[๘๑๐] เยน สลฺเลน โอติณฺโณ ทิสา สพฺพา วิธาวตีติ
ราคสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต
สมนฺนาคโต กาเยน ทุจฺจริตํ จรติ วาจาย ทุจฺจริตํ จรติ มนสา
ทุจฺจริตํ จรติ ปาณมฺปิ หนติ อทินฺนมฺปิ อาทิยติ สนฺธิมฺปิ
ฉินฺทติ นิลฺโลปมฺปิ หรติ เอกาคาริกมฺปิ กโรติ ปริปนฺเถปิ
ติฏฺฐติ ปรทารมฺปิ คจฺฉติ มุสาปิ ภณติ ฯ เอวมฺปิ ราคสลฺเลน
โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต สมนฺนาคโต
ธาวติ วิธาวติ สนฺธาวติ สํสรติ ฯ
{๘๑๐.๑} อถวา ราคสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต
สโมหิโต สมนฺนาคโต โภเค ปริเยสนฺโต นาวาย มหาสมุทฺทํ
ปกฺขนฺทติ สีตสฺส ปุรกฺขโต อุณฺหสฺส ปุรกฺขโต ฑํสมกสวาตาตป-
สิรึสปสมฺผสฺเสหิ ริสฺสมาโน ๑- ขุปฺปิปาสาย ปีฬิยมาโน ๒-
คุมฺพํ ๓- คจฺฉติ ตกฺโกลํ คจฺฉติ ตกฺกสิลํ คจฺฉติ กาลมุขํ คจฺฉติ
มรณปารํ ๔- คจฺฉติ เวสุงฺคํ คจฺฉติ เวราปถํ คจฺฉติ ชวํ คจฺฉติ
ตมฺพลิงฺคํ ๕- คจฺฉติ วงฺกํ คจฺฉติ เอฬวทฺธนํ ๖- คจฺฉติ สุวณฺณกูฏํ
คจฺฉติ สุวณฺณภูมึ คจฺฉติ ตมฺพปณฺณึ คจฺฉติ สุปฺปารํ ๗- คจฺฉติ
ภรุกํ ๘- คจฺฉติ สุรทฺธํ ๙- คจฺฉติ องฺคเณกํ ๑๐- คจฺฉติ คงฺคณํ ๑๑-
คจฺฉติ ปรมคงฺคณํ ๑๒- คจฺฉติ โยนํ คจฺฉติ [๑๓]- ปินกํ ๑๔- คจฺฉติ
อลฺลสณฺฑํ ๑๕- คจฺฉติ มรุกนฺตารํ คจฺฉติ ชณฺณุปถํ คจฺฉติ อชปถํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ปีฬิยมาโน ฯ ๒ โป. ม. ยุ. มิยฺยมาโน ฯ ๓ ม. ติคุมฺพํ ฯ ๔ ม. ปุรปูรํ ฯ
@๕ ยุ. ตมลิงฺคํ ฯ ๖ โป. ม. เอฬพนฺธนํ ฯ ๗ ม. สุปฺปารกํ ฯ ๘ ม. ยุ. ภารุกจฺฉํ ฯ
@๙ ม. สุรฏฺฐํ ฯ ๑๐ ม. ภงฺคโลกํ ฯ ๑๑ โป. ม. ภงฺคณํ ฯ ๑๒ ม. ปรมภงฺคณํ ฯ
@๑๓ ปรมโยนํ คจฺฉติ ฯ ๑๔ ม. วินกํ ฯ ๑๕ มูลปทํ ฯ
คจฺฉติ เมณฺฑปถํ คจฺฉติ สงฺกุปถํ คจฺฉติ ฉตฺตปถํ คจฺฉติ วํสปถํ คจฺฉติ
สกุณปถํ คจฺฉติ มูสิกาปถํ คจฺฉติ ทริปถํ คจฺฉติ เวตฺตาธารํ คจฺฉติ ฯ
ปริเยสนฺโต น ลภติ อลาภมูลกมฺปิ ทุกฺขโทมนสฺสํ ปฏิสํเวเทติ ฯ
ปริเยสนฺโต ลภติ ลทฺธา อารกฺขมูลกมฺปิ ทุกฺขโทมนสฺสํ ปฏิสํเวเทติ
กินฺติ เม โภเค เนว ราชาโน หเรยฺยุํ น โจรา หเรยฺยุํ น อคฺคิ ฑเหยฺย น
อุทกํ วเหยฺย น อปฺปิยา ทายาทา หเรยฺยุนฺติ ฯ ตสฺส เอวํ
อารกฺขโต โคปยโต เต โภคา วิปฺปลุชฺชนฺติ ฯ โส วิปฺปโยคมูลกมฺปิ
ทุกฺขโทมนสฺสํ ปฏิสํเวเทติ ฯ
{๘๑๐.๒} เอวมฺปิ ราคสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต
สโมหิโต สมนฺนาคโต ธาวติ วิธาวติ สนฺธาวติ สํสรติ ฯ โทสสลฺเลน
โมหสลฺเลน มานสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต
