อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๕๖๓.

ทสฺสนตฺติเก ทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ราโค อุปฺปชฺชตีติอาทีสุ ทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ปุถุชฺชนสฺส อุปฺปชฺชติ, ภาวนาย ปหาตพฺโพ โสตาปนฺนสฺสาปีติ เอวํ อุปริมสฺส อุปริมสฺส เหฏฺฐิมา เหฏฺฐิมา นุปฺปชฺชนฺตีติ เวทิตพฺพา. ทสฺสเนน ปหาตพฺโพ ธมฺโม ภาวนาย ปหาตพฺพสฺส ธมฺมสฺส เอเกนปิ ปจฺจเยน ปจฺจโย น โหติ. เสสเมตฺถ ปาลึ อนุคนฺตฺวา กุสลตฺติเก วุตฺตลกฺขณวเสเนว เวทิตพฺพํ. ทสฺสเนนปหาตพฺพเหตุกตฺติเก ทสฺสเนนปหาตพฺพเหตุกาทีนํ วิภาโค อฏฺฐกถากณฺเฑ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺโพ. วิจิกิจฺฉุทฺธจฺจสหคโต โมโห อเหตุกตฺตา ตติยราสึ ^๑- ปวิฏฺโฐ. เอวเมตฺถ เยสํ ทสฺสนภาวนาหิ ปหาตพฺโพ เหตุ อตฺถิ, เต ปหาตพฺพเหตุกา. เยสํ โส นตฺถิ, เต เนวทสฺสเนนนภาวนายปหาตพฺพเหตุกาติ อิมํ ปหาตพฺพเหตุกนปหาตพฺพเหตุกวิภาคํ ^๒- ญตฺวา เสสํ ทสฺสเนนปหาตพฺพตฺติเก เจว กุสลตฺติเก จ ทสฺสิตลกฺขณานุสาเรเนว เวทิตพฺพํ. อาจยคามิตฺติเก ปฏิจฺจวารสํสฏฺฐวาเรสุ อนุโลมํ กุสลตฺติกสทิสเมว. เสสํ วิสฺสชฺชนโต คณนโต จ ยถาปาลิเมว นิยฺยาติ. เสกฺขตฺติเก อเสกฺโข ธมฺโม เสกฺขสฺส ธมฺมสฺส น เกนจิ ปจฺจเยน ปจฺจโย, เสกฺโข อเสกฺขสฺส อนนฺตรปกตูปนิสฺสโย ปน โหติ. เสสเมตฺถ ยถาปาลิเมว นิยฺยาติ, ตถา ปริตฺตตฺติเก. ปริตฺตารมฺมณตฺติเก อปฺปมาณารมฺมณา เจตนาติ เสกฺขานํ โคตฺรภูเจตนา, ปจฺจเวกฺขณเจตนาติปิ วตฺตุ ํ วฏฺฏติ. วิปากานํ ปริตฺตารมฺมณานนฺติ ปฏิสนฺธิยํ กมฺมํ อารมฺมณํ กตฺวา, ปวตฺเต จกฺขุวิญฺญาณาทิวเสน รูปาทิอารมฺมณํ ตทารมฺมณ- วเสน ชวเนน คหิตปริตฺตารมฺมณญฺจ อารมฺมณํ กตฺวา อุปฺปนฺนานํ. เย ปน "โคตฺรภูจิตฺเตน นตฺถิ ปฏิสนฺธี"ติ วทนฺติ, เต อิมินา สุตฺเตน ปฏิเสเธตพฺพา. เสสเมตฺถ ปาลินเยเนว เวทิตพฺพํ. หีนตฺติโก สงฺกิลิฏฺฐตฺติกสทิโส. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ตติยปเท ^๒ ฉ.ม. ปหาตพฺพเหตุกวิภาคํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๕๖๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=563&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=12719&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=12719&modeTY=2&pagebreak=1#p563