อรรถกถาเล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๗๙.

ทุกฺขสจฺจํ, นนฺทิราโค ธมฺมายตเนกเทโส กาโมโฆ ภโวโฆ สกฺกาเยกเทโสติ อิทํ สมุทยสจฺจํ, ปาริมตีรสงฺขาตํ นิพฺพานํ นิโรธสจฺจํ, อริยมคฺโค มคฺคสจฺจํ. ตตฺถ เทฺว สจฺจานิ วฏฺฏํ, เทฺว วิวฏฺฏํ, เทฺว โลกิยานิ, เทฺว โลกุตฺตรานีติ จตฺตาริ สจฺจานิ โสฬสหากาเรหิ สฏฺินยสหสฺเสหิ ^๑- วิภชิตฺวา ทสฺเสตพฺพานีติ. เทสนาปริโยสาเน วิปญฺจิตญฺู ปญฺจสตา ภิกฺขู อรหตฺเต ปติฏฺหึสุ. สุตฺตํ ปน ทุกฺขลกฺขณวเสน กถิตํ. ๒. รโถปมสุตฺตวณฺณนา [๒๓๙] ทุติเย สุขโสมนสฺสพหุโลติ กายิกสุขญฺเจว เจตสิกโสมนสฺสญฺจ พหุลํ อสฺสาติ สุขโสมนสฺสพหุโล. โยนิ จสฺส อารทฺธา โหตีติ การณํ จสฺส ปริปุณฺณํ โหติ. อาสวานํ ขยายาติ อิธ อาสวกฺขโยติ อรหตฺตมคฺโค อธิปฺเปโต, ตทตฺถายาติ อตฺโถ. โอธสฺตปโตโทติ รถมชฺเฌ ติริยํ ปิตปโตโท. เยนิจฺฉกนฺติ เยน ทิสาภาเคน อิจฺฉติ. ยทิจฺฉกนฺติ ยํ ยํ คมนํ อิจฺฉติ. สาเรยฺยาติ เปเสยฺย. ปจฺจาสาเรยฺยาติ ปฏิวินิวตฺเตยฺย. อารกฺขายาติ รกฺขนตฺถาย. สญฺมายาติ เวคนิคฺคหณตฺถาย. ทมายาติ นิพฺพิเสวนตฺถาย. อุปสมายาติ กิเลสูปสมตฺถาย. เอวเมว โขติ เอตฺถ ยถา อกุสลสฺส สารถิโน อทนฺเต สินฺธเว โยเชตฺวา วิสมมคฺเคน รถํ เปเสนฺตสฺส จกฺกานิปิ ภิชฺชนฺติ, อกฺโขปิ สินฺธวานํ จ ขุรา, อตฺตนาปิ อนยพฺยสนํ ปาปุณาติ, น จ อิจฺฉิติจฺฉิเตน คมเนน สาเรตุํ สกฺโกติ, เอวํ ฉสุ อินฺทฺริเยสุ อคุตฺตทฺวาโร ภิกฺขุ น อิจฺฉิติจฺฉิตํ สมณรตึ อนุภวิตุํ สกฺโกติ. ยถา ปน เฉโก ^๒- สารถิ ทนฺเต สินฺธเว โยเชตฺวา สเม ภูมิภาเค รถํ โอตาเรตฺวา รสฺมิโย คเหตฺวา สินฺธวานํ ขุเรสุ สตึ เปตฺวา ปโตทํ อาทาย นิพฺพิเสวเน กตฺวา เปเสนฺโต อิจฺฉิติจฺฉิเตน คมเนน @เชิงอรรถ: ^๑ ม. สทฺธึ นยสหสฺเสหิ ^๒ ม. ปรมจฺเฉโก

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้าที่ ๗๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=13&page=79&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=13&A=1706&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=13&A=1706&pagebreak=1#p79