ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 1 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.1)

page234.

Pathamaparajikavannana {24} ito param tena kho pana samayena vesaliya aviduretiadi yebhuyyena uttanattham. Tasma anupadavannanam pahaya yattha yattha vattabbam atthi tam tadeva vannayissama. Kalandagamoti kalandaka vuccanti kalaka tesam vasena laddhanamo gamo. Kalandaputtoti gamavasena laddhanamassa rajasammatassa cattalisakotivibhavassa kalandasetthino putto. Yasma pana tasmim game annepi kalandanamaka manussa atthi tasma kalandaputtoti vatva puna setthiputtoti vuttam. Sambahulehiti bahukehi. Sahayakehiti sukhadukkhani saha ayanti upagacchantiti sahaya. Sahayaeva sahayaka. Tehi sahayakehi. Saddhinti ekato. Kenacideva karaniyenati kenacideva bhandappayojana uddhara saranadina kiccena. Kattikanakkhattakilakiccenatipi vadanti. Bhagava hi kattikajunhapakkhe vesalim sampapuni. Kattikanakkhattakila cettha ulara honti tadattham gatoti veditabbo. Addasa khoti katham addasa. So kira nagarato bhuttapatarasam suddhuttarasangam malagandhavilepanahattham buddhadassanattham dhammassavanatthanca nikkhamantam mahajanam disva kuhim gacchathati pucchi. Buddhadassanattham dhammassavanatthancati. Tenahi ahampi gacchamiti gantva catubbidhaya parisaya parivutam brahmassarena dhammam desentam bhagavantam addasa. Tena vuttam addasa kho .pe. Desentanti. Disvanassati disvana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page235.

Assa. Etadahositi pubbekatapunnataya codiyamanassa bhabbakulaputtassa etam ahosi. Kim ahosi. Yannunahampi dhammam suneyyanti. Tattha yannunati parivitakkadassanametam. Evam kirassa parivitakko uppanno yamayam parisa ekaggacitta dhammam sunati aho vatahampi tam suneyyanti. Athakho sudinno kalandaputto yena sa parisati idha kasma yena bhagavati avatva yena sa parisati vuttanti ce. Bhagavantam hi parivaretva ularularajana mahati parisa nisinna tatra na sakka imina paccha agatena bhagavantam upasankamitva nisiditum parisaya pana ekasmim padese sakkati so tam parisamyeva upasankamanto. Tena vuttam athakho sudinno kalandaputto yena sa parisati. Ekamantam nisinnassa kho sudinnassa kalandaputtassa etadahositi na nisinnamattasseva ahosi athakho bhagavato sikkhattayupasamhitam thokam dhammakatham sutva tam panassa yasma ekamantam nisinnasseva ahosi tena vuttam ekamantam nisinnassa kho sudinnassa kalandaputtassa etadahositi. Kim ahositi. Yatha yatha khotiadi. Tatrayam sankhepakatha. Aham kho yena yena akarena bhagavata dhammam desitam ajanami tena tena me upaparikkhato evam hoti. Yadetam sikkhattayabrahmacariyam ekadivasampi akhandam katva carimakacittam papetabbataya ekantaparipunnam caritabbam ekadivasampi ca kilesamalena amalinam katva carimakacittam papetabbataya ekantaparisuddham. Sankhalikhitanti likhitasankhasadisam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page236.

Dhotasankhasapatibhagam caritabbam. Idam na sukaram agaram ajjhavasatati agaramajjhe vasantena ekantaparipunnam .pe. Caritum. Yannunaham kese ca massunca oharetva kasayarasapitataya kasayani brahmacariyam carantanam anucchavikani acchadetva paridahitva agaramha nikkhamitva anagariyam pabbajeyyam. Ettha ca yasma agarassa hitam kasivanijjadikammam agariyanti vuccati tanca pabbajjaya natthi tasma pabbajja anagariyati natabba. Tam anagariyam pabbajjam. Pabbajeyyanti patipajjeyyam. {25} Aciravutthitaya parisaya yena bhagava tenupasankamiti sudinno avutthitaya parisaya na bhagavantam pabbajjam yaci. Kasma. Tatrassa bahu natisalohita mittamacca santi te tvam matapitunam ekaputtako na labbha taya pabbajitunti bahayampi gahetva akaddheyyum tato pabbajjaya antarayo bhavissatiti saheva parisaya utthahitva thokam gantva puna kenaci sarirakiccalesena nivattitva bhagavantam upasankamma pabbajjam yaci. Tena vuttam athakho sudinno kalandaputto aciravutthitaya parisaya .pe. Pabbajetu mam bhagavati. Bhagava pana yasma rahulakumarassa pabbajjato pabhuti matapituhi ananunnatam puttam na pabbajeti tasma tam pucchi anunnatosi pana tvam sudinna matapituhi .pe. Pabbajjayati. {26} Ito param pathanusareneva gantva tam karaniyam tiretvati ettha evamattho veditabbo. Dhuranikkhepeneva tam karaniyam nitthapetva. Na hi pabbajjaya tibbacchandassa bhandappayojanauddharasaranadisu va nakkhattakilaya va cittam namati. Ammatatati ettha pana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page237.

Ammati mataram alapati tatati pitaram. Tvam khositi tvam kho asi. Ekaputtakoti ekova puttako anno te jettho va kanittho va natthi. Ettha ca ekaputtoti vattabbe anukampavasena ekaputtakoti vuttam. Piyoti pitijanako. Manapoti manavaddhako. Sukhedhitoti sukhena edhiko 1- sukhasamvaddhitoti attho. Sukhaparihatoti sukhena parihato jatakalato pabhuti dhatihi ankato ankam haritva dhariyamano assakarathakadihi balakilanakehi kilamano sadhurasabhojanam bhojiyamano sukhena parihato. Na tvam tata sudinna kinci dukkhassa janasiti tvam tata sudinna kinci appamattakampi kalabhagam dukkhassa na janasi. Athava kinci dukkhena nanubhositi attho. Karanatthe samivacanam. Anubhavanatthe ca janana. Athava kinci dukkham na sarasiti attho. Upayogatthe samivacanam. Saranatthe ca janana. Vikappadvayepi purimapadassa uttarapadena samanavibhattilopo datthabbo. Tam sabbam saddasatthanusarena natabbam. Maranenapi mayante akamaka vina bhavissamati sacepi tava amhesu jivamanesu maranam bhaveyya tena te maranenapi mayam akamaka anicchaka na attano ruciya vina bhavissama taya viyogam papunissamati attho. Kim pana mayam tanti evam sante @Footnote: 1. sukhena edhitoti yuttataram. sukhedhito sukhethitoti ca dve patha yebhuyyena @dissanti. ratthapalasuttepi sukhedhitoti patho dissati. tattha pana Yu. sukhe @thitoti hetthaatthapade likhiyati. tabbannanayam sukhena eva thitoti vuttam. tanhi @eva thitoti vacanam edhitoti padam bhaveyyati mannami. sukhedhitoti panettha edha @vuddhiyam labhe cati dhatu. edhatiti akhyatapadam yatha tam kulam sukhamedhati gambhire @gadhamedhatiti ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page238.

