อภิธมฺมปิฏเก ปฏฺานํ
ปโม ภาโค
------
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ
มาติกานิกฺเขปวาโร ๑-
[๑] เหตุปจฺจโย อารมฺมณปจฺจโย อธิปติปจฺจโย อนนฺตรปจฺจโย
สมนนฺตรปจฺจโย สหชาตปจฺจโย อญฺมญฺปจฺจโย นิสฺสยปจฺจโย
อุปนิสฺสยปจฺจโย ปุเรชาตปจฺจโย ปจฺฉาชาตปจฺจโย อาเสวนปจฺจโย
กมฺมปจฺจโย วิปากปจฺจโย อาหารปจฺจโย อินฺทฺริยปจฺจโย
ฌานปจฺจโย มคฺคปจฺจโย สมฺปยุตฺตปจฺจโย วิปฺปยุตฺตปจฺจโย
อตฺถิปจฺจโย นตฺถิปจฺจโย วิคตปจฺจโย อวิคตปจฺจโย ฯ
ปจฺจยวิภงฺควาโร ๒-
[๒] เหตุปจฺจโยติ เหตุ เหตุสมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ
ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๓] อารมฺมณปจฺจโยติ รูปายตนํ จกฺขุวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย สทฺทายตนํ
@เชิงอรรถ: ๑ ปจฺจยุทฺเทโสติปิ ฯ ๒ ปจฺจยนิทฺเทโสติปิ ฯ
โสตวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย คนฺธายตนํ ฆานวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย รสายตนํ ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย โผฏฺพฺพายตนํ
กายวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย รูปายตนํ สทฺทายตนํ คนฺธายตนํ รสายตนํ โผฏฺพฺพายตนํ
มโนธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย
สพฺเพ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ
อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ยํ ยํ ธมฺมํ อารพฺภ เย เย ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ
จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา เต เต ธมฺมา เตสํ เตสํ ธมฺมานํ อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโยติ ฯ
[๔] อธิปติปจฺจโยติ ฉนฺทาธิปติ ฉนฺทสมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ
ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย วิริยาธิปติ
วิริยสมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน
ปจฺจโย จิตฺตาธิปติ จิตฺตสมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ ตํสมุฏฺานานญฺจ
รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย วีมํสาธิปติ วีมํสสมฺปยุตฺตกานํ
ธมฺมานํ ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย
ยํ ยํ ธมฺมํ ครุํ กตฺวา เย เย ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ จิตฺตเจตสิกา
ธมฺมา เต เต ธมฺมา เตสํ เตสํ ธมฺมานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๕] อนนฺตรปจฺจโยติ จกฺขุวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ
ธมฺมา มโนธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย มโนธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๕.๑} โสตวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย มโนธาตุ
ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๕.๒} ฆานวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย มโนธาตุ
ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๕.๓} ชิวฺหาวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย มโนธาตุ
ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๕.๔} กายวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย มโนธาตุ
ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๕.๕} ปุริมา ปุริมา กุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ กุสลานํ
ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา กุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ
ปจฺฉิมานํ อพฺยากตานํ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๕.๖} ปุริมา ปุริมา อกุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อกุสลานํ
ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา อกุสลา ธมฺมา
ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อพฺยากตานํ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๕.๗} ปุริมา ปุริมา อพฺยากตา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ
อพฺยากตานํ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา
อพฺยากตา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ กุสลานํ ธมฺมานํ
อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๕.๘} ปุริมา ปุริมา อพฺยากตา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ
อกุสลานํ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย เยสํ เยสํ ธมฺมานํ
อนนฺตรา เย เย ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา เต เต
ธมฺมา เตสํ เตสํ ธมฺมานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๖] สมนนฺตรปจฺจโยติ จกฺขุวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ
ธมฺมา มโนธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย มโนธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๖.๑} โสตวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺเยน ปจฺจโย มโนธาตุ
ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๖.๒} ฆานวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย มโนธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๖.๓} ชิวฺหาวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย มโนธาตุ
ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๖.๔} กายวิญฺาณธาตุ ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย มโนธาตุ
ตํสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๖.๕} ปุริมา ปุริมา กุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ กุสลานํ
ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา กุสลา ธมฺมา
ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อพฺยากตานํ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย
{๖.๖} ปุริมา ปุริมา อกุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ
อกุสลานํ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา
อกุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อพฺยากตานํ ธมฺมานํ
สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๖.๗} ปุริมา ปุริมา อพฺยากตา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ
