ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 15 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.2)

page404.

19. 4. Yodhajivavagga 1- 1. Yodhajivasuttavannana [181] Catutthassa pathame thanakusaloti yena thanena thito aviradhetva vijjhitum sakkoti, tasmim thane kusalo. Sesam hettha vuttanayeneva veditabbam. 2. Patibhogasuttavannana [182] Dutiye natthi koci patibhogoti ahamettha 2- patibhogoti evam patibhogo bhavitum samattho nama natthi. Jaradhammanti jarasabhavam. Eseva nayo sabbattha. 3. Sutasuttavannana [183] Tatiye natthi tato dosoti tasmim doso nama natthiti attho. 4. Abhayasuttavannana [184] Catutthe kicchajivitakaranatthena rogova rogatanko nama. Phutthassati tena rogatankena samannagatassa. Urattalim kandatiti uram taletva rodati. Akatakalyanotiadisu kalyanam vuccati punnakammam, tam akatam etenati akatakalyano. Sesapadesupi eseva nayo. Punnakammameva hi kosallasambhutatta kusalam, bhitassa parittayakatta 3- bhiruttananti vuccati. Katapapotiadisu papam vuccati lamakam akusalakamamam. Luddanti kakkhalakammam. Kibbisanti samalam aparisuddhakammam. Kankhihotiti buddhadhammasamghagunesu ceva sikkhaya ca pubbante ca aparante ca pubbantaparante ca paticcasamuppade cati atthasu thanesu kankhaya samannagato hoti. Vicikicchiti vicikicchaya samannagato sasanasaddhamme na nitthangato, uggahaparipucchavasena nittham gantum na sakkoti. Imina nayena sabbattha attho veditabbo. @Footnote: 1 cha.Ma. brahmanavagga 2 cha.Ma. aham te 3 Ma. bhayaparittanatta

--------------------------------------------------------------------------------------------- page405.

5. Samanasaccasuttavannana 1- [185] Pancame brahmanasaccaniti brahmananam saccani. So tena na samanoti so khinasavo tena saccena "aham samano"ti tanhamanaditthihi na mannati. Sesapadesupi eseva nayo. Yadeva tattha saccam, tadabhinnayati yam tattha "sabbe pana avajjha"ti patipattiya saccam tatham aviparitam. Imina vacisaccam abbhantaram katva paramatthasaccam nibbanam dasseti. Tadabhinnayati tam ubhayampi abhivisitthaya pannaya janitva. Anudayaya anukampaya patipanno hotiti anudayatthaya ca anukampaya ca ya patipada, tam patipanno hoti, puretva thitoti attho. Sesapatipadasupi 2- eseva nayo. Sabbe kamati sabbe vatthukama sabbe kilesakama. Iti vadam brahmano saccam ahati evampi vadanto khinasavabrahmano saccameva aha. Sabbe bhavati kamabhavadayo tayopi. Naham kvaciniti ettha pana catukkotika sunnata kathita. Ayam hi "naham 3- kvacini"ti kvaci attanam na passati. Kassaci kincanatasminti attano attanam kassaci parassa kincanabhave upanetabbam na passati, bhatikatthane bhataram, sahayatthane sahayam, parikkharatthane va parikkharam mannitva upanetabbam na passatiti attho. Na ca mama kvaciniti ettha mama saddam tava thapetva "na ca kvaci parassa ca attanam kvaci na passati"ti ayamattho. Idani "mama saddam aharitva mama kasminci kincanam natthi"ti yo 4- parassa atta ma kisminci kincanabhave atthiti na passati, attano bhatikatthane bhataram, sahayatthane sahayam, parikkharatthane va parikkharanti kisminci thane parassa attanam imina kincanabhavena upanetabbam na passatiti attho. Evamayam yasma neva katthaci attanam @Footnote: 1 cha.Ma. brahmanasaccasuttavannana 2 Ma. sesapadesupi @3 Ma. nama 4 cha.Ma. so

--------------------------------------------------------------------------------------------- page406.

