Yasmā pana catassopetā bhāvetukāmena paṭhamaṃ hitākārappavattivasena
sattesu paṭipajjitabbaṃ, hitākārappavattilakkhaṇā ca mettā, tato evaṃ
patthitahitānaṃ sattānaṃ dukkhābhibhavaṃ disvā vā sutvā vā sambhāvetvā vā
dukkhāpanayanākārappavattivasena, dukkhāpanayanākārappavattilakkhaṇā ca karuṇā. Athevaṃ
patthitahitānaṃ patthitadukkhāpagamānañca tesaṃ sampattiṃ disvā sampattipamodanavasena,
pamodanalakkhaṇā ca muditā. Tato paraṃ pana 1- kattabbābhāvato ajjhupekkhakatāsaṅkhātena
majjhattākārena paṭipajjitabbaṃ, majjhattākārappavattilakkhaṇā ca
upekkhā. Tasmā ito hitādiākāravasā panāsaṃ paṭhamaṃ mettā vuttā, atha
"karuṇā muditā upekkhā"ti ayaṃ kamo veditabbo.
Yasmā pana sabbāpetā appamāṇe gocare pavattanti, tasmā "appamaññā"ti
vuccanti. Appamāṇā hi sattā etāsaṃ gocarabhūtā, ekasattassāpi ca ettake
padese mettādayo bhāvetabbāti evaṃ pamāṇaṃ aggahetvā sakalapharaṇavaseneva
pavattāti. Tena vuttaṃ:-
"visuddhimaggādivasā catasso
hitādiākāravasā panāsaṃ
kamo pavattanti ca appamāṇe
tā gocare yena tadappamaññā"ti.
Evaṃ appamāṇagocaratāya ekalakkhaṇāsu cāpi etāsu purimā tisso
tikacatukkajjhānikāva honti. Kasmā? somanassāvippayogato. Kasmā panāsaṃ
somanassena avippayogoti? domanassasamuṭṭhitānaṃ byāpādādīnaṃ nissaraṇattā.
Pacchimā pana avasesaekajjhānikāva. Kasmā? upekkhāvedanāsampayogato.
Na hi sattesu majjhattākārappavattā brahmavihārupekkhā upekkhāvedanaṃ vinā
pavattatīti. 2-
Brahmavihārakathā niṭṭhitā.
-------------
@Footnote: 1 Ma. puna 2 cha.Ma. vattatīti
The Pali Atthakatha in Roman Character Volume 53 Page 251.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=53&page=251&pages=1&edition=roman
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_rm.php?B=53&A=6283&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/rm_line.php?B=53&A=6283&pagebreak=1#p251
