พระไตรปิฎกเล่มที่ ๕ ภาษาบาลี อักษรไทย
 พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๕ วินย. มหาวคฺโค (๒)

เย    โข    เกจิ    ภควโต    สาวกา    อารทฺธวิริยา    วิหรนฺติ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อทฺทส ฯ ๒ ม. ยุ. ผุฏํ ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ
อหนฺเตสํ    อญฺญตโร   อถ   จ   ปน   เม   นานุปาทาย   อาสเวหิ
จิตฺตํ   วิมุจฺจติ   สํวิชฺชนฺติ   โข   ปน   เม   กุเล   โภคา   สกฺกา
โภเค   จ   ภุญฺชิตุํ   ปุญฺญานิ   จ   กาตุํ   ยนฺนูนาหํ  หีนายาวตฺติตฺวา
โภเค   จ   ภุญฺเชยฺยํ   ปุญฺญานิ  จ  กเรยฺยนฺติ  ฯ  เอวํ  ภนฺเตติ  ฯ
ตํ   กึ   มญฺญสิ   โสณ   กุสโล   ตฺวํ   ปุพฺเพ   อาคาริกภูโต  วีณาย
ตนฺติสฺสเรติ   ฯ   เอวํ   ภนฺเตติ   ฯ   ตํ   กึ   มญฺญสิ  โสณ  ยทา
เต   วีณาย   ตนฺติโย  อจฺจายิกา  ๑-  โหนฺติ  อปินุ  เต  วีณา  ตสฺมึ
สมเย   สรวตี  วา  โหติ  กมฺมญฺญา  วาติ  ฯ  โน  เหตํ  ภนฺเตติ  ฯ
ตํ    กึ    มญฺญสิ   โสณ   ยทา   เต   วีณาย   ตนฺติโย   อติสิถิลา
โหนฺติ   อปินุ   เต   วีณา  ตสฺมึ  สมเย  สรวตี  วา  โหติ  กมฺมญฺญา
วาติ   ฯ   โน   เหตํ   ภนฺเตติ  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญสิ  โสณ  ยทา  เต
วีณาย    ตนฺติโย    เนว    อจฺจายิกา    โหนฺติ   นาติสิถิลา   สเม
คุเณ   ปติฏฺฐิตา   อปินุ   เต   วีณา  ตสฺมึ  สมเย  สรวตี  วา  โหติ
กมฺมญฺญา วาติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ ฯ
     {๒.๔}   เอวเมว  โข  โสณ  อจฺจารทฺธวิริยํ  อุทฺธจฺจาย  สํวตฺตติ
อติลีนวิริยํ    โกสชฺชาย   สํวตฺตติ   ตสฺมาติห   ตฺวํ   โสณ   วิริยสมตํ
อธิฏฺฐาหิ    ๒-   อินฺทฺริยานญฺจ   สมตํ   ปฏิวิชฺฌ   ตตฺถ   จ   นิมิตฺตํ
คณฺหาหีติ ฯ เอวํ ภนฺเตติ โข อายสฺมา โสโณ ภควโต ปจฺจสฺโสสิ ฯ
     {๒.๕}   อถโข     ภควา     อายสฺมนฺตํ    โสณํ    อิมินา
โอวาเทน       โอวทิตฺวา       เสยฺยถาปิ       นาม      พลวา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. อจฺจายตา ฯ ๒ ม. ยุ. อธิฏฺฐห ฯ
ปุริโส    สมฺมิญฺชิตํ    วา   พาหํ   ปสาเรยฺย   ปสาริตํ   วา   พาหํ
สมฺมิญฺเชยฺย    เอวเมว    สีตวเน    อายสฺมโต    โสณสฺส    ปมุเข
อนฺตรหิโต   คิชฺฌกูเฏ   ปพฺพเต   ปาตุรโหสิ   ฯ   อถโข   อายสฺมา
โสโณ    อปเรน    สมเยน    วิริยสมตํ    อธิฏฺฐาสิ   อินฺทฺริยานญฺจ
สมตํ ปฏิวิชฺฌิ ตตฺถ จ นิมิตฺตํ อคฺคเหสิ ฯ
