บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๙

หน้าที่ ๙๖.

[๑๐๙] สสกฺกํ น กรณียนฺติ เอกํเสเนว น กาตพฺพํ. ปฏิสํหเรยฺยาสีติ นิวตฺเตยฺยาสิ มา กเรยฺยาสิ. อนุปทชฺเชยฺยาสีติ อนุปเทยฺยาสิ อุปตฺถมฺเภยฺยาสิ ปุนปฺปุนํ กเรยฺยาสิ. อโหรตฺตานุสิกฺขีติ รตฺติญฺจ ทิวสญฺจ สิกฺขมาโน. [๑๑๑] อฏฺฏิยิตพฺพนฺติ อฏฺเฏน ปีฬิเตน ภวิตพฺพํ. หรายิตพฺพนฺติ ลชฺชิตพฺพํ. ชิคุจฺฉิตพฺพนฺติ คูถํ ทิสฺวา วิย ชิคุจฺฉา อุปฺปาเทตพฺพา. มโนกมฺมสฺส ปน อเทสนาวตฺถุกตฺตา อิธ เทเสตพฺพนฺติ น วุตฺตํ. กิตฺตเก ปน ฐาเน กายกมฺมวจีกมฺมานิ โสเธตพฺพานิ, กิตฺตเก มโนกมฺมนฺติ. กายกมฺมวจีกมฺมานิ ตาว เอกสฺมึ ปุเรภตฺเตเยว โสเธตพฺพานิ. ภตฺตกิจฺจํ กตฺวา ทิวาฏฺฐาเน นิสินฺเนน หิ ปจฺจเวกฺขิตพฺพํ "อรุณุคฺคมนโต ปฏฺฐาย ยาว อิมสฺมึ ฐาเน นิสชฺชา อตฺถิ นุ โข เม อิมสฺมึ อนฺตเร ปเรสํ อกปฺปิยํ กายกมฺมํ วา วจีกมฺมํ วา"ติ. สเจ อตฺถีติ ชานาติ, เทสนายุตฺตํ เทเสตพฺพํ, อาวิกรณยุตฺตํ อาวิกาตพฺพํ. สเจ นตฺถิ, เตเนว ปีติปาโมชฺเชน วิหาตพฺพํ. มโนกมฺมํ ปน เอตสฺมึ ปิณฺฑปาตปริเยสนฏฺฐาเน โสเธตพฺพํ. กถํ? "อตฺถิ นุ โข เม อชฺช ปิณฺฑปาตปริเยสนฏฺฐาเน รูปาทีสุ ฉนฺโท วา ราโค วา ปฏิฆํ วา"ติ. สเจ อตฺถิ, "น ปุน เอวํ กริสฺสามี"ติ จิตฺเตเนว อธิฏฺฐาตพฺพํ. สเจ นตฺถิ, ตเนว ปีติปาโมชฺเชน วิหาตพฺพํ. [๑๑๒] สมณา วา พฺราหฺมณา วาติ พุทฺธา วา ปจฺเจกพุทฺธา วา ตถาคตสาวกา วา. ตสฺมาติหาติ ยสฺมา อตีเตปิ เอวํ ปริโสเธสุ ํ, อนาคเตปิ ปริโสเธสฺสนฺติ, เอตรหิปิ ปริโสเธนฺติ, ตสฺมา ตุเมฺหหิปิ เตสํ อนุสิกฺขนฺเตหิ เอวํ สิกฺขิตพฺพนฺติ อตฺโถ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมว. อิมํ ปน เทสนํ ภควา ยาว ภวคฺคา อุสฺสิตสฺส รตนราสิโน โยชนิยมณิกฺขนฺเธน กูฏํ คณฺหนฺโต วิย เนยฺยปุคฺคลวเสน ปรินิฏฺฐาเปสีติ. ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย จูฬราหุโลวาทสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ปฐมํ. -----------

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้า ๙๖. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=9&A=2413&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=2413&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=125 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=13&A=2383 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=2518 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=2518 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ http://84000.org/tipitaka/read/?index_13