Kim pana kinnama tam karanam yena mayam tam jivantam anujanissama. Athava kim pana mayam tanti kena pana karanena mayantam jivantam anujanissamati evamettha attho datthabbo. {27} Tatthevati yattha nam thitam matapitaro nanujanimsu tattheva thane. Anantarahitayati kenaci attharanena anatthataya. {28} Paricarehiti gandhabbanatanatakadini paccupatthapetva tattha sahayakehi saddhim yathasukham indriyani carehi sancarehi itocitoca upanehiti vuttam hoti. Athava paricarehiti gandhabbanatanatakadini paccupatthapetva sahayakehi saddhim lala upalala rama kilassutipi vuttam hoti. Kame paribhunjantoti attano puttadarehi saddhim bhoge bhunjanto. Punnani karontoti buddhanca dhammanca sanghanca arabbha danappadanadini sugatimaggasamsodhakani kusalakammani karonto. Tunhi ahositi kathanuppabandhavicchedanattham niralapasallapo ahosi. Athassa matapitaro tikkhattum vatva pativacanampi alabhamana sahayake pakkosapetva esa vo sahayako pabbajitukamo nivaretha nanti ahamsu. Tepi tam upasankamitva tikkhattum avocum. Tesampi tunhi ahosi. Tena vuttam athakho sudinnassa kalandaputtassa sahayaka .pe. Tunhi ahositi. {29} Athassa sahayakanam etadahosi sace ayam pabbajjam alabhamano marissati na koci guno bhavissati pabbajitam pana nam matapitaropi kalena kalam passissanti mayampi passissama pabbajjapi ca namesa bhariya divase divase mattikapattam gahetva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page239.

Pindaya caritabbam ekaseyyam ekabhattam brahmacariyam atidukkaram ayanca sukhumalo nagarikajatiyo so tam caritum asakkonto puna idheva agamissati handassa matapitaro anujanapemati. Te tatha akamsu. Matapitaropi nam anujanimsu. Tena vuttam athakho sudinnassa kalandaputtassa sahayaka yena sudinnassa kalandaputtassa matapitaro .pe. Anunnatosi matapituhi agarasma anagariyam pabbajjayati. {30} Hatthoti tuttho. Udaggoti pitivasena abbhunnatakayacitto. Katipahanti katipayani divasani. Balam gahetvati sappayabhojanani bhunjanto ucchadananahanadihi ca kayam pariharanto kayabalam janetva matapitaro vanditva assumukham natiparivattam pahaya yena bhagava tenupasankami .pe. Pabbajetu mam bhante bhagavati. Bhagava samipe thitam annataram pindacarikam bhikkhum amantesi tenahi bhikkhu sudinnam pabbajehi ceva upasampadehi cati. Sadhu bhanteti kho so bhikkhu bhagavato patissunitva sudinnam kalandaputtam jinadattiyam saddhiviharikam laddha pabbajesi ceva upasampadesi ca. Tena vuttam alattha kho sudinno kalandaputto bhagavato santike pabbajjam alattha upasampadanti. Ettha pana thatva sabbaatthakathasu pabbajja ca upasampada ca kathita. Mayam pana yathathitapalivaseneva khandhake kathayissama. Na kevalanca tam annampi yam khandhake va parivare va kathetabbam atthakathacariyehi vibhange kathitam tam sabbam tattha tattheva kathayissama. Evam hi kathiyamane palikkameneva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page240.

Vannana kata hoti. Tato tena tena vinicchayena atthikanam palikkameneva imam vinayasamvannanam oloketva seso vinicchayo suvinneyyo bhavissatiti. Acirupasampannoti aciram upasampanno hutva. Upasampadato nacirakalenevati vuttam hoti. Evarupeti evamvidhe evamjatike. Dhutaguneti kilesaniddhunanake gune. Samadaya vattatiti samadayitva ganhitva vattati carati viharati. Aranniko hotiti gamantasenasanam patikkhipitva arannikadhutangavasena arannavasiko hoti. Pindapatikoti atirekalabhapatikkhepena cuddasa bhattani patikkhipitva pindapatiyadhutangavasena pindapatiko hoti. Pamsukulikoti gahapaticivaram patikkhipitva pamsukulikadhutangavasena pamsukuliko hoti. Sapadanacarikoti loluppacaram patikkhipitva sapadanacariyadhutangavasena sapadanacariko hoti gharapatipatiya bhikkhaya pavisati. Vajjigamanti vajjinam va gamam vajjisu va gamam. Addha mahaddhanatiadisu upabhogaparibhogupakaranamahantataya addha. Ye hi tesam upabhoga yani ca upabhogupakaranani tani mahantani bahalani sarakaniti vuttam hoti. Nidhetva thapitadhanamahantataya mahaddhana. Mahabhogati divasaparibbaya- sankhatabhogamahantataya mahabhoga. Annehi upabhogehi jataruparajatasseva pahutataya pahutajataruparajata. Alankarabhutassa vittupakaranassa pitipamujjakaranassa pahutataya pahutavittupakarana. Voharavasena parivattentassa dhanadhannassa pahutataya pahutadhanadhannati veditabba.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page241.

Senasanam samsametvati senasanam patisametva yatha na vinassati tatha nam sutthu thapetvati attho. Satthimatte thalipaketi gananaparicchedato satthim thalipake. Ekameko cettha thalipako dasannam bhikkhunam bhattam ganhati tam sabbampi channam bhikkhusatanam bhattam hoti. Bhattabhiharam abhiharimsuti ettha abhihariyatiti abhiharo. Kim abhihariyati. Bhattam. Bhattameva abhiharo bhattabhiharo. Tam bhattabhiharam. Abhiharimsuti abhimukha harimsu. Tassa santikam gahetva agamamsuti attho. Etassa kimpamananti. Satthi thalipaka. Tena vuttam satthimatte thalipake bhattabhiharam abhiharimsuti. Bhikkhunam vissajjetvati sayam ukkatthapindapatikatta sapadanacarikam caritukamo bhikkhuna paribhogatthaya pariccajitva datva. Ayam hi ayasma bhikkhu ca labham lacchanti ahanca pindakena na kilamissamiti etadatthameva agato. Tasma attano agamananurupam karonto bhikkhunam vissajjetva sayam pindaya pavisi. {31} Natidasiti natakanam dasi. Abhidosikanti parivasikam ekarattatikkantam putibhutam. Tatrayam padattho. Putibhavadosena abhibhutoti abhidoso. Abhidosoeva abhidosiko. Ekarattatikkantassa va namasanna esa yadidam abhidosikoti. Tam abhidosikam. Kummasanti yavakummasam. Chaddetukama hotiti yasma antamaso dasakammakaranampi gorupanampi aparibhogaraho tasma tam kacavaram viya bahi chaddetukama hoti. Sace tanti sace etam. Bhaginiti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page242.