อพฺยากตานํ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา
อพฺยากตา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ กุสลานํ ธมฺมานํ
สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
{๖.๘} ปุริมา ปุริมา อพฺยากตา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ
อกุสลานํ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย
เยสํ เยสํ ธมฺมานํ สมนนฺตรา เย เย ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ จิตฺตเจตสิกา
ธมฺมา เต เต ธมฺมา เตสํ เตสํ ธมฺมานํ สมนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโยติ ฯ
[๗] สหชาตปจฺจโยติ จตฺตาโร ธมฺมา อรูปิโน อญฺมญฺ
สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย จตฺตาโร มหาภูตา อญฺมญฺ
สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย โอกฺกนฺติกฺขเณ นามรูปํ อญฺมญฺ
สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา จิตฺตสมุฏฺานานํ
รูปานํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย มหาภูตา อุปาทารูปานํ
สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย รูปิโน ธมฺมา อรูปีนํ ธมฺมานํ กญฺจิ
กาลํ สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย กญฺจิ กาลํ นสหชาตปจฺจเยน
ปจฺจโยติ ฯ
[๘] อญฺมญฺปจฺจโยติ จตฺตาโร ขนฺธา อรูปิโน
อญฺมญฺปจฺจเยน ปจฺจโย จตฺตาโร มหาภูตา อญฺมญฺปจฺจเยน
ปจฺจโย โอกฺกนฺติกฺขเณ นามรูปํ อญฺมญฺปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๙] นิสฺสยปจฺจโยติ จตฺตาโร ขนฺธา อรูปิโน อญฺมญฺ
นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย จตฺตาโร มหาภูตา อญฺมญฺ
นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย โอกฺกนฺติกฺขเณ นามรูปํ อญฺมญฺ
นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา จิตฺตสมุฏฺานานํ
รูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย มหาภูตา อุปาทารูปานํ นิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย จกฺขายตนํ จกฺขุวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย โสตายตนํ โสตวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฆานายตนํ
ฆานวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ นิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย ชิวฺหายตนํ ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย กายายตนํ กายวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ยํ รูปํ นิสฺสาย
มโนธาตุ จ มโนวิญฺาณธาตุ จ วตฺตนฺติ ตํ รูปํ มโนธาตุยา จ
มโนวิญฺาณธาตุยา จ ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ นิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโยติ ฯ
[๑๐] อุปนิสฺสยปจฺจโยติ ปุริมา ปุริมา กุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ
ปจฺฉิมานํ กุสลานํ ธมฺมานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา
ปุริมา กุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ เกสญฺจิ
อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย
{๑๐.๑} ปุริมา ปุริมา กุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ
อพฺยากตานํ ธมฺมานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา
อกุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ
อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย
{๑๐.๒} ปุริมา ปุริมา อกุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ
กุสลานํ ธมฺมานํ เกสญฺจิ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา
ปุริมา อกุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อพฺยากตานํ ธมฺมานํ
อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา อพฺยากตา ธมฺมา
ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อพฺยากตานํ ธมฺมานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา อพฺยากตา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ
อกุสลานํ ธมฺมานํ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ปุคฺคโลปิ
อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย เสนาสนํปิ อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๑๑] ปุเรชาตปจฺจโยติ จกฺขายตนํ จกฺขุวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย โสตายตนํ
โสตวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน
ปจฺจโย ฆานายตนํ ฆานวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย ชิวฺหายตนํ ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย
กายายตนํ กายวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ
ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย
{๑๑.๑} รูปายตนํ จกฺขุวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย สทฺทายตนํ โสตวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย คนฺธายตนํ
ฆานวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน
ปจฺจโย รสายตนํ ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย โผฏฺพฺพายตนํ กายวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย รูปายตนํ สทฺทายตนํ
คนฺธายตนํ รสายตนํ โผฏฺพฺพายตนํ มโนธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย ยํ รูปํ นิสฺสาย มโนธาตุ จ
มโนวิญฺาณธาตุ จ วตฺตนฺติ ตํ รูปํ มโนธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย มโนวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ กญฺจิ กาลํ ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย
กญฺจิ กาลํ นปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๑๒] ปจฺฉาชาตปจฺจโยติ ปจฺฉาชาตา จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา
ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๑๓] อาเสวนปจฺจโยติ ปุริมา ปุริมา กุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ
ปจฺฉิมานํ กุสลานํ ธมฺมานํ อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา
ปุริมา อกุสลา ธมฺมา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ
อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย ปุริมา ปุริมา กิริยาพฺยากตา ธมฺมา
ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ กิริยาพฺยากตานํ ธมฺมานํ อาเสวนปจฺจเยน
