ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 8 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.2)

page63.

Patisambhidapatto mahakhinasavo, sariputtattheropi. Iti ekam kanakaguham pavittha dve siha viya, ekam vijambhanabhumim otinna dve byaggha viya, ekam supupphitasalavanam pavittha dve chaddantanagarajano viya, ekam simbalivanam pavittha dve supannarajano viya, ekam naravahanayanam abhirulha dve vessavana viya, ekam pandukambalasilam abhinisinna dve sakka viya, ekavimanabbhantaragata dve haritamahabrahmano viya ca te dvepi brahmanajacca dvepi suvannavanna dvepi samapattilabhino dvepi abhiniharasampanna dvepi patisambhidapatta mahakhinasava ekavanasandam anupavittha tam vanasandam 1- sobhayimsu. Bhagavati no avuso brahmacariyam vussatiti avuso kim amhakam bhagavato santike ayasmata brahmacariyam vussatiti idam ayasma sariputto tassa bhagavati brahmacariyavasam janantopi kathasamutthapanattham pucchi. Purimakathaya hi appatitthitaya pacchimakatha na jayati, tasma evam pucchi. Thero anujananto "evamavuso"ti aha. Athassa panhavissajjanam sotukamo ayasma sariputto "kim nu kho avuso silavisuddhattham bhagavati brahmacariyam vussati"ti patipatiya satta visuddhiyo pucchi. Tasam vittharakatha visuddhimagge vutta ayasma pana punno yasma catupparisuddhisiladisu thitassapi brahmacariyavaso matthakam na papunati, tasma "no hidam avuso"ti sabbam patikkhipi. Kimattham carahavusoti yadi silavisuddhiadinam atthaya brahmacariyam na vussati, atha kimattham vussatiti pucchi. 2- Anupadaparinibbanattham kho avusoti ettha anupadaparinibbanam nama appaccayaparinibbanam. Dvedha upadanani gahanupadananca paccayupadananca. Gahanupadanam nama kamupadanadikam catubbidham, paccayupadanam nama avijjapaccaya sankharati evam vuttapaccaya. Tattha gahanupadanavadino acariya anupadaparinibbananti catusu upadanesu annatarenapi kanci dhammam agahetva pavattam arahattaphalam anupadaparinibbananti kathenti. Tam hi na ca upadanasampayuttam hutva kanci dhammam upadiyati, kilesananca @Footnote: 1 cha.Ma. vanatthanam 2 Si. pucchati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page64.

Parinibbutante jatatta parinibbananti vuccati. Paccayupadanavadino pana anupadaparinibbananti appaccayaparinibbanam. Paccayavasena anuppannam asankhatam amatadhatumeva anupadaparinibbananti kathenti. Ayam anto, ayam koti, ayam nittha. Appaccayaparinibbanam pattassa hi brahmacariyavaso matthakam patto nama hoti, tasma thero "anupadaparinibbanatthan"ti aha. Atha nam anuyunjanto ayasma sariputto "kim nu kho avuso silavisuddhi anupadaparinibbanan"ti puna puccham arabhi. [258] Theropi sabbaparivattesu tatheva patikkhipitva pariyosane dosam dassento silavisuddhim ce avusotiadimaha. Tattha pannapeyyati yadi pannapeyya. Saupadanamyeva samanam anupadaparinibbanam pannapeyyati sangahanadhammameva niggahanadhammam sappaccayadhammameva appaccayadhammam sankhatadhammameva asankhatadhammanti pannapeyyati attho. Nanadassanavisuddhiyam pana sappaccayadhammameva appaccayadhammam sankhatadhammameva asankhatadhammanti pannapeyyati ayamevattho gahetabbo. Puthujjano havusoti ettha vattanugato lokiyabalaputhujjano datthabbo. So hi catupparisuddhisilamattassapi abhavato sabbasova 1- annatra imehi dhammehi. Tenahiti yena karanena ekacce pandita upamaya attham jananti, tena karanena upamante karissamiti attho. Sattarathavinitavannana [259] Satta rathavinitaniti vinitaassajaniyayutte satta rathe. Yavadeva cittavisuddhatthati avuso ayam silavisuddhi nama yavadeva cittavisuddhattha. Cittavisuddhatthati nissakkavacanametam. Ayam panettha attho, yavadeva cittavisuddhisankhato attho, 2- tava ayam silavisuddhi nama icchitabba. Ya pana ayam cittavisuddhi, esa silavisuddhiya attho, ayam koti, idam pariyosanam, cittavisuddhiyam thitassa hi silavisuddhikiccam katam nama hotiti. Esa nayo sabbapadesu. @Footnote: 1 cha.Ma. sabbaso 2 cha.Ma. cittavisuddhisankhata attha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page65.

