นิพฺพตฺติตาติ อยํ เวทนา มโนสมฺผสฺสปจฺจยา นาม ชาตา. เอวํ ภาวนาวเสน
ลพฺภนฺติ. ยา ปเนตา สพฺเพสมฺปิ จตุวีสติวิธาทีนํ วารานํ ปริโยสาเนสุ
จกฺขุสมฺผสฺสชาเวทนา ฯเปฯ มโนสมฺผสฺสชา เวทนาติ ฉ ฉ เวทนา วุตฺตา,
ตา สมฺปยุตฺตปจฺจยวเสน วุตฺตาติ.
อยํ เวทนากฺขนฺธนิทฺเทโส.
สญฺญากฺขนฺธาทโยปิ อิมินา อุปาเยน เวทิตพฺพา. เกวลํ หิ สญฺญากฺขนฺธนิทฺเทเส
ติเกสุ เวทนาตฺติกปีติตฺติกาปิ ลพฺภนฺติ, ทุเกสุปิ ๑- สุขสหคตทุกาทโยปิ.
สงฺขารกฺขนฺธนิทฺเทเส ผสฺสสฺสาปิ สงฺขารกฺขนฺธปริยาปนฺนตฺตา ผสฺสสมฺปยุตฺโตติ
อวตฺวา จิตฺตสมฺปยุตฺโตติ วุตฺตํ, ทุเกสุ เจตฺถ เหตุทุกาทโยปิ ลพฺภนฺติ. ติกา
สญฺญากฺขนฺธสทิสาเอว. วิญฺญาณกฺขนฺธนิทฺเทเส จกฺขุสมฺผสฺสชาทิภาวํ อวตฺวา
จกฺขุวิญฺญาณนฺติอาทิ วุตฺตํ. น หิ สกฺกา วิญฺญาณํ มโนสมฺผสฺสชนฺติ นิทฺทิสิตุ ํ.
เสสเมตฺถ สญฺญากฺขนฺเธ วุตฺตสทิสเมว. อิเมสํ ปน ติณฺณมฺปิ ขนฺธานํ นิทฺเทเสเยว
เวทนากฺขนฺธนิทฺเทสโต อติเรกา ติกทุกา ลทฺธา. เตสํ วเสน วารปฺปเภโท
เวทิตพฺโพติ.
อภิธมฺมภาชนียวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
------------
๓. ปญฺหาปุจฺฉกวณฺณนา
[๑๕๐] อิทานิ ปญฺหาปุจฺฉกํ โหติ. ตตฺถ ปญฺหาปุจฺฉเน "ปญฺจนฺนํ
ขนฺธานํ กติ กุสลา กติ อกสุลา กติ อพฺยากตา"ติอาทินา นเยน ยํ ลพฺภติ,
ยญฺจ น ลพฺภติ, ตํ สพฺพํ ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชเน "รูปกฺขนฺโธ อพฺยากโต"ติอาทินา
นเยน ยํ ลพฺภติ, ตเทว อุทฺธฏนฺติ เวทิตพฺพํ. ยตฺถ ยตฺถ จ "เอโก
ขนฺโธ"ติ วา "เทฺว ขนฺธา"ติ วา ปริจฺเฉทํ อกตฺวา "สิยา อุปฺปนฺนา สิยา
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. ทุเกสุ จ
เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๔ หน้าที่ ๔๗.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=54&page=47&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=54&A=1076&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=54&A=1076&modeTY=2&pagebreak=1#p47