ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๒ (ปรมตฺถที.๒)

หน้าที่ ๑๓๗.

๗. สตฺตกนิปาต ๓๖๑. ๑. สุนฺทรสมุทฺทตฺเถรคาถาวณฺณนา สตฺตกนิปาเต อลงฺกตาติอาทิกา อายสฺมโต สุนฺทรสมุทฺทตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺานิ อุปจินิตฺวา อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท ราชคเห อญฺตรสฺส มหาวิภวสฺส เสฏฺิโน ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ, สมุทฺโทติสฺส นามํ อโหสิ. รูปสมฺปตฺติยา ปน ๑- สุนฺทรสมุทฺโทติ ปญฺา- ยิตฺถ. โส ปมวเย ิโต ภควโต ราชคหปฺปเวเส พุทฺธานุภาวํ ทิสฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ นิสฺสรณชฺฌาสยตาย ปพฺพชิตฺวา ลทฺธูปสมฺปโท สมาทินฺนธุตธมฺโม ราชคหโต สาวตฺถึ คนฺตฺวา กลฺยาณมิตฺตสฺส สนฺติเก วิปสฺสนาจารํ อุคฺคเหตฺวา กมฺมฏฺานํ อนุยุญฺชนฺโต วิหรติ. ตสฺส มาตา ราชคเห อุสฺสวทิวเส อญฺเ เสฏฺิปุตฺเต สปชาปติเก อลงฺกตปฏิยตฺเต อุสฺสวกีฬํ กีฬนฺเต ทิสฺวา ปุตฺตํ อนุสฺสริตฺวา โรทติ. ตํ ทิสฺวา อญฺตรา คณิกา โรทนการณํ ปุจฺฉิ, สา ตสฺสา ตํ การณํ กเถสิ. ตํ สุตฺวา คณิกา "อหํ ตํ อาเนสฺสามิ, ปสฺส ตาว มม อิตฺถีภาวนฺ"ติ วตฺวา "ยทิ เอวํ ตํเยว ตสฺส ปชาปตึ กตฺวา อิมสฺส กุลสฺส สามินึ กริสฺสามี"ติ ตาย พหุํ ธนํ ทตฺวา วิสฺสชฺชิตา มหตา ปริวาเรน สาวตฺถึ คนฺตฺวา เถรสฺส ปิณฺฑาย วิจรณฏฺาเน เอกสฺมึ เคเห วสมานา ทิวเส ทิวเส อญฺเหิ เถรสฺส สกฺกจฺจํ ปิณฺฑปาตํ ทาเปสิ. อลงฺกตปฏิยตฺตา จ หุตฺวา สุวณฺณปาทุกา อารุยฺห อตฺตานํ ทสฺเสสิ. อเถกทิวสํ เคหทฺวาเรน คจฺฉนฺตํ เถรํ ทิสฺวา สุวณฺณปาทุกา โอมุญฺจิตฺวา อญฺชลึ ปคฺคยฺห ปุรโต คจฺฉนฺตี นานปฺปการํ เถรํ กามนิมนฺตนาย นิมนฺเตสิ. ตํ สุตฺวา เถโร "ปุถุชฺชนจิตฺตํ นาม ๒- จญฺจลํ, ยนฺนูน มยา อิทาเนว อุสฺสาโห กรณีโย"ติ ตตฺเถว ิโต ภาวนํ อุสฺสุกฺกาเปตฺวา ฉฬภิญฺโ อโหสิ. ตํ สนฺธาย วุตฺตํ:- @เชิงอรรถ: สี.,อิ. อติรูปสมฺปตฺติยา ปน ม. จิตฺตํ นาเมตํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๘.

[๔๕๙] "อลงฺกตา สุวสนา มาลธารี ๑- วิภูสิตา อลตฺตกกตาปาทา ปาทุการุยฺห เวสิกา. [๔๖๐] ปาทุกา โอรุหิตฺวาน ปุรโต ปญฺชลีกตา สา มํ สเณฺหน มุทุนา มฺหิตปุพฺพํ อภาสถ. ๒- [๔๖๑] ยุวาสิ ตฺวํ ปพฺพชิโต ติฏฺาหิ มม สาสเน ภุญฺช มานุสเก กาเม อหํ วิตฺตํ ททามิ เต สจฺจนฺเต ปฏิชานามิ อคฺคึ วา เต หรามหํ. [๔๖๒] ยทา ชิณฺณา ภวิสฺสาม อุโภ ทณฺฑปรายนา อุโภปิ ปพฺพชิสฺสาม อุภยตฺถ กฏคฺคโห. [๔๖๓] ตญฺจ ทิสฺวาน ยาจนฺตึ เวสิกํ ปญฺชลีกตํ อลงฺกตํ สุวสนํ มจฺจุปาสํว โอฑฺฑิตํ. [๔๖๔] ตโต เม มนสีกาโร โยนิโส อุทปชฺชถ อาทีนโว ปาตุรหุ นิพฺพิทา สมติฏฺถ. [๔๖๕] ตโต จิตฺตํ วิมุจฺจิ เม ปสฺส ธมฺมํสุธมฺมตํ ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ. ตตฺถ มาลธารีติ มาลาธารินี ปิฬนฺธปุปฺผทามา. ๓- วิภูสิตาติ อูนฏฺานสฺส ปูรณวเสน ปุปฺเผหิ เจว คนฺธวิเลปนาทีหิ จ วิภูสิตคตฺตา. "อลงฺกตา"ติ อิมินา หตฺถูปคคีวูปคาทีหิ ๔- อาภรเณหิ อลงฺกรณํ อธิปฺเปตํ. อลตฺตกกตาปาทาติ ปริณตชย- สุมนปุปฺผวณฺเณน ลาขารเสน รญฺชิตจรณยุคฬา. สมาสปทเญฺหตํ, "อลตฺตกกตปาทา"ติ วตฺตพฺเพ คาถาสุขตฺถํ ทีฆํ กตฺวา วุตฺตํ. อสมาสภาเว ปน "ตสฺสา"ติ วจนเสโส เวทิตพฺโพ. ปาทุการุยฺห เวสิกาติ เอกา รูปูชีวิกา อิตฺถี ยถาวุตฺตเวสา สุวณฺณ- ปาทุกา ปฏิมุญฺจิตฺวา "ิตา"ติ วจนเสโส. @เชิงอรรถ: ปาลิ. มาลภารี ปาลิ. มิหิตปุพฺพมภาสถ ม. ปิลนฺธทามา @ สี.,อิ. หตฺถูปคปาทูปคาทีหิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๓๙.

