฯ |๓๙๙.๑๑๓๕| วุฏฺฐมฺหิ เทเว จตุรงฺคุเล ติเณ สมฺปุปฺผิเต เมฆนิภมฺหิ กานเน นคนฺตเร วิฏปิสโม สยิสฺสํ ตํ เม มุทุ โหหิติ ตูลสนฺนิภํ ฯ |๓๙๙.๑๑๓๖| ตถา ตุ กริสฺสามิ ๑- ยถาปิ อิสฺสโร ยํ ลพฺภติ เตนปิ โหตุ เม อลํ ตํ ตํ ๒- กริสฺสามิ ๑- ยถา อตนฺทิโต พิฬารภสฺตํว ยถา สุมทฺทิตํ ฯ |๓๙๙.๑๑๓๗| ตถา ตุ กริสฺสามิ ๑- ยถาปิ อิสฺสโร ยํ ลพฺภติ เตนปิ โหติ เม อลํ วิริเยน ตํ มยฺห วสานยิสฺสํ คชํว มตฺตํ กุสลงฺกุสคฺคโห ฯ |๓๙๙.๑๑๓๘| ตยา สุทนฺเตน อวตฺถิเตน ๓- หิ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. กสฺสามิ ฯ ๒ ม. น ตาหํ ฯ ๓ ยุ. อวฏฺฐิเตน ฯ หเยน โยคฺคาจริโยว อุชฺชุนา ปโหมิ มคฺคํ ปฏิปชฺชิตุํ สิวํ จิตฺตานุรกฺขีหิ สทา นิเสวิตํ ฯ |๓๙๙.๑๑๓๙| อารมฺมเณ ตํ พลสา นิพนฺธิสํ นาคํว ถมฺภมฺหิ ทฬฺหาย รชฺชุยา ตมฺเม สุคุตฺตํ สติยา สุภาวิตํ อนิสฺสิตํ สพฺพภเวสุ เหหิสิ ฯ |๓๙๙.๑๑๔๐| ปญฺญาย เฉตฺวา วิปถานุสารินํ โยเคน นิคฺคยฺห ปเถ นิเวสิย ทิสฺวา สมุทยํ วิภวญฺจ สมฺภวํ ทายาทโก เหหิสิ อคฺควาทิโน ฯ |๓๙๙.๑๑๔๑| จตุพฺพิปลฺลาสวสํ อธิฏฺฐิตํ คามณฺฑลํว ปริเนสิ จิตฺต มํ นนุ ๑- สญฺโญชนพนฺธนจฺฉิทํ สํเสวเส การุณิกํ มหามุนึ ฯ |๓๙๙.๑๑๔๒| มิโค ยถา เสริ สุจิตฺตกานเน รมฺมํ คิรึ ปาวิสิ อพฺภมาลินํ ๒- อนากุเล ตตฺถ นเค รมิสฺสสิ ๓- อสํสยํ จิตฺต ปราภวิสฺสสิ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ นูนาติปิ ฯ ๒ ม. ปาวุสอพฺภมาลินึ ฯ ๓ ม. รมิสฺสํ ฯ |๓๙๙.๑๑๔๓| เย ตุยฺห ฉนฺเทน วเสน วตฺติโน นรา จ นารี จ อนุโภนฺติ ยํ สุขํ อวิทฺทสู มารวสานุวตฺติโน ภวาภินนฺที ตว จิตฺต เสวกาติ ฯ ตาลปุโฏ เถโร ฯ อุทฺทานํ ปญฺญาสมฺหิ นิปาตมฺหิ เอโก ตาลปุโฏ สุจิ คาถาโย ตตฺถ ปญฺญาส ปุน ปญฺจ จ อุตฺตรีติ ฯ ปญฺญาสนิปาโต สมตฺโต ฯ ----------------- เถรคาถาย สฏฺฐิกนิปาโต [๔๐๐] |๔๐๐.๑๑๔๔| ๑ อารญฺญิกา ๒- ปิณฺฑปาติกา อุญฺฉาปตฺตาคเต รตา ทาเลมุ มจฺจุโน เสนํ อชฺฌตฺตํ สุสมาหิตา ฯ |๔๐๐.๑๑๔๕| อารญฺญิกา ๒- ปิณฺฑปาติกา อุญฺฉาปตฺตาคเต รตา ธุนามุ ๓- มจฺจุโน เสนํ นฬาคารํว กุญฺชโร ฯ |๔๐๐.