อรรถกถาเล่มที่ ๔๗ ภาษาบาลี อักษรไทย
ปฏิสํ.อ.๑ (สทฺธมฺม.๑)
หน้าที่ ๒๕๖.

อุปฺปชฺชตีติ อตฺโถ. ฌายติ ฌาเปตีติ ยุคลตฺตา ปุริมปาโฐปิ สุนฺทรตโร. ฌาเปตีติ
จ ทหตีติ อตฺโถ. โส หิ สมาธิปจฺจนีกธมฺเม ทูรตรกรเณน ทหติ นาม.
เอสนาเนสนาทีนํ ปน อปฺปนาย สิทฺธตฺตา "เอสิตตฺตา เนสิตตฺตา"ติอาทีหิ
อปฺปนาสมาธิ วุตฺโต. สมํ ฌาตตฺตาติ สมํ ชลิตตฺตา สมํ ชาตตฺตาติปิ ปาโฐ.
อิติ อิเมสํ อฏฺฐนฺนํ ยุคลานํ วเสน โสฬส, ปุริมา จ นวาติ อิเม ปญฺจวีสติ
สมาธิสฺส สมาธิฏฺฐา.
     สโม จ หิโต จ สุโข จาติ สมาธีติ อิทํ ปน ปญฺจวีสติยา อากาเรหิ
สาธิตสฺส สมาธิสฺส อตฺถสาธนตฺถํ วุตฺตํ. ตตฺถ สโมติ สมสทฺทสฺส,
สํสทฺทสฺส วา อตฺโถ. โส หิ ปจฺจนีกกฺโขภวิสมวิรหิตตฺตา สโม. หิโตติ อธิสทฺทสฺส
อตฺโถ, อารมฺมเณ อาหิโต นิจฺจลภาวกรเณน ปติฏฺฐาปิโตติ อธิปฺปาโย. อุภเยน
สโม จ อาหิโต จาติ สมาธีติ วุตฺตํ โหติ. สุโขติ สนฺตฏฺเฐน สุโข. "ยายํ
ภนฺเต อทุกฺขมสุขา เวทนา, สนฺตสฺมึ เอสา ปณีเต สุเข วุตฺตา ภควตา"ติ ๑-
จ "อุเปกฺขา ปน สนฺตตฺตา, สุขมิจฺเจว ภาสิตา"ติ จ วุตฺตตฺตา เตน สนฺตตฺเถน
สุขสทฺเทน อุเปกฺขาสหคตสมาธิปิ คหิโต โหติ. อนิยาเมน หิ สพฺพสมาธโย อิธ
วุจฺจนฺติ. เตน จ สุขสทฺเทน อาหิตภาวสฺส การณํ วุตฺตํ โหติ. ยสฺมา สนฺโต
ตสฺมา เอการมฺมเณ อาหิโตติ อธิปฺปาโย เวทิตพฺโพติ.
                 สมาธิภาวนามยญาณนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                         --------------
@เชิงอรรถ: ๑ ม.ม. ๑๓/๘๘/๖๖


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๗ หน้าที่ ๒๕๖.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=47&page=256&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=47&A=5720&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=47&A=5720&modeTY=2&pagebreak=1#p256