พระไตรปิฏกเล่มที่ ๑๓ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๕ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์
หน้าที่ ๕๘๑-๕๘๒.

                                                                 พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ [๕. พราหมณวรรค]
                                                                 ๘. วาเสฏฐสูตร
			เราเรียกบุคคลผู้ที่เทวดา คนธรรพ์ และมนุษย์
		ผู้ไม่สามารถหยั่งรู้ถึงคติได้ สิ้นอาสวะแล้ว
		เป็นพระอรหันต์ว่า เป็นพราหมณ์
			เราเรียกบุคคลผู้ไม่มีกิเลสเครื่องกังวล
		ทั้งที่เป็นอดีต อนาคต และปัจจุบัน หมดความกังวล
		ไม่มีความยึดมั่นถือมั่นว่า เป็นพราหมณ์
			เราเรียกบุคคลผู้องอาจ ประเสริฐ
		มีความเพียร แสวงหาคุณธรรมอันยิ่งใหญ่
		ชนะมารได้แล้ว ไม่มีกิเลสเครื่องทำให้หวั่นไหว
		ชำระล้างกิเลสได้แล้ว รู้แจ้งอริยสัจว่า เป็นพราหมณ์
			เราเรียกบุคคลผู้ระลึกถึงอดีตชาติได้ เห็นสวรรค์และนรก
		ถึงความสิ้นไปแห่งชาติแล้วว่า เป็นพราหมณ์
	[๔๖๐] 		อันที่จริง นามและโคตรที่เขากำหนดให้กันนั้น
		เป็นเพียงสมมติบัญญัติในโลก
		นามและโคตรปรากฏอยู่ได้ เพราะรู้ตามกันมา
		ญาติสาโลหิตกำหนดไว้ในการเกิดนั้นๆ
			นามและโคตรที่กำหนดเรียกกันนี้
		เป็นความเห็นที่ฝังแน่นอยู่ในใจมานาน
		ของพวกคนผู้ไม่รู้ความจริง
		เมื่อไม่รู้จึงกล่าวบุคคลว่า เป็นพราหมณ์โดยกำเนิด
			บุคคลเป็นพราหมณ์เพราะชาติตระกูลก็หาไม่
		หรือไม่เป็นพราหมณ์เพราะชาติตระกูลก็หาไม่
		บุคคลเป็นพราหมณ์ก็เพราะกรรม
		หรือไม่เป็นพราหมณ์ก็เพราะกรรม
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๑๓ หน้า : ๕๘๑}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ [๕. พราหมณวรรค]
                                                                 ๘. วาเสฏฐสูตร
			บุคคลเป็นชาวนาก็เพราะกรรม
		เป็นช่างศิลปะก็เพราะกรรม
		เป็นพ่อค้าก็เพราะกรรม
		เป็นผู้รับใช้ก็เพราะกรรม
			บุคคลแม้เป็นโจรก็เพราะกรรม
		เป็นทหารอาชีพก็เพราะกรรม
		เป็นปุโรหิตก็เพราะกรรม
		แม้เป็นพระราชา ก็เพราะกรรมทั้งนั้น
			บัณฑิตทั้งหลายผู้มีปกติเห็นปฏิจจสมุปบาท
		มีความรู้ความเข้าใจในกรรมและผลของกรรม
		ย่อมพิจารณาเห็นกรรม ตามความเป็นจริงอย่างนี้
		สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม
		หมู่สัตว์เป็นไปตามกรรม
		สัตว์ทั้งหลายมีกรรมเป็นเครื่องผูกพัน
		เปรียบเหมือนรถมีหมุดเป็นเครื่องตรึงไว้แล่นไปอยู่
			บุคคลเป็นพราหมณ์ได้ เพราะกรรมนี้
		คือ ตบะ พรหมจรรย์ สัญญมะ ทมะ๑-
		นี้ เป็นคุณธรรมสูงสุดของพราหมณ์
			วาเสฏฐะ เธอจงรู้อย่างนี้ว่า
		‘บุคคลผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชา ๓ สงบ สิ้นภพใหม่แล้ว
		เป็นทั้งพรหม และท้าวสักกะของบัณฑิตทั้งหลายผู้รู้แจ้งอยู่”
@เชิงอรรถ :
@๑ ชื่อว่า ตบะ เพราะมีธุดงค์เป็นตบะ ชื่อว่า พรหมจรรย์ เพราะงดเว้นจากเมถุนธรรม ชื่อว่า สัญญมะ เพราะ
@มีศีล ชื่อว่า ทมะ เพราะฝึกอินทรีย์แล้ว (ม.ม.อ. ๒/๔๖๐/๓๑๗)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๑๓ หน้า : ๕๘๒}

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับ มจร. เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๕๘๑-๕๘๒.
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_page.php?book=13&page=581&pages=2&edition=mcu
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_read.php?B=13&A=16418
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_line.php?B=13&A=16418#p581
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ 13 :-
https://84000.org/tipitaka/read/?index_13
https://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu13
https://84000.org/tipitaka/english/?index_13