Passati, na tam parassa kincanabhave upanetabbam passati, na parassa attanam passati, na parassa attano kincanabhave upanetabbam passatiti. Iti vadam brahmanoti evam catukkotikam sunnatam vadantopi khinasavabrahmano tassa patipadaya samma patividdhatta saccameva aha, na musati sabbesupi varesu mannananam pahinattayeva na mannatiti ca attho veditabbo. Akincannamyeva patipadanti kincanabhavavirahitam nippalibodham niggahanameva patipadam. Patipanno hoti puretva thito. Imani kho paribbajaka cattari brahmanasaccani maya sayam abhinna sacchikatva paveditaniti yani tumhe bhovadibrahmananam saccani vadetha, tehi annani maya imani bahitapapabrahmanassa cattari saccani catuhi maggehi solasavidhena kiccena janitva paccakkham katva paveditani desitani jotitaniti attho. Iti imasmim sutte catusupi thanesu khinasavassa vacisaccameva kathitanti. 6. Ummaggasuttavannana [186] Chatthe parikassatiti akaddhiyati. Ummaggoti ummujjanam, pannagamananti attho. Pannaeva va ummujjanatthena ummaggoti vuccati. So ca 1- patibhanatthena patibhanam. Cittassa uppannassa vasam gacchatiti ye cittassa vasam gacchanti, tesamyevettha gahanam veditabbam. Atthamannaya dhammamannayati atthanca palinca janitva. Dhammanudhammapatipanno hotiti lokuttaradhammassa anucchavikam dhammam saha silena pubbabhagapatipadam patipanno hoti. Nibbedhikapannoti nibbijjhanakapanno. Idam dukkhanti thapetva tanham sesam tebhumikam khandhapancakam dukkhanti vuttam 2- hoti. Pannayati maggapannaya. Ayam dukkhasamudayoti vattamulikatanha tassa dukkhassa samudayoti vuttam 2- hoti. Imina upayena sesadvayepi attho veditabbo. Catutthapanhavissajjanena arahattaphalam kathitanti veditabbam. @Footnote: 1 cha. sava 2 cha.Ma. sutam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page407.

7. Vassakarasuttavannana [187] Sattame todeyyassati tudigamavasikassa. Parisatiti sannipatitaya parisaya. Paruparambham vattentiti paragaraham pavattenti kathenti. Balo ayam rajatiadi yam te uparambham pavattenti, tassa dassanattham vuttam. Samane ramaputteti udake ramaputte. Abhippasannoti atikkamma pasanno. Paramanipaccakaranti uttamanipatakiriyam nicavuttim. Pariharakati paricaraka. Yamakotiadini tesam namani. Tesu hi eko yamako nama, eko moggallo nama, eko uggo nama, eko navindaki nama, eko gandhabbo nama, eko aggivesso nama. Tyassudanti ettha assudanti nipatamattam, te attano parisati nisinneti attho. Imina nayena netiti imina karanena anuneti janapeti. Karaniyadhikaraniyesuti panditehi kattabbakiccesu ca atirekakattabbakiccesu ca. Vacaniyadhivacaniyesuti vattabbesu ca atirekavattabbesu ca. Alamatthadasatarehiti ettha atthe passitum samattha alamatthadasa, te atisitva 1- thita alamatthadasatara, tehi alamatthadasatarehi. Alamatthadasataroti alamatthadasataya uttaritaro, chekehi chekataro panditehi panditataroti pucchanto evamaha. Athassa te patipucchanta evam bhotiadimahamsu. Iti brahmano attano sappurisataya tam eleyyarajanampi tassa parivarakepi 2- udakampi ramaputtam pasamsi. Andho viya hi asappuriso, cakkhuma viya sappuriso, yatha andho neva anandham na andham passati, evam asappuriso neva sappurisam nasappurisam janati. Yatha cakkhuma andhampi anandhampi passati, evam sappuriso sappurisampi asappurisampi janati. Todeyyopi sappurisataya asappurise annasiti imamatthavasam paticca tutthamanaso brahmano acchariyam bho gotamatiadini vatva tathagatassa bhasitam anumoditva sakkaritva 3- pakkami. 8. Upakasuttavannana [188] Atthame upakoti tassa namam. Mandikaputtoti mandikaya putto. Upasankamiti so kira devadattassa upatthako, "kim nu kho sattha mayi attano @Footnote: 1 Ma. atikkamitva 2 Si. paricavakepi, cha.Ma. parivarikepi @3 cha.Ma. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page408.