Idam panettha opammasamsandanam:- raja pasenadikosalo viya hi jaramaranabhiruko yogavacaro datthabbo, savatthinagaram viya sakkayanagaram, saketanagaram viya nibbananagaram, ranno sakete vaddhiavahassa sigham gantva papunitabbassa accayikassa kiccassa uppadakalo viya yogino anabhisametanam catunnam ariyasaccanam abhisamayakiccassa uppadakalo, sattarathavinitani viya satta visuddhiyo, pathamam rathavinitam arulhakalo viya silavisuddhiyam thitakalo, pathamarathavinitadihi dutiyadini arulhakalo viya silavisuddhiadihi cittavisddhiadisu thitakalo, sattamena rathavinitena sakete antepuradvare oruyha uparipasade natimittaganaparivutassa surasabhojanaparibhogakalo viya yogino nanadassanavisuddhiya sabbakilese khepetva dhammavarapasadam aruyha paropannasakusaladhammaparivarassa nibbanarammanam phalasamapattim appetva nirodhasayane nisinnassa lokuttarasukhanubhavanakalo datthabbo. Iti ayasmantam punnam dasakathavatthulabhim dhammasenapati sariputtatthero satta visuddhiyo pucchi. Ayasma punno dasakathavatthuni vissajjesi. Evam pucchanto pana dhammasenapati kim janitva pucchi, udahu ajanitva? titthakusalo va pana hutva visayasmim pucchi, udahu atitthakusalo hutva avisayasmim? punnattheropi kim janitva vissajjesi, udahu ajanitva? titthakusalo va pana hutva visayasmim vissajjesi, udahu atitthakusalo hutva avisayeti? janitva titthakusalo hutva visaye pucchiti hi vadamano dhammasenapatimyeva vadeyya. Janitva titthakusalo hutva visaye vissajjesiti vadamano punnattheramyeva vadeyya. Yam hi visuddhisu sankhittam, tam kathavatthusu vitthinnam. Yam kathavatthusu sankhittam, tam visuddhisu vitthinnam. Tadimina nayena veditabbam. Visuddhisu hi eka silavisuddhi cattari kathavatthuni hutva agata appicchakatha santutthikatha asamsaggakatha silakathati, eka cittavisuddhi tini kathavatthuni hutva agata pavivekakatha viriyarambhakatha samadhikathati, evam tava yam visuddhisu sankhittam, tam kathavatthusu vitthinnam. Kathavatthusu pana eka pannakatha panca visuddhiyo hutva agata ditthivisuddhi kankhavitaranavisuddhi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page66.

Maggamaggananadassanavisuddhi patipadananadassanavisuddhi nanadassanavisuddhiti, evam yam kathavatthusu sankhittam, tam visuddhisu vitthinnam, tasma sariputtatthero satta visuddhiyo pucchanto na annam pucchi, dasakathavatthuniyeva pucchi. Punnattheropi satta visuddhiyo vissajjento na annam vissajjesi, dasakathavatthuniyeva vissajjesiti. Iti ubhopete janitva titthakusala hutva visayeyeva panham pucchimsu ceva vissajjesum cati veditabba. [260] Konamayasmati na thero tassa namam na janati. Janantoyeva pana sammoditum labhissamiti pucchi. Kathanca pana ayasmantanti idam pana thero sammodamano aha. Mantaniputtoti mantaniya brahmaniya putto. Yathatanti ettha tanti nipatamattam, yatha sutavata savakena byakatabba, evameva byakatati ayamettha sankhepattho. Anumassa anumassati dasakathavatthuni ogahetva anupavisitva. Velandupakenati ettha velam 1- vuccati vattham, andupakam cumbatakam. Vatthacumbatakam sise katva ayasmantam tattha va nisidapetva pariharantapi sabrahmacari dassanaya labheyyum, evam laddhadassanampi tesam labhayevati atthanaparikappena abhinhadassanassa upayam dassesi. Evam apariharantena hi panham va pucchitukamena dhammam va sotukamena "thero kattha thito kattha nisinno"ti pariyesantena caritabbam hoti. Evam pariharantena 2- pana icchiticchitakkhaneyeva sisato oropetva maharahe asane nisidapetva sakka hoti 3- panham va pucchitum dhammam va sotum. Iti atthanaparikappena abhinhadassanassa upayam dassesi. Sariputtoti ca pana manti sariya brahmaniya puttoti ca pana evam mam sabrahmacari jananti. Satthukappenati satthusadisena. Iti ekapadeneva ayasma punno sariputtattheram candamandalam ahacca thapento viya ukkhipi. Therassa hi imasmim thane ekantadhammakathikabhavo pakato ahosi. Amaccam hi purohitam mahantoti vadamano rajasadisoti vadeyya, gonam hatthippamanoti, vapim samuddappamanoti, alokam candimasuriyalokappamanoti, ito param etesam mahantabhavakatha @Footnote: 1 cha.Ma. celandu... celam 2 cha.Ma. pariharanta 3 cha.Ma. honti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page67.

Nama natthi. Savakampi mahati vadanto satthupatibhagoti vadeyya, ito param tassa mahantabhavakatha nama natthi. Iccayasma punno ekapadeneva theram candamandalam ahacca thapento viya ukkhipi. Ettakampi no nappatibhaseyyati patisambhidapattassa appatibhanam nama natthi. Ya panayam upama ahata, tam na ahareyyama, atthameva katheyyama. Upamahi ajanantanam ahariyatiti ayamettha adhippayo. Atthakathayam pana idampi patikkhipitva upama nama buddhanampi santike ahariyati, theram panesa apacayamano evamahati. Anumassa anumassa pucchitati dasakathavatthuni ogahetva ogahetva pucchita. Kim pana panhassa pucchanam bhariyam, udahu vissajjananti. Uggahetva pucchanam no bhariyam, vissajjanam pana bhariyam. Sahetukam va sakaranam katva pucchanampi vissajjanampi bhariyameva. Samanumodimsuti samacitta hutva anumodimsu. Iti yathanusandhinava desana nitthitati. Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya rathavinitasuttavannana nitthita. -------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 8 page 63-67. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=8&A=1608&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=8&A=1608&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=12&i=292              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=12&A=4938              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=12&A=5829              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=12&A=5829              Contents of The Tipitaka Volume 12 http://84000.org/tipitaka/read/?index_12

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]