ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ThaiVersion   McuVersion   PaliThai   PaliRoman 
First LinkPrevious Linkแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ENGLISH letter
TIPITAKA Volume 11 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 3 : Sutta. Tī. Pā.

                       Saṅgītisuttaṃ
     [221]  Evamme  sutaṃ . Ekaṃ samayaṃ bhagavā mallesu cārikañcaramāno
mahatā   bhikkhusaṅghena   saddhiṃ   pañcamattehi   bhikkhusatehi   yena   pāvā
nāma   mallānaṃ   nagaraṃ  tadavasari  .  tatra  sudaṃ  bhagavā  pāvāyaṃ  viharati
cundassa kammāraputtassa ambavane.
     [222]   Tena  kho  pana  samayena  pāveyyakānaṃ  mallānaṃ  ubbhatakaṃ
nāma   navaṃ   saṇṭhāgāraṃ   acirakāritaṃ   hoti  anajjhāvutthaṃ  samaṇena  vā
brāhmaṇena  vā  kenaci  vā  manussabhūtena  .  assosuṃ  kho pāveyyakā
mallā   bhagavā   kira   mallesu   cārikañcaramāno   mahatā  bhikkhusaṅghena
saddhiṃ   pañcamattehi   bhikkhusatehi   pāvaṃ   anuppatto   pāvāyaṃ   viharati
cundassa   kammāraputtassa   ambavaneti   .   athakho  pāveyyakā  mallā
yena    bhagavā   tenupasaṅkamiṃsu   upasaṅkamitvā   bhagavantaṃ   abhivādetvā
ekamantaṃ   nisīdiṃsu   .   ekamantaṃ   nisinnā   kho  pāveyyakā  mallā
bhagavantaṃ   etadavocuṃ   idha  bhante  pāveyyakānaṃ  mallānaṃ  ubbhatakannāma
navaṃ   saṇṭhāgāraṃ   acirakāritaṃ   hoti   1-   anajjhāvutthaṃ  samaṇena  vā
brāhmaṇena  vā  kenaci  vā  manussabhūtena  tañca  kho  2- bhante bhagavā
paṭhamaṃ   paribhuñjatu   bhagavatā   paṭhamaṃ  paribhuttaṃ  pacchā  pāveyyakā  mallā
paribhuñjissanti   tadassa   3-   pāveyyakānaṃ   mallānaṃ   dīgharattaṃ  hitāya
sukhāyāti  .  adhivāsesi  kho 4- bhagavā tuṇhībhāvena. Athakho pāveyyakā
@Footnote: 1 Yu. ayaṃ na dissati. 2 Yu. taṃ bhante. 3 Yu. pāveyyakā mallā paribhuñjissanti
@tadasusāti ime pāṭhā na dissanti. 4 Yu. khosaddo na dissati.
Mallā  bhagavato  adhivāsanaṃ  viditvā  uṭṭhāyāsanā  bhagavantaṃ  abhivādetvā
padakkhiṇaṃ    katvā    yena    saṇṭhāgāraṃ   tenupasaṅkamiṃsu   upasaṅkamitvā
sabbasanthariṃ    saṇṭhāgāraṃ    santharitvā   1-   āsanāni   paññāpetvā
udakamaṇikaṃ    patiṭṭhāpetvā   telappadīpaṃ   āropetvā   yena   bhagavā
tenupasaṅkamiṃsu  upasaṅkamitvā  bhagavantaṃ  abhivādetvā  ekamantaṃ  aṭṭhaṃsu .
Ekamantaṃ  ṭhitā  kho  te  2-  pāveyyakā  mallā  bhagavantaṃ  etadavocuṃ
sabbasantharisanthataṃ   3-   bhante  saṇṭhāgāraṃ  [4]-  āsanāni  paññattāni
udakamaṇiko   patiṭṭhāpito   telappadīpo   āropito   yassadāni   bhante
bhagavā kālaṃ maññatīti.
     [223]    Athakho   bhagavā   nivāsetvā   pattacīvaramādāya   saddhiṃ
bhikkhusaṅghena    yena   saṇṭhāgāraṃ   tenupasaṅkami   upasaṅkamitvā   pāde
pakkhāletvā  saṇṭhāgāraṃ  pavisitvā  majjhimaṃ  thambhaṃ  nissāya  puratthābhimukho
nisīdi   .   bhikkhusaṅghopi   kho   5-   pāde  pakkhāletvā  saṇṭhāgāraṃ
pavisitvā   pacchimaṃ   bhittiṃ   nissāya   puratthābhimukho   nisīdi  bhagavantaṃyeva
purakkhatvā   pāveyyakāpi  kho  mallā  pāde  pakkhāletvā  saṇṭhāgāraṃ
pavisitvā   puratthimaṃ   bhittiṃ   nissāya  pacchimābhimukhā  nisīdiṃsu  bhagavantaṃyeva
purakkhatvā  .  athakho  bhagavā  pāveyyake  malle  bahudeva rattiṃ dhammiyā
kathāya    sandassetvā    samādapetvā   samuttejetvā   sampahaṃsetvā
uyyojesi    abhikkantā   kho   vāseṭṭhā   ratti   yassadāni   [6]-
kālaṃ   maññathāti   .  evaṃ  bhanteti  kho  pāveyyakā  mallā  bhagavato
@Footnote: 1 Ma. santharitvā bhagavato. Yu. santharāpetvā. 2 Yu. ayaṃ na dissati.
@3 Yu. sabbasanthariṃ santhataṃ. 4 Ma. bhagavato. 5 Yu. khosaddo na dissati.
@6 Ma. Yu. tumhe.
Paṭissutvā    uṭṭhāyāsanā   bhagavantaṃ   abhivādetvā   padakkhiṇaṃ   katvā
pakkamiṃsu.
     [224]  Athakho  bhagavā  acirapakkantesu  pāveyyakesu  1-  mallesu
tuṇhībhūtaṃ   bhikkhusaṅghaṃ   anuviloketvā   āyasmantaṃ   sārīputtaṃ  āmantesi
vigatathīnamiddho   kho   sārīputta   bhikkhusaṅgho   paṭibhātu  [2]-  sārīputta
bhikkhūnaṃ  dhammiyā  kathāya 3- piṭṭhi me āgilāyati tamahaṃ āyameyyāmīti 4-.
Evaṃ   bhanteti   kho   āyasmā   sārīputto   bhagavato  paccassosi .
Athakho   bhagavā   catugguṇaṃ   saṅghāṭiṃ   paññāpetvā   dakkhiṇena  passena
sīhaseyyaṃ   kappesi   pādena   5-  pādaṃ  accādhāya  sato  sampajāno
uṭṭhānasaññaṃ manasikaritvā.
     [225]   Tena   kho   pana  samayena  nigaṇṭho  nāṭaputto  pāvāyaṃ
adhunā   kālakato   hoti   .   tassa   kālakiriyāya   bhinnā   nigaṇṭhā
dveḷhakajātā     6-     bhaṇḍanajātā     kalahajātā    vivādāpannā
aññamaññaṃ   mukhasattīhi   vitudantā   vicaranti   na   tvaṃ   imaṃ   dhammavinayaṃ
ājānissasi   7-   kiṃ  tvaṃ  imaṃ  dhammavinayaṃ  ājānissasi  micchāpaṭipanno
tvamasi   ahamasmi   sammāpaṭipanno   sahitaṃ  me  asahitante  pure  vacanīyaṃ
pacchā  avaca  pacchā  vacanīyaṃ  pure avaca adhiciṇṇante viparāvattaṃ āropito
te   vādo   niggahito  tvamasi  paravādapamokkhāya  8-  nibbeṭhehi  vā
sace   pahosīti   .   vadhoyeveko   maññe   nigaṇṭhesu   nāṭaputtiyesu
anuvattati   .  yepi  nigaṇṭhassa  nāṭaputtassa  sāvakā  gihī  odātavasanā
@Footnote: 1 Yu. ayaṃ pāṭho na dissati. 2 Ma. Yu. taṃ. 3 Ma. Yu. dhammī kathā.
@4 Ma. Yu. āyamissāmīti. 5 Ma. Yu. pāde. 6 Ma. Yu. dvedhikajātā.
@7 Ma. Yu. ājānāsi ahaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāmi. 8 Yu. caravādappamokkhāya.
Tepi  nigaṇṭhesu  nāṭaputtiyesu  nibbinnarūpā  virattarūpā  1-  paṭivānarūpā
yathā    taṃ    durākkhāte    dhammavinaye    duppavedite    aniyyānike
anupasamasaṃvattanike asammāsambuddhappavedite bhinnathūpe appaṭisaraṇe.
     {225.1}  Athakho  āyasmā  sārīputto  bhikkhū  āmantesi nigaṇṭho
āvuso   nāṭaputto   pāvāyaṃ   adhunā   kālakato   tassa  kālakiriyāya
bhinnā    nigaṇṭhā    dveḷhakajātā    .pe.   bhinnathūpe   appaṭisaraṇe
evañhetaṃ   āvuso   hoti   2-  durākkhāte  dhammavinaye  duppavedite
aniyyānike   anupasamasaṃvattanike   asammāsambuddhappavedite   .  ayaṃ  kho
panāvuso  amhākaṃ  bhagavatā  dhammo  svākkhāto  suppavedito  niyyāniko
upasamasaṃvattaniko   sammāsambuddhappavedito   tattha  sabbeheva  saṅgāyitabbaṃ
na   vivaditabbaṃ   yathayidaṃ   brahmacariyaṃ   addhaniyaṃ   assa  ciraṭṭhitikaṃ  tadassa
bahujanahitāya    bahujanasukhāya   lokānukampāya   atthāya   hitāya   sukhāya
devamanussānaṃ.
     {225.2}  Katamo  cāvuso  amhākaṃ  bhagavatā  dhammo  svākkhāto
suppavedito     niyyāniko    upasamasaṃvattaniko    sammāsambuddhappavedito
tattha   3-   sabbeheva   saṅgāyitabbaṃ  na  vivaditabbaṃ  yathayidaṃ  brahmacariyaṃ
addhaniyaṃ     assa    ciraṭṭhitikaṃ    tadassa    bahujanahitāya    bahujanasukhāya
lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
     [226]  Atthi  kho  āvuso  tena  bhagavatā jānatā passatā arahatā
sammāsambuddhena    eko    dhammo   sammadakkhāto   tattha   sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ    na    vivaditabbaṃ    yathayidaṃ   brahmacariyaṃ   addhaniyaṃ   assa
@Footnote: 1-2 Yu. ayaṃ pāṭho na dissati .  3 Ma. Yu. yattha.
Ciraṭṭhitikaṃ   tadassa   bahujanahitāya   bahujanasukhāya   lokānukampāya  atthāya
hitāya  sukhāya  devamanussānaṃ  .  katamo  eko  dhammo . Sabbe sattā
āhāraṭṭhitikā   sabbe   sattā   saṅkhāraṭṭhitikā  .  ayaṃ  kho  āvuso
tena   bhagavatā   jānatā   passatā   arahatā   sammāsambuddhena  eko
dhammo   sammadakkhāto   tattha   sabbeheva   saṅgāyitabbaṃ   na  vivaditabbaṃ
yathayidaṃ   brahmacariyaṃ   addhaniyaṃ   assa   ciraṭṭhitikaṃ   tadassa   bahujanahitāya
bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
                 Saṅgītiyaekakaṃ niṭṭhitaṃ 1-.
     [227]  Atthi  kho  āvuso  tena  bhagavatā jānatā passatā arahatā
sammāsambuddhena    dve    dhammā    sammadakkhātā   tattha   sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ   .pe.   atthāya  hitāya  sukhāya  devamanussānaṃ  .  katame
dve dhammā 2-.
     {227.1}   Nāmañca   rūpañca   .  avijjā  ca  bhavataṇhā  ca .
Bhavadiṭṭhi   ca   vibhavadiṭṭhi   ca   .  ahirikañca  anottappañca  .  hiri  ca
ottappañca   .   dovacassatā  ca  pāpamittatā  ca  .  sovacassatā  ca
kalyāṇamittatā   ca  .  āpattikusalatā  ca  āpattivuṭṭhānakusalatā  ca .
Samāpattikusalatā   ca   samāpattivuṭṭhānakusalatā   ca   .  dhātukusalatā  ca
manasikārakusalatā    ca   .   āyatanakusalatā   ca   paṭiccasamuppādakusalatā
ca  .  ṭhānakusalatā  ca  aṭṭhānakusalatā  ca . Ājjavañca maddavañca 3-.
Khanti   ca   soraccañca   .   sākhalyañca   paṭisanthāro  ca  .  avihiṃsā
ca    soceyyañca    .    muṭṭhasaccañca   asampajaññañca   .   sati   ca
@Footnote: 1 Ma. Yu. saṅgītiyaekakaṃ niṭṭhitanti na dissanti. 2 Ma. Yu. ayaṃ na dissati.
@3 Ma. Yu. ajjavañca lajjavañca.
Sampajaññañca   .   indriyesu   aguttadvāratā  ca  bhojane  amattaññutā
ca   .   indriyesu   guttadvāratā   ca   bhojane   mattaññutā  ca .
Paṭisaṅkhānabalañca   bhāvanābalañca   .   satibalañca  samādhibalañca  .  samatho
ca   vipassanā   ca   .   samathanimittañca   paggahanimittañca   .   paggaho
ca   avikkhepo   ca   .   sīlavipatti  ca  diṭṭhivipatti  ca  .  sīlasampadā
ca   diṭṭhisampadā   ca   .  sīlavisuddhi  ca  diṭṭhivisuddhi  ca  .  diṭṭhivisuddhi
kho  pana  yathā  diṭṭhissa  ca  padhānaṃ  .  saṃvego  ca saṃvejanīyesu ṭhānesu
saṃviggassa   ca   yoniso   padhānaṃ  .  asantuṭṭhitā  ca  kusalesu  dhammesu
appaṭivānitā   ca  padhānasmiṃ  .  vijjā  ca  vimutti  ca  .  khaye  ñāṇaṃ
anuppāde   ñāṇaṃ   .   ime   kho   āvuso  tena  bhagavatā  jānatā
passatā    arahatā    sammāsambuddhena    dve   dhammā   sammadakkhātā
tattha sabbeheva saṅgāyitabbaṃ .pe. Sukhāya devamanussānanti.
                   Saṅgītiyadukaṃ niṭṭhitaṃ 1-.
     [228]  Atthi  kho  āvuso  tena  bhagavatā jānatā passatā arahatā
sammāsambuddhena    tayo    dhammā    sammadakkhātā   tattha   sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ    .pe.    atthāya   hitāya   sukhāya   devamanussānaṃ  .
Katame tayo dhammā.
     {228.1}   Tīṇi  akusalamūlāni  lobho  akusalamūlaṃ  doso  akusalamūlaṃ
moho   akusalamūlaṃ   .   tīṇi   kusalamūlāni   alobho   kusalamūlaṃ  adoso
kusalamūlaṃ    amoho    kusalamūlaṃ    .    tīṇi   duccaritāni   kāyaduccaritaṃ
vacīduccaritaṃ     manoduccaritaṃ     .     tīṇi     sucaritāni    kāyasucaritaṃ
@Footnote: 1 Ma. Yu. saṅgītiyadukaṃ niṭṭhitanti na dissanti.
Vacīsucaritaṃ manosucaritaṃ.
     {228.2}   Tayo   akusalavitakkā   kāmavitakko   byāpādavitakko
vihiṃsāvitakko      .      tayo      kusalavitakkā     nekkhammavitakko
abyāpādavitakko      avihiṃsāvitakko     .    tayo    akusalasaṅkappā
kāmasaṅkappo     byāpādasaṅkappo      vihiṃsāsaṅkappo     .    tayo
kusalasaṅkappā           nekkhammasaṅkappo          abyāpādasaṅkappo
avihiṃsāsaṅkappo.
     {228.3}    Tisso    akusalasaññā   kāmasaññā   byāpādasaññā
vihiṃsāsaññā   .   tisso   kusalasaññā   nekkhammasaññā  abyāpādasaññā
avihiṃsāsaññā    .    tisso   akusaladhātuyo   kāmadhātu   byāpādadhātu
vihiṃsādhātu    .   tisso   kusaladhātuyo   nekkhammadhātu   abyāpādadhātu
avihiṃsādhātu.
     {228.4}  Aparāpi  tisso  dhātuyo  kāmadhātu rūpadhātu arūpadhātu.
Aparāpi   tisso   dhātuyo   rūpadhātu  arūpadhātu  nirodhadhātu  .  aparāpi
tisso   dhātuyo  hīnadhātu  majjhimadhātu  paṇītadhātu  1-  .  tisso  taṇhā
kāmataṇhā    bhavataṇhā    vibhavataṇhā    .   aparāpi   tisso   taṇhā
kāmataṇhā    rūpataṇhā    arūpataṇhā    .   aparāpi   tisso   taṇhā
rūpataṇhā     arūpataṇhā     nirodhataṇhā     .    tīṇi    saññojanāni
sakkāyadiṭṭhi    vicikicchā    sīlabbataparāmāso    .    tayo    āsavā
kāmāsavo   bhavāsavo   avijjāsavo  .  tayo  bhavā  kāmabhavo  rūpabhavo
arūpabhavo.
     {228.5}  Tisso  esanā  kāmesanā bhavesanā brahmacariyesanā.
Tisso     vidhā     seyyohamasmīti     vidhā    sadisohamasmīti    vidhā
hīnohamasmīti   vidhā   .  tayo  addhā  atīto  addhā  anāgato  addhā
@Footnote: 1 Yu. hīnādhātu majjhimādhātu paṇītādhātu.
Paccuppanno   addhā  .  tayo  antā  sakkāyo  anto  sakkāyasamudayo
anto  sakkāyanirodho  anto  .  tisso  vedanā  sukhā  vedanā dukkhā
vedanā    adukkhamasukhā   vedanā   .   tisso   dukkhatā   dukkhadukkhatā
saṅkhāradukkhatā    vipariṇāmadukkhatā    .    tayo   rāsī   micchattaniyato
rāsi sammattaniyato rāsi aniyato rāsi.
     {228.6}  Tisso  kaṅkhā  1-  atītaṃ  vā  addhānaṃ ārabbha kaṅkhati
vicikicchati  nādhimuccati  na  sampasīdati  anāgataṃ  vā  addhānaṃ ārabbha kaṅkhati
vicikicchati   nādhimuccati   na  sampasīdati  etarahi  vā  paccuppannaṃ  addhānaṃ
ārabbha kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati.