Ariyavoharena natidasim alapati. Chaddaniyadhammanti chaddetabbasabhavam. Idam vuttam hoti bhagini etam sace bahi chaddaniyadhammam nissatthapariggaham idha me patte akirati. Kim pana evam vattum labbhati vinnatti va payuttavaca va na hotiti. Na hoti. Kasma. Nissatthapariggahatta. Yam hi chaddaniyadhammam nissatthapariggaham yattha samika analaya honti tam sabbam detha aharatha idha akirathati vattum vattati. Tathahi aggaariyavamsiko ayasma ratthapalopi chaddaniyadhammam kummasam idha me patte akirati avaca. Tasma yam evarupam chaddaniyadhammam annam va apariggahitam vanamulaphalabhesajjadi tam sabbam yathasukham aharapetva paribhunjitabbam na kukkuccayitabbam. Hatthananti bhikkhagahanattham pattam upanamayato manibandhato pabhuti dvinnampi hatthanam. Padananti nivasanantato patthaya dvinnampi padanam. Sarassati sace tam bhaginiti vacam niccharayato sarassa ca. Nimittam aggahesiti gihikale sallakkhitapubbam akaram aggahesi sanjani sallakkhesi. Sudinno hi bhagavato dvadasame vasse pabbajito visatime vasse natikulam pindaya pavittho sayam pabbajjaya atthavassiko hutva. Tena nam sa natidasi disvava na sanjani nimittam pana aggahesiti. Sudinnassa mataram etadavocati atigaruna pabbajjupagatena samiputtena saddhim tvam nukho me bhante ayyo sudinnotiadivacanam vattum avisahanti vegena gharam pavisitva sudinnassa mataram etadavoca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page243.

Yaggheti arocanatthe nipato. Sace je saccanti ettha jeti alapane nipato. Evam hi tasmim padese dasijanam alapanti. Tasma hambho dasi sace saccam bhanasiti evamettha attho datthabbo. {32} Annataram kuddamulanti tasmim kira padese danapatinam gharesu sala honti asanani cettha pannattani honti upatthapitam udakakanjiyam. Tattha pabbajita pindaya caritva nisiditva bhunjanti. Sace icchanti danapatinampi santakam ganhanti. Tasma tampi annatarassa kulassa idisaya salaya annataram kuddamulanti veditabbam. Na hi pabbajita kapanamanussa viya asaruppe thane nisiditva bhunjantiti. Atthi nama tatati ettha atthiti vijjamanatthe namati pucchanatthe mannanatthe ca nipato. Idam hi vuttam hoti atthi nukho tata sudinna amhakam dhanam nanu mayam niddhanati vattabba yesam no tvam idise thane nisiditva abhidosikam kummasam paribhunjissasi. Tatha atthi nukho tata sudinna amhakam jivitam nanu mayam matati vattabba yesam no tvam idise thane nisiditva abhidosikam kummasam paribhunjissasi. Tatha atthi manne tata sudinna tava abbhantare sasanam nissaya patiladdho samanaguno yam tvam subhojanarasasamvaddhitopi imam jigucchaneyyam abhidosikam kummasam amatamiva nibbikaro paribhunjissasiti. So pana gahapati dukkhabhitunnataya etamattham paripunnam katva vattumasakkonto atthi nama tata sudinna abhidosikam kummasam paribhunjissasiti ettakameva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page244.

Avoca. Akkharacintaka panettha imam lakkhanam vadanti. Anokappanamarisanatthavasenetam atthisadde upapade parijunjissasiti anagatavacanam katam. Tassayamattho atthi nama .pe. Paribhunjissasiti idam paccakkhampi aham na saddahami na marisayamiti. Tatayam abhidosikoti tato tava gehato ayam abhidosiko kummaso laddhoti attho. Tatoyantipi patho. Tadayantipi pathanti. Tam na sundaram. Yena sakapitu nivesananti yena sakassa pitu attano pitu nivesananti attho. Thero pitari pemeneva suvaco hutva agamasi. Adhivasesiti thero ukkutthapindapatikopi samano sace ekabhattampi na gahessami ativiya nesam domanassam bhavissatiti natinam anukampaya adhivasesi. {33} Opunchapetvati upalimpapetva. Tirokaraniyanti karanatthe bhummam. Sanipakarena parikkhipitvati attho. Athava tiro karonti etenati tirokaraniyam. Tam parikkhipitva samantato katvati attho. Ekam hirannassati ettha hirannanti kahapano veditabbo. Purisoti natidigho natirasso majjhimappamano veditabbo. Tena hiti yasma ajja sudinno agamissati tena karanena. Hiiti padapuranamatte nipato. Tenati ayampi va uyyojanatthe nipatoyeva. {34} Pubbanhasamayanti ettha kincapi paliyam kalarocanam na vuttam athakho arociteyeva kale agamasiti veditabbo. Idam te tatati dve punje dassento aha. Matuiti janettiya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page245.

Mattikanti matito agatam. Idante matamahatiya matu imam geham agacchantiya dinnam dhananti attho. Itthikaya itthidhananti hilento aha. Itthikaya nama itthiparibhoganamyeva nahanacunnadinam atthaya laddham dhanam kittakam bhaveyya. Tassapi tava parimanam passa. Athava idante tata sudinna matu dhanam tancakho mattikam na maya dinnam tava matuyeva santakanti vuttam hoti. Tam panetam na kasiya na vanijjaya sambhatam apica kho itthikaya itthidhanam yam itthikaya natikulato samikulam gacchantiya laddhabbam nahanacunnadinam atthaya itthidhanam tam tava ettakanti evamettha attho datthabbo. Annam pettikam annam pitamahanti yam pana te pitu ca pitamahananca santakam tam annamyeva nihitanca payuttanca ativiya bahum. Ettha ca pitamahanti taddhitalopam katva veditabbam. Petamahanti va patho. Labbha tata sudinna hinayavattitvati tata sudinna uttamam ariyaddhajam pabbajitalingam pahaya hinaya gihibhavaya avattitva labbha bhoga bhunjitum labbhanti bhunjitum na tvam rajabhito pabbajito na inayikehi palibuddho hutvati. Tata na ussahamiti ettha pana tatati vacanam gehasitapemena aha na samanatejena. Na ussahamiti na sakkomi. Na visahamiti nappahomi na samatthomhi. Vadeyyama kho tam gahapatiti idam pana vacanam samanatejenaha. Natikaddheyyasiti tam te mayi pemam patitthitam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page246.

