พระไตรปิฏก เล่มที่ ๔๓  พระอภิธรรมปิฎก เล่มที่ ๑๐
ปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๔

หน้าที่ ๑.
พระอภิธรรมปิฎก
เล่ม ๑๐
ปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๔
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
สารัมมณทุกะ
ปฏิจจวาร
             [๑] สารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม เกิดขึ้น ขันธ์ ๒ ฯลฯ ใน
ปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
             อนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ จิตตสมุฏฐานรูปทั้งหลาย อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม เกิดขึ้น ใน
ปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
             สารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม อาศัยอารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม เกิดขึ้น
ขันธ์ ๒ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
             อนารัมมณธรรม อาศัยอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ มหาภูตรูป ๑ ฯลฯ จิตตสมุฏฐานรูป กฏัตตารูปที่เป็นอุปาทารูป อาศัยมหาภูตรูป
ทั้งหลาย เกิดขึ้น
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒.
             สารัมมณธรรม อาศัยอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม อาศัยหทัยวัตถุ
             สารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม อาศัยอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม อาศัยหทัยวัตถุ กฏัตตารูป
อาศัยมหาภูตรูปทั้งหลาย
             สารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรมและหทัยวัตถุ
ขันธ์ ๒ ฯลฯ
             อนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
             คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม และมหาภูตรูปทั้งหลาย
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
             สารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม และหทัยวัตถุ
ขันธ์ ๒ ฯลฯ กฏัตตารูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม และมหาภูตรูปทั้งหลาย
             [๒] สารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม ขันธ์ ๒ ฯลฯ ปฏิสนธิ ฯลฯ.
             สารัมมณธรรม อาศัยอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย
             คือ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม อาศัยหทัยวัตถุ.
             สารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย
             คือ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม และหทัยวัตถุ
ขันธ์ ๒ ฯลฯ.
             [๓] 	ในเหตุปัจจัย    	มีวาระ ๑- ๙
                          ในอารัมมณปัจจัย	มี "      ๓
                          ในอธิปติปัจจัย	มี "      ๕
@๑. ฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๑, ๒ คำว่ามีวาระเป็นมีปัจจัย
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๓.
                          ในอนันตรปัจจัย	มีวาระ   ๓
                          ในสมนันตรปัจจัย	มี "     ๓
                          ในสหชาตปัจจัย	มี "     ๙
                          ในอัญญมัญญปัจจัย	มี "     ๖
                          ในนิสสยปัจจัย	มี "     ๙
                          ในอุปนิสสยปัจจัย	มี "     ๓
                          ในปุเรชาตปัจจัย	มี "     ๑
                          ในอาเสวนปัจจัย	มี "     ๑
                          ในกัมมปัจจัย   	มี "     ๙
                          ในวิปากปัจจัย	มี "     ๙
                          ในอาหารปัจจัย	มี "     ๙
                          ในอินทริยปัจจัย	มี "     ๙
                          ในฌานปัจจัย   	มี "     ๙
                          ในมัคคปัจจัย   	มี "     ๙
                          ในสัมปยุตตปัจจัย	มี "     ๓
                          ในวิปปยุตตปัจจัย	มี "     ๙
                          ในอัตถิปัจจัย	มี "     ๙
                          ในนัตถิปัจจัย	มี "     ๓
                          ในวิคตปัจจัย   	มี "     ๓
                          ในอวิคตปัจจัย	มี "     ๙
             [๔] สารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ ขันธ์ ๒ ฯลฯ
             ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ อาศัย
ขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๔.
             อนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ
อเหตุกปฏิสนธิ.
             สารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ขันธ์ ๓ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม ซึ่งเป็น
อเหตุกะ ขันธ์ ๒ ฯลฯ อเหตุกปฏิสนธิ.
             อนารัมมณธรรม อาศัยอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ มหาภูตรูป ๑ ฯลฯ ส่วนพวกอสัญญสัตว์ มหาภูตรูป ๑ ฯลฯ.
             สารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม อาศัยหทัยวัตถุ.
             สารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม อาศัยอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุ-
*ปัจจัย
             คือ ในอเหตุกะปฏิสนธิขณะ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม อาศัยหทัยวัตถุ
กฏัตตารูป อาศัยมหาภูตรูปทั้งหลาย.
             สารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม และหทัยวัตถุ
ขันธ์ ๒ ฯลฯ.
             อนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะเหตุ-
*ปัจจัย
             คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ และ
มหาภูตรูปทั้งหลาย อเหตุกปฏิสนธิขณะ.
             สารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น
ไม่ใช่เพราะเหตุปัจจัย
             คือ ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่เป็นสารัมมณธรรม และ
หทัยวัตถุ ขันธ์ ๒ ฯลฯ กฏัตตารูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม และมหาภูตรูป
ทั้งหลาย.
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๕.
             [๕] อนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะอารัมมณปัจจัย
             คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
             อนารัมมณธรรม อาศัยอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะอารัมมณปัจจัย
             คือ ตลอดจนถึงอสัญญสัตว์.
             อนารัมมณธรรม อาศัยสารัมมณธรรม และอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น ไม่ใช่เพราะ
อารัมมณปัจจัย
             คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสารัมมณธรรม และมหาภูตรูปทั้งหลาย
ปฏิสนธิ ฯลฯ.
             [๖] 	ในปัจจัยที่ไม่ใช่เหตุปัจจัย    	มีวาระ   ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อารัมมณปัจจัย	มี "     ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อธิปติปัจจัย	มี "     ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อนันตรปัจจัย	มี "     ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่สมนันตรปัจจัย	มี "     ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อัญญมัญญปัจจัย	มี "     ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อุปนิสสยปัจจัย	มี "     ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่ปุเรชาตปัจจัย	มี "     ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่ปัจฉาชาตปัจจัย	มี "     ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อาเสวนปัจจัย	มี "     ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่กัมมปัจจัย	มี "     ๒
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่วิปากปัจจัย	มี "     ๕
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อาหารปัจจัย	มี "     ๑
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อินทริยปัจจัย	มี "     ๑
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่ฌานปัจจัย	มี "     ๒
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่มัคคปัจจัย	มี "     ๙
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่สัมปยุตตปัจจัย	มี "     ๓
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๖.
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่วิปปยุตตปัจจัย	มีวาระ   ๒
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่นัตถิปัจจัย	มี "     ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่วิคตปัจจัย	มี "     ๓
             [๗] 	ในปัจจัยที่ไม่ใช่อารัมมณปัจจัย
                          กับเหตุปัจจัย		มี "     ๓
                          ในปัจจัยที่ไม่ใช่อธิปติปัจจัย
                          กับ ฯลฯ			มี "     ๙.
ฯลฯ
             [๘] 	ในอารัมมณปัจจัย
                          กับปัจจัยที่ไม่ใช่เหตุปัจจัย    	มี "     ๓
                          ในสหชาตปัจจัย กับ ฯลฯ    	มี "     ๙ ฯลฯ.
                          ในมัคคปัจจัย กับ ฯลฯ            	มี "     ๙
                          ในอวิคตปัจจัย กับ ฯลฯ          	มี "     ๙
สหชาตวาร เหมือนกับปฏิจจวาร

             เนื้อความพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓ บรรทัดที่ ๑-๑๓๓ หน้าที่  ๑ - ๖.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=43&A=1&Z=133&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/sutta_item.php?item=0&book=43&pagebreak=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=43&siri=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาบาลี อักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_read.php?B=43&A=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_read.php?B=43&A=1
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๓
http://84000.org/tipitaka/read/?index_43