     {๒.๖}   อถโข  อายสฺมา โสโณ เอโก วูปกฏฺโฐ อปฺปมตฺโต อาตาปี
ปหิตตฺโต   วิหรนฺโต   นจิรสฺเสว   ยสฺสตฺถาย  กุลปุตฺตา  ๑-  สมฺมเทว
อคารสฺมา   อนคาริยํ   ปพฺพชนฺติ   ๒-   ตทนุตฺตรํ  พฺรหฺมจริยปริโยสานํ
ทิฏฺเฐ   ว   ธมฺเม  สยํ  อภิญฺญา  สจฺฉิกตฺวา  อุปสมฺปชฺช  วิหาสิ  ขีณา
ชาติ  วุสิตํ  พฺรหฺมจริยํ  กตํ  กรณียํ นาปรํ อิตฺถตฺตายาติ อพฺภญฺญาสิ ๓- ฯ
อญฺญตโร จ ปนายสฺมา โสโณ อรหตํ อโหสิ ฯ
     [๓]   อถโข   อายสฺมโต  โสณสฺส  อรหตฺตํ  ปตฺตสฺส  เอตทโหสิ
ยนฺนูนาหํ    ภควโต    สนฺติเก    อญฺญํ   พฺยากเรยฺยนฺติ   ฯ   อถโข
อายสฺมา   โสโณ   เยน   ภควา   เตนุปสงฺกมิ  อุปสงฺกมิตฺวา  ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทิ   ฯ  เอกมนฺตํ  นิสินฺโน  โข  อายสฺมา
โสโณ   ภควนฺตํ   เอตทโวจ   โย  โส  ภนฺเต  ภิกฺขุ  อรหํ  ขีณาสโว
วุสิตวา     กตกรณีโย     โอหิตภาโร    อนุปฺปตฺตสทตฺโถ    ปริกฺขีณ-
ภวสํโยชโน    สมฺมทญฺญาวิมุตฺโต   โส   ฉฏฺฐานานิ   อธิมุตฺโต   โหติ
เนกฺขมฺมาธิมุตฺโต    โหติ   ปวิเวกาธิมุตฺโต   โหติ   อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺโต
โหติ        อุปาทานกฺขยาธิมุตฺโต       โหติ       ตณฺหกฺขยาธิมุตฺโต
@เชิงอรรถ: ๑ ม. กุลปุตฺโต ฯ ๒ ม. ปพฺพชติ ฯ ๓ โป. ม. อภิญฺญาสิ ฯ
โหติ อสมฺโมหาธิมุตฺโต โหติ
     {๓.๑}   สิยา โข ปน ภนฺเต อิเธกจฺจสฺส อายสฺมโต เอวมสฺส เกวลํ
สทฺธามตฺตกํ   นูน   อยมายสฺมา   นิสฺสาย   เนกฺขมฺมาธิมุตฺโตติ  น  โข
ปเนตํ  ภนฺเต  เอวํ  ทฏฺฐพฺพํ  ขีณาสโว  ภนฺเต  ภิกฺขุ วุสิตวา กตกรณีโย
กรณียมตฺตานํ   อสมนุปสฺสนฺโต   กตสฺส   วา   ปฏิจยํ   ขยา   ราคสฺส
วีตราคตฺตา    เนกฺขมฺมาธิมุตฺโต   โหติ   ขยา   โทสสฺส   วีตโทสตฺตา
เนกฺขมฺมาธิมุตฺโต   โหติ   ขยา  โมหสฺส  วีตโมหตฺตา  เนกฺขมฺมาธิมุตฺโต
โหติ
     {๓.๒}   สิยา  โข  ปน  ภนฺเต  อิเธกจฺจสฺส  อายสฺมโต เอวมสฺส
ลาภสกฺการสิโลกํ  นูน  อยมายสฺมา  นิกามยมาโน  ปวิเวกาธิมุตฺโตติ  ๑-
น  โข  ปเนตํ  ภนฺเต  เอวํ  ทฏฺฐพฺพํ  ขีณาสโว  ภนฺเต  ภิกฺขุ  วุสิตวา
กตกรณีโย    กรณียมตฺตานํ    อสมนุปสฺสนฺโต    กตสฺส    วา   ปฏิจยํ
ขยา   ราคสฺส   วีตราคตฺตา   ปวิเวกาธิมุตฺโต   โหติ   ขยา  โทสสฺส
วีตโทสตฺตา    ปวิเวกาธิมุตฺโต    โหติ   ขยา   โมหสฺส   วีตโมหตฺตา
ปวิเวกาธิมุตฺโต โหติ
     {๓.๓}   สิยา  โข  ปน  ภนฺเต  อิเธกจฺจสฺส  อายสฺมโต เอวมสฺส
สีลพฺพตปรามาสํ     นูน     อยมายสฺมา     สารโต    ปจฺจาคจฺฉนฺโต
อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺโตติ   ๒-   น   โข   ปเนตํ   ภนฺเต   เอวํ  ทฏฺฐพฺพํ
ขีณาสโว     ภนฺเต    ภิกฺขุ    วุสิตวา    กตกรณีโย    กรณียมตฺตานํ
อสมนุปสฺสนฺโต    กตสฺส   วา   ปฏิจยํ   ขยา   ราคสฺส   วีตราคตฺตา
อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺโต      โหติ      ขยา      โทสสฺส     วีตโทสตฺตา
อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺโต      โหติ      ขยา      โมหสฺส     วีตโมหตฺตา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ปวิเวกาธิมุตฺโต โหติ ฯ ๒ ม. อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺโต โหติ ฯ
อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺโต      โหติ      ขยา      ราคสฺส     วีตราคตฺตา
อุปาทานกฺขยาธิมุตฺโต      โหติ     ขยา     โทสสฺส     วีตโทสตฺตา
อุปาทานกฺขยาธิมุตฺโต      โหติ     ขยา     โมหสฺส     วีตโมหตฺตา
อุปาทานกฺขยาธิมุตฺโต      โหติ     ขยา     ราคสฺส     วีตราคตฺตา
ตณฺหกฺขยาธิมุตฺโต      โหติ      ขยา      โทสสฺส      วีตโทสตฺตา
ตณฺหกฺขยาธิมุตฺโต      โหติ      ขยา      โมหสฺส      วีตโมหตฺตา
ตณฺหกฺขยาธิมุตฺโต      โหติ      ขยา      ราคสฺส      วีตราคตฺตา
อสมฺโมหาธิมุตฺโต      โหติ      ขยา      โทสสฺส      วีตโทสตฺตา
อสมฺโมหาธิมุตฺโต      โหติ      ขยา      โมหสฺส      วีตโมหตฺตา
อสมฺโมหาธิมุตฺโต โหติ
     {๓.๔}   เอวํ   สมฺมาวิมุตฺตจิตฺตจิตฺตสฺส   ภนฺเต   ภิกฺขุโน  ภุสา
เจปิ   จกฺขุวิญฺเญยฺยา   รูปา   จกฺขุสฺส   อาปาถํ   อาคจฺฉนฺติ  เนวสฺส
จิตฺตํ  ปริยาทิยนฺติ  อมิสฺสีกตเมวสฺส  จิตฺตํ  โหติ  ฐิตํ  อาเนญฺชปฺปตฺตํ ๑-
วยญฺจสฺสานุปสฺสติ   ภุสา   เจปิ   โสตวิญฺเญยฺยา   สทฺทา  ...  ฆาน-
วิญฺเญยฺยา   คนฺธา  ...  ชิวฺหาวิญฺเญยฺยา  รสา  ...  กายวิญฺเญยฺยา
โผฏฺฐพฺพา     ...     มโนวิญฺเญยฺยา    ธมฺมา    มนสฺส    อาปาถํ
อาคจฺฉนฺติ    เนวสฺส    จิตฺตํ    ปริยาทิยนฺติ   อมิสฺสีกตเมวสฺส   จิตฺตํ
โหติ    ฐิตํ    อาเนญฺชปฺปตฺตํ   วยญฺจสฺสานุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   ภนฺเต
เสโล    ปพฺพโต   อจฺฉิทฺโท   อสุสิโร   เอกฆโน   ปุรตฺถิมาย   เจปิ
ทิสาย   อาคจฺเฉยฺย   ภุสา   วาตวุฏฺฐิ   เนว   นํ   สงฺกมฺเปยฺย   น
สมฺปกมฺเปยฺย   น   สมฺปเวเธยฺย   ปจฺฉิมาย  เจปิ  ทิสาย  อาคจฺเฉยฺย
@เชิงอรรถ: ๑ สี. ยุ. อาเนชฺชปฺปตฺตํ ฯ
ภุสา   วาตวุฏฺฐิ   ฯเปฯ   อุตฺตราย   เจปิ  ทิสาย  อาคจฺเฉยฺย  ภุสา