     {228.7}  Tīṇi  tathāgatassa  arakkheyyāni 2- parisuddhakāyasamācāro
āvuso  tathāgato  natthi  tathāgatassa  kāyaduccaritaṃ  yaṃ  tathāgato rakkheyya
mā   me  idaṃ  paro  aññāsīti  parisuddhavacīsamācāro  āvuso  tathāgato
natthi   tathāgatassa   vacīduccaritaṃ   yaṃ  tathāgato  rakkheyya  mā  me  idaṃ
paro    aññāsīti    parisuddhamanosamācāro   āvuso   tathāgato   natthi
tathāgatassa   manoduccaritaṃ   yaṃ  tathāgato  rakkheyya  mā  me  idaṃ  paro
aññāsīti   .   tayo   kiñcanā   rāgo  kiñcanaṃ  doso  kiñcanaṃ  moho
kiñcanaṃ   .   tayo  aggī  rāgaggi  dosaggi  mohaggi  .  aparepi  tayo
aggī   āhuneyyaggi   dakkhiṇeyyaggi   gahapataggi  .  tividhena  rūpasaṅgaho
sanidassanasappaṭigharūpaṃ           anidassanasappaṭigharūpaṃ           anidassana-
appaṭigharūpaṃ   .   tayo   saṅkhārā   puññābhisaṅkhāro  apuññābhisaṅkhāro
@Footnote: 1 Ma. tayo tamā .  2 Yu. ārakkheyyāni.
Āneñjābhisaṅkhāro   .   tayo   puggalā   sekkho  puggalo  asekkho
puggalo  nevasekkho  nāsekkho  puggalo  .  tayo  therā  jātitthero
dhammatthero    sammatitthero    1-   .   tīṇi   puññakiriyāvatthūni   2-
dānamayaṃ    puññakiriyāvatthu    3-   sīlamayaṃ   puññakiriyāvatthu   bhāvanāmayaṃ
puññakiriyāvatthu. Tīṇi codanāvatthūni diṭṭhena sutena parisaṅkāya.
     {228.8}  Tisso  kāmūpapattiyo  santāvuso sattā paccupaṭṭhitakāmā
te  paccupaṭṭhitesu  kāmesu  vasaṃ  vattenti  seyyathāpi  manussā ekacce
ca  devā  ekacce  ca  vinipātikā  ayaṃ  paṭhamā  kāmūpapatti  santāvuso
sattā   nimmitakāmā   te   nimminitvā   nimminitvā  4-  kāmesu  vasaṃ
vattenti   seyyathāpi   devā   nimmānaratī   ayaṃ   dutiyā   kāmūpapatti
santāvuso   sattā   paranimmitakāmā   te   paranimmitesu   kāmesu  vasaṃ
vattenti seyyathāpi devā paranimmitavasavattī ayaṃ tatiyā kāmūpapatti.
     {228.9}   Tisso   sukhūpapattiyo   santāvuso   sattā  sukhaṃ  5-
uppādetvā    uppādetvā    sukhaṃ    viharanti    seyyathāpi   devā
brahmakāyikā     ayaṃ     paṭhamā     sukhūpapatti    santāvuso    sattā
sukhena   abhisannā   parisannā   paripūrā   paripphuṭā  te  kadāci  karahaci
udānaṃ   udānenti   aho   sukhaṃ   aho   sukhanti   seyyathāpi   devā
ābhassarā    ayaṃ    dutiyā    sukhūpapatti   santāvuso   sattā   sukhena
abhisannā    parisannā   paripūrā   paripphuṭā   te   santaṃyeva   saṃtusitā
cittasukhaṃ  paṭivedenti  6-  seyyathāpi  devā  subhakiṇhā  7-  ayaṃ tatiyā
@Footnote: 1 Ma. Yu. sammutithero. 2 Ma. Yu. ... kiriyavatthūni. 3 Ma. Yu. ...kiriyavatthu.
@4 Yu. nimmetvā nimmetvā. 5 Ma. Yu. ayaṃ pāṭho na dissati. 6 Ma. Yu.
@tusitā sukhaṃ paṭisaṃvedenti. 7 Yu. subhakiṇṇā.
Sukhūpapatti   .   tisso   paññā   sekkhā   paññā   asekkhā   paññā
nevasekkhā    nāsekkhā    paññā    .    aparāpi   tisso   paññā
cintāmayā    paññā    sutamayā    paññā    bhāvanāmayā   paññā  .
Tīṇāvudhāni    sutāvudhaṃ    pavivekāvudhaṃ    paññāvudhaṃ    .    tīṇindriyāni
anaññātaññassāmītindriyaṃ     aññindriyaṃ     aññātāvindriyaṃ    .    tīṇi
cakkhūni   maṃsacakkhu   dibbacakkhu  paññācakkhu  .  tisso  sikkhā  adhisīlasikkhā
adhicittasikkhā    adhipaññāsikkhā    .    tisso   bhāvanā   kāyabhāvanā
cittabhāvanā    paññābhāvanā    .   tīṇi   anuttariyāni   dassanānuttariyaṃ
paṭipadānuttariyaṃ vimuttānuttariyaṃ.
     {228.10}    Tayo    samādhī    savitakkavicāro    1-   samādhi
avitakkavicāramatto    2-   samādhi   avitakkavicāro   3-   samādhi  .
Aparepi    tayo    samādhī    suññato    samādhi    animitto    samādhi
appaṇihito   samādhi   .   tīṇi   soceyyāni  kāyasoceyyaṃ  vacīsoceyyaṃ
manosoceyyaṃ    .    tīṇi    moneyyāni   kāyamoneyyaṃ   vacīmoneyyaṃ
manomoneyyaṃ    .    tīṇi    kosallāni    āyakosallaṃ   apāyakosallaṃ
upāyakosallaṃ  .  tayo  madā  ārogyamado  yobbanamado jātimado 4-.
Tīṇādhipateyyāni   5-  attādhipateyyaṃ  lokādhipateyyaṃ  dhammādhipateyyaṃ .
Tīṇi   kathāvatthūni   atītaṃ   vā   addhānaṃ   ārabbha  kathaṃ  katheyya  evaṃ
ahosi  atītamaddhānanti  anāgataṃ  vā  addhānaṃ  ārabbha  kathaṃ katheyya evaṃ
bhavissati    anāgatamaddhānanti    etarahi    vā    paccuppannaṃ   addhānaṃ
ārabbha  kathaṃ  katheyya  evaṃ  6-  etarahi  paccuppannanti  7- . Tisso
@Footnote: 1 Ma. savitakkasavicāro. Yu. savitakko savicāro. 2 Yu. avitakko vicāramatto.
@3 Ma. avitakkaavicāro. Yu. avitakko avicāro. 4 Ma. Yu. jīvitamado.
@5 Ma. tīṇi adhipateyyāni. 6 Ma. Yu. evaṃ hoti. 7 Ma. paccuppannaṃ addhānanti.
Vijjā    pubbenivāsānussatiñāṇaṃ   vijjā   sattānaṃ   cutūpapāte   ñāṇaṃ
vijjā   āsavānaṃ   khaye   ñāṇaṃ   vijjā   .   tayo  vihārā  dibyo
vihāro  1-  brahmavihāro  2-  ariyo  vihāro  .  tīṇi  pāṭihāriyāni
iddhipāṭihāriyaṃ   ādesanāpāṭihāriyaṃ   anusāsanīpāṭihāriyaṃ  .  ime  kho
āvuso   tena   bhagavatā   jānatā   passatā  arahatā  sammāsambuddhena
tayo    dhammā    sammadakkhātā   tattha   sabbeheva   saṅgāyitabbaṃ   na
vivaditabbaṃ .pe. Atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
                  Saṅgītiyattikaṃ niṭṭhitaṃ 3-.
     [229]  Atthi  kho  āvuso  tena  bhagavatā jānatā passatā arahatā
sammāsambuddhena   cattāro   dhammā   sammadakkhātā   tattha   sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ    .pe.    atthāya   hitāya   sukhāya   devamanussānaṃ  .
Katame   cattāro   .   cattāro  satipaṭṭhānā  idhāvuso  bhikkhu  kāye
kāyānupassī   viharati   ātāpī   sampajāno   satimā   vineyya   loke
abhijjhādomanassaṃ   .  vedanāsu  vedanā  .  citte  cittā  .  dhammesu
dhammānupassī   viharati   ātāpī   sampajāno   satimā   vineyya   loke
abhijjhādomanassaṃ.
     [230]   Cattāro   sammappadhānā   idhāvuso   bhikkhu  anuppannānaṃ
pāpakānaṃ   akusalānaṃ   dhammānaṃ   anuppādāya   chandaṃ   janeti   vāyamati
viriyaṃ    ārabhati    cittaṃ   paggaṇhāti   padahati   uppannānaṃ   pāpakānaṃ
akusalānaṃ   dhammānaṃ   pahānāya   chandaṃ   janeti  vāyamati  viriyaṃ  ārabhati
@Footnote: 1 Ma. Yu. dibbo vihāro. 2 Ma. brahmā vihāro. 3 Ma. Yu. saṅgītiyattikaṃ
@niṭṭhitanti na dissanti.
Cittaṃ   paggaṇhāti   padahati   anuppannānaṃ   kusalānaṃ  dhammānaṃ  uppādāya
chandaṃ   janeti   vāyamati   viriyaṃ   ārabhati   cittaṃ   paggaṇhāti   padahati
uppannānaṃ    kusalānaṃ    dhammānaṃ   ṭhitiyā   asammosāya   bhiyyobhāvāya
vepullāya   bhāvanāya  pāripūriyā  chandaṃ  janeti  vāyamati  viriyaṃ  ārabhati
cittaṃ paggaṇhāti padahati.
     [231]  Cattāro  iddhipādā idhāvuso bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhāra-
samannāgataṃ     iddhipādaṃ    bhāveti    viriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ
iddhipādaṃ     bhāveti     cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ     iddhipādaṃ
bhāveti vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti.
     [232]   Cattāri   jhānāni   idhāvuso   bhikkhu  vivicceva  kāmehi
vivicca    akusalehi    dhammehi    savitakkaṃ   savicāraṃ   vivekajaṃ   pītisukhaṃ
paṭhamajjhānaṃ    upasampajja    viharati   vitakkavicārānaṃ   vūpasamā   ajjhattaṃ
sampasādanaṃ   cetaso   ekodibhāvaṃ   avitakkaṃ   avicāraṃ  samādhijaṃ  pītisukhaṃ
dutiyajjhānaṃ    upasampajja    viharati   pītiyā   ca   virāgā   upekkhako
ca   viharati   sato   ca  sampajāno  sukhañca  kāyena  paṭisaṃvedeti  yantaṃ
ariyā    ācikkhanti    upekkhako    satimā    sukhavihārīti   tatiyajjhānaṃ
upasampajja  viharati  sukhassa  ca  pahānā  dukkhassa  ca  pahānā  pubbe  va
somanassadomanassānaṃ     atthaṅgamā    adukkhamasukhaṃ    upekkhāsatipārisuddhiṃ
catutthajjhānaṃ upasampajja viharati.
     [233]   Catasso  samādhibhāvanā  atthāvuso  samādhibhāvanā  bhāvitā
Bahulīkatā   diṭṭhadhammasukhavihārāya   saṃvattati   .  atthāvuso  samādhibhāvanā
bhāvitā    bahulīkatā    ñāṇadassanapaṭilābhāya   saṃvattati   .   atthāvuso
samādhibhāvanā    bhāvitā    bahulīkatā    satisampajaññāya    saṃvattati  .
Atthāvuso    samādhibhāvanā    bhāvitā    bahulīkatā   āsavānaṃ   khayāya
saṃvattati.
     {233.1}   Katamā   cāvuso   samādhibhāvanā   bhāvitā  bahulīkatā
diṭṭhadhammasukhavihārāya   saṃvattati   .   idhāvuso  bhikkhu  vivicceva  kāmehi
vivicca   akusalehi   dhammehi   savitakkaṃ   savicāraṃ   .pe.   catutthajjhānaṃ
upasampajja   viharati   ayaṃ   āvuso   samādhibhāvanā   bhāvitā  bahulīkatā
diṭṭhadhammasukhavihārāya saṃvattati.
     {233.2}   Katamā   cāvuso   samādhibhāvanā   bhāvitā  bahulīkatā
ñāṇadassanapaṭilābhāya    saṃvattati    .    idhāvuso   bhikkhu   ālokasaññaṃ
manasikaroti   divāsaññaṃ   adhiṭṭhāti  yathā  divā  tathā  rattiṃ  yathā  rattiṃ
tathā   divā   iti   vivaṭena   cetasā  apariyonaddhena  sappabhāsaṃ  cittaṃ
bhāveti     ayaṃ     āvuso     samādhibhāvanā    bhāvitā    bahulīkatā
ñāṇadassanapaṭilābhāya saṃvattati.
     {233.3}   Katamā   cāvuso   samādhibhāvanā   bhāvitā  bahulīkatā
satisampajaññāya    saṃvattati   .   idhāvuso   bhikkhuno   viditā   vedanā
uppajjanti    viditā   upaṭṭhahanti   viditā   abbhatthaṃ   gacchanti   viditā
saññā    uppajjanti   viditā   upaṭṭhahanti   viditā   abbhatthaṃ   gacchanti
viditā    vitakkā   uppajjanti   viditā   upaṭṭhahanti   viditā   abbhatthaṃ
gacchanti     ayaṃ     āvuso     samādhibhāvanā    bhāvitā    bahulīkatā
satisampajaññāya saṃvattati.
     {233.4}   Katamā   cāvuso   samādhibhāvanā   bhāvitā  bahulīkatā
āsavānaṃ  khayāya  saṃvattati  .  idhāvuso bhikkhu pañcasu upādānakkhandhesu 1-
udayabbayānupassī   viharati   iti   rūpaṃ  iti  rūpassa  samudayo  iti  rūpassa
atthaṅgamo  .  iti  vedanā . Iti saññā. Iti saṅkhārā. Iti viññāṇaṃ
iti   viññāṇassa   samudayo   iti   viññāṇassa   atthaṅgamo   2-   ayaṃ
āvuso samādhibhāvanā bhāvitā bahulīkatā āsavānaṃ khayāya saṃvattati.
     [234]   Catasso   appamaññā   idhāvuso   bhikkhu  mettāsahagatena
cetasā   ekaṃ   disaṃ   pharitvā  viharati  tathā  dutiyaṃ  tathā  tatiyaṃ  tathā
catutthaṃ    iti    uddhamadho    tiriyaṃ   sabbadhi   sabbattatāya   sabbāvantaṃ
lokaṃ    mettāsahagatena   cetasā   vipulena   mahaggatena   appamāṇena
averena  abyāpajjhena  pharitvā  viharati  .  karuṇāsahagatena  cetasā .
Muditāsahagatena   cetasā   .   upekkhāsahagatena   cetasā   ekaṃ  disaṃ
pharitvā    viharati   tathā   dutiyaṃ   tathā   tatiyaṃ   tathā   catutthaṃ   iti
uddhamadho  tiriyaṃ  sabbadhi  sabbattatāya  sabbāvantaṃ  lokaṃ  upekkhāsahagatena
cetasā   vipulena   mahaggatena   appamāṇena   averena   abyāpajjhena
pharitvā viharati.
     [235]  Cattāro  arūpā  3-  idhāvuso  bhikkhu  sabbaso rūpasaññānaṃ
samatikkamā    paṭighasaññānaṃ    atthaṅgamā    nānattasaññānaṃ   amanasikārā
ananto     ākāsoti     ākāsānañcāyatanaṃ     upasampajja    viharati
sabbaso     ākāsānañcāyatanaṃ     samatikkamma     anantaṃ    viññāṇanti
@Footnote: 1 Yu. pañcasupādānakkhandhesu. 2 Yu. atthaṅgamoti. 3 Ma. āruppā.
Viññāṇañcāyatanaṃ     upasampajja    viharati    sabbaso    viññāṇañcāyatanaṃ
samatikkamma    natthi    kiñcīti    ākiñcaññāyatanaṃ    upasampajja   viharati
sabbaso      ākiñcaññāyatanaṃ     samatikkamma     nevasaññānāsaññāyatanaṃ
upasampajja viharati.
     [236]  Cattāri  apassenāni  idhāvuso  bhikkhu  saṅkhāyekaṃ paṭisevati
saṅkhāyekaṃ adhivāseti saṅkhāyekaṃ parivajjeti saṅkhāyekaṃ vinodeti.
     [237]   Cattāro   ariyavaṃsā   idhāvuso   bhikkhu  santuṭṭho  hoti
itarītarena    cīvarena   itarītaracīvarasantuṭṭhiyā   ca   vaṇṇavādī   na   ca
cīvarahetu    anesanaṃ   appaṭirūpaṃ   āpajjati   aladdhā   ca   cīvaraṃ   na
paritassati   laddhā   ca   cīvaraṃ   agadhito   1-  amucchito  anajjhāpanno
ādīnavadassāvī     nissaraṇapañño     paribhuñjati     tāya     ca    pana
itarītaracīvarasantuṭṭhiyā    nevattānukkaṃseti    na    paraṃ   vambheti   yo
hi   tattha   dakkho   analaso   sampajāno   paṭissato  ayaṃ  vuccatāvuso
bhikkhu porāṇe aggaññe ariyavaṃse ṭhito.
     {237.1}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  santuṭṭho  hoti  itarītarena
piṇḍapātena        itarītarapiṇḍapātasantuṭṭhiyā       ca       vaṇṇavādī
na    ca    piṇḍapātahetu    anesanaṃ    appaṭirūpaṃ   āpajjati   aladdhā
ca   piṇḍapātaṃ   na   paritassati  laddhā  ca  piṇḍapātaṃ  agadhito  amucchito
anajjhāpanno       ādīnavadassāvī       nissaraṇapañño       paribhuñjati
tāya     ca     pana     itarītarapiṇḍapātasantuṭṭhiyā    nevattānukkaṃseti
na    paraṃ   vambheti   yo   hi   tattha   dakkho   analaso   sampajāno
@Footnote: 1 Yu. agathito. evamuparipi.
Paṭissato   ayaṃ   vuccatāvuso   bhikkhu   porāṇe   aggaññe   ariyavaṃse
ṭhito.
     {237.2}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  santuṭṭho  hoti  itarītarena
senāsanena    itarītarasenāsanasantuṭṭhiyā    ca    vaṇṇavādī    na    ca
senāsanahetu   anesanaṃ   appaṭirūpaṃ   āpajjati   aladdhā   ca  senāsanaṃ
na   paritassati   laddhā   ca  senāsanaṃ  agadhito  amucchito  anajjhāpanno
ādīnavadassāvī     nissaraṇapañño     paribhuñjati     tāya     ca    pana
itarītarasenāsanasantuṭṭhiyā     nevattānukkaṃseti    na    paraṃ    vambheti
yo   hi  tattha  dakkho  analaso  sampajāno  paṭissato  ayaṃ  vuccatāvuso
bhikkhu porāṇe aggaññe ariyavaṃse ṭhito.
     {237.3}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu pahānārāmo hoti pahānarato
bhāvanārāmo   hoti   bhāvanārato   tāya   ca   pana   pahānārāmatāya
pahānaratiyā   bhāvanārāmatāya   bhāvanāratiyā  nevattānukkaṃseti  na  paraṃ
vambheti   yo   hi   tattha   dakkho  analaso  sampajāno  paṭissato  ayaṃ
vuccatāvuso bhikkhu porāṇe aggaññe ariyavaṃse ṭhito 1-.
