อรรถกถาเล่มที่ ๒ หน้าที่ ๓๘๐.

อจิตฺตกํ ปณฺณตฺติวชฺชํ กายกมฺมํ วจีกมฺมํ ติจิตฺตํ ติเวทนนฺติ ฯ สํวิธานสิกฺขาปทํ สตฺตมํ ฯ {๑๘๘} อฏฺฐมสิกฺขาปเท ฯ สํวิธายาติ โลกสฺสาทมิตฺตสนฺถววเสน กีฬาปุเรกฺขารา สํวิทหิตฺวา ฯ อุทฺธคามินินฺติ อุทฺธํ นทิยา ปฏิโสตํ คจฺฉนฺตึ ฯ ยสฺมา ปน โย อุทฺธชวนโต อุชฺชวนิกาย นาวาย กีฬติ โส อุทฺธคามินึ อภิรุหตีติ วุจฺจติ ฯ เตนสฺส ปทภาชเน อตฺถเมว ทสฺเสตุ ํ อุชฺชวนิกายาติ วุตฺตํ ฯ อโธกามินินฺติ อโธ อนุโสตํ คจฺฉนฺตึ ฯ ยสฺมา ปน โย อโธชวนโต โอชวนิกาย นาวาย กีฬติ โส อโธคามินึ อภิรุหตีติ วุจฺจติ ฯ เตนสฺสาปิ ปทภาชเน อตฺถเมว ทสฺเสตุ ํ โอชวนิกายาติ วุตฺตํ ฯ ตตฺถ ยํ ติฏฺฐสมฺปฏิปาทนตฺถํ อุทฺธํ วา อโธ วา หรนฺติ เอตฺถ อนาปตฺติ ฯ ติริยนฺตรณายาติ อุปโยคตฺเถ นิสฺสกฺกวจนํ ฯ {๑๘๙} คามนฺตเร คามนฺตเรติ เอตฺถ ยสฺสา นทิยา เอกํ ตีรํ กุกฺกุฏสํปาตคาเมหิ นิรนฺตรํ เอกํ อคามกํ อรญฺญํ ตสฺสา สคามกตีรปสฺเสน คมนกาเล คามนฺตรคณนาย ปาจิตฺติยานิ ฯ อคามกตีรปสฺเสน คมนกาเล อฑฺฒโยชนคณนาย ฯ ยา ปน โยชนวิตฺถตา โหติ ตสฺสา มชฺเฌน คมเนปิ อฑฺฒโยชนคณนาย ปาจิตฺติยานิ เวทิตพฺพานิ ฯ อนาปตฺติ ติริยนฺตรณายาติ เอตฺถ น เกวลํ นทิยา โยปิ มหาติฏฺฐปฏฺฏนโต ตามฺพลิตฺตึ วา สุวณฺณภูมึ วา คจฺฉติ ตสฺสาปิ อนาปตฺติ ฯ สพฺพอฏฺฐกถาสุ หิ นทิยํเยว อาปตฺติ วิจาริตา น สมุทฺเท ฯ {๑๙๑} วิสํเกเตนาติ อิธาปิ กาลวิสํเกเตเนว อนาปตฺติ ฯ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๓๘๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=2&page=380&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=2&A=8009&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=2&A=8009&modeTY=2&pagebreak=1#p380