บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ฉบับหลวง บาลีอักษรไทย PaliRoman |
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๕ สุตฺต. ขุ. อปทานํ (๒) พุทฺธวํโส จริยาปิฏกํ
ฉฏฺโฐ โสภิตพุทฺธวํโส [๗] |๗.๑| เรวตสฺส อปเรน โสภิโต นาม นายโก สมาหิโต สนฺตจิตฺโต อสโม อปฺปฏิปุคฺคโล ฯ |๗.๒| โส ชิโน สกเคหมฺหิ มานสํ วินิวตฺตยิ ปตฺวาน เกวลํ โพธึ ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิ ฯ |๗.๓| ยาว อุทฺธํ ๑- อวีจิโต ภวคฺคา จาปิ เหฏฺฐโต ๒- เอตฺถนฺตเร เอกปริสา อโหสิ ธมฺมเทสเน ฯ |๗.๔| ตาย ปริสาย สมฺพุทฺโธ ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิ คณนาย น วตฺตพฺโพ ปฐมาภิสมโย อหุ ฯ |๗.๕| ตโต ปรํปิ เทเสนฺเต นรมรูนํ ๓- สมาคเม นวุติโกฏิสหสฺสานํ ทุติยาภิสมโย อหุ ฯ |๗.๖| ปุนาปรํ ราชปุตฺโต ชยเสโน นาม ขตฺติโย อารามํ โรปยิตฺวาน พุทฺเธ นิยฺยาทยี ตทา ฯ |๗.๗| ตสฺส ยาคํ ๔- ปกิตฺเตนฺโต ธมฺมํ เทเสติ จกฺขุมา ตทา โกฏิสหสฺสานํ ตติยาภิสมโย อหุ ฯ |๗.๘| สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ โสภิตสฺส มเหสิโน ขีณาสวานํ วิมลานํ สนฺตจิตฺตาน ตาทินํ ฯ |๗.๙| อุคฺคโต นาม โส ราชา ทานํ เทติ นรุตฺตเม ตมฺหิ ทาเน สมาคญฺฉุํ อรหนฺตา สตโกฏิโย ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. เหฏฺฐา ฯ ๒ ม. อุทฺธโต ฯ ๓ ม. มรูนํ จ ... ฯ ๔ ยุ. โยคํ ฯ |๗.๑๐| ปุนาปรํ ปูคคโณ ๑- ทานํ เทติ นรุตฺตเม ตทา นวุติโกฏีนํ ทุติโย อาสิ สมาคโม ฯ |๗.๑๑| เทวโลเก วสิตฺวาน ยทา โอโรหตี ชิโน ตทา อสีติโกฏีนํ ตติโย อาสิ สมาคโม ฯ |๗.๑๒| อหนฺเตน สมเยน สุชาโต นาม พฺราหฺมโณ ตทา สสาวกํ พุทฺธํ อนฺนปาเนน ตปฺปยึ ฯ |๗.๑๓| โสปิ มํ พุทฺโธ พฺยากาสิ โสภิโต โลกนายโก อปริเมยฺเย อิโต กปฺเป อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติ ฯ |๗.๑๔| อหุ กปิลวฺหยา รมฺมา นิกฺขมิตฺวา ตถาคโต ปธานํ ปทหิตฺวาน กตฺวา ทุกฺกรการิกํ ฯ |๗.๑๕| อชปาลรุกฺขมูลสฺมึ นิสีทิตฺวา ตถาคโต ตตฺถ ปายาสํ ปคฺคยฺห เนรญฺชรมุเปหิติ ฯ |๗.๑๖| เนรญฺชราย ตีรมฺหิ ปายาสํ อทิ โส ชิโน ปฏิยตฺตวรมคฺเคน โพธิมูลมฺหิ เอหิติ ฯ |๗.๑๗| ตโต ปทกฺขิณํ กตฺวา โพธิมณฺฑํ อนุตฺตรํ อสฺสตฺถรุกฺขมูลมฺหิ พุชฺฌิสฺสติ มหายโส ฯ |๗.