     [238]  Cattāri  padhānāni  saṃvarappadhānaṃ pahānappadhānaṃ bhāvanāppadhānaṃ
anurakkhanāppadhānaṃ    .    katamañcāvuso    saṃvarappadhānaṃ   .   idhāvuso
bhikkhu   cakkhunā   rūpaṃ   disvā  na  nimittaggāhī  hoti  nānubyañjanaggāhī
yatvādhikaraṇamenaṃ    cakkhundriyaṃ    asaṃvutaṃ    viharantaṃ    abhijjhādomanassā
pāpakā   akusalā   dhammā   anvāssaveyyuṃ   tassa   saṃvarāya  paṭipajjati
rakkhati   cakkhundriyaṃ   cakkhundriye   saṃvaraṃ   āpajjati  .  sotena  saddaṃ
sutvā   .   ghānena   gandhaṃ  ghāyitvā  .  jivhāya  rasaṃ  sāyitvā .
@Footnote: 1 Ma. ṭhitoti.
Kāyena   phoṭṭhabbaṃ  phusitvā  .  manasā  dhammaṃ  viññāya  na  nimittaggāhī
hoti   nānubyañjanaggāhī   yatvādhikaraṇamenaṃ   manindriyaṃ   asaṃvutaṃ  viharantaṃ
abhijjhādomanassā    pāpakā   akusalā   dhammā   anvāssaveyyuṃ   tassa
saṃvarāya   paṭipajjati   rakkhati   manindriyaṃ   manindriye   saṃvaraṃ   āpajjati
idaṃ vuccatāvuso saṃvarappadhānaṃ.
     {238.1}   Katamañcāvuso   pahānappadhānaṃ   .   idhāvuso   bhikkhu
uppannaṃ   kāmavitakkaṃ   nādhivāseti   pajahati  vinodeti  byantīkaroti  1-
anabhāvaṅgameti   uppannaṃ   byāpādavitakkaṃ   .pe.  uppannaṃ  vihiṃsāvitakkaṃ
nādhivāseti   pajahati   .pe.   uppannuppanne  pāpake  akusale  dhamme
nādhivāseti    pajahati    vinodeti   byantīkaroti   anabhāvaṅgameti   idaṃ
vuccatāvuso pahānappadhānaṃ.
     {238.2}   Katamañcāvuso   bhāvanāppadhānaṃ   .   idhāvuso  bhikkhu
satisambojjhaṅgaṃ    bhāveti    vivekanissitaṃ    virāganissitaṃ    nirodhanissitaṃ
vossaggapariṇāmiṃ   .   dhammavicayasambojjhaṅgaṃ  bhāveti  .  viriyasambojjhaṅgaṃ
bhāveti  .  pītisambojjhaṅgaṃ  bhāveti  .  passaddhisambojjhaṅgaṃ  bhāveti .
Samādhisambojjhaṅgaṃ     bhāveti     .    upekkhāsambojjhaṅgaṃ    bhāveti
vivekanissitaṃ     virāganissitaṃ     nirodhanissitaṃ    vossaggapariṇāmiṃ    idaṃ
vuccatāvuso bhāvanāppadhānaṃ.
     {238.3}   Katamañcāvuso   anurakkhanāppadhānaṃ  .  idhāvuso  bhikkhu
uppannaṃ    bhaddakaṃ    samādhinimittaṃ    anurakkhati   aṭṭhikasaññaṃ   puḷuvakasaññaṃ
vinīlakasaññaṃ     vicchiddakasaññaṃ     uddhumātakasaññaṃ     idaṃ    vuccatāvuso
anurakkhanāppadhānaṃ.
@Footnote: 1 Ma. byantiṃ karoti. evamuparipi.
     [239]   Cattāri   ñāṇāni   dhamme   ñāṇaṃ   *-  anvaye  ñāṇaṃ
paricchedañāṇaṃ   1-   sammatiñāṇaṃ   2-   .  aparānipi  cattāri  ñāṇāni
dukkhe    ñāṇaṃ   dukkhasamudaye   3-   ñāṇaṃ   dukkhanirodhe   4-   ñāṇaṃ
dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya 5- ñāṇaṃ.
     [240]   Cattāri   sotāpattiyaṅgāni  sappurisasaṃsevo  saddhammassavanaṃ
yonisomanasikāro dhammānudhammapaṭipatti.
     [241]   Cattāri   sotāpannassa   aṅgāni  idhāvuso  ariyasāvako
buddhe   aveccappasādena   samannāgato  hoti  itipi  so  bhagavā  arahaṃ
sammāsambuddho     vijjācaraṇasampanno    sugato    lokavidū    anuttaro
purisadammasārathi    satthā    devamanussānaṃ    buddho    bhagavāti   dhamme
aveccappasādena   samannāgato   hoti   svākkhāto   bhagavatā   dhammo
sandiṭṭhiko   akāliko   ehipassiko   opanayiko   paccattaṃ   veditabbo
viññūhīti    saṅghe   aveccappasādena   samannāgato   hoti   supaṭipanno
bhagavato   sāvakasaṅgho   ujupaṭipanno  bhagavato  sāvakasaṅgho  ñāyapaṭipanno
bhagavato    sāvakasaṅgho   sāmīcipaṭipanno   bhagavato   sāvakasaṅgho   yadidaṃ
cattāri   purisayugāni   aṭṭha   purisapuggalā   esa  bhagavato  sāvakasaṅgho
āhuneyyo     pāhuneyyo    dakkhiṇeyyo    añjalikaraṇīyo    anuttaraṃ
puññakkhettaṃ    lokassāti    ariyakantehi   sīlehi   samannāgato   hoti
akhaṇḍehi   acchiddehi   asabalehi   akammāsehi  bhujissehi  viññūpasatthehi
aparamaṭṭhehi samādhisaṃvattanikehi.
@Footnote: 1 Ma. pariye ñāṇaṃ. 2 Ma. sammutiyā ñāṇaṃ. Yu. sammutiñāṇaṃ. 3 Yu. samudaye.
@4 Yu. nirodhe. 5 Yu. magge.
@* mīkār—kṛ´์ khagœ ñānaṃ peḌna ñāṇaṃ
     [242]    Cattāri    sāmaññaphalāni   sotāpattiphalaṃ   sakadāgāmiphalaṃ
anāgāmiphalaṃ arahattaphalaṃ.
     [243]    Catasso   dhātuyo   paṭhavīdhātu   āpodhātu   tejodhātu
vāyodhātu.
     [244]  Cattāro  āhārā  kabaḷīkāro 1- āhāro oḷāriko vā
sukhumo    vā    phasso    dutiyo    manosañcetanā   tatiyā   viññāṇaṃ
catutthaṃ.
     [245]   Catasso   viññāṇaṭṭhitiyo  rūpūpāyaṃ  vā  āvuso  viññāṇaṃ
tiṭṭhamānaṃ    tiṭṭhati    rūpārammaṇaṃ    rūpappatiṭṭhaṃ    nandūpasevanaṃ    vuḍḍhiṃ
viruḷhiṃ   vepullaṃ   āpajjati  .  vedanūpāyaṃ  vā  āvuso  .  saññūpāyaṃ
vā   āvuso   .   saṅkhārūpāyaṃ   vā  āvuso  .  viññāṇaṃ  tiṭṭhamānaṃ
tiṭṭhati    saṅkhārārammaṇaṃ   saṅkhārappatiṭṭhaṃ   nandūpasevanaṃ   vuḍḍhiṃ   viruḷhiṃ
vepullaṃ āpajjati.
     [246]    Cattāri    agatigamanāni   chandāgatiṃ   gacchati   dosāgatiṃ
gacchati mohāgatiṃ gacchati bhayāgatiṃ gacchati.
     [247]   Cattāro   taṇhuppādā  cīvarahetu  vā  āvuso  bhikkhuno
taṇhā    uppajjamānā    uppajjati    piṇḍapātahetu    vā    āvuso
bhikkhuno    taṇhā    uppajjamānā    uppajjati    senāsanahetu    vā
āvuso   bhikkhuno   taṇhā  uppajjamānā  uppajjati  abhibhavābhavahetu  2-
vā āvuso bhikkhuno taṇhā uppajjamānā uppajjati.
@Footnote: 1 Yu. kabaliṅkāro .  2 Ma. Yu. itibhavā ....
     [248]     Catasso     paṭipadā     dukkhāpaṭipadā    dandhābhiññā
dukkhāpaṭipadā        khippābhiññā       sukhāpaṭipadā       dandhābhiññā
sukhāpaṭipadā khippābhiññā.
     [249]   Aparāpi   catasso   paṭipadā   akkhamā   paṭipadā   khamā
paṭipadā damā paṭipadā samā paṭipadā.
     [250]   Cattāri   dhammapadāni   anabhijjhā   dhammapadaṃ   abyāpādo
dhammapadaṃ sammāsati dhammapadaṃ sammāsamādhi dhammapadaṃ.
     [251]    Cattāri    dhammasamādānāni   atthāvuso   dhammasamādānaṃ
paccuppannaṃ   dukkhañceva   āyatiñca  dukkhavipākaṃ  atthāvuso  dhammasamādānaṃ
paccuppannaṃ   dukkhañceva   āyatiñca   sukhavipākaṃ  atthāvuso  dhammasamādānaṃ
paccuppannaṃ      sukhañceva      āyatiñca     dukkhavipākaṃ     atthāvuso
dhammasamādānaṃ paccuppannaṃ sukhañceva āyatiñca sukhavipākaṃ.
     [252]    Cattāro    dhammakkhandhā    sīlakkhandho    samādhikkhandho
paññākkhandho vimuttikkhandho.
     [253] Cattāri balāni viriyabalaṃ satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ.
     [254]    Cattāri    adhiṭṭhānāni    paññādhiṭṭhānaṃ   saccādhiṭṭhānaṃ
cāgādhiṭṭhānaṃ upasamādhiṭṭhānaṃ.
     [255]   Cattāro  pañhābyākaraṇā  1-  ekaṃsabyākaraṇīyo  pañho
paṭipucchābyākaraṇīyo    pañho    vibhajjabyākaraṇīyo    pañho    ṭhapanīyo
pañho.
@Footnote: 1 Ma. ...byākaraṇāni. Yu. ...vyākaraṇā.
     [256]   Cattāri   kammāni   atthāvuso   kammaṃ  kaṇhaṃ  kaṇhavipākaṃ
atthāvuso    kammaṃ   sukkaṃ   sukkavipākaṃ   atthāvuso   kammaṃ   kaṇhasukkaṃ
kaṇhasukkavipākaṃ    atthāvuso    kammaṃ    akaṇhaasukkaṃ   akaṇhaasukkavipākaṃ
kammakkhayāya saṃvattati.
     [257]   Cattāro   sacchikaraṇīyā   dhammā   pubbenivāso   satiyā
sacchikaraṇīyo      sattānaṃ      cutupapāto     cakkhunā     sacchikaraṇīyo
aṭṭhavimokkhā    kāyena    sacchikaraṇīyā    āsavānaṃ    khayo   paññāya
sacchikaraṇīyo.
     [258] Cattāro oghā kāmogho bhavogho diṭṭhogho avijjogho.
     [259]    Cattāro   yogā   kāmayogo   bhavayogo   diṭṭhiyogo
avijjāyogo.
     [260]   Cattāro   visaṃyogā   kāmayogavisaṃyogo  bhavayogavisaṃyogo
diṭṭhiyogavisaṃyogo avijjāyogavisaṃyogo.
     [261]    Cattāro    ganthā   abhijjhā   kāyagantho   byāpādo
kāyagantho      sīlabbataparāmāso      kāyagantho     idaṃsaccābhiniveso
kāyagantho.
     [262]     Cattāri    upādānāni    kāmupādānaṃ    diṭṭhupādānaṃ
sīlabbatupādānaṃ attavādupādānaṃ.
     [263]   Catasso   yoniyo   aṇḍajayoni  jalābujayoni  saṃsedajayoni
opapātikayoni.
     [264]     Catasso     gabbhāvakkantiyo    idhāvuso    ekacco
asampajāno   mātu   kucchiṃ  okkamati  asampajāno  mātu  kucchismiṃ  ṭhāti
asampajāno   mātu   kucchismā   nikkhamati  ayaṃ  paṭhamā  gabbhāvakkanti .
Puna   caparaṃ   āvuso   idhekacco   sampajāno   mātu  kucchiṃ  okkamati
asampajāno    mātu   kucchismiṃ   ṭhāti   asampajāno   mātu   kucchismā
nikkhamati   ayaṃ  dutiyā  gabbhāvakkanti  .  puna  caparaṃ  āvuso  idhekacco
sampajāno   mātu   kucchiṃ   okkamati   sampajāno  mātu  kucchismiṃ  ṭhāti
asampajāno   mātu   kucchismā   nikkhamati  ayaṃ  tatiyā  gabbhāvakkanti .
Puna   caparaṃ   āvuso   idhekacco   sampajāno   mātu  kucchiṃ  okkamati
sampajāno    mātu    kucchismiṃ    ṭhāti   sampajāno   mātu   kucchismā
nikkhamati ayaṃ catutthā gabbhāvakkanti.
     [265]   Cattāro  attabhāvapaṭilābhā  atthāvuso  attabhāvapaṭilābho
yasmiṃ  attabhāvapaṭilābhe  attasañcetanāyeva  kamati  no  parasañcetanā .
Atthāvuso       attabhāvapaṭilābho       yasmiṃ       attabhāvapaṭilābhe
parasañcetanāyeva    kamati    no    attasañcetanā    .    atthāvuso
attabhāvapaṭilābho  yasmiṃ  attabhāvapaṭilābhe  attasañcetanā  ceva  so 1-
kamati    parasañcetanā   ca   .   atthāvuso   attabhāvapaṭilābho   yasmiṃ
attabhāvapaṭilābhe neva attasañcetanā kamati no parasañcetanā.
     [266]     Catasso     dakkhiṇāvisuddhiyo    atthāvuso    dakkhiṇā
dāyakato    visujjhati    no   paṭiggāhakato   .   atthāvuso   dakkhiṇā
Paṭiggāhakato   visujjhati   no   dāyakato  .  atthāvuso  dakkhiṇā  neva
dāyakato    visujjhati    no   paṭiggāhakato   .   atthāvuso   dakkhiṇā
dāyakato ceva visujjhati paṭiggāhakato ca.
     [267]   Cattāri   saṅgahavatthūni   dānaṃ   piyavajjaṃ  1-  atthacariyā
samānattatā.
     [268]   Cattāro   anariyavohārā   musāvādo   pisuṇā   vācā
pharusā vācā samphappalāpo.
     [269]   Cattāro   ariyavohārā   musāvādā   veramaṇī  pisuṇāya
vācāya veramaṇī pharusāya vācāya veramaṇī samphappalāpā vemaṇī.
     [270]   Aparepi   cattāro  anariyavohārā  adiṭṭhe  diṭṭhavāditā
assute sutavāditā amute mutavāditā aviññāte viññātavāditā.
     [271]   Aparepi   cattāro  ariyavohārā  adiṭṭhe  adiṭṭhavāditā
assute      assutavāditā      amute     amutavāditā     aviññāte
aviññātavāditā.
     [272]   Aparepi   cattāro  anariyavohārā  diṭṭhe  adiṭṭhavāditā
sute assutavāditā mute amutavāditā viññāte aviññātavāditā.
     [273]   Aparepi   cattāro   ariyavohārā   diṭṭhe  diṭṭhavāditā
sute sutavāditā mute mutavāditā viññāte viññātavāditā.
     [274]  Cattāro  puggalā  idhāvuso  ekacco  puggalo attantapo
hoti   attaparitāpanānuyogamanuyutto   .   idhāvuso   ekacco  puggalo
@Footnote: 1 Yu. peyyavajjaṃ.
Parantapo   hoti   paraparitāpanānuyogamanuyutto   .   idhāvuso  ekacco
puggalo   attantapo   ca   hoti  attaparitāpanānuyogamanuyutto  parantapo
ca   paraparitāpanānuyogamanuyutto   .  idhāvuso  ekacco  puggalo  neva
attantapo   hoti   na   attaparitāpanānuyogamanuyutto   na  parantapo  na
paraparitāpanānuyogamanuyutto    so    anattantapo    aparantapo   diṭṭhe
va   dhamme   nicchāto  nibbuto  sītībhūto  1-  sukhapaṭisaṃvedī  brahmabhūtena
attanā viharati.
     [275]   Aparepi  cattāro  puggalā  idhāvuso  ekacco  puggalo
attahitāya  paṭipanno  hoti  no  parahitāya . Idhāvuso ekacco puggalo
parahitāya   paṭipanno   hoti   no   attahitāya  .  idhāvuso  ekacco
puggalo  neva  attahitāya  paṭipanno  hoti  no  parahitāya  .  idhāvuso
ekacco puggalo attahitāya ceva paṭipanno hoti parahitāya ca.
     [276]   Aparepi   cattāro   puggalā   tamo  tamaparāyano  tamo
jotiparāyano joti tamaparāyano joti jotiparāyano.
     [277]   Aparepi   cattāro   puggalā   samaṇamacalo   samaṇapadumo
samaṇapuṇḍarīko   samaṇesu   2-   samaṇasukhumālo   .   ime  kho  āvuso
tena   bhagavatā   jānatā   passatā  arahatā  sammāsambuddhena  cattāro
dhammā    sammadakkhātā    tattha    sabbeheva    saṅgāyitabbaṃ    .pe.
Atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
                  Saṅgītiyacatukkaṃ niṭṭhitaṃ 3-.
@Footnote: 1 Yu. sītibhūto. 2 Yu. ayaṃ pāṭho na dissati. 3 Ma. paṭhamabhāṇavāro niṭṭhito.
@Yu. paṭhamakabhāṇavāraṃ niṭṭhitaṃ.
     [278]   Atthi   kho   āvuso   tena  bhagavatā  jānatā  passatā
arahatā    sammāsambuddhena    pañca    dhammā    sammadakkhātā    tattha
sabbeheva     saṅgāyitabbaṃ     .pe.     atthāya    hitāya    sukhāya
devamanussānaṃ    .    katame    pañca    .   pañcakkhandhā   rūpakkhandho
vedanākkhandho saññākkhandho saṅkhārakkhandho viññāṇakkhandho.
     [279]   Pañcupādānakkhandhā  rūpūpādānakkhandho  vedanūpādānakkhandho
saññūpādānakkhandho saṅkhārūpādānakkhandho viññāṇūpādānakkhandho.
     [280]   Pañca   kāmaguṇā   cakkhuviññeyyā   rūpā  iṭṭhā  kantā
manāpā  piyarūpā  kāmūpasañhitā  rajaniyā  1- . Sotaviññeyyā saddā.
Ghānaviññeyyā   gandhā   .   jivhāviññeyyā  rasā  .  kāyaviññeyyā
phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasañhitā rajaniyā 1-.
