อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๙๔.

ยญฺเน สนฺตุฏฺโติ "ยญฺ ยชิตฺวา สคฺคสุขํ อนุภวิสฺสามิ, อลเมตฺตาวตา"ติ ยญฺยชเนน สนฺตุฏฺโ นิฏฺิตกิจฺจสญฺี. กามธาตุปุรกฺขโตติ กามสุคตึ อารพฺภ อุปฺปนฺนตโณฺห ^๑- ยญฺยชเนน กามโลกํ ปุรกฺขตฺวา ิโต. โส เจ ยญฺโ ปาณาติปาต- ปฏิสํยุตฺโต โหติ, น เตน สุคตึ สกฺกา ลทฺธุํ. น หิ อกุสลสฺส อิฏฺโ กนฺโต วิปาโก นิพฺพตฺตติ. ยา ปน ตตฺถ ทานาทิกุสลเจตนา, ตาย สติ ปจฺจยสมวาเย สุคตึ คจฺเฉยฺย. ปจฺฉาติ ตาปสปพฺพชฺชาโต ปจฺฉา สตฺถุ โอวาเทน ตาปสลทฺธึ ปหาย จตุสจฺจกมฺมฏฺานานุโยคกาเล. สมูหนินฺติ วิปสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปตฺวา มคฺค- ปฏิปาฏิยา ราคญฺจ โทสญฺจ โมหญฺจ อนวเสสโต สมุคฺฆาเตสึ. ยสฺมา ปนายํ เถโร อริยมคฺเคน ราคาทโย สมูหนนฺโตเยว ฉฬภิญฺโ อโหสิ, ตสฺมา ตํ อตฺตโน ฉฬภิญฺภาวํ ทสฺเสนฺโต "ปุพฺเพนิวาสํ ชานามี"ติอาทิมาห. ตตฺถ ปุพฺเพนิวาสํ ชานามีติ อตฺตโน ปเรสญฺจ ปุพฺเพนิวาสํ อตีตาสุ ชาตีสุ นิพฺพตฺตกฺ- ขนฺเธ ขนฺธปฏิพทฺเธ จ ปุพฺเพนิวาสาเณน หตฺถตเล อามลกํ วิย ปจฺจกฺขโต ชานามิ พุชฺฌามิ. ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตนฺติ ทิพฺพจกฺขุาณํ วิโสธิตํ, ปกติจกฺขุนา อาปาถคตํ ปกติรูปํ วิย ทิพฺพํ มานุสมฺปิ ทูรํ ติโรฏฺิตํ อติสุขุมญฺจ รูปํ วิภาเวตุํ สมตฺถาณํ ภาวนาย มยา ^๒- วิสุทฺธํ กตฺวา ปฏิลทฺธนฺติ อตฺโถ. อิทฺธิมาติ อธิฏฺานิทฺธิวิกุพฺพนิทฺธิอาทีหิ อิทฺธีหิ อิทฺธิมา, อิทฺธิวิธาณลาภีติ อตฺโถ. สราคาทิเภทสฺส ปเรสํ จิตฺตสฺส ชานนโต ปรจิตฺตญฺู, เจโตปริยาณลาภีติ วุตฺตํ โหติ. ทิพฺพโสตญฺจ ปาปุณินฺติ ทิพฺพโสตาณญฺจ ปฏิลภึ. โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต, สพฺพสํโยชนกฺขโยติ โย สพฺเพสํ สํโยชนานํ ขยภูโต ขเยน วา ลทฺธพฺโพ, โส สทตฺโถ ปรมตฺโถ จ มยา อริยมคฺคาธิคเมน อธิคโตติ. เอวเมตาย คาถาย เถรสฺส อญฺาพฺยากรณํ อโหสีติ เวทิตพฺโพ. อุรุเวลกสฺสปตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺิตา. @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อุปฺปนฺนตณฺหาย ^๒ ม. ภาวนามยํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๙๔. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=33&page=94&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=2136&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=33&A=2136&pagebreak=1#p94