Tam kodhavasena na atikaddheyyasi. Sace na kujjheyyasiti vuttam hoti. Tato setthi putto me sangaham manne kattukamoti udaggacitto aha vadehi tata sudinnati. Tenahiti uyyojanatthe vibhattipatirupako nipato. Tatonidananti tamnidanam tamhetukanti paccattavacanassa toadeso veditabbo. Samase cassa tolopabhavo. Bhayam vati kinti me bhoge neva rajano hareyyuntiadina nayena vuttam rajadibhayam. Cittutrasoti attho. Chambhitattanti rajuhi va corehi va dhanam dehiti kammakaranam kariyamanassa kayinjanam kayakampo hadayamamsacalanam. Lomahamsoti uppanne bhaye lomanam hamsanam uddhaggabhavo. Arakkhoti anto ca bahi ca rattim ca diva ca arakkhanam. {35} Tenahi vadhuti setthi gahapati dhanam dassetva puttam attana gihibhavatthaya palobhetum asakkonto matugamasadisam dani purisanam bandhanam natthiti mannitva tassa puranadutiyikam amantesi tenahi vadhuti. Puranadutiyikanti puranam dutiyikam pubbe gihikale dutiyikam. Gehasitasukhupabhogasahayikam bhutapubbam bhariyanti attho. Tena hiti yena karanena matugamasadisam bandhanam natthi. Padesu gahetvati pade gahetva. Upayogatthe bhummavacanam. Padesu va tam gahetva. Kidisa nama ta ayyaputta accharayoti kasma evamaha. Tada kira sambahule khattiyakumarepi brahmanakumarepi setthiputtepi mahasampattiyo pahaya pabbajante disva pabbajjaya gunam ajananta katham samutthapenti kasma ete

--------------------------------------------------------------------------------------------- page247.

Pabbajantiti. Athanne vadanti devaccharanam devanatakanam karanati. Sa katha vittharita ahosi. Tam gahetva ayam evamahati. Thero tam patikkhipanto na kho aham bhaginiti aha. Samudacaratiti voharati vadati. Tattheva mucchita papatati nam bhaginivadena samudacarantam disva anatthiko dani maya ayam yo mam pajapatim samanam attana saddhim ekamatukucchiya sayitadarikam viya mannatiti samuppannabalavasoka hutva tasmimyeva padese mucchita papata patitati attho. Ma no vihethayitthati ma amhe dhanam dassetva matugamanca uyyojetva vihethayittha vihesa hesa pabbajitananti. Tenahi tata sudinna bijakampi dehiti ettha tenahiti abhiratiyam uyayojeti. Sace tvam abhirato brahmacariyam carasi cara akase nisiditva parinibbayita hohi amhakam pana kulavamsabijakam ekam puttam dehi. Ma no aputtakam sapateyyam licchavayo atiharapesunti mayam hi licchavinam ganarajunam rajje vasama te te pituno accayena imam sapateyyam evam mahantam amhakam vibhavam aputtakam kuladhanarakkhakena puttena virahitam attano rajantepuram atiharapesunti tante ma atiharapesum ma atiharapentuti. Etam kho me amma sakka katunti kasma evamaha. So kira cintesi etesam sapateyyassa ahameva sami anno natthi tepi mam sapateyyam rakkhanatthaya niccam anubandhissanti tenaham na lacchami appossukko samanadhammam katum puttakam pana labhitva oramissanti tato aham yathasukham

--------------------------------------------------------------------------------------------- page248.

Samanadhammam karissamiti imam nayam passanto evamahati. {36} Pupphanti utukale uppannalohitassa namam. Matugamassa hi utukale gabbhappatitthanatthane lohitavanna pilaka santhahitva satta divasani vaddhitva bhijjanti. Tato lohitam paggharati. Tassetam namam pupphanti. Tam pana yava balavam hoti bahum paggharati tava dinnapi patisandhi na titthati doseneva saddhim paggharati dose pana paggharite suddhe vatthumhi dinna patisandhi khippam patitthati. Pupphamsa uppajjatiti puppham assa uppajji. Akaralopena saddhim samyogalopo. Puranadutiyikaya bahayam gahetvati puranadutiyikaya ya baha tatra nam gahetvati attho. Appannatte sikkhapadeti pathamaparajikasikkhapade atthapite. Bhagavato kira pathamabodhiyam visativassani bhikkhu cittam aradhayimsu na evarupam ajjhacaramakamsu. Tam sandhayeva idam suttamaha aradhayimsu vata me bhikkhave bhikkhu ekam samayam cittanti. Atha bhagava ajjhacaram apassanto parajikam sanghadisesam va na pannapesi. Tasmim tasmim pana vatthusmim avasese panca khuddakapattikkhandheeva pannapesi. Tena vuttam appannatte sikkhapadeti. Anadinavadassoti yam bhagava idani sikkhapadam pannapento adinavam dassessati tam apassanto anavajjasanni hutva. Sace hi ayam idam na karaniyanti va mulacchejjaya va samvattatiti janeyya saddhapabbajito kulaputto tato nidanam jivitakkhayam papunantopi na kareyya ettha pana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page249.

Adinavam apassanto niddosasanni ahosi. Tena vuttam anadinavadassoti. Puranadutiyikayati bhummavacanam. Abhivinnapesiti pavattesi. Pavattanapi hi kayavinnatticopanato vinnapanati vuccati. Tikkhattum abhivinnapanam cesa gabbhasanthanasannitthanatthamakasiti veditabbo. Sa tena gabbham ganhiti sapi teneva ajjhacarena gabbham ganhi na annatha. Kim pana annathapi gabbhaggahanam hotiti. Hoti. Katham. Kayasamsaggena colaggahanena asucipanena nabhiparamasanena dassanena saddena gandhena. Itthiyo hi ekacca utusamaye chandaragaratta purisanam hatthaggahaveniggahaangapaccangaparamasanam sadiyantiyopi gabbham ganhanti. Evam kayasamsaggena gabbhaggahanam hoti. Udayittherassa pana puranadutiyika bhikkhuni tam asucim ekadesam mukhena aggahesi ekadesam colakeneva saddhim angajate pakkhipi. Sa tena gabbham ganhi. Evam colaggahanena gabbhaggahanam hoti. Migasingatapasassa mata migi utusamaye tapasassa passavatthanam agantva sasambhavam passavam pivi. Sa tena gabbham ganhitva migasingam vijayi. Evam asucipanena gabbhaggahanam hoti. Samassa pana bodhisattassa matapitunam cakkhuparihanim natva sakko puttam datukamo dukulakapanditam aha vattati tumhakam methunadhammoti. Anatthika mayam etena isipabbajjam pabbajitamhati. Tenahi imissa utusamaye angutthena nabhim paramaseyyathati. So tatha akasi. Sa tena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page250.