สมนฺนาคโต กาเยน ทุจฺจริตํ จรติ วาจาย ทุจฺจริตํ จรติ มนสา
ทุจฺจริตํ จรติ ปาณมฺปิ หนติ อทินฺนมฺปิ อาทิยติ สนฺธิมฺปิ ฉินฺทติ
นิลฺโลปมฺปิ หรติ เอกาคาริกมฺปิ กโรติ ปริปนฺเถปิ ติฏฺฐติ
ปรทารมฺปิ คจฺฉติ มุสาปิ ภณติ ฯ เอวํ มานสลฺเลน โอติณฺโณ
วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต สมนฺนาคโต ธาวติ วิธาวติ
สนฺธาวติ สํสรติ ฯ
{๘๑๐.๓} ทิฏฺฐิสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต
สมนฺนาคโต อเจลโก โหติ มุตฺตาจาโร หตฺถาวเลขโน ๑- น
@เชิงอรรถ: ๑ ม. หตฺถาปเลขโน ฯ
เอหิภทนฺติโก น ติฏฺฐภทนฺติโก นาภิหฏํ น อุทฺทิสฺส กตํ น
นิมนฺตนํ สาทิยติ ฯ โส น กุมฺภิมุขา ปฏิคฺคณฺหาติ น
กโฬปิมุขา ปฏิคฺคณฺหาติ น เอฬกมนฺตรํ น ทณฺฑมนฺตรํ น
มูสลมนฺตรํ น ทฺวินฺนํ ภุญฺชมานานํ น คพฺภินิยา น ปายมานาย
น ปุริสนฺตรคตาย น สงฺกิตฺตีสุ น ยตฺถ สา อุปฏฺฐิโต โหติ น
ยตฺถ มกฺขิกา สณฺฑสณฺฑจารินี น มจฺฉํ น มํสํ [๑]- น เมรยํ
น ถุโสทกํ ปิวติ ฯ โส เอกาคาริโก วา โหติ เอกาโลปิโก
ทฺวาคาริโก วา โหติ ทฺวาโลปิโก ฯเปฯ สตฺตาคาริโก วา โหติ
สตฺตาโลปิโก เอกิสฺสาปิ ทตฺติยา ๒- ยาเปติ ทฺวีหิปิ ทตฺตีหิ ๓-
ยาเปติ ฯเปฯ สตฺตหิปิ ทตฺตีหิ ยาเปติ เอกาหิกมฺปิ อาหารํ
อาหาเรติ ทฺวีหิกมฺปิ อาหารํ อาหาเรติ ฯเปฯ สตฺตาหิกมฺปิ อาหารํ
อาหาเรติ อิติ เอวรูปํ อฑฺฒมาสิกมฺปิ ปริยายภตฺตโภชนานุ-
โยคมนุยุตฺโต วิหรติ ฯ
{๘๑๐.๔} เอวมฺปิ ทิฏฺฐิสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต
สโมหิโต สมนฺนาคโต ธาวติ วิธาวติ สนฺธาวติ สํสรติ ฯ อถวา
ทิฏฺฐิสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต สมนฺนาคโต
โส สากภกฺโข วา โหติ สามากภกฺโข วา โหติ นีวารภกฺโข วา โหติ
ททฺทุลภกฺโข วา โหติ หตภกฺโข วา โหติ [๔]- อาจามภกฺโข วา โหติ
ปิญฺญากภกฺโข วา โหติ [๕]- ติณภกฺโข วา โหติ โคมยภกฺโข วา โหติ
วนมูลผลาหาโร ยาเปติ ปวตฺตผลโภชี ๖- ฯ โส สาณานิปิ ธาเรติ
@เชิงอรรถ: ๑ ม น สุรํ ฯ ๒ ม. ภตฺติยา ฯ ๓ ม. ภตฺตีหิ ฯ ๔ ม. กณภกฺโข วา โหติ ฯ
@๕ ม. ติลภกฺโข วา โหติ ฯ ๖ โป. ม. ปวตฺตผลโภชโน ฯ
มสาณานิปิ ธาเรติ ฉวทุสฺสานิปิ ธาเรติ ติรีฏานิปิ ธาเรติ
อชินานิปิ ธาเรติ ปํสุกูลานิปิ ธาเรติ อชินกฺขิปมฺปิ ธาเรติ
กุสจีรมฺปิ ธาเรติ วากจีรมฺปิ ธาเรติ ผลกจีรมฺปิ ธาเรติ
เกสกมฺพลมฺปิ ธาเรติ อุลูกปกฺขมฺปิ ธาเรติ เกสมสฺสุโลจโกปิ
โหติ เกสมสฺสุโลจนานุโยคมนุยุตฺโต วิหรติ อุพฺภฏฺฐโกปิ โหติ
อาสนปฏิกฺขิตฺโต อุกฺกุฏิโกปิ โหติ อุกฺกุฏิกปฺปธานมนุยุตฺโต
กณฺฏกาปสฺสยิโกปิ โหติ กณฺฏกาปสฺสเย เสยฺยํ กปฺเปติ ผลกเสยฺยมฺปิ