วาตวุฏฺฐิ    ฯเปฯ    ทกฺขิณาย    เจปิ   ทิสาย   อาคจฺเฉยฺย   ภุสา
วาตวุฏฺฐิ   เนว   นํ   สงฺกมฺเปยฺย  น  สมฺปกมฺเปยฺย  น  สมฺปเวเธยฺย
เอวเมว   โข   ภนฺเต  เอวํ  สมฺมาวิมุตฺตจิตฺตสฺส  ภิกฺขุโน  ภุสา  เจปิ
จกฺขุวิญฺเญยฺยา   รูปา   จกฺขุสฺส   อาปาถํ   อาคจฺฉนฺติ   เนวสฺส  จิตฺตํ
ปริยาทิยนฺติ    อมิสฺสีกตเมวสฺส    จิตฺตํ    โหติ   ฐิตํ   อาเนญฺชปฺปตฺตํ
วยญฺจสฺสานุปสฺสติ    ภุสา    เจปิ    โสตวิญฺเญยฺยา    สทฺทา    ...
ฆานวิญฺเญยฺยา  คนฺธา  ...  ชิวฺหาวิญฺเญยฺยา  รสา  ... กายวิญฺเญยฺยา
โผฏฺฐพฺพา   ...   มโนวิญฺเญยฺยา   ธมฺมา  มนสฺส  อาปาถํ  อาคจฺฉนฺติ
เนวสฺส    จิตฺตํ    ปริยาทิยนฺติ   อมิสฺสีกตเมวสฺส   จิตฺตํ   โหติ   ฐิตํ
อาเนญฺชปฺปตฺตํ วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ ฯ
     [๔]   เนกฺขมฺมํ อธิมุตฺตสฺส          ปวิเวกญฺจ เจตโส
             อพฺยาปชฺฌาธิมุตฺตสฺส          อุปาทานกฺขยสฺส จ
             ตณฺหกฺขยาธิมุตฺตสฺส            อสมฺโมหญฺจ เจตโส
             ทิสฺวา อายตนุปฺปาทํ            สมฺมา จิตฺตํ วิมุจฺจติ
             ตสฺส สมฺมาวิมุตฺตสฺส            สนฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขุโน
             กตสฺส ปฏิจโย นตฺถิ             กรณียํ น วิชฺชติ ฯ
             เสโล ยถา เอกฆโน              วาเตน น สมีรติ
             เอวํ รูปา รสา สทฺทา             คนฺธา ผสฺสา จ เกวลา
             อิฏฺฐา ธมฺมา อนิฏฺฐา จ         นปฺปเวเธนฺติ ตาทิโน
             ฐิตํ จิตฺตํ วิปฺปมุตฺตํ                วยญฺจสฺสานุปสฺสตีติ ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๖-๑๒.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=5&A=123&w=&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=5&A=123&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=5&item=2&items=3
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=5&siri=1
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=5&i=1
             อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=3641
             The Pali Atthakatha in Roman :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=3641
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๕
https://84000.org/tipitaka/read/?index_5
https://84000.org/tipitaka/english/?index_5