บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๔

หน้าที่ ๓๒๗.

นตฺถีติ อนนฺตํ. ปภนฺติ ปปํ. เอตํ กิร ติตฺถสฺส นามํ, ตญฺหิ ปปนฺติ เอตฺถาติ ปปํ, ปการสฺส ปน ภกาโร กโต. สพฺพโต ปภมสฺสาติ สพฺพโตปภํ. นิพฺพานสฺส กิร ยถา มหาสมุทฺทสฺส ยโต ยโต โอตริตุกามา โหนฺติ, ตํตเทว ติตฺถํ, อติตฺถํ นาม นตฺถิ. เอวเมว อฏฺฐตฺตึสาย กมฺมฏฺฐาเนสุ เยน เยน มุเขน นิพฺพานํ โอตริตุกามา โหนฺติ, ตํ ตเทว ติตฺถํ, นิพฺพานสฺส อติตฺถํ นาม กมฺมฏฺฐานํ นตฺถิ. เตน วุตฺตํ "สพฺพโตปภนฺ"ติ. เอตฺถ อาโป จาติ เอตฺถ นิพฺพาเน อิทํ นิพฺพานํ อาคมฺม สพฺพเมตํ "อาโป"ติ อาทินา นเยน วุตฺตํ อุปาทินฺนกธมฺมชาตํ นิรุชฺฌติ, อปฺปวตฺตํ โหตีติ. อิทานิสฺส นิรุชฺฌนุปายํ ทสฺเสนฺโต "วิญฺญาณสฺส นิโรเธน เอตฺเถตํ อุปรุชฺฌตี"ติ ^๑- อาห. ตตฺถ "วิญฺญาณนฺติ จริมกวิญฺญาณํปิ อภิสงฺขารวิญฺญาณํปิ. จริมกวิญฺญาณสฺสาปิ หิ นิโรเธน เอตฺเถตํ อุปรุชฺฌติ. วิชฺฌาตทีปสิขา วิย อปณฺณตฺติกภาวํ ยาติ. อภิสงฺขารวิญฺญาณสฺสาปิ อนุปฺปาทนิโรเธน อนุปฺปาทวเสน อุปรุชฺฌติ. ยถาห "โสตาปตฺติมคฺคญาเณน อภิสงฺขารวิญฺญาณสฺส นิโรเธน ฐเปตฺวา สตฺต ภเว อนมตคฺเค สํสาเร เย อุปฺปชฺเชยฺยุํ นามญฺจ รูปญฺจ เอตฺเถเต นิรุชฺฌนฺตี"ติ สพฺพํ จูฬนิทฺเทเส ^๑- วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติ. อิติ สุมงฺคลวิลาสินิยา ทีฆนิกายฏฺฐกถาย เกวฏฺฏสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. เอกาทสมํ. ------------------- @เชิงอรรถ: ^๑-๑ ขุ. จูฬ. ๓๐/๘๕/๒๑ อชิตมาณวปุจฺฉานิทฺเทส (สยา)

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้า ๓๒๗. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=8552&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=4&A=8552&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=9&i=338 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=9&A=7317 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=9&A=5428 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=9&A=5428 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๙ http://84000.org/tipitaka/read/?index_9