อรรถกถาเล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๓๗๗.

โยชนสตสหสฺสานิ อนฺธการํ วิธมิตฺวา อาโลกํ ทสฺเสนฺติ, เอวํ มหานุภาวา. อาภา นานุโภนฺตีติ ปภา นปฺปโหนฺติ. เต กิร จกฺกวาฬปพฺพตสฺส เวมชฺเฌน จรนฺติ, จกฺกวาฬปพฺพตญฺจ อติกฺกมิตฺวา โลกนฺตรนิรยา. ตสฺมา เตสํ ตตฺถ อาภา นปฺปโหนฺติ. เยปิ ตตฺถ สตฺตาติ เยปิ ตสฺมึ โลกนฺตรมหานิรเย สตฺตา อุปฺปนฺนา. กึ ปน กมฺมํ กตฺวา ตตฺถ อุปฺปชฺชนฺตีติ? ภาริยํ ทารุณํ มาตาปิตูนํ ธมฺมิกสมณ- พฺราหฺมณานญฺจ อุปริ อปราธํ, อญฺญญฺจ ทิวเส ทิวเส ปาณวธาทิสาหสิกํ กมฺมํ กตฺวา อุปฺปชฺชนฺติ ตามฺพปณฺณิทีเป อภยโจรนาคโจราทโย วิย. เตสํ อตฺตภาโว ติคาวุติโก โหติ, วคฺคุลีนํ วิย ทีฆา นขา โหนฺติ. เต รุกฺเข วคฺคุลิโย วิย นเขหิ จกฺกวาฬปพฺพตปาเท ลคฺคนฺติ. ยทา สํสปฺปนฺตา อญฺญมญฺญสฺส หตฺถปาสํ คตา โหนฺติ, อถ "ภกฺโข โน ลทฺโธ"ติ มญฺญมานา ตตฺถ ธาวนฺตา ^๑- วิปริวตฺติตฺวา โลกสนฺธารเก อุทเก ปตนฺติ, วาเต ปหรนฺเตปิ มธุกผลานิ วิย ฉิชฺชิตฺวา อุทเก ปตนฺติ, ปติตมตฺตาว อจฺจนฺตขาเร อุทเก ปิฏฺฐปิณฺฑิ วิย วิลียนฺติ. อญฺเญปิ กิร โภ สนฺติ สตฺตาติ โภ ยถา มยํ มหาทุกขํ อนุภวาม, เอวํ อญฺเญปิ กิร สตฺตา อิทํ ทุกฺขํ อนุภวนตฺถาย อิธูปปนฺนาติ ตํทิวสํ ปสฺสนฺติ. อยํ ปน โอภาโส เอกยาคุปิวนมตฺตมฺปิ ^๒- น ติฏฺฐติ. ยาวตา นิทฺทายิตฺวา ปพุทฺโธ อารมฺมณํ วิภาเวติ, ตตฺตกํ กาลํ โหติ. ทีฆภาณกา ปน "อจฺฉราสงฺฆาตมตฺตเมว วิชฺชุโอภาโส วิย นิจฺฉริตฺวา กึ อิทนฺติ ภณนฺตานํเยว อนฺตรธายตี"ติ วทนฺติ. ๘. ทุติยตถาคตอจฺฉริยสุตฺตวณฺณนา [๑๒๘] อฏฺฐเม ตณฺหา ทิฏฺฐีหิ อลฺลียิตพฺพฏฺเฐน อาลโยติ ปญฺจกามคุณา, สกลเมว วา วฏฺฏํ, อารมนฺติ เอตฺถาติ อาราโม, อาลโย อาราโม เอติสฺสาติ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. พฺยาวฏา ^๒ ฉ.ม. เอกยาคุปานมตฺตมฺปิ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้าที่ ๓๗๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=15&page=377&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=15&A=8683&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=15&A=8683&modeTY=2&pagebreak=1#p377