๑๘| อิมสฺส ชนิกา มาตา มายา นาม ภวิสฺสติ ปิตา สุทฺโธทโน นาม อยํ เหสฺสติ โคตโม ฯ |๗.๑๙| อนาสวา วีตราคา สนฺตจิตฺตา สมาหิตา โกลิโต อุปติสฺโส จ อคฺคา เหสฺสนฺติ สาวกา อานนฺโท นามุปฏฺฐาโก อุปฏฺฐิสฺสติมํ ชินํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ปูรคโณ ฯ |๗.๒๐| เขมา อุปฺปลวณฺณา จ อคฺคา เหสฺสนฺติ สาวิกา อนาสวา วีตราคา สนฺตจิตฺตา สมาหิตา ฯ |๗.๒๑| โพธิ ตสฺส ภควโต อสฺสตฺโถติ ปวุจฺจติ จิตฺโต จ หตฺถาฬวโก อคฺคา เหสฺสนฺตุปฏฺฐกา ฯ |๗.๒๒| นนฺทมาตา จ อุตฺตรา อคฺคา เหสฺสนฺตุปฏฺฐิกา อายุ วสฺสสตํ ตสฺส โคตมสฺส ยสสฺสิโน ฯ |๗.๒๓| อิทํ สุตฺวาน วจนํ อสมสฺส มเหสิโน อาโมทิตา นรมรู พุทฺธวีชงฺกุโร อยํ ฯ |๗.๒๔| อุกฺกุฏฺฐิสทฺทา วตฺตนฺติ อปฺโผเฏนฺติ หสนฺติ จ กตญฺชลี นมสฺสนฺติ ทสสหสฺสี สเทวกา ฯ |๗.๒๕| ยทิมสฺส โลกนาถสฺส วิรชฺฌิสฺสาม สาสนํ อนาคตมฺหิ อทฺธาเน เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ ฯ |๗.๒๖| ยถา มนุสฺสา นทึ ตรนฺตา ปฏิติตฺถํ วิรชฺฌิย เหฏฺฐาติตฺถํ คเหตฺวาน อุตฺตรนฺติ มหานทึ ฯ |๗.๒๗| เอวเมว มยํ สพฺเพ ยทิ มุญฺจามิมํ ชินํ อนาคตมฺหิ อทฺธาเน เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ ฯ |๗.๒๘| ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา ตุฏฺโฐ สํวิคฺคมานโส ตเมวตฺถมนุปตฺติยา อุคฺคํ ธิติมกาสหํ ฯ |๗.๒๙| สุธมฺมํ นาม นครํ สุธมฺโม นาม ขตฺติโย สุธมฺมา นาม ชนิกา โสภิตสฺส มเหสิโน ฯ |๗.๓๐| นววสฺสสหสฺสานิ อคารํ อชฺฌาวสิ โส กุมุโท นฬินี ๑- ปทุโม ตโย ปาสาทมุตฺตมา ฯ |๗.๓๑| ติจตฺตาริ ๒- สหสฺสานิ นาริโย สมลงฺกตา มกิลา ๓- นาม สา นารี สีโห นามาสิ อตฺรโช ฯ |๗.๓๒| นิมิตฺเต จตุโร ทิสฺวา ปาสาเทนาภินิกฺขมิ สตฺตาหํ ปธานจารํ จริตฺวา ปุริสุตฺตโม ฯ |๗.๓๓| พฺรหฺมุนา ยาจิโต สนฺโต โสภิโต โลกนายโก วตฺตจกฺโก มหาวีโร สุธมฺมุยฺยานมุตฺตเม ฯ |๗.๓๔| อสโม จ สุเนตฺโต จ อเหสุํ อคฺคสาวกา อโนโม นามุปฏฺฐาโก โสภิตสฺส มเหสิโน ฯ |๗.๓๕| นกุลา จ สุชาตา จ อเหสุํ อคฺคสาวิกา พุชฺฌมาโน จ โส พุทฺโธ นาคมูเล อพุชฺฌถ ฯ |๗.๓๖| รมฺโม เจว สุเนตฺโต ๔- จ อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐกา นกุลา เจว จิตฺตา จ อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐิกา ฯ |๗.