     [281]    Pañca    gatiyo    nirayo   tiracchānayoni   pettivisayo
manussā devā.
     [282]     Pañca     macchariyāni     āvāsamacchariyaṃ    kulamacchariyaṃ
lābhamacchariyaṃ vaṇṇamacchariyaṃ dhammamacchariyaṃ.
     [283]    Pañca    nīvaraṇāni    kāmacchandanīvaraṇaṃ    byāpādanīvaraṇaṃ
thīnamiddhanīvaraṇaṃ uddhaccakukkuccanīvaraṇaṃ vicikicchānīvaraṇaṃ.
     [284]     Pañca    orambhāgiyāni    saññojanāni    sakkāyadiṭṭhi
vicikicchā sīlabbataparāmāso kāmacchando byāpādo.
@Footnote: 1 Ma. Yu. rajanīyā.
     [285]    Pañcuddhambhāgiyāni   saññojanāni   rūparāgo   arūparāgo
māno uddhaccaṃ avijjā.
     [286]      Pañca     sikkhāpadāni     pāṇātipātā     veramaṇī
adinnādānā    veramaṇī   kāmesu   micchācārā   veramaṇī   musāvādā
veramaṇī surāmerayamajjapamādaṭṭhānā veramaṇī.
     [287]    Pañca    abhabbaṭṭhānāni   abhabbo   āvuso   khīṇāsavo
bhikkhu   sañcicca   pāṇaṃ   jīvitā   voropetuṃ   abhabbo  khīṇāsavo  bhikkhu
adinnaṃ   theyyasaṅkhātaṃ   ādātuṃ   1-  abhabbo  khīṇāsavo  bhikkhu  methunaṃ
dhammaṃ    paṭisevituṃ   abhabbo   khīṇāsavo   bhikkhu   sampajānamusā   bhāsituṃ
abhabbo   khīṇāsavo   bhikkhu   sannidhikārakaṃ   kāme  paribhuñjituṃ  seyyathāpi
pubbe āgārikabhūto 2-.
     [288]    Pañca   byasanāni   ñātibyasanaṃ   bhogabyasanaṃ   rogabyasanaṃ
sīlabyasanaṃ    diṭṭhibyasanaṃ    .   nāvuso   sattā   ñātibyasanahetu   vā
bhogabyasanahetu   vā   rogabyasanahetu  vā  kāyassa  bhedā  paraṃ  maraṇā
apāyaṃ   duggatiṃ   vinipātaṃ   nirayaṃ   upapajjanti   .   sīlabyasanahetu  vā
āvuso   sattā   diṭṭhibyasanahetu   vā   kāyassa   bhedā  paraṃ  maraṇā
apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjanti.
     [289]   Pañca  sampadā  ñātisampadā  bhogasampadā  ārogyasampadā
sīlasampadā    diṭṭhisampadā    .    nāvuso    sattā   ñātisampadāhetu
vā    bhogasampadāhetu    vā    ārogyasampadāhetu    vā   kāyassa
@Footnote: 1 Ma. ādiyituṃ. 2 Ma. āgāriyabhūto. Yu. agāriyabhūto.
Bhedā   paraṃ   maraṇā  sugatiṃ  saggaṃ  lokaṃ  upapajjanti  .  sīlasampadāhetu
vā   āvuso   sattā   diṭṭhisampadāhetu   vā   kāyassa   bhedā  paraṃ
maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjanti.
     [290]    Pañca    ādīnavā   dussīlassa   sīlavipattiyā   idhāvuso
dussīlo   sīlavipanno   pamādādhikaraṇaṃ   mahatiṃ   bhogajāniṃ   nigacchati   ayaṃ
paṭhamo   ādīnavo   dussīlassa   sīlavipattiyā   .   puna   caparaṃ  āvuso
dussīlassa    sīlavipannassa    pāpako    kittisaddo    abbhuggacchati   ayaṃ
dutiyo   ādīnavo   dussīlassa   sīlavipattiyā   .   puna   caparaṃ  āvuso
dussīlo   sīlavipanno   yaṃ   yadeva   parisaṃ   upasaṅkamati  yadi  khattiyaparisaṃ
yadi    brāhmaṇaparisaṃ    yadi   gahapatiparisaṃ   yadi   samaṇaparisaṃ   avisārado
upasaṅkamati    maṅkubhūto    1-    ayaṃ    tatiyo   ādīnavo   dussīlassa
sīlavipattiyā   .   puna   caparaṃ   āvuso  dussīlo  sīlavipanno  sammūḷho
kālaṃ   karoti   ayaṃ   catuttho   ādīnavo   dussīlassa   sīlavipattiyā .
Puna   caparaṃ   āvuso  dussīlo  sīlavipanno  kāyassa  bhedā  paraṃ  maraṇā
apāyaṃ   duggatiṃ   vinipātaṃ   nirayaṃ   upapajjati   ayaṃ   pañcamo  ādīnavo
dussīlassa sīlavipattiyā.
     [291]   Pañca   ānisaṃsā  sīlavato  sīlasampadāya  idhāvuso  sīlavā
sīlasampanno    appamādādhikaraṇaṃ    mahantaṃ   bhogakkhandhaṃ   adhigacchati   ayaṃ
paṭhamo   ānisaṃso   sīlavato   sīlasampadāya   .   puna   caparaṃ   āvuso
sīlavato    sīlasampannassa    kalyāṇo    kittisaddo   abbhuggacchati   ayaṃ
@Footnote: 1 Yu. maṅkobhūto.
Dutiyo   ānisaṃso   sīlavato   sīlasampadāya   .   puna   caparaṃ   āvuso
sīlavā   sīlasampanno   yaṃ   yadeva   parisaṃ   upasaṅkamati  yadi  khattiyaparisaṃ
yadi    brāhmaṇaparisaṃ    yadi    gahapatiparisaṃ   yadi   samaṇaparisaṃ   visārado
upasaṅkamati     amaṅkubhūto     ayaṃ     tatiyo     ānisaṃso    sīlavato
sīlasampadāya   .   puna   caparaṃ  āvuso  sīlavā  sīlasampanno  asammūḷho
kālaṃ   karoti   ayaṃ   catuttho   ānisaṃso   sīlavato   sīlasampadāya  .
Puna   caparaṃ   āvuso  sīlavā  sīlasampanno  kāyassa  bhedā  paraṃ  maraṇā
sugatiṃ    saggaṃ   lokaṃ   upapajjati   ayaṃ   pañcamo   ānisaṃso   sīlavato
sīlasampadāya.
     [292]   Codakena   āvuso   bhikkhunā  paraṃ  codetukāmena  pañca
dhamme   ajjhattaṃ   upaṭṭhapetvā   paro   codetabbo  kālena  vakkhāmi
no   akālena   bhūtena   vakkhāmi  no  abhūtena  saṇhena  vakkhāmi  no
pharusena   atthasañhitena   vakkhāmi   no   anatthasañhitena   mettacittena
vakkhāmi   no   dosantarenāti   .   codakena   āvuso  bhikkhunā  paraṃ
codetukāmena   ime   pañca   dhamme   ajjhattaṃ   upaṭṭhapetvā   paro
codetabbo.
     [293]   Pañca   padhāniyaṅgāni   idhāvuso   bhikkhu   saddho   hoti
saddahati   tathāgatassa   bodhiṃ   itipi   so  bhagavā  arahaṃ  sammāsambuddho
vijjācaraṇasampanno   sugato   lokavidū   anuttaro  purisadammasārathi  satthā
devamanussānaṃ    buddho    bhagavāti    appābādho   hoti   appātaṅko
Samavepākiniyā     gahaṇiyā    samannāgato    nātisītāya    nāccuṇhāya
majjhimāya   padhānakkhamāya   asaṭho   hoti   amāyāvī   yathābhūtaṃ  attānaṃ
āvikattā   satthari   vā   viññūsu   vā   sabrahmacārīsu   āraddhaviriyo
viharati   akusalānaṃ   dhammānaṃ   pahānāya   kusalānaṃ  dhammānaṃ  upasampadāya
thāmavā    daḷhaparakkamo    anikkhittadhuro   kusalesu   dhammesu   paññavā
hoti   udayatthagāminiyā   paññāya   samannāgato   ariyāya   nibbedhikāya
sammādukkhakkhayagāminiyā.
     [294]   Pañca   suddhāvāsā   avihā   atappā   sudassā  sudassī
akaniṭṭhā.
     [295]   Pañca   anāgāmino   antarāparinibbāyī  upahaccaparinibbāyī
asaṅkhāraparinibbāyī sasaṅkhāraparinibbāyī uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī.
     [296]  Pañca  cetokhīlā  1- idhāvuso bhikkhu satthari kaṅkhati vicikicchati
nādhimuccati  na  sampasīdati  .  yo so āvuso bhikkhu satthari kaṅkhati vicikicchati
nādhimuccati   na  sampasīdati  tassa  cittaṃ  na  namati  ātappāya  anuyogāya
sātaccāya   padhānāya   yassa   cittaṃ   na  namati  ātappāya  anuyogāya
sātaccāya  padhānāya ayaṃ paṭhamo cetokhīlo. Puna caparaṃ āvuso bhikkhu dhamme
kaṅkhati  .   saṅghe  kaṅkhati  .  sikkhāya  kaṅkhati vicikicchati. Sabrahmacārīsu
kupito   hoti  anattamano  āhatacitto  khīlajāto  .  yo  so  āvuso
@Footnote: 1 Ma. Yu. sabbavāresu cetokhilā.
Bhikkhu   sabrahmacārīsu   kupito   hoti  anattamano  āhatacitto  khīlajāto
tassa   cittaṃ   na   namati   ātappāya  anuyogāya  sātaccāya  padhānāya
yassa  cittaṃ  na  namati  ātappāya  anuyogāya  sātaccāya  padhānāya  1-
ayaṃ pañcamo cetokhīlo.
     [297]   Pañca   cetaso  vinibandhā  idhāvuso  bhikkhu  kāmesu  2-
avigatarāgo     hoti     avigatacchando    avigatapemo    avigatapipāso
avigatapariḷāho   avigatataṇho  .  yo  so  āvuso  bhikkhu  kāmesu  2-
avigatarāgo     hoti     avigatacchando    avigatapemo    avigatapipāso
avigatapariḷāho    avigatataṇho    tassa   cittaṃ   na   namati   ātappāya
anuyogāya   sātaccāya   padhānāya   yassa   cittaṃ  na  namati  ātappāya
anuyogāya   sātaccāya   padhānāya   ayaṃ  paṭhamo  cetaso  vinibandho .
Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  kāye  avītarāgo 3- hoti. Saṅkhittaṃ. Rūpe
avītarāgo  3-  hoti  .  saṅkhittaṃ  .  puna  caparaṃ āvuso bhikkhu yāvadatthaṃ
udarāvadehakaṃ  bhuñjitvā  seyyasukhaṃ  passasukhaṃ  middhasukhaṃ  anuyutto  viharati.
Puna   caparaṃ   āvuso   bhikkhu   aññataraṃ  devanikāyaṃ  paṇidhāya  brahmacariyaṃ
carati  imināhaṃ  sīlena  vā  vatena  vā  tapena  vā  brahmacariyena  vā
devo   vā  bhavissāmi  devaññataro  vāti  .  yo  so  āvuso  bhikkhu
aññataraṃ    devanikāyaṃ   paṇidhāya   brahmacariyaṃ   carati   imināhaṃ   sīlena
vā  vatena  vā  tapena  vā  brahmacariyena  vā  devo  vā  bhavissāmi
devaññataro   vāti   tassa   cittaṃ   na   namati   ātappāya  anuyogāya
@Footnote: 1 Yu. yassa cittaṃ ... sātaccāya padhānāyāti ime pāṭhā na dissanti. 2 Yu. kāme.
@3 Yu. avigatarāgo.
Sātaccāya   padhānāya   yassa   cittaṃ   na  namati  ātappāya  anuyogāya
sātaccāya padhānāya ayaṃ pañcamo cetaso vinibandho.
     [298]    Pañcindriyāni    cakkhundriyaṃ    sotindriyaṃ    ghānindriyaṃ
jivhindriyaṃ kāyindriyaṃ.
     [299]     Aparānipi     pañcindriyāni    sukhindriyaṃ    dukkhindriyaṃ
somanassindriyaṃ domanassindriyaṃ upekkhindriyaṃ.
     [300]     Aparānipi    pañcindriyāni    saddhindriyaṃ    viriyindriyaṃ
satindriyaṃ samādhindriyaṃ paññindriyaṃ.
     [301]  Pañca  nissāraṇīyā  1-  dhātuyo  idhāvuso  bhikkhuno kāme
manasikaroto   kāmesu  cittaṃ  na  pakkhandati  na  pasīdati  na  santiṭṭhati  na
vimuccati    nekkhammaṃ    kho   panassa   manasikaroto   nekkhamme   cittaṃ
pakkhandati    pasīdati    santiṭṭhati    vimuccati   tassa   taṃ   cittaṃ   sugataṃ
subhāvitaṃ   suvuṭṭhitaṃ   suvimuttaṃ   visaṃyuttaṃ   kāmehi   ye  ca  kāmapaccayā
uppajjanti   āsavā   vighātapariḷāhā   2-   mutto   so   tehi   na
so taṃ vedanaṃ vedeti idamakkhātaṃ kāmānaṃ nissaraṇaṃ.
     {301.1}   Puna   caparaṃ  āvuso  bhikkhuno  byāpādaṃ  manasikaroto
byāpāde   cittaṃ   na  pakkhandati  na  pasīdati  na  santiṭṭhati  na  vimuccati
abyāpādaṃ  kho  panassa  manasikaroto  abyāpāde  cittaṃ  pakkhandati pasīdati
santiṭṭhati  vimuccati  tassa  taṃ  cittaṃ  sugataṃ  subhāvitaṃ  suvuṭṭhitaṃ suvimuttaṃ
visaṃyuttaṃ   byāpādena   ye   ca   byāpādapaccayā  uppajjanti  āsavā
vighātapariḷāhā  2-  mutto  so  tehi na so taṃ vedanaṃ vedeti idamakkhātaṃ
@Footnote: 1 Ma. nissaraṇiyā .  2 Ma. Yu. vighātā pariḷāhā.
Byāpādassa nissaraṇaṃ.
     {301.2}   Puna   caparaṃ   āvuso   bhikkhuno  vihesaṃ  manasikaroto
vihesāya   cittaṃ   na   pakkhandati  na  pasīdati  na  santiṭṭhati  na  vimuccati
avihesaṃ    kho    panassa   manasikaroto   avihesāya   cittaṃ   pakkhandati
pasīdati   santiṭṭhati   vimuccati   tassa  taṃ  cittaṃ  sugataṃ  subhāvitaṃ  suvuṭṭhitaṃ
suvimuttaṃ   visaṃyuttaṃ   vihesāya   ye   ca  vihesapaccayā  1-  uppajjanti
āsavā  vighātapariḷāhā  2-  mutto  so  tehi  na so taṃ vedanaṃ vedeti
idamakkhātaṃ vihesāya nissaraṇaṃ.
     {301.3}   Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhuno  rūpe  3-  manasikaroto
rūpesu   cittaṃ   na   pakkhandati   na   pasīdati  na  santiṭṭhati  na  vimuccati
arūpaṃ   kho   panassa   manasikaroto  arūpe  4-  cittaṃ  pakkhandati  pasīdati
santiṭṭhati  vimuccati  tassa  taṃ  cittaṃ  sugataṃ  subhāvitaṃ  suvuṭṭhitaṃ suvimuttaṃ
visaṃyuttaṃ  rūpehi  ye  ca  rūpapaccayā uppajjanti āsavā vighātapariḷāhā 2-
mutto so tehi na so taṃ vedanaṃ vedeti idamakkhātaṃ rūpānaṃ nissaraṇaṃ.
     {301.4}   Puna   caparaṃ   āvuso  bhikkhuno  sakkāyaṃ  manasikaroto
sakkāye   cittaṃ   na   pakkhandati  na  pasīdati  na  santiṭṭhati  na  vimuccati
sakkāyanirodhaṃ   kho   panassa   manasikaroto   sakkāyanirodhaṃ   5-   cittaṃ
pakkhandati   pasīdati   santiṭṭhati   vimuccati  tassa  taṃ  cittaṃ  sugataṃ  subhāvitaṃ
suvuṭṭhitaṃ    suvimuttaṃ    visaṃyuttaṃ   sakkāyena   ye   ca   sakkāyapaccayā
uppajjanti   āsavā   vighātapariḷāhā   2-   mutto   so   tehi   na
so taṃ vedanaṃ vedeti idamakkhātaṃ sakkāyassa nissaraṇaṃ.
@Footnote: 1 Ma. Yu. vihesāpaccayā. 2 Ma. Yu. vighātā pariḷāhā. 3 Yu. rūpaṃ.
@4 Yu. rūpesu. 5 Ma. Yu. sakkāyanirodhe.
     [302]   Pañca   vimuttāyatanāni   idhāvuso  bhikkhuno  satthā  dhammaṃ
deseti   aññataro  vā  garuṭṭhāniyo  1-  sabrahmacārī  .  yathā  yathā
āvuso  bhikkhuno  satthā  dhammaṃ  deseti  aññataro  vā  garuṭṭhāniyo 1-
sabrahmacārī   tathā   tathā   so  tasmiṃ  dhamme  atthapaṭisaṃvedī  ca  hoti
dhammapaṭisaṃvedī   ca  .  tassa  atthapaṭisaṃvedino  dhammapaṭisaṃvedino  pāmojjaṃ
jāyati  pamuditassa  pīti  jāyati  pītimanassa  kāyo  passambhati  passaddhakāyo
sukhaṃ vedeti sukhino cittaṃ samādhiyati idaṃ paṭhamaṃ vimuttāyatanaṃ.
     {302.1}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhuno  na  heva kho satthā dhammaṃ
deseti   aññataro   vā   garuṭṭhāniyo   2-   sabrahmacārī  apica  kho
yathāsutaṃ  yathāpariyattaṃ  dhammaṃ  vitthārena  paresaṃ  deseti  .  saṅkhittaṃ .
Apica   kho   yathāsutaṃ   yathāpariyattaṃ   dhammaṃ  vitthārena  sajjhāyaṃ  karoti
.pe.   apica   kho   yathāsutaṃ  yathāpariyattaṃ  dhammaṃ  cetasā  anuvitakketi
anuvicāreti   manasānupekkhati   .pe.   apica   khvāssa   2-   aññataraṃ
samādhinimittaṃ   suggahitaṃ   hoti   sumanasikataṃ   sūpadhāritaṃ   3-   suppaṭividdhaṃ
paññāya   .   yathā   yathā   āvuso   bhikkhuno   aññataraṃ  samādhinimittaṃ
suggahitaṃ   hoti   sumanasikataṃ   sūpadhāritaṃ   3-  suppaṭividdhaṃ  paññāya  tathā
tathā   so   tasmiṃ   dhamme   atthapaṭisaṃvedī   ca   hoti   dhammapaṭisaṃvedī
ca   .   tassa   atthapaṭisaṃvedino   dhammapaṭisaṃvedino   pāmojjaṃ   jāyati
pamuditassa   pīti   jāyati   pītimanassa   kāyo   passambhati   passaddhakāyo
sukhaṃ vedeti sukhino cittaṃ samādhiyati idaṃ pañcamaṃ vimuttāyatanaṃ.