Gabbham ganhitva samatapasadarakam vijayi. Evam nabhiparamasanena gabbhaggahanam hoti. Eteneva nayena mandabyassa ca candappajjotassa ca vatthu veditabbam. Katham dassanena hotiti idhekacca itthi utusamaye purisasamsaggam alabhamana chandaragavasena antogehagata purisam upanijjhayati rajorodha viya. Sa tena gabbham ganhati. Evam rupadassanena gabbhaggahanam hoti. Balakasu pana puriso nama natthi. Ta utusamaye meghasaddam sutva gabbham ganhanti. Kukkutiyopi kadaci ekassa kukkutassa saddam sutva bahukapi gabbham ganhanti. Tatha gavi usabhassa. Evam saddena gabbhaggahanam hoti. Gaviyeva ca kadaci usabhagandhena gabbham ganhanti. Evam gandhena gabbhaggahanam hoti. Idha panayam ajjhacarena gabbham ganhi. Yam sandhaya vuttam matapitaro ca sannipatita honti mata ca utuni hoti gandhabbo ca paccupatthito hoti evam tinnam sannipata gabbhassavakkanti hotiti. Bhumma deva saddamanussavesunti yasma natthi loke raho nama papakammam pakubbato sabbapathamam hissa tam papam atta janati tato arakkhadevata athannapi paracittaviduniyo devata tasmassa paracittavidu sakalavanasandasannissita bhumma deva tam ajjhacaram disva saddamanussavesum yatha annepi deva sunanti tatha niccharesum. Kinti. Nirabbudo vata bho .pe. Adinavo uppaditoti. Tassattho veranjakande vuttanayeneva veditabbo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page251.

Bhummanam devanam saddam sutva catummaharajikati ettha pana bhummanam devanam saddam akasatthadevata assosum akasatthanam catummaharajikati ayamanukkamo veditabbo. Brahmakayikati asannisatte ca arupavacare ca thapetva sabbepi brahmano assosum sutva ca saddamanussavesunti veditabba. Itiha tena khanenati evam tena sudinnassa ajjhacarakkhanena. Tena muhuttenati ajjhacaramuhutteneva. Yava brahmalokati yava akanitthabrahmaloka. Abbhugganchiti abhiugganhi abbhutthasi. Ekakolahalamahositi attho. Puttam vijayiti suvannabimbasadisam pacchimabhavikasattam janesi. Bijakoti namam akamsuti na annam nama katumadamsu bijakampi dehiti pitamahiya vuttabhavassa pakatatta bijakotvessa namam hotuti bijakoti namamakamsu. Puttassa namavaseneva matapitunampissa namamakamsu. Te aparena samayenati bijakanca bijakamataranca sandhaya vuttam. Bijakassa kira sattatthavassakale tassa mata bhikkhunisu so ca bhikkhusu pabbajitva kalyanamitte upanissaya arahatte patitthahimsu. Tena vuttam ubho agarasma anagariyam pabbajitva arahattam sacchakamsuti. {37} Evam mataputtanam pabbajja saphala ahosi. Pita panassa vipatisarabhibhuto vihasi. Tena vuttam athakho ayasmato sudinnassa ahudeva kukkaccantiadi. Tattha ahudevati ahueva. Dakaro padasandhikaro. Ahosievati attho. Kukkuccanti ajjhacarahetuko pacchanutapo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page252.

Vipatisarotipi tasseva namam. So hi vinnuhi akattabbataya kucchitakiriyabhavato kukkuccam katam ajjhacaram nivattetum asamatthataya tam paticca virupasaranabhavato vipatisaroti vuccati. Alabha vata meti mayham vata alabha. Ye jhanadinam gunanam alabha nama te mayham na annassati adhippayo. Na vata me labhati yepi me patiladdha pabbajjasaranagamanasikkhasamadanaguna tepi neva mayham labha ajjhacaramalinatta. Dulladdham vata meti idam sasanam laddhampi me dulladdham. Na vata me suladdhanti yatha annesam kulaputtanam evam na vata me suladdham. Kasma. Yoham evam svakkhate dhammavinaye .pe. Brahmacariyam caritunti. Brahmacariyanti sikkhattayasangahitam maggabrahmacariyam. Kiso ahositi khaditum va bhunjitum va asakkonto tanuko ahosi appamamsalohito. Uppanduppandukajatoti sanjatuppanduppandukabhavo pandupalasapatibhago. Dhamanisanthatagattoti 1- pariyadinnamamsalohitatta sirajaleneva santharitagatto. Antomanoti anusocanavasena abbhantareyeva thitacitto. Hadayavatthum nissaya vattanavasena pana sabbepi antomanayeva. Linamanoti uddese paripacchaya kammatthane adhisile adhicitte adhipannaya vattapativattapurane ca nikkhittadhuro avipphariko. Annadatthum kosajjavaseneva lino sankutito mano assati linamano. Dukkhiti cetodukkhena dukkhi. Dummanoti dosena dutthamano virupamano va domanassabhibhutataya. Pajjhayiti @Footnote: 1. paliyampana dhamanisanthatagattoti dissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page253.

Vipatisaravasena vahacchinno viya gadrabho tamtam cintayi. {38} Sahayaka bhikkhuti tam evambhutam ganasanganikapapancena vitinamentam disva yassa vissasika kathaphasuka bhikkhu te nam etadavocum . Pinindriyoti pasadappatitthanokasassa sampunnatta paripunnacakkhadiindriyo. So dani tvanti ettha daniti nipato. So pana tvanti vuttam hoti. Kacci no tvanti kacci nu tvam. Anabhiratoti ukkanthito gihibhavam patthayamanoti attho. Tasma 1- tameva anabhiratim patikkhipanto aha na kho aham avuso anabhiratoti. Adhikusalanam pana dhammanam bhavanaya abhiratovahanti 2-. Atthi me papakammam katanti maya katam ekam papakammam atthi upalabbhati samvijjati niccakalam abhimukham viya me titthati. Atha nam pakasento puranadutiyikayatiadimaha. Alam hi te avuso sudinna kukkuccayati avuso sudinna tuyhetam papakammam alam samattham kukkuccaya. Patibalam kukkuccamuppadetunti vuttam hoti. Yam tvantiadimhi yena papena tvam nasakkissasi brahmacariyam caritum tam te papam alam kukkuccayati evam sambandho veditabbo. Atha nam anusasanta nanu avuso bhagavatatiadimahamsu. Tattha nanuti anumatigarahatthe nipato. Anekapariyayenati anekakaranena. Viragayati viragatthaya. No saragayati @Footnote: 1. iti padam yasma so kukkuccakarana tatharupo hoti na anabhirativasenati evamadikam @attham joteti. so nattho hoti manne . 2. adhippayoti padena bhavitabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page254.