๑๑๔๖| รุกฺขมูลิกา สาตติกา อุญฺฉาปตฺตาคเต รตา ทาเลมุ มจฺจุโน เสนํ อชฺฌตฺตํ สุสมาหิตา ฯ |๔๐๐.๑๑๔๗| รุกฺขมูลิกา สาตติกา อุญฺฉาปตฺตาคเต รตา @เชิงอรรถ: ๑ ม. สาวกา ฯ ๒ ยุ. อารญฺญกา ฯ ๓ ม. ยุ. ธุนาม ฯ ธุนามุ ๑- มจฺจุโน เสนํ นฬาคารํว กุญฺชโร ฯ |๔๐๐.๑๑๔๘| อฏฺฐิกงฺกลกุฏิเก มํสนฺหารุปฺปสิพฺพิเต ธิรตฺถุ ปูเร ทุคฺคนฺเธ ปรคตฺเต มมายเส ฯ |๔๐๐.๑๑๔๙| คูถภสฺเต ตโจนทฺเธ อุรคณฺฑปิสาจินิ นว โสตานิ เต กาเย ยานิ สนฺทนฺติ สพฺพทา ฯ |๔๐๐.๑๑๕๐| ตว สรีรํ นวโสตํ ทุคฺคนฺธกํ ๒- ปริวชฺเชยฺย ภิกฺขุ ปริวชฺชยเต ตํ มีฬฺหํว ยถา สุจิกาโม ฯ |๔๐๐.๑๑๕๑| เอวญฺเจ ตํ ชโน ชญฺญา ยถา ชานามิ ตํ อหํ อารกา ปริวชฺเชยฺย คูถฏฺฐานํว ปาวุเส ฯ |๔๐๐.๑๑๕๒| เอวเมตํ มหาวีร ยถา สมณ ภาสสิ เอตฺถ เจเก วิสีทนฺติ ปงฺกมฺหิว ชรคฺคโว ฯ |๔๐๐.๑๑๕๓| อากาสมฺหิ หลิทฺทาย ๓- โย มญฺเญถ รเชตเว อญฺเญน วาปิ รงฺเคน วิฆาตุทยเมว ตํ ฯ |๔๐๐.๑๑๕๔| ตทากาสสมํ จิตฺตํ อชฺฌตฺตํ สุสมาหิตํ มา ปาปจิตฺเต อาสาทิ อคฺคิกฺขนฺธํว ปกฺขิมา ฯ |๔๐๐.๑๑๕๕| ปสฺส จิตฺตกตํ พิมฺพํ อรุกายํ สมุสฺสิตํ อาตุรํ พหุสงฺกปฺปํ ยสฺส นตฺถิ ธุวํ ฐิติ ฯ |๔๐๐.๑๑๕๖| ตทาสิ ยํ ภึสนกํ ตทาสิ โลมหํสนํ อเนกาการสมฺปนฺเน สารีปุตฺตมฺหิ นิพฺพุเต ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. ธุนาม ฯ ๒ ม. ทุคฺคนฺธกรํ ปริพนฺธํ ฯ ๓ ม. หลิทฺทิยา ฯ |๔๐๐.๑๑๕๗| อนิจฺจา วต สงฺขารา อุปฺปาทวยธมฺมิโน อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺฌนฺติ เตสํ วูปสโม สุโข ฯ |๔๐๐.๑๑๕๘| สุขุมํ เต ปฏิวิชฺฌนฺติ วาลคฺคํ อุสุนา ยถา เย ปญฺจกฺขนฺเธ ปสฺสนฺติ ปรโต โน จ อตฺตโต ฯ |๔๐๐.๑๑๕๙| เย จ ปสฺสนฺติ สงฺขาเร ปรโต โน จ อตฺตโต ปจฺจพฺยาธึสุ นิปุณํ วาลคฺคํ อุสุนา ยถา ฯ |๔๐๐.๑๑๖๐| สตฺติยา วิย โอมฏฺโฐ ฑยฺหมาเนว มตฺถเก กามราคปฺปหานาย สโต ภิกฺขุ ปริพฺพเช ฯ |๔๐๐.๑๑๖๑| สตฺติยา วิย โอมฏฺโฐ ฑยฺหมาเนว มตฺถเก ภวราคปฺปหานาย สโต ภิกฺขุ ปริพฺพเช ฯ |๔๐๐.๑๑๖๒| โจทิโต ภาวิตตฺเตน สรีรนฺติมธารินา มิคารมาตุ ปาสาทํ ปาทงฺคุฏฺเฐน กมฺปยึ ฯ |๔๐๐.