๓๗| อฏฺฐปญฺญาสรตนํ อจฺจุคฺคโต มหามุนิ โอภาเสติ ทิสา สพฺพา สตรํสีว อุคฺคโต ฯ |๗.๓๘| ยถา สุผุลฺลํ ปวนํ นานาคนฺเธหิ ธูปิตํ ตเถว ตสฺส ปาวจนํ สีลคนฺเธหิ ธูปิตํ ฯ |๗.๓๙| ยถาปิ สาคโร นาม ทสฺสเนน อตปฺปิโย ตเถว ตสฺส ปาวจนํ สวเนน อตปฺปิยํ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. นาฬิโน ฯ ยุ. นฬิโร ฯ ๒ ม. ฉตฺตึส ... ฯ ยุ. อสตฺตติ ... ฯ @๓ ม. มนิลา ฯ ยุ. สมงฺคีลา ฯ ๔ ม. ยุ. สทตฺโต ฯ |๗.๔๐| นวุติวสฺสสหสฺสานิ อายุ วิชฺชติ ตาวเท ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส ตาเรสิ ชนตํ พหุํ ฯ |๗.๔๑| โอวาทํ อนุสิฏฺฐิญฺจ ทตฺวาน เสสเก ชเน หุตาสโนว ตาเปตฺวา นิพฺพุโต โส สสาวโก ฯ |๗.๔๒| โส จ พุทฺโธ อสมสโม เต ๑- จ สาวกา พลปฺปตฺตา สพฺพํ สมนฺตรหิตํ นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราติ ฯ |๗.๔๓| โสภิโต วรสมฺพุทฺโธ สีหารามมฺหิ นิพฺพุโต ธาตุวิตฺถาริกํ อาสิ เตสุ เตสุ ปเทสโตติ ฯ โสภิตพุทฺธวํโส ฉฏฺโฐ ฯ สตฺตโม อโนมทสฺสิพุทฺธวํโส [๘] |๘.๑| โสภิตสฺส อปเรน สมฺพุทฺโธ ทิปทุตฺตโม อโนมทสฺสี อมิตยโส เตชสี ทุรติกฺกโม ฯ |๘.๒| โส เฉตฺวา พนฺธนํ สพฺพํ วิทฺธํเสตฺวา ตโย ภเว อนิวตฺติคมนํ มคฺคํ เทเสสิ เทวมานุเส ฯ |๘.๓| สาคโรว อสงฺโขพฺโภ ปพฺพโตว ทุราสโท อากาโสว อนนฺโต โส สาลราชาว ผุลฺลิโต ฯ |๘.๔| ทสฺสเนนปิ ตํ พุทฺธํ โตสิตา โหนฺติ ปาณิโน พฺยาหรนฺตํ คิรํ สุตฺวา อมตํ ปาปุณนฺติ เต ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ม. เตปิ ฯ ยุ. เตปิ จ ฯ |๘.๕| ธมฺมาภิสมโย ตสฺส อิทฺโธ ผีโต ตทา อหุ โกฏิสตานิ อภิสมึสุ ปฐเม ธมฺมเทสเน ฯ |๘.๖| ตโต ปรํ อภิสมเย วสฺสนฺเต ธมฺมวุฏฺฐิโย อสีติโกฏี อภิสมึสุ ทุติเย ธมฺมเทสเน ฯ |๘.๗| ตโต ปรํ ๑- หิ วสฺสนฺเต ตปฺปยนฺเตว ปาณินํ อฏฺฐสตฺตติโกฏีนํ ตติยาภิสมโย อหุ ฯ |๘.๘| สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ ตสฺสาปิ จ มเหสิโน อภิญฺญาพลปฺปตฺตานํ ปุปฺผิตานํ วิมุตฺติยา ฯ |๘.๙| อฏฺฐสตสหสฺสานํ สนฺนิปาตา ๒- ตทา อหุ ปหีนมทโมหานํ สนฺตจิตฺตาน ตาทินํ ฯ |๘.๑๐| สตฺตสตสหสฺสานํ ทุติโย อาสิ สมาคโม อนงฺคณานํ วิรชานํ อุปสนฺตาน ตาทินํ ฯ |๘.๑๑| ฉนฺนํ สตสหสฺสานํ ตติโย อาสิ สมาคโม อภิญฺญาพลปฺปตฺตานํ นิพฺพุตานํ ตปสฺสินํ ฯ |๘.