No ragena ranjanatthaya. Bhagavata hi imam me dhammam sutva satta sabbabhavabhogesu virajjissanti no ranjissantiti etadatthaya dhammo desitoti adhippayo. Esa nayo sabbapadesu. Idam panettha pariyayavacanamattam. Visamyogayati kilesehi visamyujjanatthaya. No samyogayati na samyujjanatthaya. Anupadanayati aggahanatthaya. No saupadanayati na sangahanatthaya. Tattha nama tvanti tasmim nama tvam. Saragaya cetessasiti saha ragena vattamanaya methunadhammaya cetessasi kappessasi. Etadattham vayamissasiti attho. Esa nayo sabbattha. Puna ragaviragadini navapadani nibbattitalokuttaranibbanameva sandhaya vuttani. Tasma ragaviragayati va madanimmadanayati va vuttepi nibbanatthayati evameva attho datthabbo. Nibbanam hi yasma tam agamma arabbha sandhaya paticca rago virajjati na hoti tasma ragaviragoti vuccati. Yasma pana tam agamma manamadapurisamadadayo mada nimmada amada honti vinassanti tasma madanimmadananti vuccati. Yasma ca tam agamma sabbapi kamapipasa vinayam abbhattham yati tasma pipasavinayoti vuccati. Yasma pana tam agamma pancakamagunalaya samugghatam gacchanti tasma alayasamugghatoti vuccati. Yasma pana tam agamma tebhumikavattam upacchijjati tasma vattupacchedoti vuccati. Yasma pana tam agamma sabbaso tanha khayam gacchati virajjati nirujjhati ca tasma

--------------------------------------------------------------------------------------------- page255.

Tanhakkhayo virago nirodhoti vuccati. Yasma panetam catasso yoniyo panca gatiyo satta vinnanatthitiyo nava sattavase aparaparabhavaya vinanato abandhanato samsibbanato vananti laddhavoharaya tanhaya nikkhantam nissatam visamyuttam tasma nibbananti vuccatiti. Kamanam pahanam akkhatanti vatthukamanam kilesakamananca pahanam vuttam. Kamasannanam parinnati sabbasampi kamasannanam natatiranapahanavasena tividha parinna akkhata. Kamapipasananti kamesu patabyatanam kame va patumicchanam. Kamavitakkananti kamupasamhitanam vitakkanam. Kamaparilahananti pancakamagunikaragavasena uppannaparilahanam antodahanam. Imesu pancasu thanesu kilesakkhayakaro lokuttaramaggova kathito. Sabbapathamesu pana tisu thanesu lokiyalokuttaramissako maggo kathitoti veditabbo. Netam avusoti etam avuso tava papakammam appasannanam va pasadaya evarupanam pasadatthaya na hoti. Athakhvetanti athakho etam. Atha khetantipi patho. Annathattayati pasadannathabhavaya vipatisaraya hoti. Ye maggena anagatasaddha tesam vipatisaram karoti idisepi nama dhammavinaye mayam pasanna yattheva duppatipanna bhikkhuti. Ye pana maggenagatasaddha tesam sineru viya vatehi acalo pasado idisehi vatthuhi ito va darunatarehi. Tena vuttam ekaccanam annathattayati. {39} Bhagavato etamattham arocesunti bhagavato etamattham acikkhimsu pativedayimsu arocayamana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page256.

Ca neva piyakamyataya na bhedapurekkharataya na tassayasmato avannam pakasanatthaya na kalisasanam arocanatthaya napi idam sutva bhagava imassa sasane patitthanam na dassati nikkaddhapessati nanti mannamana arocesum athakho imam sasane uppannam abbudam natva bhagava sikkhapadam pannapessati velam mariyadam anam thapessatiti arocesum. Etasmim nidane etasmim pakaraneti ettha sudinnassa ajjhacaravitikkamo sikkhapadappannattiya karanatta nidananceva pakaranancati vuttoti veditabbo. Karanam hi yasma nideti attano phalam handa ganhatha nanti dassentam viya appeti pakaroti ca nam kattum arabhati karotiyeva va tasma nidananceva pakaranancati vuccati. Vigarahi buddho bhagavati buddho bhagava vigarahi nindi yathati vannavannarahanam vannanca avannanca bhananto aggapuggalo. Na hi bhagavato silavitikkamakarakam puggalam disva ayam jatiya va gottena va kolaputtiyena va ganthena va dhutangena va nato yasassi idisam puggalam rakkhitum vattatiti cittam uppajjati napi pesalam gunavanti disva tassa gunam paticchadetum cittam uppajjati athakho garahitabbam garahatiyeva pasamsitabbanca pasamsatiyeva ayanca garahitabbo tasma tam tadilakkhane thito avikkampamanena cittena vigarahi buddho bhagava ananucchaviyantiadihi vacanehi. Tatthayam atthavannana yadidam taya moghapurisa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page257.

Tucchamanussa kammam katam tam samanakarananam dhammanam maggaphalanibbanasasananam va na anucchavikam tesam chavim chayam sundarabhavam na anveti nanugacchati athakho arakava tehi dhammehi ananucchavikattaeva ca ananulomikam tesam na anulometi athakho vilomam paccanikabhave thitam ananulomikattaeva ca apatirupam patirupam sadisam patibhagam na hoti athakho asadisamapatibhagameva apatirupattaeva ca assamanakam samananam kammam na hoti assamanakatta akappiyam yam hi samanakammam na hoti tam tesam na kappati akappiyatta akaraniyam na hi samananam yam na kappati tam karonti tancetam taya katam tasma ananucchavikam te moghapurisa katam .pe. Akaraniyanti. Katham hi namati kena nama karanena. Kinnama karanam passantoti vuttam hoti. Tato karanabhavam dassento parato nanu maya moghapurisatiadimaha. Tam sabbam vuttatthameva. Idani yasma yam tena papakammam katam tam vipaccamanam ativiya dukkhavipakam hoti tasmassa tam vipakam dassetum kataparadham viya puttam anukampaka matapitaro dayalukena cittena sudinnam paribhasanto varante moghapurisatiadimaha. Tattha asum sigham etassa visam agacchatiti asiviso. Ghoram candamassa visanti ghoraviso. Tassa asivisassa ghoravisassa. Pakkhittanti etassa varanti imina sambandho. Idisassa asivisassa mukhe angajatam varam pakkhittam. Sace pakkhittam bhaveyya varam siya sundaram sadhu sutthu siyati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page258.

Attho. Na tvevati na tveva varam na sundarameva na sadhueva na sutthueva. Esa nayo sabbattha. Kanhasappassati kalasappassa. Angarakasuyati angarapunnakupe angararasimhi va. Adittayati padittaya gahitaaggivannabhaya. Sampajjalitayati samantato pajjalitaya acciyo muncantiya. Sanjotibhutayati sappabhaya. Samantato utthitahi jalahi ekappabhaya samudayabhutayati vuttam hoti. Tam kissa hetuti yam maya vuttam varanti tam kissa hetu katarena karanenati ce. Maranam va nigaccheyyati yo tattha angajatam pakkhipeyya so maranam va nigaccheyya. Itonidananca kho .pe. Upapajjeyyati yam idam matugamassa angajate angajatappakkhipanam itonidanam tassa karako puggalo nirayam upapajjeyya. Evam kammassa mahasavajjatam dassento tam vigarahi na tassa dukkhagamanam icchamano. Tattha nama tvanti tasmim nama evarupe kamme evam mahasavajje samanepi tvam. Yam tvanti ettha yanti hilanatthe nipato. Tvanti tam saddassa vevacanam. Dvihipi yam va tam va hilitamavannatanti vuttam hoti. Asaddhammanti asatam nicajananam dhammam. Tehi sevitabbanti attho. Gamadhammanti gamanam dhammam. Gamavasikamanussanam dhammanti vuttam hoti. Vasaladhammanti papadhamme vassanti paggharantiti vasala tesam vasalanam hinapurisanam dhammam. Vasalam va kilesappaggharanakadhammam. Dutthullanti dutthu ca kilesasandusitam thullanca asukhumam anipunanti vuttam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page259.

