พระไตรปิฏก เล่มที่ ๔๓  พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๑๐
ปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๔

ปัญหาวาร
             [๔๖๕] ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรม
ที่เป็นทั้งอุปาทานและอุปาทานสัมปยุตตธรรม โดยเหตุปัจจัย
             คือ เหตุทั้งหลายที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่อุปาทาน-
*ธรรมทั้งหลาย ที่เป็นสัมปยุตตธรรม โดยเหตุปัจจัย.
พึงถามถึงมูล
             เหตุทั้งหลายที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์
ทั้งหลาย โดยเหตุปัจจัย.
พึงถามถึงมูล
             เหตุทั้งหลายที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่สัมปยุตต-
*ขันธ์และอุปาทานธรรมทั้งหลาย โดยเหตุปัจจัย.
             ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็น
อุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม โดยเหตุปัจจัย
             คือ เหตุทั้งหลายที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่
สัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย โดยเหตุปัจจัย.
พึงถามถึงมูล
             เหตุทั้งหลายที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่อุปาทาน-
*ธรรมทั้งหลาย ที่เป็นสัมปยุตตธรรม โดยเหตุปัจจัย
พึงถามถึงมูล
             เหตุทั้งหลายที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่สัมปยุตต-
*ขันธ์ และอุปาทานธรรมทั้งหลาย โดยเหตุปัจจัย.
             ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม และธรรมที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ
แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทานและอุปาทานสัมปยุตตธรรม โดยเหตุ-
*ปัจจัย
             คือ เหตุทั้งหลายที่เป็นทั้งอุปาทานและอุปาทานสัมปยุตตธรรม และที่เป็นอุปาทาน-
*สัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่อุปาทานธรรมทั้งหลายที่เป็นสัมปยุตตธรรม
โดยเหตุปัจจัย.
พึงถามถึงมูล
             เหตุทั้งหลายที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม และที่เป็นอุปาทาน-
*สัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย โดยเหตุปัจจัย.
พึงถามถึงมูล
             เหตุทั้งหลายที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม และที่เป็นอุปาทาน-
*สัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์ และอุปาทานธรรมทั้งหลาย
โดยเหตุปัจจัย.
             [๔๖๖] ธรรมที่เป็นอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็น
ทั้งอุปาทานและอุปาทานสัมปยุตตธรรม โดยอารัมมณปัจจัย
             คือ เพราะปรารภอุปาทานธรรมทั้งหลาย อุปาทานธรรมทั้งหลายเกิดขึ้น.
พึงถามถึงมูล
             เพราะปรารภอุปาทานธรรมทั้งหลาย ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่
อุปาทานธรรม เกิดขึ้น.
พึงถามถึงมูล
             เพราะปรารภอุปาทานธรรมทั้งหลาย อุปาทานธรรมและสัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น.
             ธรรมที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็น
อุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม โดยอารัมมณปัจจัย
             คือ เพราะปรารภขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม ขันธ์
ทั้งหลายที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เกิดขึ้น พึงทำทั้ง ๓ นัย.
             ในปัจจัยสงเคราะห์ ก็พึงกระทำทั้ง ๓ นัย.
             [๔๖๗] ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็น
ทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม โดยอธิปติปัจจัย มี ๓ นัย.
             ธรรมที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็น
อุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม โดยเหตุปัจจัย
             มี ๒ อย่าง คือ อารัมมณาธิปติ สหชาตาธิปติ มีทั้ง ๓ นัย.
             พึงกระทำอธิปติปัจจัยทั้งสอง ทั้ง ๓ นัย. แม้อธิปติปัจจัยที่เป็นปัจจัยสงเคราะห์ ก็มี
๓ นัย.
             [๔๖๘] ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรม
ที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม โดยอนันตรปัจจัย
             คือ ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม ที่เกิดก่อนๆ เป็นปัจจัย
แก่อุปาทานธรรม ที่เกิดหลังๆ โดยอนันตรปัจจัย.
             หัวข้อปัจจัยทั้ง ๙ พึงกระทำอย่างนี้ อาวัชชนะก็ดี วุฏฐานะก็ดี ไม่มี.
             [๔๖๙] ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรม
ที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม โดยสมนันตรปัจจัยมี ๙ นัย.
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยสหชาตปัจจัย มี ๙ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยอัญญมัญญปัจจัย มี ๙ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยนิสสยปัจจัย มี ๙ นัย.
             [๔๗๐] ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็น
ทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม โดยอุปนิสสยปัจจัย ฯลฯ มี ๓ นัย.
             ธรรมที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นอุปาทาน-
*สัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม โดยอุปนิสสยปัจจัย
             มี ๓ อย่าง คือ อารัมมณูปนิสสยะ อนันตรูปนิสสยะ ปกตูปนิสสยะ
             ฯลฯ ที่เป็นปกตูปนิสสยะ ได้แก่ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่
อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม
โดยอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ นัย.