@Footnote: 1 Ma. Yu. garuṭṭhāniko. 2 Ma. khvassa. Yu. kho assa. 3 Yu. supadhāritaṃ.
     [303]   Pañca   vimuttiparipācaniyā   saññā   aniccasaññā  anicce
dukkhasaññā    dukkhe    anattasaññā    pahānasaññā    virāgasaññā  .
Ime  kho  āvuso  tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena
pañca   dhammā   sammadakkhātā   tattha   sabbeheva   saṅgāyitabbaṃ  .pe.
Atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
                  Saṅgītiyapañcakaṃ niṭṭhitaṃ 1-.
     [304]  Atthi  kho  āvuso  tena bhagavatā .pe. Sammāsambuddhena cha
dhammā   sammadakkhātā   tattha   sabbeheva  saṅgāyitabbaṃ  .pe.  atthāya
hitāya  sukhāya  devamanussānaṃ  .  katame  cha . Cha ajjhattikāni āyatanāni
cakkhvāyatanaṃ sotāyatanaṃ ghānāyatanaṃ jivhāyatanaṃ kāyāyatanaṃ manāyatanaṃ.
     [305]    Cha    bāhirāni    āyatanāni    rūpāyatanaṃ   saddāyatanaṃ
gandhāyatanaṃ rasāyatanaṃ phoṭṭhabbāyatanaṃ dhammāyatanaṃ.
     [306]     Cha     viññāṇakāyā     cakkhuviññāṇaṃ     sotaviññāṇaṃ
ghānaviññāṇaṃ jivhāviññāṇaṃ kāyaviññāṇaṃ manoviññāṇaṃ.
     [307] Cha phassakāyā cakkhusamphasso .pe. Manosamphasso.
     [308]    Cha    vedanākāyā   cakkhusamphassajā   vedanā   .pe.
Manosamphassajā vedanā.
     [309] Cha saññākāyā rūpasaññā .pe. Dhammasaññā.
     [310] Cha sañcetanākāyā rūpasañcetanā .pe. Dhammasañcetanā.
@Footnote: 1 Ma. Yu. saṅgītiyapañcakaṃ niṭṭhitanti na dissanti.
     [311]    Cha    taṇhākāyā   rūpataṇhā   saddataṇhā   gandhataṇhā
rasataṇhā phoṭṭhabbataṇhā dhammataṇhā.
     [312]   Cha   agāravā  idhāvuso  bhikkhu  satthari  agāravo  viharati
appatisso   dhamme   agāravo   viharati   appatisso   saṅghe  agāravo
viharati     appatisso     sikkhāya    agāravo    viharati    appatisso
appamāde    agāravo    viharati   appatisso   paṭisanthāre   agāravo
viharati appatisso.
     [313]  Cha  sagāravā  1-  idhāvuso  bhikkhu  satthari sagāravo viharati
sappatisso   dhamme   sagāravo   viharati   sappatisso   saṅghe  sagāravo
viharati     sappatisso     sikkhāya    sagāravo    viharati    sappatisso
appamāde    sagāravo    viharati   sappatisso   paṭisanthāre   sagāravo
viharati sappatisso.
     [314]  Cha  somanassūpavicārā  cakkhunā  rūpaṃ  disvā somanassaṭṭhāniyaṃ
rūpaṃ  upavicarati  .  sotena  saddaṃ  sutvā  .  ghānena  gandhaṃ ghāyitvā.
Jivhāya  rasaṃ  sāyitvā  .  kāyena  phoṭṭhabbaṃ  phusitvā  .  manasā dhammaṃ
viññāya somanassaṭṭhāniyaṃ dhammaṃ upavicarati.
     [315]  Cha  domanassūpavicārā  cakkhunā  rūpaṃ  disvā domanassaṭṭhāniyaṃ
rūpaṃ  upavicarati  .  sotena  saddaṃ  sutvā  .  ghānena  gandhaṃ ghāyitvā.
Jivhāya  rasaṃ  sāyitvā  .  kāyena  phoṭṭhabbaṃ  phusitvā  .  manasā dhammaṃ
viññāya domanassaṭṭhāniyaṃ dhammaṃ upavicarati.
@Footnote: 1 Ma. Yu. gāravā.
     [316]   Cha  upekkhūpavicārā  cakkhunā  rūpaṃ  disvā  upekkhaṭṭhāniyaṃ
rūpaṃ  upavicarati  .  sotena  saddaṃ  sutvā  .  ghānena  gandhaṃ ghāyitvā.
Jivhāya  rasaṃ  sāyitvā  .  kāyena  phoṭṭhabbaṃ  phusitvā  .  manasā dhammaṃ
viññāya upekkhaṭṭhāniyaṃ dhammaṃ upavicarati.
     [317]  Cha  sārāṇīyā  dhammā  idhāvuso  bhikkhuno  mettaṃ kāyakammaṃ
paccupaṭṭhitaṃ   hoti   sabrahmacārīsu  āvi  1-  ceva  raho  ca  ayaṃ  2-
dhammo    sārāṇīyo    piyakaraṇo    garukaraṇo    saṅgahāya   avivādāya
sāmaggiyā  ekībhāvāya  saṃvattati  .  puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhuno mettaṃ
vacīkammaṃ   ...   .   mettaṃ  manokammaṃ  paccupaṭṭhitaṃ  hoti  sabrahmacārīsu
āvi   ceva   raho   ca  ayaṃpi  dhammo  sārāṇīyo  .pe.  ekībhāvāya
saṃvattati   .   puna   caparaṃ   āvuso   bhikkhu  ye  te  lābhā  dhammikā
dhammaladdhā    antamaso    pattapariyāpannamattaṃpi    tathārūpehi    lābhehi
appaṭivibhattabhogī    hoti    sīlavantehi    sabrahmacārīhi    sādhāraṇabhogī
ayaṃpi   dhammo   sārāṇīyo   .pe.   ekībhāvāya   saṃvattati   .   puna
caparaṃ   āvuso   bhikkhu   yāni   tāni   sīlāni   akhaṇḍāni   acchiddāni
asabalāni     akammāsāni    bhujissāni    viññupasatthāni    aparāmaṭṭhāni
samādhisaṃvattanikāni     tathārūpesu     sīlesu    sīlasāmaññagato    viharati
sabrahmacārīhi    āvi   ceva   raho   ca   ayaṃpi   dhammo   sārāṇīyo
.pe.   ekībhāvāya   saṃvattati   .   puna   caparaṃ  āvuso  bhikkhu  yāyaṃ
diṭṭhi    ariyā    niyyānikā    niyyāti   takkarassa   sammādukkhakkhayāya
@Footnote: 1 Yu. āvī .  2 Ma. Yu. ayampi.
Tathārūpāya     diṭṭhiyā     diṭṭhisāmaññagato     viharati    sabrahmacārīhi
āvi   ceva   raho   ca  ayaṃpi  dhammo  sārāṇīyo  piyakaraṇo  garukaraṇo
saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattati.
     [318]  Cha  vivādamūlāni  idhāvuso  bhikkhu  kodhano  hoti upanāhī.
Yo   so   āvuso   bhikkhu   kodhano   hoti   upanāhī   so  sattharipi
agāravo   viharati   appatisso   dhammepi   agāravo  viharati  appatisso
saṅghepi   agāravo   viharati   appatisso  sikkhāyapi  na  paripūrīkārī  1-
hoti  .  yo  so  āvuso  bhikkhu  satthari  agāravo  viharati  appatisso
dhamme   .pe.   saṅghe   .pe.   sikkhāya   na   paripūrīkārī  hoti .
So   saṅghe   vivādaṃ   janeti   yo  so  hoti  vivādo  bahujanaahitāya
bahujanaasukhāya bahujanassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.
     {318.1}   Evarūpañce  tumhe  āvuso  vivādamūlaṃ  ajjhattaṃ  vā
bahiddhā  vā  samanupasseyyātha  .  tatra  tumhe āvuso tasseva pāpakassa
vivādamūlassa   pahānāya   vāyameyyātha  .  evarūpañce  tumhe  āvuso
vivādamūlaṃ   ajjhattaṃ   vā   bahiddhā  vā  na  samanupasseyyātha  .  tatra
tumhe   āvuso   tasseva   pāpakassa  vivādamūlassa  āyatiṃ  anavassavāya
paṭipajjeyyātha   .   evametassa   pāpakassa  vivādamūlassa  pahānaṃ  hoti
evametassa pāpakassa vivādamūlassa āyatiṃ anavassavo hoti.
     {318.2}  Puna  caparaṃ  āvuso bhikkhu makkhī hoti palāsī 2-. Issukī
hoti  maccharī  .  saṭho  hoti  māyāvī  .  pāpiccho  hoti micchādiṭṭhi.
@Footnote: 1 Ma. Yu. paripūrakārī .  2 Ma. Yu. paḷāsī.
Sandiṭṭhiparāmāsī   hoti   ādānagāhī   1-  duppaṭinissaggī  .  yo  so
āvuso    bhikkhu   sandiṭṭhiparāmāsī   hoti   ādānagāhī   duppaṭinissaggī
so   sattharipi   agāravo  viharati  appatisso  dhammepi  agāravo  viharati
appatisso    saṅghepi   agāravo   viharati   appatisso   sikkhāyapi   na
paripūrīkārī  hoti  .  yo  so  āvuso bhikkhu sattharipi 2- agāravo viharati
appatisso  dhammepi  2-  .pe.  saṅghepi  2-  .pe.  sikkhāyapi  2- na
paripūrīkārī   .   so   saṅghe  vivādaṃ  janeti  yo  so  hoti  vivādo
bahujanaahitāya     bahujanaasukhāya     bahujanassa     anatthāya     ahitāya
dukkhāya   devamanussānaṃ   .   evarūpañce   tumhe   āvuso  vivādamūlaṃ
ajjhattaṃ   vā  bahiddhā  vā  samanupasseyyātha  .  tatra  tumhe  āvuso
tasseva    pāpakassa    vivādamūlassa    pahānāya    vāyameyyātha   .
Evarūpañce   tumhe   āvuso   vivādamūlaṃ   ajjhattaṃ  vā  bahiddhā  vā
na   samanupasseyyātha   .   tatra   tumhe   āvuso  tasseva  pāpakassa
vivādamūlassa    āyatiṃ   anavassavāya   paṭipajjeyyātha   .   evametassa
pāpakassa    vivādamūlassa    pahānaṃ    hoti    evametassa    pāpakassa
vivādamūlassa āyatiṃ anavassavo hoti.
     [319]   Cha  dhātuyo  paṭhavīdhātu  āpodhātu  tejodhātu  vāyodhātu
ākāsadhātu viññāṇadhātu.
     [320]   Cha  nissāraṇīyā  dhātuyo  idhāvuso  bhikkhu  evaṃ  vadeyya
mettā   hi   kho   me   cetovimutti   bhāvitā   bahulīkatā  yānīkatā
@Footnote: 1 Ma. Yu. ādhānagāhī .  2 Ma. Yu. pisaddo na dissati.
Vatthukatā    anuṭṭhitā    paricitā   susamāraddhā   atha   ca   pana   me
byāpādo  cittaṃ  pariyādāya  tiṭṭhatīti  .  so  mā  hevantissa  vacanīyo
mā   āyasmā   evaṃ   avaca   mā  bhagavantaṃ  abbhācikkhi  na  hi  sādhu
bhagavato   abbhakkhānaṃ   na   hi   bhagavā  evaṃ  vadeyya  .  aṭṭhānametaṃ
āvuso   anavakāso  yaṃ  mettāya  cetovimuttiyā  bhāvitāya  bahulīkatāya
yānīkatāya    vatthukatāya    anuṭṭhitāya   paricitāya   susamāraddhāya   atha
ca   panassa   byāpādo   cittaṃ   pariyādāya  ṭhassatīti  1-  netaṃ  ṭhānaṃ
vijjati   .   nissaraṇaṃ   hetaṃ   āvuso   byāpādassa   yadidaṃ   mettā
cetovimutti 2-.
     {320.1}  Idha  panāvuso  bhikkhu  evaṃ  vadeyya  karuṇā hi kho me
cetovimutti    bhāvitā    bahulīkatā    yānīkatā   vatthukatā   anuṭṭhitā
paricitā   susamāraddhā   atha   ca   pana  me  vihesā  cittaṃ  pariyādāya
tiṭṭhatīti   .  so  mā  hevantissa  vacanīyo  mā  āyasmā  evaṃ  avaca
mā   bhagavantaṃ   abbhācikkhi   na   hi   sādhu   bhagavato   abbhakkhānaṃ  na
hi   bhagavā   evaṃ   vadeyya   .  aṭṭhānametaṃ  āvuso  anavakāso  yaṃ
karuṇāya     cetovimuttiyā     bhāvitāya     bahulīkatāya     yānīkatāya
vatthukatāya    anuṭṭhitāya   paricitāya   susamāraddhāya   atha   ca   panassa
vihesā   cittaṃ   pariyādāya   ṭhassatīti   1-   netaṃ   ṭhānaṃ  vijjati .
Nissaraṇaṃ hetaṃ āvuso vihesāya yadidaṃ karuṇā cetovimutti 2-.
     {320.2} Idha panāvuso bhikkhu evaṃ vadeyya muditā hi kho me cetovimutti bhāvitā
bahulīkatā  yānīkatā  vatthukatā  anuṭṭhitā  paricitā  susamāraddhā atha ca pana
@Footnote: 1 Ma. itisaddo na dissati .  2 cetovimuttīti.
Me  arati  cittaṃ  pariyādāya  tiṭṭhatīti  .  so  mā  hevantissa  vacanīyo
mā   āyasmā   evaṃ   avaca   mā  bhagavantaṃ  abbhācikkhi  na  hi  sādhu
bhagavato   abbhakkhānaṃ   na   hi   bhagavā  evaṃ  vadeyya  .  aṭṭhānametaṃ
āvuso   anavakāso   yaṃ  muditāya  cetovimuttiyā  bhāvitāya  bahulīkatāya
yānīkatāya     vatthukatāya     anuṭṭhitāya     paricitāya    susamāraddhāya
atha  ca  panassa  arati  cittaṃ  pariyādāya  ṭhassatīti 1- netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
Nissaraṇaṃ hetaṃ āvuso aratiyā yadidaṃ muditā cetovimutti 2-.
     {320.3}  Idha  panāvuso  bhikkhu  evaṃ  vadeyya  upekkhā  hi kho
me   cetovimutti   bhāvitā   bahulīkatā   yānīkatā  vatthukatā  anuṭṭhitā
paricitā   susamāraddhā   atha   ca   pana   me  rāgo  cittaṃ  pariyādāya
tiṭṭhatīti   .   so   mā   hevantissa   vacanīyo   mā  āyasmā  evaṃ
avaca   mā   bhagavantaṃ   abbhācikkhi   na   hi  sādhu  bhagavato  abbhakkhānaṃ
na   hi   bhagavā   evaṃ   vadeyya  .  aṭṭhānametaṃ  āvuso  anavakāso
yaṃ    upekkhāya    cetovimuttiyā   bhāvitāya   bahulīkatāya   yānīkatāya
vatthukatāya   anuṭṭhitāya  paricitāya  susamāraddhāya  atha  ca  panassa  rāgo
cittaṃ   pariyādāya  ṭhassatīti  1-  netaṃ  ṭhānaṃ  vijjati  .  nissaraṇaṃ  hetaṃ
āvuso rāgassa yadidaṃ upekkhā cetovimutti 2-.
     {320.4}  Idha  panāvuso  bhikkhu  evaṃ vadeyya animittā hi kho me
cetovimutti   bhāvitā  bahulīkatā  yānīkatā  vatthukatā  anuṭṭhitā  paricitā
susamāraddhā  atha  ca  pana  me  nimittānusāri  viññāṇaṃ  hotīti. So mā
@Footnote: 1 Ma. itisaddo na dissati .  2 Ma. cetovimuttīti.
Hevantissa    vacanīyo   mā   āyasmā   evaṃ   avaca   mā   bhagavantaṃ
abbhācikkhi   na   hi   sādhu   bhagavato  abbhakkhānaṃ  na  hi  bhagavā  evaṃ
vadeyya    .    aṭṭhānametaṃ    āvuso   anavakāso   yaṃ   animittāya
cetovimuttiyā     bhāvitāya     bahulīkatāya    yānīkatāya    vatthukatāya
anuṭṭhitāya   paricitāya   susamāraddhāya   atha   ca   panassa  nimittānusāri
viññāṇaṃ  bhavissatīti  1-  netaṃ  ṭhānaṃ  vijjati  .  nissaraṇaṃ  hetaṃ  āvuso
sabbanimittānaṃ yadidaṃ animittā cetovimutti 2-.
     {320.5}  Idha  panāvuso  bhikkhu  evaṃ  vadeyya  asmīti  kho  me
vigate   3-   ayamahamasmīti   na   samanupassāmi   .   atha  ca  pana  me
vicikicchākathaṅkathāsallaṃ    cittaṃ    pariyādāya   tiṭṭhatīti   .   so   mā
hevantissa    vacanīyo   mā   āyasmā   evaṃ   avaca   mā   bhagavantaṃ
abbhācikkhi   na   hi   sādhu   bhagavato  abbhakkhānaṃ  na  hi  bhagavā  evaṃ
vadeyya   .   aṭṭhānametaṃ   āvuso   anavakāso   yaṃ   asmīti  vigate
ayamahamasmīti   ca   asamanupassato   atha  ca  panassa  vicikicchākathaṅkathāsallaṃ
cittaṃ   pariyādāya   ṭhassatīti   1-   netaṃ   ṭhānaṃ   vijjati  .  nissaraṇaṃ
hetaṃ     āvuso    vicikicchākathaṅkathāsallassa    yadidaṃ    asmīti    4-
mānasamugghāto.
     [321]     Cha     anuttariyāni    dassanānuttariyaṃ    savanānuttariyaṃ
lābhānuttariyaṃ sikkhānuttariyaṃ pāricariyānuttariyaṃ anussatānuttariyaṃ.
     [322]     Cha     anussatiṭṭhānāni    buddhānussati    dhammānussati
saṅghānussati sīlānussati cāgānussati devatānussati.
@Footnote: 1 Ma. itisaddo na dissati .  2 Ma. cetovimuttīti. 3 Ma. vigataṃ. Yu. vighātaṃ.
@4 Ma. yadidaṃ asmimānasamugghātoti.
     [323]  Cha  satatavihārā  idhāvuso  bhikkhu  cakkhunā  rūpaṃ disvā neva
sumano  hoti  na  dummano  upekkhako  ca  1-  viharati sato sampajāno.