๑๑๖๓| น ยิทํ สิถิลมารพฺภ น ยิทํ อปฺเปน ถามสา นิพฺพานมธิคนฺตพฺพํ สพฺพคนฺถปโมจนํ ฯ |๔๐๐.๑๑๖๔| อยญฺจ ทหโร ภิกฺขุ อยมุตฺตมโปริโส ธาเรติ อนฺติมํ เทหํ เชตฺวา มารํ สวาหนํ ฯ |๔๐๐.๑๑๖๕| วิวรมนุปตนฺติ วิชฺชุตา เวภารสฺส จ ปณฺฑวสฺส จ นควิวรคโต จ ฌายติ ปุตฺโต อปฺปฏิมสฺส ตาทิโน ฯ |๔๐๐.๑๑๖๖| อุปสนฺโต อุปรโต ปนฺตเสนาสโน มุนิ ทายาโท พุทฺธเสฏฺฐสฺส พฺรหฺมุนา อภิวนฺทิโต ฯ |๔๐๐.๑๑๖๗| อุปสนฺตํ อุปรตํ ปนฺตเสนาสนํ มุนึ ทายาทํ พุทฺธเสฏฺฐสฺส วนฺท พฺราหฺมณ กสฺสปํ ฯ |๔๐๐.๑๑๖๘| โย จ ชาติสตํ คจฺเฉ สพฺพา พฺราหฺมณชาติโย โสตฺถิโย เวทสมฺปนฺโน มนุสฺเสสุ ปุนปฺปุนํ ฯ |๔๐๐.๑๑๖๙| อชฺฌายโกปิ เจ อสฺส ติณฺณํ เวทาน ปารคู เอตสฺส วนฺทนาเยกํ ๑- กลํ นาคฺฆติ โสฬสึ ฯ |๔๐๐.๑๑๗๐| โย โส อฏฺฐ วิโมกฺขานิ ปุเรภตฺตํ อผุสฺสยิ ๒- อนุโลมํ ปฏิโลมํ ตโต ปิณฺฑาย คจฺฉติ |๔๐๐.๑๑๗๑| ตาทิสํ ภิกฺขุํ มาสาทิ มาตฺตานํ ขณิ พฺราหฺมณ อภิปฺปสาเทหิ มนํ อรหนฺตมฺหิ ตาทิเน ขิปฺปํ ปญฺชลิโก วนฺท มา เต วิชฏิ มตฺถกํ ฯ |๔๐๐.๑๑๗๒| น โส ปสฺสติ สทฺธมฺมํ สํสาเรน ปุรกฺขโต อจงฺกมํ ๓- ชิมฺหปถํ กุมคฺคมนุธาวติ ฯ |๔๐๐.๑๑๗๓| กิมีว มีฬฺหปลิตฺโต ๔- สงฺขาเร อธิมุจฺฉิโต ปคาโฬฺห ลาภสกฺกาเร ตุจฺโฉ คจฺฉติ โปฏฺฐิโล ฯ |๔๐๐.๑๑๗๔| อิมญฺจ ปสฺส อายนฺตํ สารีปุตฺตํ สุทสฺสนํ ฯ วิมุตฺตํ อุภโตภาเค อชฺฌตฺตํ สุสมาหิตํ ฯ |๔๐๐.๑๑๗๕| วิสลฺลํ ขีณสํโยคํ เตวิชฺชํ มจฺจุหายินํ @เชิงอรรถ: ๑ ม. วนฺทนาเยตํ ฯ ๒ ม. อผสฺสยิ ฯ ยุ. อปสฺสยิ ฯ ๓ ม. อโธคมํ ฯ @๔ ม. ยุ. สลฺลิตฺโต ฯ ทกฺขิเณยฺยํ มนุสฺสานํ ปุญฺญกฺเขตฺตมนุตฺตรํ ฯ |๔๐๐.๑๑๗๖| เอเต สมฺพหุลา เทวา อิทฺธิมนฺโต ยสสฺสิโน ทส เทวสหสฺสานิ สพฺเพ พฺรหฺมปุโรหิตา โมคฺคลฺลานํ นมสฺสนฺตา ติฏฺฐนฺติ ปญฺชลีกตา |๔๐๐.๑๑๗๗| นโม เต ปุริสาชญฺญ นโม เต ปุริสุตฺตม ยสฺส เต อาสวา ขีณา ทกฺขิเณยฺโยสิ ๑- มาริส ฯ |๔๐๐.๑๑๗๘| ปูชิโต นรเทเวน อุปฺปนฺโน มรณาภิภู ปุณฺฑรีกํว โตเยน สงฺขาเรโนปลิมฺปติ ๒- ฯ |๔๐๐.๑๑๗๙| ยสฺส มุหุตฺเตน สหสฺสธา โลโก สํวิทิโต สพฺรหฺมกปฺโป วสี อิทฺธิคุเณ จุตูปปาเต กาเล ปสฺสติ เทวตา ส ภิกฺขุ ฯ |๔๐๐.