๑๒| อหนฺเตน สมเยน ยกฺโข อาสึ มหิทฺธิโก เนกานํ ยกฺขโกฏีนํ วสวตฺติมฺหิ อิสฺสโร ฯ |๘.๑๓| ตทาปิ ตํ พุทฺธวรํ อุปคนฺตฺวา มเหสินํ อนฺน ปาเนน ตปฺเปสึ สสงฺฆํ โลกนายกํ ฯ |๘.๑๔| โสปิ มํ ตทา พฺยากาสิ วิสุทฺธนยโน มุนิ อปริเมยฺเย อิโต กปฺเป อยํ พุทฺโธ ภวิสฺสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ... ปิ ฯ ๒ โป. ม. สนฺนิปาโต ฯ |๘.๑๕| อหุ กปิลวฺหยา รมฺมา นิกฺขมิตฺวา ตถาคโต ปธานํ ปทหิตฺวาน กตฺวา ทุกฺกรการิกํ ฯ |๘.๑๖| อชปาลรุกฺขมูลสฺมึ นิสีทิตฺวา ตถาคโต ตตฺถ ปายาสํ ปคฺคยฺห เนรญฺชรมุเปหิติ ฯ |๘.๑๗| เนรญฺชราย ตีรมฺหิ ปายาสํ อทิ โส ชิโน ปฏิยตฺต วรมคฺเคน โพธิมูลมฺหิ เอหิติ ฯ |๘.๑๘| ตโต ปทกฺขิณํ กตฺวา โพธิมณฺฑํ อนุตฺตรํ อสฺสตฺถ รุกฺขมูลมฺหิ พุชฺฌิสฺสติ มหายโส ฯ |๘.๑๙| อิมสฺส ชนิกา มาตา มายา นาม ภวิสฺสติ ปิตา สุทฺโธทโน นาม อยํ เหสฺสติ โคตโม ฯ |๘.๒๐| อนาสวา วีตราคา สนฺตจิตฺตา สมาหิตา โกลิโต อุปติสฺโส จ อคฺคา เหสฺสนฺติ สาวกา อานนฺโท นามุปฏฺฐาโก อุปฏฺฐิสฺสติมํ ชินํ ฯ |๘.๒๑| เขมา อุปฺปลวณฺณา จ อคฺคา เหสฺสนฺติ สาวิกา อนาสวา วีตราคา สนฺตจิตฺตา สมาหิตา ฯ |๘.๒๒| โพธิ ตสฺส ภควโต อสฺสตฺโถติ ปวุจฺจติ จิตฺโต จ หตฺถาฬวโก อคฺคา เหสฺสนฺตุปฏฺฐกา ฯ |๘.๒๓| นนฺทมาตา จ อุตฺตรา อคฺคา เหสฺสนฺตุปฏฺฐิกา อายุ วสฺส สตํ ตสฺส โคตมสฺส ยสสฺสิโน ฯ |๘.๒๔| อิทํ สุตฺวาน วจนํ อสมสฺส มเหสิโน อาโมทิตา นรมรู พุทฺธวีชงฺกุโร อยํ ฯ |๘.๒๕| อุกฺกุฏฺฐิ สทฺทา วตฺตนฺติ อปฺโผเฏนฺติ หสนฺติ จ กตญฺชลี นมสฺสนฺติ ทสสหสฺสี สเทวกา ฯ |๘.๒๖| ยทิ มสฺส โลกนาถสฺส วิรชฺฌิสฺสาม สาสนํ อนาคตมฺหิ อทฺธาเน เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ ฯ |๘.๒๗| ยถา มนุสฺสา นทึ ตรนฺตา ปฏิติตฺถํ วิรชฺฌิย เหฏฺฐา ติตฺถํ ๑- คเหตฺวาน อุตฺตรนฺติ มหานทึ ฯ |๘.๒๘| เอวเมว มยํ สพฺเพ ยทิ มุญฺจามิมํ ชินํ อนาคตมฺหิ อทฺธาเน เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ ฯ |๘.๒๙| ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา ตุฏฺโฐ สํวิคฺคมานโส อุตฺตรึ วตฺตมธิฏฺฐาสึ ทส ปารมิปูริยา ฯ |๘.๓๐| นครํ จนฺทวตี นาม ยสวา นาม ขตฺติโย มาตา ยโสธรา นาม อโนมทสฺสิสฺส สตฺถุโน ฯ |๘.๓๑| ทสวสฺสสหสฺสานิ อคารํ อชฺฌาวสิ โส สิริ อุปสิริ วฑฺโฒ ตโย ปาสาท มุตฺตมา ฯ |๘.