อรรถกถาเล่มที่ ๕๔ หน้าที่ ๕๕๘.

[๙๗๐] มิจฺฉตฺเตสุ มิจฺฉาญาณนฺติ ปาปกิริยาสุ อุปายจินฺตาวเสน ปาปํ กตฺวา "สุกตํ มยา"ติ ปจฺจเวกฺขณากาเรน อุปฺปนฺโน โมโห. มิจฺฉาวิมุตฺตีติ อวิมุตฺตสฺเสว สโต วิมุตฺติสญฺญิตา. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ. ทสกนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ----------- ตณฺหาวิจริตนิทฺเทสวณฺณนา [๙๗๓] ตณฺหาวิจริตนิทฺเทเส ตณฺหาวิจริตานีติ ตณฺหาสมุทาจารา ตณฺหาปวตฺติโย. อชฺฌตฺติกสฺส อุปาทายาติ อชฺฌตฺติกํ ขนฺธปญฺจกํ อุปาทาย. อิทญฺหิ อุปโยคตฺเถ สามิวจนํ. อสฺมีติ โหตีติ ยเทตํ อชฺฌตฺตํ ขนฺธปญฺจกํ อุปาทาย ตณฺหามานทิฏฺฐิวเสน สมูหคาหโต อสฺมีติ โหติ, ตสฺมึ สตีติ อตฺโถ. อิตฺถสฺมีติ โหตีติอาทีสุ ปน เอวํ สมูหโต อหนฺติ คหเณ สติ ตโต อนุปนิธาย จ อุปนิธาย จาติ ทฺวิธา คหณํ โหติ. ตตฺถ อนุปนิธายาติ อญฺญํ อาการํ อนุปคมฺม สกภาวเมว อารมฺมณํ กตฺวา อิตฺถสฺมีติ โหติ, ขตฺติยาทีสุ "อิทํ ปกาโร อหนฺ"ติ เอวํ ตณฺหามานทิฏฺฐิวเสเนว โหตีติ อตฺโถ. อิทํ ตาว อนุปนิธาย คหณํ, อุปนิธาย คหณํ ปน ทุวิธํ โหติ สมโต จ อสมโต จ, ตํ ทสฺเสตุํ เอวสฺมีติ จ อญฺญถาสฺมีติ จ วุตฺตํ. ตตฺถ เอวสฺมีติ อิทํ สมโต อุปนิธาย คหณํ. ยถา อยํ ขตฺติโย, ยถา อยํ พฺราหฺมโณ, เอวํ อหมฺปีติ อตฺโถ. อญฺญถาสฺมีติ อิทํ ปน อสมโต คหณํ, ยถายํ ขตฺติโย, ยถายํ พฺราหฺมโณ, ตโต อญฺญถา อหํ หีโน วา อธิโก วาติ อตฺโถ. อิมานิ ตาว ปจฺจุปฺปนฺนวเสน จตฺตาริ ตณฺหาวิจริตานิ วุตฺตานิ. ^๑- ภวิสฺสนฺติอาทีนิ ปน จตฺตาริ อนาคตวเสน วุตฺตานิ. เตสํ ปุริมจตุกฺเก วุตฺตนเยเนว อตฺโถ เวทิตพฺโพ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๔ หน้าที่ ๕๕๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=54&page=558&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=54&A=13100&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=54&A=13100&modeTY=2&pagebreak=1#p558