อรรถกถาเล่มที่ ๓๐ หน้าที่ ๓๔๒.

สมงฺคีภูตํ, ลทฺธภิกฺขนฺติ อตฺโถ. เอวํ มหาเถโร เตน เทวปุตฺเตน อตฺตโน สุจริต- กมฺเม ปกาสิเต สปริวารสฺส ตสฺส ธมฺมํ เทเสตฺวา มนุสฺสโลกมาคโต ตํ ปวตฺตึ สมฺมา- สมฺพุทฺธสฺส กเถสิ, สตฺถา ตํ อฏฺุปฺปตฺตึ กตฺวา สมฺปตฺตมหาชนสฺส ธมฺมํ เทเสสิ, สา เทสนา มหาชนสฺส สาตฺถิกา อโหสีติ. ภิกฺขาทายกวิมานวณฺณนา นิฏฺิตา. ----------------- ๗๑. ๗. ยวปาลกวิมานวณฺณนา อุจฺจมิทํ มณิถูณํ วิมานนฺติ ยวปาลกวิมานํ. ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน. เตน สมเยน ราชคเห อญฺตโร ทุคฺคตทารโก ยวเขตฺตํ รกฺขติ. โส เอกทิวสํ ปาตราสตฺถาย กุมฺมาสํ ลภิตฺวา "เขตฺตํ คนฺตฺวา ภุญฺชิสฺสามี"ติ ตํ กุมฺมาสํ คเหตฺวา ยวเขตฺตํ คนฺตฺวา รุกฺขมูเล นิสีทิ. ตสฺมึ ขเณ อญฺตโร ขีณาสวตฺเถโร มคฺคปฺปฏิปนฺโน อุปกฏฺเ กาเล ตํ านํ ปตฺวา ยวปาลเกน นิสินฺนํ รุกฺขมูลํ อุปสงฺกมิ, ยวปาลโก เวลํ โอโลเกตฺวา "กจฺจิ ภนฺเต อาหาโร ลทฺโธ"ติ อาห, เถโร ตุณฺหี อโหสิ. โส อลทฺธภาวํ ^๑- ตฺวา "ภนฺเต อุปกฏฺา เวลา, ^๒- ปิณฺฑาย จริตฺวา ภุญฺชิตุํ น สกฺกา, มยฺหํ อนุกมฺปาย อิมํ กุมฺมาสํ ปริภุญฺชถา"ติ วตฺวา เถรสฺส ตํ กุมฺมาสํ อทาสิ. เถโร ตํ อนุกมฺปนฺโต ตสฺส ปสฺสนฺตสฺเสว ตํ ปริภุญฺชิตฺวา อนุโมทนํ วตฺวา ปกฺกามิ. โสปิ ทารโก "สุทินฺนํ วต มยา อีทิสสฺส กุมฺมาสทานํ ททนฺเตนา"ติ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา อปรภาเค กาลํ กตฺวา ตาวตึสภวเน วุตฺตนเยเนว วิมาเน นิพฺพตฺติ. ตํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลานตฺเถโร อิมาหิ คาถาหิ ปฏิปุจฺฉิ:- @เชิงอรรถ: ^๑ ก. อภุตฺตภาวํ ^๒ อิ. อุปกฏฺาย เวลาย, ม. อุปกฏฺเวลายํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้าที่ ๓๔๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=30&page=342&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=30&A=7214&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=30&A=7214&pagebreak=1#p342