Sotena  saddaṃ  sutvā  .pe.  ghānena  gandhaṃ  ghāyitvā  .pe.  jivhāya
rasaṃ  sāyitvā  .pe.  kāyena  phoṭṭhabbaṃ  phusitvā  .pe.  manasā  dhammaṃ
viññāya  neva  sumano  hoti  na  dummano  upekkhako  ca 1- viharati sato
sampajāno.
     [324]  Chaḷābhijātiyo  idhāvuso  ekacco  kaṇhābhijātiko  samāno
kaṇhaṃ   dhammaṃ   abhijāyati   .   idhāvuso  2-  ekacco  kaṇhābhijātiko
samāno   sukkaṃ  dhammaṃ  abhijāyati  .  idhāvuso  ekacco  kaṇhābhijātiko
samāno   akaṇhaṃ   asukkaṃ   nibbānaṃ   abhijāyati  .  idhāvuso  ekacco
sukkābhijātiko   samāno  sukkaṃ  dhammaṃ  abhijāyati  .  idhāvuso  ekacco
sukkābhijātiko   samāno  kaṇhaṃ  dhammaṃ  abhijāyati  .  idhāvuso  ekacco
sukkābhijātiko samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati.
     [325]    Cha    nibbedhabhāgiyasaññā   3-   aniccasaññā   anicce
dukkhasaññā     dukkhe     anattasaññā     pahānasaññā     virāgasaññā
nirodhasaññā  .  ime  kho  āvuso tena bhagavatā jānatā passatā arahatā
sammāsambuddhena    cha    dhammā    sammadakkhātā    tattha    sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ .pe. Atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
                   Saṅgītiyacchakkaṃ niṭṭhitaṃ 4-
     [326]   Atthi   kho   āvuso   tena  bhagavatā  jānatā  passatā
@Footnote: 1 Ma. Yu. casaddo na dissati. 2 Ma. idha panāvuso. 3 Ma. ...bhāgiyā saññā.
@4 Ma. Yu. idaṃ pāṭhadvayaṃ na dissati.
Arahatā   sammāsambuddhena  satta  dhammā  sammadakkhātā  tattha  sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ   .pe.   atthāya  hitāya  sukhāya  devamanussānaṃ  .  katame
satta   .  satta  ariyadhanāni  1-  saddhādhanaṃ  sīladhanaṃ  hiridhanaṃ  ottappadhanaṃ
sutadhanaṃ cāgadhanaṃ paññādhanaṃ.
     [327]   Satta   bojjhaṅgā  satisambojjhaṅgo  dhammavicayasambojjhaṅgo
viriyasambojjhaṅgo         pītisambojjhaṅgo         passaddhisambojjhaṅgo
samādhisambojjhaṅgo upekkhāsambojjhaṅgo.
     [328]    Satta    samādhiparikkhārā    sammādiṭṭhi   sammāsaṅkappo
sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati.
     [329]   Satta   asaddhammā   idhāvuso   bhikkhu   assaddho   hoti
ahiriko   hoti   anottappī   hoti   appassuto   hoti   kusīto  hoti
muṭṭhassati hoti duppañño hoti.
     [330]   Satta   saddhammā   idhāvuso  bhikkhu  saddho  hoti  hirimā
hoti    ottappī    hoti    bahussuto    hoti   āraddhaviriyo   hoti
upaṭṭhitassati hoti paññavā hoti.
     [331]    Satta   sappurisadhammā   idhāvuso   bhikkhu   dhammaññū   ca
hoti    atthaññū    ca    attaññū    ca   mattaññū   ca   kālaññū   ca
parisaññū ca puggalaññū ca.
     [332]   Satta   niddasavatthūni   idhāvuso   bhikkhu   sikkhāsamādāne
tibbacchando  hoti  āyatiñca  sikkhāsamādāne  avigatapemo  dhammanisantiyā
@Footnote: 1 Yu. dhanāni.
Tibbacchando      hoti     āyatiñca     dhammanisantiyā     avigatapemo
icchāvinaye   tibbacchando   hoti   āyatiñca   icchāvinaye  avigatapemo
paṭisallāne   tibbacchando   hoti   āyatiñca   paṭisallāne  avigatapemo
viriyārambhe   tibbacchando   hoti   āyatiñca   viriyārambhe  avigatapemo
satinepakke   tibbacchando   hoti   āyatiñca   satinepakke  avigatapemo
diṭṭhipaṭivedhe tibbacchando hoti āyatiñca diṭṭhipaṭivedhe avigatapemo.
     [333]    Satta   saññā   aniccasaññā   anattasaññā   asubhasaññā
ādīnavasaññā pahānasaññā virāgasaññā nirodhasaññā.
     [334]   Satta   balāni   saddhābalaṃ   viriyabalaṃ  hiribalaṃ  ottappabalaṃ
satibalaṃ samādhibalaṃ paññābalaṃ.
     [335]   Satta   viññāṇaṭṭhitiyo   santāvuso  sattā  nānattakāyā
nānattasaññino   seyyathāpi   manussā   ekacce   ca  devā  ekacce
ca   vinipātikā   ayaṃ   paṭhamā   viññāṇaṭṭhiti   .   santāvuso   sattā
nānattakāyā    ekattasaññino    seyyathāpi    devā    brahmakāyikā
paṭhamābhinibbattā   ayaṃ   dutiyā   viññāṇaṭṭhiti   .   santāvuso   sattā
ekattakāyā  nānattasaññino  seyyathāpi  devā  ābhassarā  ayaṃ  tatiyā
viññāṇaṭṭhiti    .   santāvuso   sattā   ekattakāyā   ekattasaññino
seyyathāpi    devā    subhakiṇhā    ayaṃ    catutthā   viññāṇaṭṭhiti  .
Santāvuso    sattā    sabbaso   rūpasaññāṇaṃ   samatikkamā   paṭighasaññānaṃ
atthaṅgamā         nānattasaññānaṃ        amanasikārā        ananto
Ākāsoti    ākāsānañcāyatanūpagā    ayaṃ   pañcamī   viññāṇaṭṭhiti  .
Santāvuso   sattā   sabbaso   ākāsānañcāyatanaṃ   samatikkamma   anantaṃ
viññāṇanti    viññāṇañcāyatanūpagā    ayaṃ    chaṭṭhī    viññāṇaṭṭhiti   .
Santāvuso    sattā    sabbaso    viññāṇañcāyatanaṃ   samatikkamma   natthi
kiñcīti ākiñcaññāyatanūpagā ayaṃ sattamī viññāṇaṭṭhiti.
     [336]     Satta     puggalā    dakkhiṇeyyā    ubhatobhāgavimutto
paññāvimutto      kāyasakkhi     1-     diṭṭhippatto     saddhāvimutto
dhammānusārī saddhānusārī.
     [337]   Satta  anusayā  kāmarāgānusayo  paṭighānusayo  diṭṭhānusayo
vicikicchānusayo mānānusayo bhavarāgānusayo avijjānusayo.
     [338]     Satta    saññojanāni    kāmasaññojanaṃ    paṭighasaññojanaṃ
diṭṭhisaññojanaṃ     vicikicchāsaññojanaṃ     mānasaññojanaṃ    bhavarāgasaññojanaṃ
avijjāsaññojanaṃ.
     [339]    Satta    adhikaraṇasamathā    uppannuppannānaṃ    adhikaraṇānaṃ
samathāya    vūpasamāya    sammukhāvinayo   dātabbo   sativinayo   dātabbo
amūḷhavinayo     dātabbo     paṭiññāya     kāretabbaṃ     yebhuyyasikā
tassapāpiyasikā   tiṇavatthārako   .   ime  kho  āvuso  tena  bhagavatā
jānatā   passatā  arahatā  sammāsambuddhena  satta  dhammā  sammadakkhātā
tattha    sabbeheva    saṅgāyitabbaṃ   .pe.   atthāya   hitāya   sukhāya
devamanussānaṃ.
                  Saṅgītiyasattakaṃ niṭṭhitaṃ 2-.
@Footnote: 1 Yu. kāyasakkhī. 2 Ma. dutiyabhāṇavāro niṭṭhito. Yu. dutiyakabhāṇavāraṃ.
     [340]  Atthi  kho  āvuso  tena  bhagavatā jānatā passatā arahatā
sammāsambuddhena    aṭṭha    dhammā    sammadakkhātā   tattha   sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ   .pe.   atthāya  hitāya  sukhāya  devamanussānaṃ  .  katame
aṭṭha   .   aṭṭha   micchattā   micchādiṭṭhi   micchāsaṅkappo  micchāvācā
micchākammanto       micchāājīvo       micchāvāyāmo      micchāsati
micchāsamādhi.
     [341]   Aṭṭha   sammattā  sammādiṭṭhi  sammāsaṅkappo  sammāvācā
sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi.
     [342] Aṭṭha puggalā dakkhiṇeyyā sotāpanno sotāpattiphalasacchikiriyāya
paṭipanno    sakadāgāmī   sakadāgāmiphalasacchikiriyāya   paṭipanno   anāgāmī
anāgāmiphalasacchikiriyāya    paṭipanno    arahā   arahattasacchikiriyāya   1-
paṭipanno.
     [343]   Aṭṭha  kusītavatthūni  idhāvuso  bhikkhunā  kammaṃ  kātabbaṃ  2-
hoti  tassa  evaṃ  hoti  kammaṃ  kho  me  kātabbaṃ  bhavissati kammaṃ kho pana
me  karontassa  kāyo  kilamissati  handāhaṃ  nipajjāmīti  .  so  nipajjati
na    viriyaṃ    ārabhati    appattassa   pattiyā   anadhigatassa   adhigamāya
asacchikatassa sacchikiriyāya idaṃ paṭhamaṃ kusītavatthu 3-.
     {343.1}   Puna   caparaṃ   āvuso   bhikkhunā   kammaṃ   kataṃ  hoti
tassa   evaṃ   hoti   ahaṃ   kho   kammaṃ   akāsiṃ  kammaṃ  kho  pana  me
@Footnote: 1 Yu. arahattāya. 2 Yu. kattabbaṃ. 3 Yu. kusītavatthuṃ.
Karontassa   kāyo   kilanto   handāhaṃ   nipajjāmīti   .  so  nipajjati
na viriyaṃ ārabhati ... Idaṃ dutiyaṃ kusītavatthu.
     {343.2}   Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhunā  maggo  gantabbo  hoti
tassa  evaṃ  hoti  maggo  kho  me  gantabbo  bhavissati maggaṃ kho pana me
gacchantassa   kāyo   kilamissati   handāhaṃ   nipajjāmīti  .  so  nipajjati
na viriyaṃ ārabhati ... Idaṃ tatiyaṃ kusītavatthu.
     {343.3}  Puna  caparaṃ  āvuso bhikkhunā maggo gato hoti tassa evaṃ
hoti  ahaṃ  kho  maggaṃ  agamāsiṃ maggaṃ kho pana me gacchantassa kāyo kilanto
handāhaṃ  nipajjāmīti  .  so  nipajjati  na  viriyaṃ  ārabhati ... Idaṃ catutthaṃ
kusītavatthu.
     {343.4}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  gāmaṃ  vā nigamaṃ vā piṇḍāya
caranto   na   labhati   lūkhassa   vā   paṇītassa  vā  bhojanassa  yāvadatthaṃ
pāripūriṃ   tassa   evaṃ  hoti  ahaṃ  kho  gāmaṃ  vā  nigamaṃ  vā  piṇḍāya
caranto   nālatthaṃ   lūkhassa   vā   paṇītassa   vā   bhojanassa  yāvadatthaṃ
pāripūriṃ  tassa  me  kāyo  kilanto  akammañño  handāhaṃ  nipajjāmīti .
So nipajjati na viriyaṃ ārabhati ... Idaṃ pañcamaṃ kusītavatthu.
     {343.5}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  gāmaṃ  vā nigamaṃ vā piṇḍāya
caranto    labhati   lūkhassa   vā   paṇītassa   vā   bhojanassa   yāvadatthaṃ
pāripūriṃ   tassa   evaṃ  hoti  ahaṃ  kho  gāmaṃ  vā  nigamaṃ  vā  piṇḍāya
caranto   alatthaṃ   lūkhassa   vā   paṇītassa   vā   bhojanassa   yāvadatthaṃ
pāripūriṃ    tassa    me    kāyo    garuko    akammañño    māsācitaṃ
Maññe   handāhaṃ  nipajjāmīti  .  so  nipajjati  na  viriyaṃ  ārabhati  ...
Idaṃ chaṭṭhaṃ kusītavatthu.
     {343.6}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhuno uppanno hoti appamattako
ābādho  tassa  evaṃ hoti uppanno kho me ayaṃ 1- appamattako ābādho
atthi   kappo  nipajjituṃ  handāhaṃ  nipajjāmīti  .  so  nipajjati  na  viriyaṃ
ārabhati  ...  idaṃ  sattamaṃ  kusītavatthu  .  puna caparaṃ āvuso bhikkhu gilānā
vuṭṭhito  hoti  aciravuṭṭhito  gelaññā  tassa  evaṃ  hoti ahaṃ kho gilānā
vuṭṭhito   aciravuṭṭhito  gelaññā  tassa  me  kāyo  dubbalo  akammañño
handāhaṃ   nipajjāmīti   .   so  nipajjati  na  viriyaṃ  ārabhati  appattassa
pattiyā    anadhigatassa    adhigamāya    asacchikatassa    sacchikiriyāya   idaṃ
aṭṭhamaṃ kusītavatthu.
     [344]   Aṭṭha   ārabbhavatthūni   idhāvuso  bhikkhunā  kammaṃ  kātabbaṃ
hoti  tassa  evaṃ  hoti  kammaṃ  kho me kātabbaṃ bhavissati kammaṃ kho pana 2-
karontena  na  sukaraṃ  buddhānaṃ  sāsanaṃ  manasikātuṃ  handāhaṃ  viriyaṃ ārabhāmi
appattassa  pattiyā  anadhigatassa  adhigamāya  asacchikatassa  sacchikiriyāyāti.
So    viriyaṃ    ārabhati   appattassa   pattiyā   anadhigatassa   adhigamāya
asacchikatassa sacchikiriyāya idaṃ paṭhamaṃ ārabbhavatthu 3-.
     {344.1}   Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhunā  kammaṃ  kataṃ  hoti  tassa
evaṃ  hoti  ahaṃ  kho  kammaṃ  akāsiṃ  kammaṃ  kho  panāhaṃ karonto nāsakkhiṃ
buddhānaṃ    sāsanaṃ    manasikātuṃ    handāhaṃ    viriyaṃ   ārabhāmi   .pe.
@Footnote: 1 Yu. ayaṃ na dissati. 2 Ma. Yu. pana me. 3 Yu. ārabbhavatthuṃ.
So  viriyaṃ  ārabhati  ...  idaṃ  dutiyaṃ ārabbhavatthu 1-. Puna caparaṃ āvuso
bhikkhunā   maggo   gantabbo   hoti   tassa   evaṃ   hoti  maggo  kho
me   gantabbo   bhavissati   maggaṃ   kho  pana  2-  gacchantena  na  sukaraṃ
buddhānaṃ   sāsanaṃ   manasikātuṃ   handāhaṃ   viriyaṃ   ārabhāmi   .pe.  so
viriyaṃ ārabhati ... Idaṃ tatiyaṃ ārabbhavatthu.
     {344.2}  Puna  caparaṃ  āvuso bhikkhunā maggo gato hoti tassa evaṃ
hoti  ahaṃ  kho  maggaṃ  agamāsiṃ  maggaṃ kho panāhaṃ gacchanto nāsakkhiṃ buddhānaṃ
sāsanaṃ  manasikātuṃ  handāhaṃ  viriyaṃ  ārabhāmi  .pe. So viriyaṃ ārabhati ...
Idaṃ catutthaṃ ārabbhavatthu.
     {344.3}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  gāmaṃ  vā nigamaṃ vā piṇḍāya
caranto  na  labhati  lūkhassa  vā  paṇītassa  vā  bhojanassa yāvadatthaṃ pāripūriṃ
tassa  evaṃ  hoti  ahaṃ  kho  gāmaṃ  vā nigamaṃ vā piṇḍāya caranto nālatthaṃ
lūkhassa  vā  paṇītassa  vā  bhojanassa  yāvadatthaṃ  pāripūriṃ  tassa me kāyo
lahuko  kammañño  handāhaṃ  viriyaṃ  ārabhāmi  .pe. So viriyaṃ ārabhati ...
Idaṃ pañcamaṃ ārabbhavatthu.
     {344.4}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  gāmaṃ  vā nigamaṃ vā piṇḍāya
caranto   labhati  lūkhassa  vā  paṇītassa  vā  bhojanassa  yāvadatthaṃ  pāripūriṃ
tassa  evaṃ  hoti  ahaṃ  kho  gāmaṃ  vā  nigamaṃ vā piṇḍāya caranto alatthaṃ
lūkhassa  vā  paṇītassa  vā  bhojanassa  yāvadatthaṃ  pāripūriṃ  tassa me kāyo
balavā  kammañño  handāhaṃ  viriyaṃ  ārabhāmi  .pe. So viriyaṃ ārabhati ...
Idaṃ chaṭṭhaṃ ārabbhavatthu.
@Footnote: 1 Yu. ārabbhavatthuṃ. 2 Ma. Yu. pana me.
     {344.5}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhuno uppanno hoti appamattako
ābādho   tassa   evaṃ   hoti   uppanno  kho  me  ayaṃ  appamattako
ābādho  ṭhānaṃ  kho  panetaṃ  vijjati  yaṃ  me  ābādho  pavaḍḍheyya  1-
handāhaṃ  viriyaṃ  ārabhāmi  .pe.  so  viriyaṃ  ārabhati  ...  idaṃ  sattamaṃ
ārabbhavatthu.
     {344.6}   Puna   caparaṃ   āvuso  bhikkhu  gilānā  vuṭṭhito  hoti
aciravuṭṭhito   gelaññā   tassa  evaṃ  hoti  ahaṃ  kho  gilānā  vuṭṭhito
aciravuṭṭhito   gelaññā   ṭhānaṃ   kho  panetaṃ  vijjati  yaṃ  me  ābādho
paccudāvatteyya    handāhaṃ    viriyaṃ    ārabhāmi   appattassa   pattiyā
anadhigatassa   adhigamāya   asacchikatassa   sacchikiriyāyāti   .   so   viriyaṃ
ārabhati    appattassa    pattiyā   anadhigatassa   adhigamāya   asacchikatassa
sacchikiriyāya idaṃ aṭṭhamaṃ ārabbhavatthu.