Santikam upagate 1- vannam kathessati, udahu avannan"ti parigganhanattham upasankami. "nerayiko devadatto kappattho 2- atekiccho"ti 3- vacanam sutva sattharam ghattetukamo upasankamitipi vadanti. Paruparambham vattetiti paragaraham katheti. Sabbo so na upapadetiti sabbopi so kusaladhammam na uppadeti, attano va vacanam uppadetum anucchavikam katum na sakkoti. Anupapadento garayho hotiti kusalakammam uppadetum asakkonto attano ca vacanam upapannam anucchavikam katum asakkonto garayho hoti. Upavajjoti upavaditabbo ca hoti, vajjena va upeto hoti, sadoso hotiti attho. Atha bhagava tassa vadam gahetva tasseva givayam patimuncanto paruparambhanti- adimaha. Ummujjamanakamyevati udakato sisam ukkhipantamyeva. Tattha aparimanapadati- adisu 4- tasmim akusalanti pannapane padanipi akkharanipi dhammadesanapi aparimanayeva. Itipidam akusalanti idampi akusalam idampi akusalam iminapi karanena iminapi karanena akusalanti evam akusalapannattiyam agatani padanipi 5- aparimanani. Athapi 6- annenakarena tathagato tam dhammam deseyya, evampissa desana aparimana bhaveyya. Yathaha "apariyadinnavassa tathagatassa dhammadesana, apariyadinnam dhammapada- byanjanan"ti. 7- Imina upayena sabbavaresu attho veditabbo. Yava dhamsi vatayanti yava gunadhamsi vata ayam. Lonakaradarakoti lonakaragamadarako. Yatra hi namati yo hi nama. Apasadetabbam 8- mannissatiti ghattetabbam mannissati. Apehiti apagaccha, ma me purato atthasi, evanca pana vatva givayam ganhapetva nikkaddhapesiyevati. @Footnote: 1 Ma. upatthakassa 2 Ma. kappatthayi @3 vi.cu. 7/348/144 samghabhedakkhandhaka 4 Si. aparimanapadatiadisu @5 Si. agatani idanipi, cha.Ma. agatanipi 6 Ma. tathapi @7 Ma. mu. 12/161/125 mahasihanadasutta 8 cha.Ma. asadetabbam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page409.

9. Sacchikaraniyasuttavannana [189] Navame kayenati namakayena. Sacchikaraniyati paccakkham katabba. Satiyati pubbenivasanussatiya. Cakkhunati dibbacakkhuna. Pannayati jhanapannaya vipassanapanna sacchikatabba, vipassanapannaya maggapanna, maggapannaya phalapanna, phalapannaya paccavekkhanapanna sacchikatabba, pattabbati attho. Asavanam khayasankhatam pana arahattam paccavekkhanavasena paccavekkhanapannaya sacchikaraniyam namati. 10. Uposathasuttavannana [190] Dasame tunhibhutam tunhibhutanti yato yato anuviloketi, tato tato tunhibhutameva. Bhikkhu amantesiti patipattisampanne bhikkhu pasannehi cakkhuhi anuviloketva uppannapamojjo 1- dhammam thometukamataya amantesi. Apalapati palaparahita. Itaram tasseva vevacanam. Suddhati nimmala. Sare patitthitati siladisare patitthita. Alanti yuttam. Yojanaganananiti 2- ekam yojanam yojanameva, dasapi yojanani yojananeva. Tato uddham "yojanagananani"ti vuccati. Idha pana yojanasatampi yojanasahassampi adhippetam. Putosenapiti putosam vuccati patheyyam, patheyyam gahetvapi upasankamitum yuttamevati attho. Putamsenatipi patho. Tassattho:- puto amse assati putamso, tena putamsena, amsena patheyyaputam vahantenapiti vuttam hoti. Idani evarupehi evarupehi ca gunehi samannagata ettha bhikkhu atthiti dassetum santi bhikkhavetiadimaha. Tattha devappattati upapattidevanibbattakam dibbaviharam dibbaviharena ca arahattam patta. Brahmappattati niddosatthena brahmabhavasadhakam brahmaviharam brahmaviharena ca arahattam patta. Anenjappattati @Footnote: 1 cha.Ma. uppannadhammapamojjo 2 Si. yojanagananiti. evamuparipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page410.

Aninjanabhavasadhakam anenjam anenjena ca arahattam patta. Ariyappattati puthujjanabhavam atikkamma ariyabhavam patta. Evam kho bhikkhave bhikkhu devappatto hotitiadisu evam rupavacaracatutthajjhane thatva cittam vivattetva arahattam patto devappatto nama hoti, catusu brahmaviharesu thatva cittam vivattetva arahattam patto brahmappatto nama, catusu arupajjhanesu thatva cittam vivattetva arahattam patto anenjappatto nama. Idam dukkhantiadihi catuhi saccehi cattaro magga tini ca phalani kathitani. Tasma imam ariyadhammam patto bhikkhu ariyappatto nama hotiti. Yodhajivavaggo catuttho. ----------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 15 page 404-410. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=15&A=9280&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=9280&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=530              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=6242              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=6397              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=6397              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]