ปาทุกา โอรุหิตฺวานาติ ปาทุกาหิ โอตริตฺวา, สุวณฺณปาทุกาโย โอมุญฺจิตฺวาติ อตฺโถ. ปญฺชลีกตาติ ปคฺคหิตอญฺชลิกา สา เวสี มํ. สามํ วา ๑- วจนปรมฺปรํ วินา สยเมว อภาสถ. สเณฺหนาติ มฏฺเน. มุทุนาติ มธุเรน. "วจเนนา"ติ อวุตฺตมฺปิ วุตฺตเมว โหติ อภาสถาติ วุตฺตตฺตา. ยุวาสิ ตฺวํ ปพฺพชิโตติ ตฺวํ ปพฺพชนฺโต ยุวา ทหโรเยว หุตฺวา ปพฺพชิโตสิ, นนุ ปพฺพชนฺเตน สตฺตเม ทสเก สมฺปตฺเตว ปพฺพชิตพฺพนฺติ ทสฺเสติ. ติฏฺาหิ มม สาสเนติ มม วจเน ติฏฺ. กึ ปน ตนฺติ อาห "ภุญฺช มานุสเก กาเม"ติ. กาเม ปริภุญฺชิตุกามสฺส รูปสมฺปตฺติ วยสมฺปตฺติ ปริวารสมฺปตฺติ โภคสมฺปตฺติ จ อิจฺฉิตพฺพา. ตตฺถ "กุโต เม โภคสมฺปตฺตี"ติ วเทยฺยาติ อาห "อหํ วิตฺตํ ททามิ เต"ติ. "ตยิทํ วจนํ กถํ สทฺทหาตพฺพนฺ"ติ มญฺเยฺยาติ ตํ สทฺทหาเปนฺตี อาห "สจฺจํ เต ปฏิชานามิ, อคฺคึ วา เต หรามหนฺ"ติ. "ภุญฺช มานุสเก กาเม, อหํ วิตฺตํ ททามิ เต"ติ ยทิทํ มยา ปฏิญฺาตํ, ตํ เอกํเสน สจฺจเมว ปฏิชานามิ, สเจ เม น ปตฺติยายสิ, ๒- อคฺคึ วา เต หรามหํ อคฺคึ หริตฺวา อคฺคิปจฺจยํ สปถํ กโรมีติ อตฺโถ. อุภยตฺถ กฏคฺคโหติ อมฺหากํ อุภินฺนํ ชิณฺณกาเล ปพฺพชฺชนํ อุภยตฺถ ชยคฺคาโห, ยํ มยํ ยาว ทณฺฑปรายนกาลา โภเค ภุญฺชาม, เอวํ อิธโลเกปิ โภเคหิ น ชียาม, มยํ ปจฺฉา ปพฺพชิสฺสาม, เอวํ ปรโลเกปิ โภเคหิ น ชียามาติ อธิปฺปาโย. ตโตติ ตํ นิมิตฺตํ, กาเมหิ นิมนฺเตนฺติยา "ยุวาสิ ตฺวนฺ"ติอาทินา"ยทา ชิณฺณา ภวิสฺสามา"ติอาทินา จ ตสฺสา เวสิยา วุตฺตวจนเหตุ. ตํ หิ วจนํ องฺกุสํ กตฺวา เถโร สมณธมฺมํ กโรนฺโต สทตฺถํ ปริปูเรสิ. เสสํ เหฏฺา วุตฺตนยเมว. สุนฺทรสมุทฺทตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺิตา. @เชิงอรรถ: สี.,อิ. สา เวสี มมํ วา สี. ปจฺเจยฺยาสิ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้า ๑๓๗-๑๓๙. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=3130&modeTY=1&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=3130&modeTY=1&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=361              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6709              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6850              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6850              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]