พระไตรปิฏกเล่มที่ ๒๕ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๗ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ-ธรรมบท-อุทาน-อิติวุตตกะ-สุตตนิบาต
หน้าที่ ๗๗๔-๗๗๖.

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต [๕. ปารายนวรรค]
                                                                 ปารายนัตถุติคาถา
	[๑๑๓๐] (พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า ปิงคิยะ)
	            เธอจงเพ่งพิจารณาหมู่มนุษย์ผู้ถูกตัณหาครอบงำจิต
	            เกิดความเร่าร้อน ถูกชราครอบงำแล้ว
	            ปิงคิยะ เพราะฉะนั้น เธอจงเป็นผู้ไม่ประมาท
	            ละตัณหาเสียให้ได้ เพื่อจะไม่เกิดอีกต่อไป
ปิงคิยมาณวกปัญหาที่ ๑๖ จบ
ปารายนัตถุติคาถา๑-
ว่าด้วยการสดุดีธรรมเป็นเหตุให้ถึงฝั่ง
	พระธรรมสังคาหกาจารย์เมื่อจะสรรเสริญพระธรรมเทศนานี้จึงได้กล่าวไว้ดังนี้
	พระผู้มีพระภาคได้ตรัสคาถานี้แล้ว เมื่อประทับอยู่ ณ ปาสาณกเจดีย์
แคว้นมคธ ได้ทรงรับอาราธนากราบทูลหลายครั้งจากพราหมณ์ ๑๖ คน ผู้เป็น
ศิษย์ใกล้ชิด ได้ตรัสตอบปัญหาแล้ว ถ้าแม้บุคคลรู้ทั่วถึงอรรถ รู้ทั่วถึงธรรม
แห่งปัญหาแต่ละปัญหาแล้วปฏิบัติธรรมถูกต้องตามหลักธรรม ก็จะพึงถึงฝั่งแห่งชรา
และมรณะได้แน่นอน เพราะธรรมเหล่านี้เป็นเหตุให้ถึงฝั่ง เพราะเหตุดังกล่าวมานี้นั้น
ธรรมบรรยายนี้จึงชื่อว่า ปารายนะ
	[๑๑๓๑] (๑) อชิตะ  (๒) ติสสเมตเตยยะ
	            (๓) ปุณณกะ  (๔) เมตตคู
	            (๕) โธตกะ  (๖) อุปสีวะ
	            (๗) นันทะ  (๘) เหมกะ
@เชิงอรรถ :
@๑ ขุ.จู. (แปล) ๓๐/๑๔๙-๑๕๕/๓๖-๓๗
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๕ หน้า : ๗๗๔}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต [๕. ปารายนวรรค]
                                                                 ปารายนัตถุติคาถา
	[๑๑๓๒] (๙) โตเทยยะ (๑๐) กัปปะ
	            (๑๑) ชตุกัณณิผู้เป็นบัณฑิต (๑๒) ภัทราวุธ (๑๓) อุทัย
	            (๑๔) โปสาละ (๑๕) โมฆราชผู้มีปัญญา
	            (๑๖) ปิงคิยะผู้เป็นมหาฤๅษี
	[๑๑๓๓] พราหมณ์ ๑๖ คนนี้พากันมาเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า
	            ผู้ทรงเพียบพร้อมด้วยจรณะ ผู้ทรงแสวงหาคุณอันยิ่งใหญ่
	            เมื่อจะทูลถามปัญหาที่ลุ่มลึก
	            จึงเข้าไปใกล้เฝ้าพระพุทธเจ้าผู้ประเสริฐ
	[๑๑๓๔] พระพุทธเจ้า(อันพราหมณ์เหล่านั้น)ทูลถามปัญหาแล้ว
	            ตรัสตอบปัญหาแก่พราหมณ์เหล่านั้นตามความเป็นจริง
	            พระพุทธมุนีทรงทำให้พราหมณ์ทั้งหลายพอใจ
	            ด้วยการตรัสตอบปัญหาทั้งหลาย
	[๑๑๓๕] พราหมณ์เหล่านั้น อันพระพุทธเจ้าผู้มีพระจักษุ
	            ทรงเป็นเผ่าพันธุ์แห่งพระอาทิตย์ทำให้พอใจแล้ว
	            ได้ประพฤติพรหมจรรย์ในสำนักพระพุทธเจ้า
