๘. สมุคฺฆาตสารุปฺปสุตฺตวณฺณนา
[๓๐] อฏฺฐเม สพฺพมญฺญิตสมุคฺฆาตสารุปฺปนฺติ สพฺเพสํ ตณฺหามานทิฏฺฐิ-
มญฺญิตานํ สมุคฺฆาตาย อนุจฺฉวิกํ. อิธาติ อิมสฺมึ สาสเน. จกฺขุ ํ น มญฺญตีติ
จกฺขุ ํ อหนฺติ วา มมนฺติ วา ปโรติ วา ปรสฺสาติ วา น มญฺญติ. จกฺขุสฺมึ
น มญฺญตีติ อหํ จกฺขุสฺมึ, มม กิญฺจนปลิโพโธ จกฺขุสฺมึ, ปโร จกฺขุสฺมึ,
ปรสฺส กิญฺจนปลิโพโธ จกฺขุสฺมินฺติ น มญฺญติ. จกฺขุโต น มญฺญตีติ
อหํ จกฺขุโต นิคฺคโต, มม กิญฺจนปลิโพโธ จกฺขุโต นิคฺคโต, ปโร จกฺขุโต
นิคฺคโต, ปรสฺส กิญฺจนปลิโพโธ จกฺขุโต นิคฺคโตติ เอวมฺปิ น มญฺญติ,
ตณฺหามานทิฏฺฐิมญฺญนานํ เอกมฺปิ น อุปฺปาเทตีติ อตฺโถ. จกฺขุ ํ เมติ น
มญฺญตีติ มม จกฺขูติ น มญฺญติ, มมตฺตภูตํ ตณฺหามญฺญนํ น อุปฺปาเทตีติ
อตฺโถ. เสสํ อุตฺตานเมวาติ. อิมสฺมึ สุตฺเต จตุจตฺตาฬีสาย ฐาเนสุ ๑- อรหตฺตํ
ปาเปตฺวา วิปสฺสนา กถิตา.
๙. ปฐมสมุคฺฆาตสปฺปายสุตฺตวณฺณนา
[๓๑] นวเม สมุคฺฆาตสปฺปายาติ สมุคฺฆาตสฺส อุปการภูตา. ตโต ตํ
โหติ อญฺญถาติ ตโต ตํ อญฺเญนากาเรน โหติ. อญฺญถาภาวี ภวสตฺโต โลโก
ภวเมว อภินนฺทตีติ อญฺญถาภาวํ วิปริณามํ อุปคมเนน อญฺญถาภาวี หุตฺวาปิ
ภเวสุ สตฺโต ลคฺโค ลคิโต ปลิพุทฺโธ ๒- อยํ โลโก ภวํเยว อภินนฺทติ. ยาวตา
ภิกฺขเว ขนฺธธาตุอายตนนฺติ ภิกฺขเว ยตฺตกํ อิทํ ขนฺธา จ ธาตุโย จ
อายตนญฺจาติ ขนฺธธาตุอายตนํ. ตมฺปิ น มญฺญตีติ สพฺพมฺปิ น มญฺญตีติ เหฏฺฐา
คหิตเมว สงฺกฑฺฒิตฺวา ปุน ทสฺเสติ. อิมสฺมึ สุตฺเต อฏฺฐจตฺตาฬีสาย ฐาเนสุ ๓-
อรหตฺตํ ปาเปตฺวา วิปสฺสนา กถิตา.
@เชิงอรรถ: ๑ สี.,ก. จตุจตฺตาฬีสาธิกสเตสุ ฐาเนสุ ๒ สี.,ก. ลคฺคิโต ปลิโพโธ
@๓ สี.,ก. อฏฺฐจตฺตาฬีสาธิกสเตสุ ฐาเนสุ
เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๑๒.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=13&page=12&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=13&A=245&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=13&A=245&modeTY=2&pagebreak=1#p12