๑๑๘๐| สารีปุตฺโตว ปญฺญาย สีเลน อุปสเมน จ โยปิ ปารงฺคโต ภิกฺขุ เอตาวปรโม สิยา ฯ |๔๐๐.๑๑๘๑| โกฏิสตสหสฺสสฺส อตฺตภาวํ ขเณน นิมฺมิเน อหํ วิกุพฺพนาสุ กุสโล วสีภูโตมฺหิ อิทฺธิยา ฯ |๔๐๐.๑๑๘๒| สมาธิวิชฺชาวสี ปารมีคโต โมคฺคลฺลานโคตฺโต อสิตสฺส สาสเน ธีโร สมุจฺฉินฺทิ สมาหิตินฺทฺริโย @เชิงอรรถ: ๑ ม. ทกฺขิเณยฺยาสิ ฯ ๒ ม. ยุ. -ปลิปฺปติ ฯ นาโค ยถา ปูติลตํว พนฺธนํ ฯ |๔๐๐.๑๑๘๓| ปริจิณฺโณ มยา สตฺถา ฯเปฯ ภวเนตฺติ สมูหตา ฯ |๔๐๐.๑๑๘๔| ยสฺส จตฺถาย ปพฺพชิโต อคารสฺมา อนคาริยํ โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต สพฺพสํโยชนกฺขโย ฯ |๔๐๐.๑๑๘๕| กีทิโส นิรโย อาสิ ยตฺถ ทุสฺสี อปจฺจถ วิธุรํ สาวกมาสชฺช กกุสนฺธญฺจ พฺราหฺมณํ ฯ |๔๐๐.๑๑๘๖| สตํ อาสิ อโยสงฺกู สพฺเพ ปจฺจตฺตเวทนา อีทิโส นิรโย อาสิ ยตฺถ ทุสฺสี อปจฺจถ วิธุรํ สาวกมาสชฺช กกุสนฺธญฺจ พฺราหฺมณํ ฯ |๔๐๐.๑๑๘๗| โย เอตมภิชานาติ ภิกฺขุ พุทฺธสฺส สาวโก ตาทิสํ ภิกฺขุมาสชฺช กณฺห ทุกฺขํ นิคจฺฉสิ ฯ |๔๐๐.๑๑๘๘| มชฺเฌ สาครสฺมึ ติฏฺฐนฺติ วิมานา กปฺปฏฺฐายิโน เวฬุริยวณฺณา รุจิรา อจฺจิมนฺโต ปภสฺสรา อจฺฉรา ตตฺถ นจฺจนฺติ ปุถู นานตฺตวณฺณิโย |๔๐๐.๑๑๘๙| โย เอตมภิชานาติ ฯเปฯ กณฺห ทุกฺขํ นิคจฺฉสิ ฯ |๔๐๐.๑๑๙๐| โย จ ๑- พุทฺเธน โจทิโต ภิกฺขุสงฺฆสฺส เปกฺขโต มิคารมาตุ ปาสาทํ ปาทงฺคุฏฺเฐน กมฺปยิ ฯ |๔๐๐.๑๑๙๑| โย เอตมภิชานาติ ฯเปฯ กณฺห ทุกฺขํ นิคจฺฉสิ ฯ |๔๐๐.๑๑๙๒| โย เวชยนฺตปาสาทํ ปาทงฺคุฏฺเฐน กมฺปยิ อิทฺธิพเลนุปตฺถทฺโธ สํเวเชสิ จ เทวตา ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. เว ฯ |๔๐๐.๑๑๙๓| โย เอตมภิชานาติ ฯเปฯ กณฺห ทุกฺขํ นิคจฺฉสิ ฯ |๔๐๐.๑๑๙๔| โย เวชยนฺตปาสาเท สกฺกํ โส ปริปุจฺฉติ อปิ อาวุโส ชานาสิ ตณฺหกฺขยวิมุตฺติโย ตสฺส สกฺโก วิยากาสิ ปญฺหํ ปุฏฺโฐ ยถาตถํ |๔๐๐.๑๑๙๕| โย เอตมภิชานาติ ฯเปฯ กณฺห ทุกฺขํ นิคจฺฉสิ ฯ |๔๐๐.๑๑๙๖| โย พฺรหฺมานํ ปริปุจฺฉติ สุธมฺมายํ อภิโตสภํ อชฺชาปิ เต อาวุโส สา ทิฏฺฐิ ยา เต ทิฏฺฐิ ปุเร อหู ปสฺสสิ วีติวตฺตนฺตํ พฺรหฺมโลเก ปภสฺสรํ |๔๐๐.