อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๑๖๔.

ทารกํ ภควนฺตํ ภิกฺขุสํฆญฺจ วนฺทาเปสิ. สตฺต เม วสฺสานีติ สตฺต เม สํวจฺฉรานิ, อจฺจนฺตสํโยควเสน เจตํ อุปโยควจนํ. โลหิตกุมฺภิยํ วุตฺถานีติ มาตุ กุจฺฉิยํ อตฺตโน คพฺภวาสทุกฺขํ สนฺธาย วทติ. อญฺานิปิ เอวรูปานิ สตฺต ปุตฺตานีติ "อญฺเปิ เอวรูเป สตฺต ปุตฺเต"ติ วตฺตพฺเพ ลิงฺควิปลฺลาสวเสน วุตฺตํ "เอวรูปานี"ติ. เอวํ สตฺต วสฺสานิ คพฺภธารณวเสน สตฺตาหํ มูฬฺหคพฺภตาย จ มหนฺตํ ทุกฺขํ ปาเปตฺวา อุปฺปชฺชนกปุตฺเตติ อตฺโถ. เอเตน มาตุคามานํ ปุตฺตโลลตาย ปุตฺตลาเภน ติตฺติ นตฺถีติ ทสฺเสติ. เอตมตฺถํ วิทิตฺวาติ เอตํ สตฺตทิวสาธิกานิ สตฺต สํวจฺฉรานิ คพฺภธารณาทิวเสน ปวตฺตํ มหนฺตํ ทุกฺขํ เอกปเท วิสริตฺวา ^๑- ปุตฺตโลลตาวเสน ตาย วุตฺตมตฺถํ วิทิตฺวา. อิมํ อุทานนฺติ อิมํ จิตฺตสุขปฺปมตฺโต วิย ปมตฺตปุคฺคเล อิฏฺากาเรน วญฺเจตฺวา ตณฺหาสิเนหสฺส มหานตฺถกรภาวทีปกํ ^๒- อุทานํ อุทาเนสิ. ตตฺถ อสาตนฺติ อมธุรํ อสุนฺทรํ อนิฏฺ. สาตรูเปนาติ อิฏฺสภาเวน. ปิยรูเปนาติ ปิยายิตพฺพภาเวน. สุขสฺส รูเปนาติ สุขสภาเวน. อิทํ วุตฺตํ โหติ:- ยสฺมา อสาตํ อปฺปิยํ ทุกฺขเมว สมานํ สกลมฺปิ วฏฺฏคตํ สงฺขารชาตํ อปฺปหีนวิปลฺลาสตฺตา อโยนิโสมนสิกาเรน อิฏฺ วิย ปิยํ วิย สุขํ วิย จ หุตฺวา อุปฏฺหมานํ สติวิปฺปวาเสน ปมตฺตปุคฺคลํ อติวตฺตติ อภิภวติ อชฺโฌตฺถรติ, ตสฺมา อิมมฺปิ สุปฺปวาสํ ปุนาปิ สตฺตกฺขตฺตุํ เอวรูปํ อสาตํ อปฺปิยํ ทุกฺขํ สาตาทิปติรูปเกน ทุกฺเขน ปุตฺตสงฺขาตเปมวตฺถุสุเขน ^๓- อชฺโฌตฺถรตีติ. อฏฺมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺิตา. ---------------- @เชิงอรรถ: ^๑ สี. วิทิตฺวา, ม. เอกนฺตมเทน วิสฺสริตฺวา @^๒ สี. ปหานาการานุภาวทีปกํ, ก. ปหานตฺถกรภาวทีปกํ ^๓ ก.... เปมวฏฺฏทุกฺเขน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๑๖๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=26&page=164&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=26&A=3671&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=26&A=3671&pagebreak=1#p164