กปฺเปติ ถณฺฑิลเสยฺยมฺปิ กปฺเปติ เอกปสฺสยิโกปิ โหติ
รโชชลฺลธโร อพฺโภกาสิโกปิ โหติ ยถาสนฺถติโกปิ โหติ วิกฏิโกปิ ๑-
โหติ วิกฏโภชนานุโยคมนุยุตฺโต อปานโกปิ โหติ อปานภตฺตมนุยุตฺโต ๒-
สายตติยกมฺปิ อุทโกโรหณานุโยคมนุยุตฺโต วิหรติ อิติ เอวรูปํ
อเนกวิหิตํ กายสฺส อาตาปนปริตาปนานุโยคมนุยุตฺโต วิหรติ ฯ
เอวมฺปิ ทิฏฺฐิสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต
สมนฺนาคโต ธาวติ วิธาวติ สนฺธาวติ สํสรติ ฯ
{๘๑๐.๕} โสกสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต
สมนฺนาคโต โสจติ กิลมติ ปริเทวติ อุรตฺตาฬึ กนฺทติ สมฺโมหํ
อาปชฺชติ ฯ วุตฺตํ เหตํ ภควตา ภูตปุพฺพํ พฺราหฺมณ อิมิสฺสาเยว
สาวตฺถิยา อญฺญตริสฺสา อิตฺถิยา มาตา กาลมกาสิ ฯ สา ตสฺสา
กาลกิริยาย อุมฺมตฺติกา ขิตฺตจิตฺตา รถิยา ๓- รถิยํ สิงฺฆาฏเกน สิงฺฆาฏกํ
อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาห อปิ เม มาตรํ อทฺทสถ อปิ เม มาตรํ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. เวกฏิโกปิ ฯ ๒ ม. อปานกตฺถมนุยุตฺโต ฯ ๓ ม. รถิยาย ฯ
อทฺทสถาติ ฯ ภูตปุพฺพํ พฺราหฺมณ อิมิสฺสาเยว สาวตฺถิยา
อญฺญตริสฺสา อิตฺถิยา ปิตา กาลมกาสิ ภาตา กาลมกาสิ
ภคินี กาลมกาสิ ปุตฺโต กาลมกาสิ ธีตา กาลมกาสิ สามิโก
กาลมกาสิ ฯ สา ตสฺส กาลกิริยาย อุมฺมตฺติกา ขิตฺตจิตฺตา
รถิยา รถิยํ สิงฺฆาฏเกน สิงฺฆาฏกํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาห
อปิ เม สามิกํ อทฺทสถ อปิ เม สามิกํ อทฺทสถาติ ฯ ภูตปุพฺพํ
พฺราหฺมณ อิมิสฺสาเยว สาวตฺถิยา อญฺญตรสฺส ปุริสสฺส มาตา
กาลมกาสิ ฯ โส ตสฺสา กาลกิริยาย อุมฺมตฺตโก ขิตฺตจิตฺโต
รถิยา รถิยํ สิงฺฆาฏเกน สิงฺฆาฏกํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาห
อปิ เม มาตรํ อทฺทสถ อปิ เม มาตรํ อทฺทสถาติ ฯ
{๘๑๐.๖} ภูตปุพฺพํ พฺราหฺมณ อิมิสฺสาเยว สาวตฺถิยา อญฺญตรสฺส
ปุริสสฺส ปิตา กาลมกาสิ ภาตา กาลมกาสิ ภคินี กาลมกาสิ ปุตฺโต
กาลมกาสิ ธีตา กาลมกาสิ ปชาปตี กาลมกาสิ ฯ โส ตสฺสา
กาลกิริยาย อุมฺมตฺตโก ขิตฺตจิตฺโต รถิยา รถิยํ สิงฺฆาฏเกน
สิงฺฆาฏกํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาห อปิ เม ปชาปตึ อทฺทสถ
อปิ เม ปชาปตึ อทฺทสถาติ ฯ ภูตปุพฺพํ พฺราหฺมณ อิมิสฺสาเยว
สาวตฺถิยา อญฺญตรา อิตฺถี ญาติกุลํ อคมาสิ ฯ ตสฺสา เต
ญาตกา สามิกํ อจฺฉินฺทิตฺวา อญฺญสฺส ทาตุกามา ฯ สา จ นํ
น อิจฺฉติ ฯ อถโข สา อิตฺถี สามิกํ เอตทโวจ อิเม มํ อยฺยปุตฺต