๑๑๙๗| ตสฺส พฺรหฺมา วิยากาสิ ปญฺหํ ปุฏฺโฐ ยถาตถํ น เม มาริส สา ทิฏฺฐิ ยา เม ทิฏฺฐิ ปุเร อหู ฯ |๔๐๐.๑๑๙๘| ปสฺสามิ วีติวตฺตนฺตํ พฺรหฺมโลเก ปภสฺสรํ โสหมชฺช กถํ วชฺชํ อหํ นิจฺโจมฺหิ ปสฺสโต ๑- ฯ |๔๐๐.๑๑๙๙| โย เอตมภิชานาติ ฯเปฯ กณฺห ทุกฺขํ นิคจฺฉสิ ฯ |๔๐๐.๑๒๐๐| โย มหาเนรุโน กูฏํ วิโมกฺเขน อปสฺสยิ ๒- วนํ ปุพฺพวิเทหานํ เย จ ภูมิสยา นรา |๔๐๐.๑๒๐๑| โย เอตมภิชานาติ ฯเปฯ กณฺห ทุกฺขํ นิคจฺฉสิ ฯ |๔๐๐.๑๒๐๒| น เว อคฺคิ เจตยติ อหํ พาลํ ฑหามีติ พาโล จ ชลิตมคฺคึ อาสชฺช นํ ปฑยฺหติ |๔๐๐.๑๒๐๓| เอวเมว ตุวํ มาร อาสชฺช นํ ตถาคตํ สยํ ฑหิสฺสติ อตฺตานํ พาโล อคฺคึว สมฺผุสํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. สสฺสโต ฯ ๒ ม. อผสฺสยิ ฯ |๔๐๐.๑๒๐๔| อปุญฺญํ ปสวี มาโร อาสชฺช นํ ตถาคตํ กินฺนุ มญฺญสิ ปาปิม น เม ปาปํ วิปจฺจติ ฯ |๔๐๐.๑๒๐๕| กรโต เต มิยฺยเต ๑- ปาปํ จิรรตฺตาย อนฺตก มาร นิพฺพินฺท พุทฺธมฺหา อาสํ มากาสิ ภิกฺขุสุ ฯ |๔๐๐.๑๒๐๖| อิติ มารํ อตชฺเชสิ ภิกฺขุ เภสกฬาวเน ตโต โส ทุมฺมโน ยกฺโข ตตฺเถวนฺตรธายตีติ ฯ อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน เถโร คาถาโย อภาสิตฺถาติ ฯ อุทฺทานํ ภวติ สฏฺฐิกมฺหิ นิปาตมฺหิ โมคฺคลฺลาโน มหิทฺธิโก เอโกว เถโร คาถาโย อฏฺฐสฏฺฐี ภวนฺติ ตาติ ฯ สฏฺฐิโก นิปาโต นิฏฺฐิโต ฯ ---------------เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๔๑๓-๔๓๒. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=26&item=399&items=2&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=26&item=399&items=2&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=26&item=399&items=2&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=26&item=399&items=2&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=399 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=11694 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=11694 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]