๓๒| เตวีสติ สหสฺสานิ นาริโย สมลงฺกตา สิริมา นาม สา นารี อุปสาโล นาม อตฺรโช ฯ |๘.๓๓| นิมิตฺเต จตุโร ทิสฺวา สิวิกายาภินิกฺขมิ อนูน ทสมาสานิ ปธานํ ปทหี ชิโน ฯ @เชิงอรรถ: ๑ โป. ... ติตฺเถ ฯ |๘.๓๔| พฺรหฺมุนา ยาจิโต สนฺโต อโนมทสฺสี มหามุนิ วตฺตจกฺโก มหาวีโร สุทสฺสนุยฺยานมุตฺตเม ฯ |๘.๓๕| นิสโภ จ อโนโม จ อเหสุํ อคฺคสาวกา วรุโณ นามุปฏฺฐาโก อโนมทสฺสิสฺส สตฺถุโน ฯ |๘.๓๖| สุนฺทรา ๑- จ สุมนา จ อเหสุํ อคฺคสาวิกา โพธิ ตสฺส ภควโต อชฺชุโนติ ปวุจฺจติ ฯ |๘.๓๗| นนฺทิวฑฺโฒ สิริวฑฺโฒ อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐกา อุปฺปลา จ ๒- ปทุมา จ อเหสุํ อคฺคุปฏฺฐิกา ฯ |๘.๓๘| อฏฺฐปณฺณาสรตนํ อจฺจุคฺคโต มหามุนิ ปภา นิทฺธาวตี ตสฺส สตรํสีว อุคฺคโต ฯ |๘.๓๙| วสฺส สตสหสฺสานิ อายุ วิชฺชติ ตาวเท ตาวตา ติฏฺฐมาโน โส ตาเรสิ ชนตํ พหุํ ฯ |๘.๔๐| สุปุปฺผิตํ ปาวจนํ อรหนฺเตหิ ตาทิหิ วีตราเคหิ วิมเลหิ โสภติ ๓- ชินสาสนํ ฯ |๘.๔๑| โส จ สตฺถา อมิตยโส ยุคานิ ตานิ อตุลิยานิ สพฺพํ สมนฺตรหิตํ นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราติ ฯ |๘.๔๒| อโนมทสฺสี ชิโน สตฺถา ธมฺมารามมฺหิ นิพฺพุโต ตตฺเถว ตสฺส ชินถูโป อุพฺเพโธ ปน วีสตีติ ฯ อโนมทสฺสิพุทฺธวํโส สตฺตโม ฯ @เชิงอรรถ: ๑ โป. สุนฺทรา จ สุนามา จ ฯ ม. ยุ. สุนฺทรี จ ฯ ๒ ม. ยุ. เจว ฯ @๓ ม. ยุ. โสภิตฺถ ฯเนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๔๕๘-๔๖๖. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=33&item=187&items=2&modeTY=2 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=33&item=187&items=2&modeTY=2&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=33&item=187&items=2&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=33&item=187&items=2&modeTY=2 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=187 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=51&A=5433 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=51&A=5433 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓ http://84000.org/tipitaka/read/?index_33
|
บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]