ญาตกา ตํ ๑- อจฺฉินฺทิตฺวา อญฺญสฺส ทาตุกามา อุโภ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ตว ฯ
มยํ มริสฺสามาติ ฯ อถโข โส ปุริโส ตํ อิตฺถึ ทฺวิธา เฉตฺวา
อตฺตานํ โอปาเตสิ ๑- อุโภ เปจฺจ ภวิสฺสามาติ ฯ เอวํ โสกสลฺเลน
โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต สมนฺนาคโต ธาวติ
วิธาวติ สนฺธาวติ สํสรติ ฯ
{๘๑๐.๗} กถํกถาสลฺเลน โอติณฺโณ วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต
สโมหิโต สมนฺนาคโต สํสยปกฺขนฺโน โหติ วิมติปกฺขนฺโน
เทฺวฬฺหกชาโต อโหสึ นุ โข อหํ อตีตมทฺธานํ น นุ โข อโหสึ
อตีตมทฺธานํ กึ นุ โข อโหสึ อตีตมทฺธานํ กถํ นุ โข อโหสึ
อตีตมทฺธานํ กึ หุตฺวา กึ อโหสึ นุ โข อหํ อตีตมทฺธานํ ภวิสฺสามิ
นุ โข อหํ อนาคตมทฺธานํ น นุ โข ภวิสฺสามิ อนาคตมทฺธานํ กึ
นุ โข ภวิสฺสามิ อนาคตมทฺธานํ กถํ นุ โข ภวิสฺสามิ อนาคตมทฺธานํ
กึ หุตฺวา กึ ภวิสฺสามิ นุ โข อหํ อนาคตมทฺธานนฺติ ฯ
{๘๑๐.๘} เอตรหิ ปจฺจุปฺปนฺนมทฺธานํ อชฺฌตฺตํ กถํกถี โหติ
อหํ นุโขสฺมิ โน นุโขสฺมิ กึ นุโขสฺมึ กถํ นุโขสฺมิ [๒]- สตฺโต กุโต
อาคโต โส กุหึ คามี ภวิสฺสตีติ ฯ เอวํ กถํกถาสลฺเลน โอติณฺโณ
วิทฺโธ ผุฏฺโฐ ปเรโต สโมหิโต สมนฺนาคโต ธาวติ วิธาวติ
สนฺธาวติ สํสรติ ฯ เต จ สลฺเล อภิสงฺขโรติ เต สลฺเล อภิสงฺขโรนฺโต
สลฺลาภิสงฺขารวเสน ปุรตฺถิมทิสํ ธาวติ ปจฺฉิมทิสํ ธาวติ
อุตฺตรทิสํ ธาวติ ทกฺขิณทิสํ ธาวติ ฯ เต สลฺลาภิสงฺขารา
อปฺปหีนา สลฺลาภิสงฺขารานํ อปฺปหีนตฺตา คติยา ธาวติ นิรเย
@เชิงอรรถ: ๑ ม. โอปาเตติ ฯ ๒ ม อยํ นุ โข ฯ
ธาวติ ติรจฺฉานโยนิยา ธาวติ ปิตฺติวิสเย ธาวติ มนุสฺสโลเก
ธาวติ เทวโลเก ธาวติ คติยา คตึ อุปปตฺติยา อุปปตฺตึ
ปฏิสนฺธิยา ปฏิสนฺธึ ภเวน ภวํ สํสาเรน สํสารํ วฏฺเฏน
วฏฺฏํ ธาวติ วิธาวติ สนฺธาวติ สํสรตีติ เยน สลฺเลน โอติณฺโณ
ทิสา สพฺพา วิธาวติ ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๕๐๔-๕๑๐.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=29&item=810&items=1
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=29&item=810&items=1&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=29&item=810&items=1
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=29&item=810&items=1
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=29&i=810
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๙
https://84000.org/tipitaka/read/?index_29
https://84000.org/tipitaka/english/?index_29
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