     [345]   Aṭṭha   dānavatthūni   āsajja   dānaṃ   deti  bhayā  dānaṃ
deti   adāsi  meti  dānaṃ  deti  dassati  meti  dānaṃ  deti  sādhu  2-
dānanti   dānaṃ   deti   ahaṃ   pacāmi   ime   na   pacanti   nārahāmi
pacanto   apacantānaṃ   dānaṃ   na   dātunti  3-  dānaṃ  deti  idaṃ  me
dānaṃ    dadato    kalyāṇo   kittisaddo   abbhuggacchatīti   dānaṃ   deti
cittālaṅkāracittaparikkhāratthaṃ dānaṃ deti.
     [346]  Aṭṭha  dānūpapattiyo  4-  idhāvuso  ekacco  dānaṃ  deti
samaṇassa   vā   brāhmaṇassa  vā  annaṃ  pānaṃ  vatthaṃ  yānaṃ  mālāgandha-
vilepanaṃ   seyyāvasathapadīpeyyaṃ  so  yaṃ  deti  taṃ  paccāsiṃsati  5-  so
@Footnote: 1 Yu. vaḍḍheyya. 2 Ma. Yu. sāhu. 3 Yu. adātunti. 4 Ma. dānūpapattiyo.
@dānuppattiyo. 5 Ma. paccāsīsati.
Passati   khattiyamahāsālaṃ   vā   brāhmaṇamahāsālaṃ   vā   gahapatimahāsālaṃ
vā    pañcahi   kāmaguṇehi   samappitaṃ   samaṅgibhūtaṃ   paricārayamānaṃ   tassa
evaṃ  hoti  aho  vatāhaṃ  kāyassa  bhedā  paraṃ  maraṇā khattiyamahāsālānaṃ
vā    brāhmaṇamahāsālānaṃ    vā    gahapatimahāsālānaṃ   vā   sahabyataṃ
upapajjeyyanti   1-   .   so   taṃ   cittaṃ  dahati  taṃ  cittaṃ  adhiṭṭhāti
taṃ  cittaṃ  bhāveti  .  tassa  taṃ  cittaṃ  hīne  vimuttaṃ  uttariabhāvitaṃ  2-
tatrūpapattiyā  saṃvattati  .  tañca  kho  sīlavato  vadāmi  no  dussīlassa.
Ijjhatāvuso sīlavato cetopaṇidhi visuddhattā 3-.
     {346.1}  Puna  caparaṃ  āvuso  idhekacco  dānaṃ deti samaṇassa vā
brāhmaṇassa    vā    annaṃ    pānaṃ   vatthaṃ   yānaṃ   mālāgandhavilepanaṃ
seyyāvasathapadīpeyyaṃ   so   yaṃ   deti  taṃ  paccāsiṃsati  tassa  sutaṃ  hoti
cātummahārājikā    devā    dīghāyukā    vaṇṇavanto   sukhabahulāti  .
Tassa   evaṃ   hoti   aho   vatāhaṃ   kāyassa   bhedā   paraṃ   maraṇā
cātummahārājikānaṃ    devānaṃ    sahabyataṃ    upapajjeyyanti    1-  .
So   taṃ   cittaṃ   dahati   taṃ  cittaṃ  adhiṭṭhāti  taṃ  cittaṃ  bhāveti  tassa
taṃ   cittaṃ   hīne  vimuttaṃ  uttariabhāvitaṃ  2-  tatrūpapattiyā  saṃvattati .
Tañca   kho   sīlavato   vadāmi  no  dussīlassa  .  ijjhatāvuso  sīlavato
cetopaṇidhi visuddhattā 3-.
     {346.2}   Puna  caparaṃ  āvuso  idhekacco  dānaṃ  deti  samaṇassa
vā   brāhmaṇassa   vā   annaṃ   pānaṃ   vatthaṃ  yānaṃ  mālāgandhavilepanaṃ
seyyāvasathapadīpeyyaṃ   .   so   yaṃ   deti   taṃ  paccāsiṃsati  tassa  sutaṃ
hoti    tāvatiṃsā   devā   .pe.   yāmā   devā   .pe.   tusitā
@Footnote: 1 Yu. uppajjeyyanti. 2 Yu. uttariṃ abhāvitaṃ. 3 Yu. suddhattā.
Devā   .pe.   nimmānaratī   devā   .pe.   paranimmitavasavattī  devā
dīghāyukā   vaṇṇavanto   sukhabahulāti  .  tassa  evaṃ  hoti  aho  vatāhaṃ
kāyassa   bhedā   paraṃ   maraṇā   paranimmitavasavattīnaṃ   devānaṃ   sahabyataṃ
upapajjeyyanti   .  so  taṃ  cittaṃ  dahati  taṃ  cittaṃ  adhiṭṭhāti  taṃ  cittaṃ
bhāveti   tassa   taṃ   cittaṃ   hīne  vimuttaṃ  uttariabhāvitaṃ  tatrupapattiyā
saṃvattati  .  tañca  kho  sīlavato  vadāmi  no  dussīlassa  .  ijjhatāvuso
sīlavato cetopaṇidhi visuddhattā.
     {346.3}  Puna  caparaṃ  āvuso  idhekacco  dānaṃ deti samaṇassa vā
brāhmaṇassa    vā    annaṃ    pānaṃ   vatthaṃ   yānaṃ   mālāgandhavilepanaṃ
seyyāvasathapadīpeyyaṃ   so   yaṃ   deti  taṃ  paccāsiṃsati  tassa  sutaṃ  hoti
brahmakāyikā   devā   dīghāyukā   vaṇṇavanto   sukhabahulāti   .   tassa
evaṃ   hoti  aho  vatāhaṃ  kāyassa  bhedā  paraṃ  maraṇā  brahmakāyikānaṃ
devānaṃ   sahabyataṃ   upapajjeyyanti   .  so  taṃ  cittaṃ  dahati  taṃ  cittaṃ
adhiṭṭhāti  taṃ  cittaṃ  bhāveti  tassa  taṃ  cittaṃ  hīne  vimuttaṃ uttariabhāvitaṃ
tatrupapattiyā   saṃvattati   .  tañca  kho  sīlavato  vadāmi  no  dussīlassa
vītarāgassa    no   sarāgassa   .   ijjhatāvuso   sīlavato   cetopaṇidhi
vītarāgattā.
     [347]  Aṭṭha  lokadhammā  lābho  ca  alābho  ca yaso ca ayaso ca
nindā ca pasaṃsā ca sukhañca dukkhañca.
     [348]   Aṭṭha   parisā   khattiyaparisā  brāhmaṇaparisā  gahapatiparisā
samaṇaparisā   cātummahārājikaparisā   tāvatiṃsaparisā   nimmānaratiparisā  1-
@Footnote: 1 Ma. Yu. māraparisā.
Brahmaparisā.
     [349]     Aṭṭha     abhibhāyatanāni     ajjhattaṃrūpasaññī     eko
bahiddhārūpāni    passati    parittāni   suvaṇṇadubbaṇṇāni   tāni   abhibhuyya
jānāmi    passāmīti   evaṃsaññī   hoti   idaṃ   paṭhamaṃ   abhibhāyatanaṃ  .
Ajjhattaṃrūpasaññī     eko     bahiddhārūpāni     passati     appamāṇāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni   tāni   abhibhuyya   jānāmi   passāmīti  evaṃsaññī  hoti
idaṃ dutiyaṃ abhibhāyatanaṃ.
     {349.1}    Ajjhattaṃarūpasaññī    eko    bahiddhārūpāni   passati
parittāni    suvaṇṇadubbaṇṇāni    tāni    abhibhuyya    jānāmi   passāmīti
evaṃsaññī hoti idaṃ tatiyaṃ abhibhāyatanaṃ.
     {349.2}    Ajjhattaṃarūpasaññī    eko    bahiddhārūpāni   passati
appamāṇāni    suvaṇṇadubbaṇṇāni    tāni   abhibhuyya   jānāmi   passāmīti
evaṃsaññī hoti idaṃ catutthaṃ abhibhāyatanaṃ.
     {349.3}    Ajjhattaṃarūpasaññī    eko    bahiddhārūpāni   passati
nīlāni     nīlavaṇṇāni     nīlanidassanāni     nīlanibhāsāni     seyyathāpi
nāma    ummārapupphaṃ    1-    nīlaṃ    nīlavaṇṇaṃ   nīlanidassanaṃ   nīlanibhāsaṃ
seyyathāpi    vā   pana   taṃ   vatthaṃ   bārāṇaseyyakaṃ   ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ
nīlaṃ    nīlavaṇṇaṃ    nīlanidassanaṃ    nīlanibhāsaṃ   evameva   ajjhattaṃarūpasaññī
eko    bahiddhārūpāni    passati    nīlāni   nīlavaṇṇāni   nīlanidassanāni
nīlanibhāsāni    tāni   abhibhuyya   jānāmi   passāmīti   evaṃsaññī   hoti
idaṃ pañcamaṃ abhibhāyatanaṃ.
     {349.4}    Ajjhattaṃarūpasaññī    eko    bahiddhārūpāni   passati
pītāni    pītavaṇṇāni    pītanidassanāni   pītanibhāsāni   seyyathāpi   nāma
@Footnote: 1 Ma. umāpupphaṃ. Yu. ummāpupphaṃ.
Kaṇṇikārapupphaṃ   1-  pītaṃ  pītavaṇṇaṃ  pītanidassanaṃ  pītanibhāsaṃ  seyyathāpi  2-
vā   pana   taṃ   vatthaṃ   bārāṇaseyyakaṃ   ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ  pītaṃ  pītavaṇṇaṃ
pītanidassanaṃ      pītanibhāsaṃ     evameva     ajjhattaṃarūpasaññī     eko
bahiddhārūpāni      passati      pītāni     pītavaṇṇāni     pītanidassanāni
pītanibhāsāni     tāni     abhibhuyya    jānāmi    passāmīti    evaṃsaññī
hoti idaṃ chaṭṭhaṃ abhibhāyatanaṃ.
     {349.5}    Ajjhattaṃarūpasaññī    eko    bahiddhārūpāni   passati
lohitakāni     lohitakavaṇṇāni     lohitakanidassanāni     lohitakanibhāsāni
seyyathāpi      nāma      bandhujīvakapupphaṃ      lohitakaṃ     lohitakavaṇṇaṃ
lohitakanidassanaṃ   lohitakanibhāsaṃ   seyyathāpi   2-   vā   pana  taṃ  vatthaṃ
bārāṇaseyyakaṃ       ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ       lohitakaṃ       lohitakavaṇṇaṃ
lohitakanidassanaṃ    lohitakanibhāsaṃ    evameva    ajjhattaṃarūpasaññī   eko
bahiddhārūpāni    passati   lohitakāni   lohitakavaṇṇāni   lohitakanidassanāni
lohitakanibhāsāni   tāni   abhibhuyya   jānāmi   passāmīti  evaṃsaññī  hoti
idaṃ sattamaṃ abhibhāyatanaṃ.
     {349.6}    Ajjhattaṃarūpasaññī    eko    bahiddhārūpāni   passati
odātāni     odātavaṇṇāni     odātanidassanāni     odātanibhāsāni
seyyathāpi      nāma     osadhitārakā     odātā     odātavaṇṇā
odātanidassanā    odātanibhāsā    seyyathāpi   2-   vā   pana   taṃ
vatthaṃ     bārāṇaseyyakaṃ     ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ    odātaṃ    odātavaṇṇaṃ
odātanidassanaṃ    odātanibhāsaṃ    evameva    ajjhattaṃarūpasaññī   eko
bahiddhārūpāni    passati   odātāni   odātavaṇṇāni   odātanidassanāni
@Footnote: 1 Ma. Yu. kaṇikārapupphaṃ .  2 Ma. Yu. seyyathā.
Odātanibhāsāni    tāni    abhibhuyya    jānāmi    passāmīti   evaṃsaññī
hoti idaṃ aṭṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ.
     [350] Aṭṭha vimokkhā rūpāni 1- passati yaṃ paṭhamo vimokkho.
     {350.1}   Ajjhattaṃarūpasaññī   eko   bahiddhārūpāni  passati  ayaṃ
dutiyo vimokkho.
     {350.2} Subhanteva adhimokkho 2- hoti ayaṃ tatiyo vimokkho.
     {350.3}  Sabbaso  rūpasaññānaṃ  samatikkamā  paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā
nānattasaññānaṃ   amanasikārā   ananto   ākāsoti   ākāsānañcāyatanaṃ
upasampajja viharati ayaṃ catuttho vimokkho.
     {350.4}    Sabbaso    ākāsānañcāyatanaṃ   samatikkamma   anantaṃ
viññāṇanti    viññāṇañcāyatanaṃ    upasampajja    viharati    ayaṃ   pañcamo
vimokkho.
     {350.5}   Sabbaso   viññāṇañcāyatanaṃ   samatikkamma  natthi  kiñcīti
ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati ayaṃ chaṭṭho vimokkho.
     {350.6}       Sabbaso       ākiñcaññāyatanaṃ      samatikkamma
nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati ayaṃ sattamo vimokkho.
     {350.7}     Sabbaso     nevasaññānāsaññāyatanaṃ     samatikkamma
saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati ayaṃ aṭṭhamo vimokkho.
     {350.8}  Ime  kho āvuso tena bhagavatā jānatā passatā arahatā
sammāsambuddhena    aṭṭha    dhammā    sammadakkhātā   tattha   sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ .pe. Atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
                  Saṅgītiyaaṭṭhakaṃ niṭṭhitaṃ 3-.
     [351]   Atthi   kho   āvuso   tena  bhagavatā  jānatā  passatā
@Footnote: 1 Ma. Yu. rūpī rūpāni. 2 Ma. Yu. adhimutto. 3 Ma. Yu. idaṃ na dissati.
Arahatā   sammāsambuddhena   nava  dhammā  sammadakkhātā  tattha  sabbeheva
saṅgāyitabbaṃ    .pe.    atthāya   hitāya   sukhāya   devamanussānaṃ  .
Katame  nava  .  nava  āghātavatthūni  anatthaṃ  me  acarīti āghātaṃ bandhati.
Anatthaṃ  me  caratīti  āghātaṃ  bandhati  .  anatthaṃ  me  carissatīti  āghātaṃ
bandhati   .   piyassa  me  manāpassa  anatthaṃ  acari  .  anatthaṃ  carati .
Anatthaṃ   carissatīti   āghātaṃ   bandhati   .   appiyassa   me  amanāpassa
atthaṃ acari. Atthaṃ carati. Atthaṃ carissatīti āghātaṃ bandhati.
     [352]  Nava  āghātapaṭivinayā  anatthaṃ  me  acarīti  1-  taṃ kutettha
labbhāti   āghātaṃ   paṭivineti   .   anatthaṃ   me   caratīti  taṃ  kutettha
labbhāti  āghātaṃ  paṭivineti  .  anatthaṃ  me  carissatīti  2-  taṃ  kutettha
labbhāti  āghātaṃ  paṭivineti  .  piyassa  me  manāpassa  anatthaṃ  acari .
Anatthaṃ   carati  .  anatthaṃ  carissatīti  2-  taṃ  kutettha  labbhāti  āghātaṃ
paṭivineti   .   appiyassa   me   amanāpassa   atthaṃ   acari   .  atthaṃ
carati. Atthaṃ carissatīti 2- taṃ kutettha labbhāti āghātaṃ paṭivineti.
     [353]    Nava   sattāvāsā   santāvuso   sattā   nānattakāyā
nānattasaññino   seyyathāpi   manussā   ekacce   ca  devā  ekacce
ca   vinipātikā   ayaṃ   paṭhamo   sattāvāso   .   santāvuso   sattā
nānattakāyā    ekattasaññino    seyyathāpi    devā    brahmakāyikā
paṭhamābhinibbattā   ayaṃ   dutiyo   sattāvāso   .   santāvuso   sattā
ekattakāyā    nānattasaññino   seyyathāpi   devā   ābhassarā   ayaṃ
@Footnote: 1 Ma. Yu. itisaddo na dissati .  2 Ma. itisaddo na dissati.
Tatiyo  sattāvāso  .  santāvuso  sattā  ekattakāyā  ekattasaññino
seyyathāpi  devā  subhakiṇhā  ayaṃ catuttho sattāvāso. Santāvuso sattā
asaññino   appaṭisaṃvedino   seyyathāpi   devā   asaññisattā  1-  ayaṃ
pañcamo   sattāvāso   .   santāvuso   sattā   sabbaso   rūpasaññānaṃ
samatikkamā    paṭighasaññānaṃ    atthaṅgamā    nānattasaññānaṃ   amanasikārā
ananto  ākāsoti  ākāsānañcāyatanūpagā  ayaṃ  chaṭṭho  sattāvāso .
Santāvuso   sattā   sabbaso   ākāsānañcāyatanaṃ   samatikkamma   anantaṃ
viññāṇanti    viññāṇañcāyatanūpagā    ayaṃ    sattamo   sattāvāso  .
Santāvuso   sattā   sabbaso  viññāṇañcāyatanaṃ  samatikkamma  natthi  kiñcīti
ākiñcaññāyatanūpagā   ayaṃ   aṭṭhamo  sattāvāso  .  santāvuso  sattā
sabbaso    ākiñcaññāyatanaṃ   samatikkamma   santametaṃ   paṇītametanti   2-
nevasaññānāsaññāyatanūpagā ayaṃ navamo sattāvāso.
     [354]    Nava   akkhaṇā   asamayā   brahmacariyavāsāya   idhāvuso
tathāgato   ca   loke   uppanno   hoti  arahaṃ  sammāsambuddho  dhammo
ca  desiyati  upasamiko  3-  parinibbāniko  sambodhagāmī  sugatappavedito.
Ayañca    puggalo    nirayaṃ   upapanno   hoti   ayaṃ   paṭhamo   akkhaṇo
asamayo   brahmacariyavāsāya   .   puna   caparaṃ   āvuso   tathāgato  ca
loke   uppanno   hoti   arahaṃ   sammāsambuddho   dhammo  ca  desiyati
upasamiko    parinibbāniko    sambodhagāmī   sugatappavedito   .   ayañca
@Footnote: 1 Ma. Yu. asaññasattā. 2 Ma. Yu. santametaṃ paṇītametanti na dissanti.
@3 Ma. Yu. sabbavāresu opasamiko.
