อรรถกถาเล่มที่ ๔ หน้าที่ ๒๕๐.

[๒๙๗] ปณีเตนาติ อุตฺตเมน. สหตฺถาติ สหตฺเถน. สนฺตปฺเปสีติ สุฏฺุ ตปฺเปสิ, ปริปุณฺณํ สุหิตํ ยาวทตฺถํ อกาสิ. สมฺปวาเรสีติ สุฏฺุ ปวาเรสิ, "อลํ อลนฺ"ติ หตฺถสญฺาย ปฏิกฺขิปาเปสิ. ภุตฺตาวินฺติ ภุตฺตวนฺตํ. โอนีตปตฺตปา- ณินฺติ ^๑- ปตฺตโต โอนีตปาณึ, อปนีตหตฺถนฺติ วุตฺตํ โหติ. โอณิตฺตปตฺตปาณินฺติปิ ปาโ. ตสฺสตฺโถ:- โอณิตฺตํ นานาภูตํ วินาภูตํ ปตฺตํ ปาณิโต อสฺสาติ โอณิตฺตปตฺตปาณิ, ตํ โอณิตฺตปตฺตปาณึ. หตฺเถ จ ปตฺตญฺจ โธวิตฺวา เอกมนฺเต ปตฺตํ นิกฺขิปิตฺวา นิสินฺนนฺติ อตฺโถ. เอกมนฺตํ นิสีทีติ ภควนฺตํ เอวํ ภูตํ ตฺวา เอกสฺมึ โอกาเส นิสีทีติ อตฺโถ. [๒๙๘] อนุปฺพฺพิกถนฺติ อนุปฏิปาฏิกถํ. อนุปุพฺพิกถา นาม ทานนฺตรํ สีลํ, สีลานนฺตรํ สคฺโค, สคฺคานนฺตรํ มคฺโคติ เอเตสํ อตฺถานํ ทีปนกถา. เตเนว "เสยฺถีทํ ทานกถนฺ"ติ อาทิมาห. โอการนฺติ อวการํ ลามกภาวํ. สามุกฺกํสิกาติ สามํ อุกฺกํสิกา, อตฺตนาเยว อุทฺธริตฺวา คหิตา, สยมฺภุาเณน ทิฏฺา อสาธารณา อญฺเสนฺติ อตฺโถ. กา ปน สาติ? อริยสจฺจเทสนา. เตเนวาห "ทุกฺขํ สมุทยํ นิโรธํ มคฺคนฺ"ติ. ธมฺมจกฺขุนฺติ อิธ ^๒- โสตาปตฺติมคฺโค อธิปฺเปโต, ตสฺส อุปฺปตฺติอาการทสฺสนตฺถํ "ยํกิญฺจิ สมุทยธมฺมํ, สพฺพนฺตํ นิโรธธมฺมนฺ"ติ อาห. ตญฺหิ นิโรธํ อารมฺมณํ กตฺวา กิจฺจวเสน เอวํ สพฺพสงฺขตํ ปฏิวิชฺฌนฺตํ อุปฺปชฺชติ. โปกฺขรสาติอุปาสกตฺตปฏิเวทนากถาวณฺณนา [๒๙๙] ทิฏฺโ อริยสจฺจธมฺโม เอเตนาติ ทิฏฺธมฺโม. เอส นโย เสสปเทสุปิ. ติณฺณา วิจิกิจฺฉา อเนนาติ ติณฺณวิจิกิจฺโฉ. วิคตา กถํกถา อสฺสาติ วิคตกถํกโถ. เวสารชฺชปฺปตฺโตติ วิสารทภาวํ ปตฺโต. กตฺถ? สตฺถุสาสเน. นาสฺส ปโร ปจฺจโย, น ปรสฺส สทฺธา ^๓- เอตฺถ วตฺตตีติ อปรปฺปจฺจโย. เสสํ สพฺพตฺถ ปุพฺเพ วุตฺตนยตฺตา อุตฺตานตฺถตฺตา จ ปากฏเมวาติ. อิติ สุมงฺคลวิสาสินิยา ทีฆนิกายฏฺกถาย อมฺพฏฺสุตฺตวณฺณนา นิฏิตา. ตติยํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. โอณิตฺตปตฺตปาณินฺติ ^๒ ฉ.ม. เอตฺถ ^๓ ฉ.ม., อิ. สทฺธาย

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๒๕๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=250&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=6559&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=6559&pagebreak=1#p250