Hoti. Odakantikanti udakakiccam antikamavasanam assati odakantiko. Tam odakantikam. Rahassanti rahobhavam paticchanne okase uppajjanakam. Ayam hi dhammo jigucchaniyatta na sakka avikatum annesam dassanavisaye katum. Tena vuttam rahassanti. Dvayadvayasamapattinti dvihi dvihi samapajjitabbam. Dvayam dvayam samapattintipi patho. Dayadayasamapattintipi pathanti. Tam na sundaram. Samapajjissasiti etam tattha nama tvanti ettha vuttasamanasaddena yojetabbam samapajjissasi namati. Bahunam kho .pe. Adikatta pubbangamoti sasanam sandhaya vadati. Imasmim sasane tvam bahunam puggalanam akusalanam 1- dhammanam adikatta sabbapathamam karanato pubbangamo sabbapathamam etam maggam patipannatta dvaradado upayadassakoti vuttam hoti. Imam hi lesam laddha tava anusikkhamana bahu puggala nanappakarake makatiya methunapatisevanadike akusaladhamme karissantiti ayamettha adhippayo. Anekapariyayenati imehi ananucchavikantiadina nayena vuttehi bahuhi karanehi. Dubbharataya .pe. Kosajjassa avannam bhasitvati dubbharatadinam vatthubhutassa asamvarassa avannam nindam garaham bhasitvati attho. Yasma hi asamvare thitassa puggalassa atta dubbharatanceva dupposatanca apajjati tasma asamvaro dubbharata dupposatati ca vuccati. Yasma pana asamvare thitassa atta catusu paccayesu mahicchatam @Footnote: 1. ito param vasaddena bhavitabbam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page260.

Sineruppamanepi ca paccaye laddha asantutthitam apajjati tasma asamvaro mahicchata asantutthitati ca vuccati. Yasma ca asamvare thitassa atta ganasanganikaya ceva kilesasanganikaya ca samvattati kosajjanugato ca hoti atthakusitavatthuparipuriya samvattati tasma asamvaro sanganika ceva kosajjancati vuccati. Subharataya .pe. Viriyarambhassa vannam bhasitvati subharatadinam vatthubhutassa samvarassa ca vannam bhasitvati attho. Yasma hi asamvaram pahaya samvare thitassa atta subharo hoti suposo catusu paccayesu appicchatam nittanhabhavam apajjati ekamekasminca paccaye yathalabhayathabalayathasaruppavasena tippabhedaya santutthiya samvattati tasma samvaro subharata ceva suposata ca appiccho ca santuttho cati vuccati. Yasma pana asamvaram pahaya samvare thitassa atta kilesanam sallekhataya ceva niddhunanataya ca samvattati tasma samvaro sallekho ca dhuto cati vuccati. Yasma ca asamvaram pahaya samvare thitassa atta kayavacanam appasadikam appasadaniyam asantamasaruppam kayavaciduccaritam cittassa appasadikamappasadaniyam asantamasaruppam akusalavitakkattayanca anupagamma tabbiparitassa kayavacisucaritassa kusalavitakkattayasseva ca pasadikassa pasadaniyassa santassa saruppassa paripuriya samvattati tasma samvaro pasadikoti vuccati. Yasma pana asamvaram pahaya samvare thitassa atta sabbakilesapacayabhutaya vivattaya atthaviriyarambhavatthuparipuriya ca samvattati tasma samvaro apacayoceva viriyarambho cati vuccatiti. Bhikkhunam tadanucchavikam tadanulomikanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page261.

Tattha sannipatitanam bhikkhunam yam idani sikkhapadam pannapessati tassa anucchavikanceva anulomikanca yo cayam subharatadihi samvaro vutto tassa anucchavikanceva anulomikanceva samvarappahanapatisamyuttam asuttantanibaddham palivinimuttam okkantikadhammadesanam katvati attho. Bhagava kira idisesu thanesu pancavannakusumamalam karonto viya ratanadamam sajjento viya ye patikkhipanadhippaya asamvarabhirata te samparayikena vattabhayena tajjento anekappakaram adinavam dassento ye sikkhakama samvare thita te appekacce arahatte patitthapento appekacce anagamisakadagamisotapattiphalesu upanissayavirahitepi saggamagge patitthapento dighanikayappamanampi majjhimanikayappamanampi dhammadesanam karoti. Tam sandhayetam vuttam bhikkhunam tadanucchavikam tadanulomikam dhammim katham katvati. Tena hiti tena sudinnassa ajjhacarena karanabhutena. Sikkhapadanti ettha sikkhitabbati sikkha. Pajjate iminati padam. Sikkhaya padam sikkhapadam. Sikkhaya adhigamupayoti attho. Athava mulam nissayo patitthati vuttam hoti. Methunaviratiya methunasamvarassetam adhivacanam. Methunasamvaro hi tadannesam sikkhasankhatanam silavipassanajhanamaggadhammanam vuttatthavasena padatta idha sikkhapadanti adhippeto. Ayanca attho sikkhapadavibhange vuttanayena veditabbo. Apica tadatthadipakam vacanampi sikkhapadanti veditabbam. Vuttampi cetam sikkhapadanti yo tattha namakayo padakayo niruttikayo byanjanakayoti. Athava yatha anabhijjha dhammapadanti vutte

--------------------------------------------------------------------------------------------- page262.

