เอตญฺหิ ตุมฺเห ปฏิปนฺนา ทุกฺขสฺสนฺตํ กริสฺสถ;
อกฺขาโต โว ๑- มยา มคฺโค อญฺญาย สลฺลสตฺถนํ
ตุมฺเหหิ กิจฺจํ อาตปฺปํ, อกฺขาตาโร ตถาคตา,
ปฏิปนฺนา ปโมกฺขนฺติ ฌายิโน มารพนฺธนาติ.
ตตฺถ "มคฺคานฏฺฐงฺคิโกติ: ชงฺฆมคฺคาทโย วา โหนฺตุ
ทฺวาสฏฺฐิทิฏฺฐิคตมคฺคา วา, สพฺเพสํปิ มคฺคานํ สมฺมาทิฏฺฐิอาทีหิ
อฏฺฐหิ องฺเคหิ มิจฺฉาทิฏฺฐิอาทีนํ อฏฺฐนฺนํ ปหานกโร ๒- นิโรธมารมฺมณํ
กตฺวา จตูสุปิ สจฺเจสุ ทุกฺขปริชานนาทิกิจฺจํ สาธยมาโน อฏฺฐงฺคิโก
มคฺโค เสฏฺโฐ อุตฺตโม. สจฺจานํ จตุโร ปทาติ: "สจฺจํ ภเณ,
น กุชฺเฌยฺยาติ อาคตํ วจีสจฺจํ วา โหตุ "สจฺโจ พฺราหฺมโณ, สจฺโจ
ขตฺติโยติอาทิเภทํ สมฺมติสจฺจํ วา "อิทเมว สจฺจํ, โมฆมญฺญนฺติ ๓-
ทิฏฺฐิสจฺจํ วา "ทุกฺขํ อริยสจฺจนฺติอาทิเภทํ ปรมตฺถสจฺจํ วา,
สพฺเพสํปิ อิเมสํ สจฺจานํ ปริชานิตพฺพตฺเถน ปหาตพฺพตฺเถน
สจฺฉิกาตพฺพตฺเถน ภาเวตพฺพตฺเถน เอกปฺปฏิเวธนตฺเถน จ
ตถปฺปฏิเวธนตฺเถน จ "ทุกฺขํ อริยสจฺจนฺติอาทโย จตุโร ปทา เสฏฺฐา
นาม. วิราโค เสฏฺโฐ ธมฺมานนฺติ: "ยาวตา ภิกฺขเว ธมฺมา สงฺขตา
วา อสงฺขตา วา, วิราโค เตสํ [ธมฺมานํ] อคฺคมกฺขายตีติ ๔- วจนโต
สพฺพธมฺมานํ นิพฺพานสงฺขาโต วิราโค เสฏฺโฐ. ทิปทานญฺจ
จกฺขุมาติ: สพฺเพสํปิ เทวมนุสฺสาทิเภทานํ ทฺวิปทานํ ปญฺจหิ จกฺขูหิ
@เชิงอรรถ: ๑. สี. ยุ. เว. ๒. ม. สี. ยุ. ปหานํ กโรนฺโต.
@๓. องฺ. ทสก. ๒๔/๒๑๐. ๔. ขุ. อิติ. ๒๕/๒๙๘.
เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๔ หน้าที่ ๕๙.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=24&page=59&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=24&A=1174&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=24&A=1174&modeTY=2&pagebreak=1#p59