อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๑๒.

ยาปิ เตหิ อสงฺคหิตา เทฺว ธาตุโย, ตา รูปธาตุธมฺมธาตุวชฺชาหิ ^๑- นวหิ โอฬาริกธาตูหิ สตฺตหิ จ วิญฺาณธาตูหีติ โสฬสหิ อสงฺคหิตาติ เวทิตพฺพา. [๑๗๗] สตฺตมปเญฺห ทฺวีหายตเนหีติ รูปายตนมนายตเนหิ. อฏฺหิ ธาตูหีติ รูปธาตุยา สทฺธึ สตฺตหิ วิญฺาณธาตูหิ. [๑๗๘] อฏฺมปเญฺห เอกาทสหายตเนหีติ สปฺปฏิฆธมฺเม สนฺธาย ธมฺมายตนวชฺเชหิ, อุปาทาธมฺเม สนฺธาย โผฏฺพฺพายตนวชฺเชหิ. ธาตูสุปิ เอเสว นโย. อตฺถโยชนา ปเนตฺถ เหฏฺา วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพาติ. สงฺคหิเตนอสงฺคหิตปทวณฺณนา นิฏฺิตา. -------------- ๓. ตติยนย อสงฺคหิเตนสงฺคหิตปทวณฺณนา [๑๗๙] อิทานิ อสงฺคหิเตนสงฺคหิตปทํ ภาเชตุํ เวทนากฺขนฺเธนาติอาทิ อารทฺธํ. ตตฺริทํ ลกฺขณํ:- อิมสฺมึ หิ วาเร ยํ ขนฺธปเทน อสงฺคหิตํ หุตฺวา อายตนธาตุปเทหิ สงฺคหิตํ, ตสฺส ขนฺธาทีหิ สงฺคหํ ปุจฺฉิตฺวา วิสฺสชฺชนํ กตํ. ตมฺปน รูปกฺขนฺธวิญฺาณกฺขนฺธจกฺขฺวายตนาทีสุ น ยุชฺชติ. รูปกฺขนฺเธน หิ จตฺตาโร ขนฺธา ขนฺธสงฺคเหน อสงฺคหิตา. เตสุ เตน เอกธมฺโมปิ อายตน- ธาตุสงฺคเหน สงฺคหิโต นาม นตฺถิ. นนุ จ เวทนาทโย ธมฺมายตเนน สงฺคหิตาติ. สงฺคหิตา. น ปน รูปกฺขนฺโธว ธมฺมายตนํ. รูปกฺขนฺธโต หิ สุขุมรูปมตฺตํ ธมฺมายตนํ ภชติ, ตสฺมา เย ธมฺมา ^๒- ธมฺมายตเนน สงฺคหิตา, น เต รูปกฺขนฺเธน สงฺคหิตา นาม. วิญฺาณกฺขนฺเธนปิ อิตเร จตฺตาโร ขนฺธา อสงฺคหิตา. เตสุ เตน เอโกปิ อายตนธาตุสงฺคเหน สงฺคหิโต นาม @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. รูปธาตุวชฺชาหิ ^๒ ฉ.ม. อยํ ปาโ น ทิสฺสติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๑๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=12&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=230&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=230&pagebreak=1#p12