Anabhijjha eko dhammakotthasoti attho hoti evamidhapi sikkhapadanti sikkhakotthaso sikkhaya eko padesotipi attho veditabbo. Dasa atthavase paticcati dasa karanavase sikkhapadappannattihetuadhigamaniye hitavisese paticca agamma arabbha. Dasannam hitavisesanam nippattim sampassamanoti vuttam hoti. Idani te dasa atthavase dassento sanghasutthutayatiadimaha. Tattha sanghasutthuta nama sanghassa sutthubhavo. Sutthu devati agatatthane viya sutthu bhanteti vacanasampaticchabhavo. Yo ca tathagatassa vacanam sampaticchati tassa tam digharattam hitaya sukhaya hoti. Tasma sanghassa sutthu bhanteti mama vacanasampaticchanattham pannapessami asampaticchane adinavam sampaticchane ca anisamsam dassetva na balakarena abhibhavitvati etamattham avikaronto aha sanghasutthutayati. Sanghaphasutayati sanghassa phasubhavaya sahajivitaya sukhaviharatthayati attho. Dummankunam puggalanam niggahayati dummanku nama dussilapuggala ye mankutam apadiyamanapi dukkhena apajjanti vitikkamam karonta va katva va na lajjanti tesam niggahatthaya. Te hi sikkhapade asati kim tumhehi dittham kim sutam kim amhehi katam katamasmim vatthusmim katamam apattim aropetva amhe nigganhathati sangham vihethessanti sikkhapade pana sati te sangho sikkhapadam dassetva dhammena vinayena satthu sasanena niggahessati. Tena vuttam dummankunam puggalanam niggahayati .pesalanam bhikkhunam phasuviharayati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page263.

Pesalanam bhikkhunam phasuviharatthaya. Piyasila hi bhikkhu kattabbakattabbam savajjanavajjam velam mariyadam ajananta sikkhattayaparipuriya ghatamana sanditthamana 1- kilamanti ubbalha honti kattabbakattabbam pana savajjanavajjam velam mariyadam natva sikkhattayaparipuriya ghatanta na kilamanti na ubbalha honti. Tena nesam sikkhapadappannapana phasuviharaya samvattati. Yo va dummankunam niggaho sveva etesam phasuviharo. Dussilapuggale nissaya hi uposatho na titthati pavarana na titthati sanghakammani nappavattanti samaggi na hoti. Bhikkhu anekagga uddesaparipucchakammatthanadini anuyunjitum na sakkonti. Dussilesu pana niggahitesu sabbopi ayam upaddavo na hoti tato pesala bhikkhu phasum viharanti. Evam pesalanam bhikkhunam phasuviharayati ettha dvidha attho veditabbo. Ditthadhammikanam asavanam samvarayati ditthadhammika asava nama asamvare thitena tasmimyeva attabhave pattabba panippaharadandappaharahatthacchedapadacchedaakittiayasavipatisaradayo dukkhavisesa. Iti imesam ditthadhammikanam asavanam samvaraya pidhanaya agamanamaggathakanayati attho. Samparayikanam asavanam patighatayati samparayika asava nama asamvare thitena katapapakammamulaka samparaye narakadisu pattabba dukkhavisesa tesam patighatatthaya. Patippassambhanatthaya vupasamanatthayati vuttam hoti. Appasannanam @Footnote: 1. sandiddhamanati bhaveyya diha samsayeti dhatuto nipphannatta pariyonaddhatitiadisu @nahadhatu viya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page264.

Va pasadayati sikkhapadappannattiya hi sati sikkhapadappannattim natva va yathapannattam patipajjamane bhikkhu disva va yepi appasanna panditamanussa te yani vata loke mahajanassa rajjanadussanamuyhanatthanani tehi ime samana sakyaputtiya araka virata viharanti dukkaram vata karonti bhariyam vata karontiti pasadam apajjanti vinayapitake potthakam disva micchaditthikativedi brahmano viya. Tena vuttam appasannanam va pasadayati. Pasannanam va bhiyyobhavayati yepi sasane pasanna kulaputta tepi sikkhapadappannattim va natva yathapannattam patipajjamane bhikkhu va disva aho ayya dukkarakarino ye yavajivam ekabhattam brahmacariyam vinayasamvaram anupalentiti bhiyyo bhiyyo pasidanti. Tena vuttam pasannanam va bhiyyobhavayati. Saddhammatthitiyati tividho saddhammo pariyattisaddhammo patipattisaddhammo adhigamasaddhammoti. Tattha pitakattayasangahitam sabbampi buddhavacanam pariyattisaddhammo nama. Terasa dhutangaguna cuddasa khandhakavattani dveasiti mahavattani silasamadhivipassanati ayam patipattisaddhammo nama. Cattaro ariyamagga cattari ca samannaphalani nibbanancati ayam adhigamasaddhammo nama. So sabbopi yasma sikkhapadappannattiya sati bhikkhu sikkhapadanca tassa vibhanganca tadatthajotanattham annanca buddhavacanam pariyapunanti yathapannattanca patipajjamana patipattim puretva patipattiya adhigantabbam lokuttaradhammam adhigacchanti tasma sikkhapadappannattiya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page265.

Ciratthitiko hoti. Tena vuttam saddhammatthitiyati. Vinayanuggahayati sikkhapadappannattiya hi sati samvaravinayo ca pahanavinayo ca samathavinayo ca pannattivinayo cati catubbidhopi vinayo anuggahito hoti upatthambhito supatthambhito. Tena vuttam vinayanuggahayati. Sabbaneva cetani padani sikkhapadam pannapessamiti imina vacanena saddhim yojetabbani. Tatrayam pathamapacchimapadayojana sanghasutthutaya sikkhapadam pannapessami .pe. Vinayanuggahaya sikkhapadam pannapessamiti. Apicettha yam sanghasutthu tam sanghaphasu yam sanghaphasu tam dummankunam puggalanam niggahayati evam sankhalikanayam yam sanghasutthu tam sanghaphasu yam sanghasutthu tam dummankunam puggalanam niggahayati evanca ekekapadamulakam dasakkhattum yojanam katva yam vuttam parivare 1- atthasatam dhammasatam dve niruttisatani ca cattari ca nanasatani atthavase pakaraneti tam sabbam veditabbam. Tam panetam yasma parivareyeva avibhavissati tasma idha na vannitanti. Evam sikkhapadappannattiya anisamsam dassetva tasmim sikkhapade bhikkhuhi kattabbakiccam dipento evanca pana bhikkhave imam sikkhapadam uddiseyyathati aha. Kim vuttam hoti. Bhikkhave imam pana maya iti sandassitanisamsam sikkhapadam evam patimokkhuddese @Footnote: 1. vi. pa. 8/357.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page266.

Uddiseyyatha ca pariyapuneyyatha ca dhareyyatha ca annesanca vaceyyathati. Atirekanayanattho hi ettha casaddo tenayamattho anito hotiti. Idani yam vuttam imam sikkhapadanti tam dassento yo pana bhikkhu methunam dhammam patiseveyya parajiko hoti asamvasoti aha. Evam mulacchejjavasena dalham katva pathamaparajike pannatte aparampi anuppannattatthaya makkativatthu udapadi. Tassuppattidipanatthametam vuttam evancidam bhagavata bhikkhunam sikkhapadam pannattam hotiti. Tassattho bhagavata bhikkhunam idam sikkhapadam evam pannattam hoti ca idanca annam vatthu udapaditi.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 1 page 234-266. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=1&A=4913&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=1&A=4913&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=10              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=1&A=316              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=340              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=340              Contents of The Tipitaka Volume 1 http://84000.org/tipitaka/read/?index_1

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]