	            ผู้มีพระปัญญาอันประเสริฐ
	[๑๑๓๖] การตรัสตอบปัญหาแต่ละปัญหา
	            ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงแล้วโดยประการใด
	            ผู้ใดปฏิบัติตามโดยประการนั้น
	            ผู้นั้นพึงจากที่มิใช่ฝั่ง๑- ไปถึงฝั่ง๒- ได้
@เชิงอรรถ :
@๑ ที่มิใช่ฝั่ง หมายถึงกิเลส ขันธ์ และอภิสังขาร (ขุ.จู. (แปล) ๓๐/๑๐๐/๓๔๔)
@๒ ฝั่ง หมายถึงอมตนิพพาน (ขุ.จู. (แปล) ๓๐/๑๐๐/๓๔๓)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๕ หน้า : ๗๗๕}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต [๕. ปารายนวรรค]
                                                                 ปารายนานุคีติคาถา
	[๑๑๓๗] บุคคลเมื่อเจริญมรรคอันสูงสุด
	            จะพึงจากที่มิใช่ฝั่งไปถึงฝั่งได้
	            (เพราะ)มรรคนั้น(เป็นไป)เพื่อให้ถึงฝั่ง
	            เพราะฉะนั้น มรรคนั้นจึงชื่อว่า ปารายนะ
ปารายนานุคีติคาถา๑-
ว่าด้วยเพลงขับตามธรรมเป็นเหตุให้ถึงฝั่ง
	[๑๑๓๘] (ท่านพระปิงคิยะกล่าวแก่พราหมณ์พาวรีท่ามกลางชุมชนดังนี้)
	            อาตมภาพจักกล่าวบทขับที่เป็นเหตุให้ถึงฝั่ง
	            ตามที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้
	            พระผู้มีพระภาคทรงเป็นผู้ปราศจากมลทิน
	            พระปัญญาอันไพบูลย์ ปราศจากกาม
	            ทรงไร้กิเลสดังป่า ผู้เป็นนาคะ
	            ทรงเห็นอย่างใดก็ตรัสบอกอย่างนั้น
	            จะพึงตรัสคำเท็จเพราะเหตุแห่งอะไรเล่า
	[๑๑๓๙] อาตมภาพจักกล่าวถ้อยคำที่ประกอบด้วยคำสรรเสริญ
	            พระผู้มีพระภาคผู้ทรงละมลทินและโมหะได้แล้ว
	            ผู้ทรงละความถือตัวและความลบหลู่ได้ ณ บัดนี้
	[๑๑๔๐] ท่านพราหมณาจารย์ พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้า
	            ทรงเป็นผู้กำจัดความมืด มีสมันตจักขุ
	            ทรงถึงที่สุดโลก ทรงล่วงภพได้ทั้งหมด
	            ไม่มีอาสวะ ทรงละทุกข์ทั้งปวงได้แล้ว
	            ทรงมีชื่อตามความจริง อาตมภาพได้เข้าเฝ้ามาแล้ว
@เชิงอรรถ :
@๑ ขุ.จู. (แปล) ๓๐/๑๕๖-๑๗๔/๓๘-๔๒
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๕ หน้า : ๗๗๖}

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับ มจร. เล่มที่ ๒๕ หน้าที่ ๗๗๔-๗๗๖.
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_page.php?book=25&page=774&pages=3&edition=mcu
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_read.php?B=25&A=20950
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_line.php?B=25&A=20950#p774
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ 25 :-
https://84000.org/tipitaka/read/?index_25
https://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu25
https://84000.org/tipitaka/english/?index_25