Puggalo   tiracchānayoniṃ   upapanno   hoti   .pe.  pittivisayaṃ  upapanno
hoti   .pe.   asurakāyaṃ   upapanno   hoti   .pe.  aññataraṃ  dīghāyukaṃ
devanikāyaṃ   upapanno  hoti  .pe.  paccantimesu  janapadesu  paccājāto
hoti  milakkhakesu  1-  aviññātāresu  yattha  natthi  gati  bhikkhūnaṃ  bhikkhunīnaṃ
upāsakānaṃ   upāsikānaṃ   .   majjhimesu   janapadesu   paccājāto  hoti
so  ca  hoti  micchādiṭṭhiko  viparītadassano  natthi  dinnaṃ  natthi yiṭṭhaṃ natthi
hutaṃ   natthi  sukatadukkaṭānaṃ  kammānaṃ  phalavipāko  natthi  ayaṃ  loko  natthi
paro  loko  natthi  mātā  natthi  pitā  natthi  sattā  opapātikā natthi
loke    samaṇabrāhmaṇā   sammaggatā   sammāpaṭipannā   [2]-   imañca
lokaṃ  parañca  lokaṃ  sayaṃ  abhiññā  sacchikatvā  pavedentīti  .  majjhimesu
janapadesu  paccājāto  hoti  3-  duppañño  jaḷo  elamūgo  nappaṭibalo
subhāsitadubbhāsitānaṃ    atthamaññātuṃ    ayaṃ   aṭṭhamo   akkhaṇo   asamayo
brahmacariyavāsāya  .  puna  caparaṃ  āvuso  tathāgato ca loke na uppanno
hoti  arahaṃ  sammāsambuddho  dhammo  ca  na desiyati upasamiko parinibbāniko
sambodhagāmī   sugatappavedito   .   ayañca  puggalo  majjhimesu  janapadesu
paccājāto    hoti    3-    paññavā   ajaḷo   anelamūgo   paṭibalo
subhāsitadubbhāsitānamatthamaññātuṃ     ayaṃ     navamo    akkhaṇo    asamayo
brahmacariyavāsāya.
     [355]   Nava   anupubbavihārā  idhāvuso  bhikkhu  vivicceva  kāmehi
vivicca  akusalehi  dhammehi  savitakkaṃ  savicāraṃ  vivekajaṃ  pītisukhaṃ  paṭhamajjhānaṃ
@Footnote: 1 Ma. milakkhesu. Yu. milakkhusu. 2 Ma. Yu. ye. 3 Ma. Yu. hoti so ca hoti.
Upasampajja    viharati    vitakkavicārānaṃ   vūpasamā   ajjhattaṃ   sampasādanaṃ
cetaso   ekodibhāvaṃ   avitakkaṃ   avicāraṃ   samādhijaṃ  pītisukhaṃ  dutiyajjhānaṃ
upasampajja  viharati  pītiyā  ca  virāgā  upekkhako  ca  viharati  sato  ca
sampajāno   sukhañca   kāyena   paṭisaṃvedeti   yantaṃ   ariyā  ācikkhanti
upekkhako    satimā    sukhavihārīti    tatiyajjhānaṃ    upasampajja   viharati
sukhassa  ca  pahānā  dukkhassa  ca  pahānā  pubbe  va somanassadomanassānaṃ
atthaṅgamā   adukkhamasukhaṃ   upekkhāsatipārisuddhiṃ   catutthajjhānaṃ   upasampajja
viharati    sabbaso    rūpasaññānaṃ   samatikkamā   paṭighasaññānaṃ   atthaṅgamā
nānattasaññānaṃ   amanasikārā   ananto   ākāsoti   ākāsānañcāyatanaṃ
upasampajja   viharati   sabbaso   ākāsānañcāyatanaṃ   samatikkamma   anantaṃ
viññāṇanti      viññāṇañcāyatanaṃ     upasampajja     viharati     sabbaso
viññāṇañcāyatanaṃ     samatikkamma     natthi     kiñcīti    ākiñcaññāyatanaṃ
upasampajja      viharati     sabbaso     ākiñcaññāyatanaṃ     samatikkamma
nevasaññānāsaññāyatanaṃ        upasampajja        viharati       sabbaso
nevasaññānāsaññāyatanaṃ          samatikkamma         saññāvedayitanirodhaṃ
upasampajja viharati.
     [356]     Nava     anupubbanirodhā     paṭhamajjhānaṃ    samāpannassa
kāmasaññā    niruddhā   hoti   dutiyajjhānaṃ   samāpannassa   vitakkavicārā
niruddhā    honti    tatiyajjhānaṃ    samāpannassa   pīti   niruddhā   hoti
catutthajjhānaṃ     samāpannassa     assāsapassāsā     niruddhā    honti
Ākāsānañcāyatanaṃ     samāpannassa     rūpasaññā     niruddhā     hoti
viññāṇañcāyatanaṃ          samāpannassa         ākāsānañcāyatanasaññā
niruddhā    hoti    ākiñcaññāyatanaṃ    samāpannassa    viññāṇañcāyatana-
saññā     niruddhā     hoti    nevasaññānāsaññāyatanaṃ    samāpannassa
ākiñcaññāyatanasaññā       niruddhā      hoti      saññāvedayitanirodhaṃ
samāpannassa   saññā   ca   vedanā  ca  niruddhā  honti  .  ime  kho
āvuso   tena   bhagavatā   jānatā   passatā  arahatā  sammāsambuddhena
nava   dhammā   sammadakkhātā   tattha   sabbeheva   saṅgāyitabbaṃ   .pe.
Atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ. Navakānaṃ peyyālo ca.
                   Saṅgītiyanavakaṃ niṭṭhitaṃ 1-
     [357]   Atthi   kho   āvuso   tena  bhagavatā  jānatā  passatā
arahatā     sammāsambuddhena    dasa    dhammā    sammadakkhātā    tattha
sabbeheva     saṅgāyitabbaṃ     .pe.     atthāya    hitāya    sukhāya
devamanussānaṃ. Katame dasa.
     {357.1}  Dasa  nāthakaraṇā  dhammā  idhāvuso  bhikkhu  sīlavā  hoti
pātimokkhasaṃvarasaṃvuto     viharati     ācāragocarasampanno     anumattesu
vajjesu   bhayadassāvī  samādāya  sikkhati  sikkhāpadesu  .  yaṃpāvuso  bhikkhu
sīlavā    hoti    pātimokkhasaṃvarasaṃvuto    viharati   ācāragocarasampanno
anumattesu  vajjesu  bhayadassāvī  samādāya  sikkhati  sikkhāpadesu  ayaṃ  2-
dhammo nāthakaraṇo.
     {357.2} Puna caparaṃ āvuso bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye
@Footnote: 1 Ma. Yu. navakānaṃ peyyālo ca. saṅtītiyanavakaṃ niṭṭhitanti na dissanti.
@2 Ma. ayaṃpi Yu. ayampi.
Te     dhammā    ādikalyāṇā    majjhekalyāṇā    pariyosānakalyāṇā
sātthaṃ    sabyañjanaṃ    kevalaparipuṇṇaṃ    parisuddhaṃ   brahmacariyaṃ   abhivadanti
tathārūpāssa   dhammā   bahussutā   honti   dhatā   1-  vacasā  paricitā
manasānupekkhitā   diṭṭhiyā   suppaṭividdhā   .  yaṃpāvuso  bhikkhu  bahussuto
hoti .pe. Diṭṭhiyā suppaṭividdhā ayaṃpi dhammo nāthakaraṇo.
     {357.3}  Puna caparaṃ āvuso bhikkhu kalyāṇamitto hoti kalyāṇasahāyo
kalyāṇasampavaṅko  .  yaṃpāvuso  bhikkhu  kalyāṇamitto  hoti kalyāṇasahāyo
kalyāṇasampavaṅko ayaṃpi dhammo nāthakaraṇo.
     {357.4}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  suvaco hoti sovacassakaraṇehi
dhammehi   samannāgato   khamo   padakkhiṇaggāhī   anusāsaniṃ   .  yaṃpāvuso
bhikkhu   suvaco   hoti   sovacassakaraṇehi   dhammehi   samannāgato   khamo
padakkhiṇaggāhī anusāsaniṃ ayaṃpi dhammo nāthakaraṇo.
     {357.5}   Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  yāni  tāni  sabrahmacārīnaṃ
uccāvacāni   kiṃkaraṇīyāni   tattha   dakkho   hoti   analaso  tatrupāyāya
vīmaṃsāya  samannāgato  alaṃ  kātuṃ  alaṃ  saṃvidhātuṃ  .  yaṃpāvuso  bhikkhu yāni
tāni sabrahmacārīnaṃ .pe. Alaṃ saṃvidhātuṃ ayaṃpi dhammo nāthakaraṇo.
     {357.6}  Puna  caparaṃ  āvuso bhikkhu dhammakāmo hoti piyasamudāhāro
abhidhamme  abhivinaye  oḷārapāmojjo  2-  .  yaṃpāvuso bhikkhu dhammakāmo
hoti  piyasamudāhāro  abhidhamme  abhivinaye  oḷārapāmojjo  ayaṃpi dhammo
nāthakaraṇo.
     {357.7}  Puna  caparaṃ  āvuso  bhikkhu  santuṭṭho  hoti  itarītarehi
cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārehi.
@Footnote: 1 Ma. Yu. dhātā .  2 Yu. uḷārapāmujjo.
Yaṃpāvuso   bhikkhu   santuṭṭho   hoti   itarītarehi  cīvarapiṇḍapātasenāsana-
gilānapaccayabhesajjaparikkhārehi ayaṃpi dhammo nāthakaraṇo.
     {357.8}   Puna   caparaṃ   āvuso   bhikkhu   āraddhaviriyo  viharati
akusalānaṃ    dhammānaṃ    pahānāya    kusalānaṃ    dhammānaṃ    upasampadāya
thāmavā   daḷhaparakkamo   anikkhittadhuro   kusalesu  dhammesu  .  yaṃpāvuso
bhikkhu   āraddhaviriyo   viharati   akusalānaṃ   dhammānaṃ   pahānāya  kusalānaṃ
dhammānaṃ     upasampadāya     thāmavā     daḷhaparakkamo    anikkhittadhuro
kusalesu dhammesu ayaṃpi dhammo nāthakaraṇo.
     {357.9}  Puna caparaṃ āvuso bhikkhu satimā hoti paramena satinepakkena
samannāgato  cirakataṃpi  cirabhāsitaṃpi  saritā  anussaritā  .  yaṃpāvuso  bhikkhu
satimā   hoti   paramena  satinepakkena  samannāgato  cirakataṃpi  cirabhāsitaṃpi
saritā anussaritā ayaṃpi dhammo nāthakaraṇo.
     {357.10}  Puna  caparaṃ  āvuso bhikkhu paññavā hoti udayatthagāminiyā
paññāya   samannāgato   ariyāya  nibbedhikāya  sammādukkhakkhayagāminiyā .
Yaṃpāvuso   bhikkhu   paññavā  hoti  udayatthagāminiyā  paññāya  samannāgato
ariyāya nibbedhikāya sammādukkhakkhayagāminiyā ayaṃpi dhammo nāthakaraṇo.
     [358]   Dasa   kasiṇāyatanāni   paṭhavīkasiṇameko   sañjānāti   uddhaṃ
adho  tiriyaṃ  anvayaṃ  1-  appamāṇaṃ  .  āpokasiṇameko sañjānāti .pe.
Tejokasiṇameko    sañjānāti    .pe.    vāyokasiṇameko   sañjānāti
.pe.   nīlakasiṇameko   sañjānāti   .pe.   pītakasiṇameko   sañjānāti
@Footnote: 1 Ma. Yu. advayaṃ.
.pe.     Lohitakasiṇameko    sañjānāti    .pe.    odātakasiṇameko
sañjānāti      .pe.     ākāsakasiṇameko     sañjānāti     .pe.
Viññāṇakasiṇameko sañjānāti uddhaṃ adho tiriyaṃ anvayaṃ appamāṇaṃ.
     [359]   Dasa   akusalakammapathā  pāṇātipāto  adinnādānaṃ  kāmesu
micchācāro   musāvādo   pisuṇā   vācā  pharusā  vācā  samphappalāpo
abhijjhā byāpādo micchādiṭṭhi.
     [360]   Dasa   kusalakammapathā  pāṇātipātā  veramaṇī  adinnādānā
veramaṇī    kāmesu    micchācārā    veramaṇī    musāvādā    veramaṇī
pisuṇāya   vācāya   veramaṇī   pharusāya   vācāya  veramaṇī  samphappalāpā
veramaṇī anabhijjhā abyāpādo sammādiṭṭhi.
     [361]   Dasa   ariyavāsā  idhāvuso  bhikkhu  pañcaṅgavippahīno  hoti
chaḷaṅgasamannāgato    ekārakkho    caturāpasseno    panuṇṇapaccekasacco
samavayasaṭṭhesano    anāvilasaṅkappo   passaddhakāyasaṅkhāro   suvimuttacitto
suvimuttapañño  .  kathañcāvuso  bhikkhu  pañcaṅgavippahīno  hoti . Idhāvuso
bhikkhuno   kāmacchando   pahīno  hoti  byāpādo  pahīno  hoti  thīnamiddhaṃ
pahīnaṃ   hoti   uddhaccakukkuccaṃ   pahīnaṃ  hoti  vicikicchā  pahīnā  hoti .
Evaṃ  kho  āvuso  bhikkhu  pañcaṅgavippahīno  hoti  .  kathañcāvuso  bhikkhu
chaḷaṅgasamannāgato  hoti  .  idhāvuso  bhikkhu  cakkhunā  rūpaṃ  disvā  neva
sumano  hoti  na  dummano  upekkhako ca viharati sato sampajāno. Sotena
Saddaṃ  sutvā  .  ghānena  gandhaṃ  ghāyitvā  .  jivhāya  rasaṃ sāyitvā.
Kāyena   phoṭṭhabbaṃ   phusitvā   .  manasā  dhammaṃ  viññāya  neva  sumano
hoti   na   dummano  upekkhako  ca  viharati  sato  sampajāno  .  evaṃ
kho   āvuso   bhikkhu   chaḷaṅgasamannāgato   hoti  .  kathañcāvuso  bhikkhu
ekārakkho  hoti  .  idhāvuso  bhikkhu  satārakkhena  cetasā samannāgato
hoti. Evaṃ kho āvuso bhikkhu ekārakkho hoti.
     {361.1}  Kathañcāvuso  bhikkhu  caturāpasseno  hoti  .  idhāvuso
bhikkhu  saṅkhāyekaṃ  paṭisevati  saṅkhāyekaṃ  adhivāseti  saṅkhāyekaṃ parivajjeti
saṅkhāyekaṃ  vinodeti  .  evaṃ  kho  āvuso bhikkhu caturāpasseno hoti.
Kathañcāvuso   bhikkhu   panuṇṇapaccekasacco   hoti   .  idhāvuso  bhikkhuno
yāni     tāni     puthusamaṇabrāhmaṇānaṃ     puthupaccekasaccāni    sabbāni
tāni   1-   nuṇṇāni   honti   panuṇṇāni   cattāni   vantāni  muttāni
pahīnāni  paṭinissaṭṭhāni  .  evaṃ  kho  āvuso  bhikkhu  panuṇṇapaccekasacco
hoti  .  kathañcāvuso  bhikkhu  samavayasaṭṭhesano  hoti . Idhāvuso bhikkhuno
kāmesanā   pahīnā   hoti   bhavesanā   pahīnā   hoti  brahmacariyesanā
paṭinissaṭṭhā  2-  .  evaṃ  kho  āvuso  bhikkhu  samavayasaṭṭhesano hoti.
Kathañcāvuso   bhikkhu   anāvilasaṅkappo   hoti   .   idhāvuso   bhikkhuno
kāmasaṅkappo    pahīno    hoti    byāpādasaṅkappo    pahīno    hoti
vihiṃsāsaṅkappo    pahīno    hoti    .   evaṃ   kho   āvuso   bhikkhu
anāvilasaṅkappo   hoti   .   kathañcāvuso   bhikkhu   passaddhakāyasaṅkhāro
@Footnote: 1 Yu. sabbānissatāni .  2 Ma. Yu. paṭippassaddhā.
Hoti   .   idhāvuso   bhikkhu  sukhassa  ca  pahānā  dukkhassa  ca  pahānā
pubbe      va      somanassadomanassānaṃ     atthaṅgamā     adukkhamasukhaṃ
upekkhāsatipārisuddhiṃ    catutthajjhānaṃ    upasampajja    viharati   .   evaṃ
kho āvuso bhikkhu passaddhakāyasaṅkhāro hoti.
     {361.2}   Kathañcāvuso  bhikkhu  suvimuttacitto  hoti  .  idhāvuso
bhikkhuno  rāgā  cittaṃ  vimuttaṃ  hoti  dosā  cittaṃ  vimuttaṃ  hoti  mohā
cittaṃ  vimuttaṃ  hoti  .  evaṃ  kho  āvuso  bhikkhu  suvimuttacitto hoti.
Kathañcāvuso   bhikkhu   suvimuttapañño   hoti   .  idhāvuso  bhikkhu  rāgo
me    pahīno    ucchinnamūlo    tālāvatthukato   anabhāvaṅgato   āyatiṃ
anuppādadhammoti  pajānāti  doso  me  pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato
anabhāvaṅgato   āyatiṃ   anuppādadhammoti   pajānāti  moho  me  pahīno
ucchinnamūlo    tālāvatthukato   anabhāvaṅgato   āyatiṃ   anuppādadhammoti
pajānāti. Evaṃ kho āvuso bhikkhu suvimuttapañño hoti.
     [362]   Dasa   asekkhā   dhammā  asekkhā  sammādiṭṭhi  asekkho
sammāsaṅkappo    asekkhā    sammāvācā    asekkho   sammākammanto
asekkho     sammāājīvo     asekkho    sammāvāyāmo    asekkhā
sammāsati    asekkho    sammāsamādhi   asekkhaṃ   sammāñāṇaṃ   asekkhā
sammāvimutti   .   ime  kho  āvuso  tena  bhagavatā  jānatā  passatā
arahatā     sammāsambuddhena    dasa    dhammā    sammadakkhātā    tattha
sabbeheva   saṅgāyitabbaṃ   na   vivaditabbaṃ   yathayidaṃ   brahmacariyaṃ  addhaniyaṃ
Assa    ciraṭṭhitikaṃ   tadassa   bahujanahitāya   bahujanasukhāya   lokānukampāya
atthāya hitāya sukhāya devamanussānanti.
                  Saṅgītiyadasakaṃ niṭṭhitaṃ 1-.
     [363]  Athakho  bhagavā  uṭṭhahitvā  āyasmantaṃ  sārīputtaṃ āmantesi
sādhu   sādhu  sārīputta  sādhu  kho  tvaṃ  sārīputta  bhikkhūnaṃ  saṅgītipariyāyaṃ
abhāsīti   .   idamavoca   āyasmā   sārīputto   .  samanuñño  satthā
ahosi   .   attamanā   ca  te  bhikkhū  āyasmato  sārīputtassa  bhāsitaṃ
abhinandunti.
                 Saṅgītisuttaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ 2-.
                      -----------
@Footnote: 1 Ma. Yu. saṅgītiyadasakaṃ niṭṭhitanti na dissati .  2 Yu. saṅgītisuttantaṃ samattaṃ.



             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 11 page 222-287. https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_read.php?B=11&A=4742              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_read.php?B=11&A=4742              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=11&item=221&items=143              Compare with The MCU Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=11&siri=10              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=221              The Pali Atthakatha in Thai :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=6&A=4096              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=6&A=4096              Contents of The Tipitaka Volume 11 https://84000.org/tipitaka/read/?index_11 https://84000.org/tipitaka/english/?index_11

First LinkPrevious Linkแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ENGLISH letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]