อรรถกถาเล่มที่ ๕๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
สงฺคณี.อ. (อฏฺฐสาลินี)
หน้าที่ ๒๓๕.

จิตฺตุปฺปีฬนโก เนกฺขมฺมวิตกฺโก, ตสฺส ปาทปริมชฺชกปุริโส วิย อิมสฺสาปิ อารมฺมเณ
จิตฺตานุมชฺชโก ๑- วิจาโร, ตสฺส ตาลปณฺณวาตทายโก วิย อิมสฺสาปิ เจตโส
สีตลภาวทายิกา ปีติ.
     ตสฺส โสตานุคฺคหกโร คนฺธพฺพปุริโส วิย อิมสฺสาปิ จิตฺตานุคฺคาหกํ
โสมนสฺสํ, ตสฺส สยนุปคมเนน วิคตกิลมถสฺส โถกํ นิทฺทุปคมนํ วิย อิมสฺสาปิ
อุปจารชฺฌานสนฺนิสฺสเยน วิคตนีวรณกิลมถสฺส ปฐมชฺฌานุปคมนํ.
     อถสฺส นิทฺทายิตฺวา วุฏฺฐิตสฺส หตฺถปาทุปฺปีฬนาสหเนน หตฺถปาทุปฺปีฬกานํ
สนฺตชฺชนํ เตสญฺจ อปคมเนน ปุน โถกํ นิทฺทุปคมนํ วิย อิมสฺสาปิ ปฐมชฺฌานโต
วุฏฺฐิตสฺส จิตฺตุปฺปีฬนกวิตกฺกาสหเนน วิตกฺกโทสทสฺสนํ วิตกฺกปฺปหานา
จ ปุน อวิตกฺกวิจารมตฺตทุติยชฺฌานุปคมนํ.
     ตโต ตสฺส ปุนปฺปุนํ นิทฺทายิตฺวา วุฏฺฐิตสฺส ยถาวุตฺเตน กเมน
ปาทปริมชฺชนาทีนํ อสหเนน ปฏิปาฏิยา ปาทปริมชฺชกาทีนํ สนฺตชฺชนํ เตสํ เตสญฺจ
อปคมเนน ปุนปฺปุนํ โถกํ นิทฺทุปคมนํ วิย อิมสฺสาปิ ปุนปฺปุนํ ทุติยาทีหิ
ฌาเนหิ วุฏฺฐิตสฺส ยถาวุตฺตโทสานํ วิจาราทีนํ อสหเนน ปฏิปาฏิยา
วิจาราทิโทสทสฺสนํ เตสํ เตสญฺจ ปหานา ปุนปฺปุนํ อวิตกฺกาวิจารนิปฺปีติกปหีน-
โสมนสฺสชฺฌานุปคมนํ.
     ตสฺส ปน สยนา วุฏฺฐาย รญฺโญ สนฺติกํ คตสฺส อิสฺสริยปฺปตฺติ วิย
อิมสฺสาปิ ปญฺจมชฺฌานโต วุฏฺฐิตสฺส วิปสฺสนามคฺคํ อุปคตสฺส อรหตฺตปฺปตฺติ.
     ตสฺส ปตฺติสฺสริยสฺส พหุนฺนํ ชนานํ อวสฺสยภาโว วิย อิมสฺสาปิ
อรหตฺตปฺปตฺตสฺส พหุนฺนํ อวสฺสยภาโวปิ เวทิตพฺโพ. เอตฺตาวตา หิ เอส
อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ นาม โหตีติ.
                         ปญฺจกนโย นิฏฺฐิโต.
     เอตฺตาวตา จตุกฺกปญฺจกนยทฺวยเภโท สุทฺธิกนวโก นาม ปกาสิโต โหติ.
อตฺถโต ปเนส ปญฺจกนเย จตุกฺกนยสฺส ปวิฏฺฐตฺตา ฌานปญฺจโกเอวาติ เวทิตพฺโพ.
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. จิตฺตานุมชฺชนโก


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๓ หน้าที่ ๒๓๕.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=53&page=235&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=53&A=5885&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=53&A=5885&modeTY=2&pagebreak=1#p235