             แม้ในอุปนิสสยปัจจัยเป็นปัจจัยสงเคราะห์ ก็มี ๓ นัย.
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยอาเสวนปัจจัย มี ๙ นัย.
             [๔๗๑] ธรรมที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรม
ที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม โดยกัมมปัจจัย มี ๓ นัย.
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยอาหารปัจจัย        	มี ๓ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยอินทริยปัจจัย       	มี ๓ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยฌานปัจจัย       	มี ๓ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยมัคคปัจจัย        	มี ๙ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยสัมปยุตตปัจจัย     	มี ๙ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยอัตถิปัจจัย		มี ๙ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยนัตถิปัจจัย		มี ๙ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยวิคตปัจจัย		มี ๙ นัย
             ฯลฯ เป็นปัจจัย โดยอวิคตปัจจัย		มี ๙ นัย
             [๔๗๒] 	ในเหตุปัจจัย    	มีวาระ ๙
                          ในอารัมมณปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในอธิปติปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในอนันตรปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในสมนันตรปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในสหชาตปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในอัญญมัญญปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในนิสสยปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในอุปนิสสยปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในอาเสวนปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในกัมมปัจจัย   	มี  "  ๓
                          ในอาหารปัจจัย	มี  "  ๓
                          ในอินทริยปัจจัย	มี  "  ๓
                          ในฌานปัจจัย   	มี  "  ๓
                          ในมัคคปัจจัย   	มี  "  ๙
                          ในสัมปยุตตปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในอัตถิปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในนัตถิปัจจัย	มี  "  ๙
                          ในวิคตปัจจัย   	มีวาระ ๙
                          ในอวิคตปัจจัย	มี  "  ๙.
             [๔๗๓] ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็น
ทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม โดยอารัมมณปัจจัย เป็นปัจจัยโดยสหชาตปัจจัย
เป็นปัจจัยโดยอุปนิสสยปัจจัย.
             ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นอุปาทาน
สัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม โดยอารัมมณปัจจัย เป็นปัจจัยโดยสหชาตปัจจัย เป็น
ปัจจัยโดยอุปนิสสยปัจจัย.
             ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน และอุปาทานสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งอุปาทาน
และอุปาทานสัมปยุตตธรรม และธรรมที่เป็นอุปาทานสัมปยุตตะ แต่ไม่ใช่อุปาทานธรรม โดย
อารัมมณปัจจัย เป็นปัจจัยโดยสหชาตปัจจัย เป็นปัจจัยโดยอุปนิสสยปัจจัย.
             พึงกระทำหัวข้อปัจจัย ๙ อย่างนี้ ในมูลแห่งปัจจัยหนึ่งๆ มี ๓ นัย มีหัวข้อปัจจัย ๓.
             [๔๗๔] 	ในปัจจัยที่ไม่ใช่เหตุปัจจัย    	มีวาระ ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อารัมมณปัจจัย	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อธิปติปัจจัย	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยทั้งปวง		มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อวิคตปัจจัย	มี  "   ๙
             [๔๗๕] 	ในปัจจัยที่ไม่ใช่อารัมมณปัจจัยกับเหตุปัจจัย	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อธิปติปัจจัย	กับ ฯลฯ	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อนันตรปัจจัย	กับ ฯลฯ	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่สมนันตรปัจจัย	กับ ฯลฯ	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อุปนิสสยปัจจัย	กับ ฯลฯ	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยทั้งปวง		กับ ฯลฯ	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่มัคคปัจจัย	กับ ฯลฯ	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่สัมปยุตตปัจจัย	กับ ฯลฯ	มี  "   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่นัตถิปัจจัย	กับ ฯลฯ	มีวาระ ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่วิคตปัจจัย		มี "    ๙
             [๔๗๖] 	ในอารัมมณปัจจัย	กับปัจจัย
                          ที่ไม่ใช่เหตุปัจจัย    		มีวาระ ๙
                          ในอธิปติปัจจัย	กับ ฯลฯ	มี  "   ๙.
พึงกระทำอนุโลมมาติกา.
อุปาทานอุปาทานสัมปยุตตทุกะ จบ
-----------------------------------------------------

             เนื้อความพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓ บรรทัดที่ ๗๗๓๕-๗๘๗๐ หน้าที่  ๓๐๒ - ๓๐๘.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=43&A=7735&Z=7870&pagebreak=0
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/sutta_item.php?item=467&book=43
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=43&siri=56
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาบาลี อักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_read.php?B=43&A=5734
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_read.php?B=43&A=5734
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓
http://84000.org/tipitaka/read/?index_43