ปจฺจโยติ ฯ
[๑๔] กมฺมปจฺจโยติ กุสลากุสลํ กมฺมํ วิปากานํ ขนฺธานํ
กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย เจตนาสมฺปยุตฺตกานํ
ธมฺมานํ ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๑๕] วิปากปจฺจโยติ วิปากา จตฺตาโร ขนฺธา อรูปิโน
อญฺมญฺ วิปากปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๑๖] อาหารปจฺจโยติ กพฬิงฺกาโร อาหาโร อิมสฺส กายสฺส
อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย อรูปิโน อาหารา สมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ
ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ อาหารปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๑๗] อินฺทฺริยปจฺจโยติ จกฺขุนฺทฺริยํ จกฺขุวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย โสตินฺทฺริยํ
โสตวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อินฺทฺริยปจฺจเยน
ปจฺจโย ฆานินฺทฺริยํ ฆานวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย ชิวฺหินฺทฺริยํ ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย กายินฺทฺริยํ
กายวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อินฺทฺริยปจฺจเยน
ปจฺจโย รูปชีวิตินฺทฺริยํ กฏตฺตารูปานํ อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย
อรูปิโน อินฺทฺริยา สมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ
อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๑๘] ฌานปจฺจโยติ ฌานงฺคานิ ฌานสมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ
ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ ฌานปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๑๙] มคฺคปจฺจโยติ มคฺคงฺคานิ มคฺคสมฺปยุตฺตกานํ ธมฺมานํ
ตํสมุฏฺานานญฺจ รูปานํ มคฺคปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๒๐] สมฺปยุตฺตปจฺจโยติ จตฺตาโร ขนฺธา อรูปิโน
อญฺมญฺ สมฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๒๑] วิปฺปยุตฺตปจฺจโยติ รูปิโน ธมฺมา อรูปีนํ ธมฺมานํ
วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย อรูปิโน ธมฺมา รูปีนํ ธมฺมานํ
วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๒๒] อตฺถิปจฺจโยติ จตฺตาโร ขนฺธา อรูปิโน อญฺมญฺ
อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย จตฺตาโร มหาภูตา อญฺมญฺ อตฺถิปจฺจเยน
ปจฺจโย โอกฺกนฺติกฺขเณ นามรูปํ อญฺมญฺ อตฺถิปจฺจเยน
ปจฺจโย จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อตฺถิปจฺจเยน
ปจฺจโย มหาภูตา อุปาทารูปานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย
{๒๒.๑} จกฺขายตนํ จกฺขุวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย โสตายตนํ โสตวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย ฆานายตนํ
ฆานวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน
ปจฺจโย ชิวฺหายตนํ ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย กายายตนํ กายวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย
{๒๒.๒} รูปายตนํ จกฺขุวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย สทฺทายตนํ โสตวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย คนฺธายตนํ
ฆานวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน
ปจฺจโย รสายตนํ ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ
อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย โผฏฺพฺพายตนํ กายวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย รูปายตนํ สทฺทายตนํ
คนฺธายตนํ รสายตนํ โผฏฺพฺพายตนํ มโนธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโย ยํ รูปํ นิสฺสาย มโนธาตุ จ
มโนวิญฺาณธาตุ จ วตฺตนฺติ ตํ รูปํ มโนธาตุยา จ มโนวิญฺาณธาตุยา
จ ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๒๓] นตฺถิปจฺจโยติ สมนนฺตรนิรุทฺธา จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา
ปฏุปฺปนฺนานํ จิตฺตเจตสิกานํ ธมฺมานํ นตฺถิปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๒๔] วิคตปจฺจโยติ สมนนฺตรวิคตา จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา
ปฏุปฺปนฺนานํ จิตฺตเจตสิกานํ ธมฺมานํ วิคตปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
[๒๕] อวิคตปจฺจโยติ จตฺตาโร ขนฺธา อรูปิโน อญฺมญฺ
อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย จตฺตาโร มหาภูตา อญฺมญฺ อวิคตปจฺจเยน
ปจฺจโย โอกฺกนฺติกฺขเณ นามรูปํ อญฺมญฺ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย
จิตฺตเจตสิกา ธมฺมา จิตฺตสมุฏฺานานํ รูปานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย
มหาภูตา อุปาทารูปานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย จกฺขายตนํ
จกฺขุวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน
ปจฺจโย โสตายตนํ โสตวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย ฆานายตนํ ฆานวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย ชิวฺหายตนํ
ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน
ปจฺจโย กายายตนํ กายวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย รูปายตนํ จกฺขุวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน
ปจฺจโย สทฺทายตนํ โสตวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย คนฺธายตนํ ฆานวิญฺาณธาตุยา
ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย รสายตนํ
ชิวฺหาวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน
ปจฺจโย โผฏฺพฺพายตนํ กายวิญฺาณธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย รูปายตนํ สทฺทายตนํ คนฺธายตนํ
รสายตนํ โผฏฺพฺพายตนํ มโนธาตุยา ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ
อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโย ยํ รูปํ นิสฺสาย มโนธาตุ จ มโนวิญฺาณธาตุ จ
วตฺตนฺติ ตํ รูปํ มโนธาตุยา จ มโนวิญฺาณธาตุยา จ ตํสมฺปยุตฺตกานญฺจ
ธมฺมานํ อวิคตปจฺจเยน ปจฺจโยติ ฯ
ปจฺจยวิภงฺควาโร นิฏฺิโต ฯ
------------
อนุโลมติกปฏฺานํ
กุสลตฺติกํ
-------
ปฏิจฺจวาโร
[๒๖] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม
อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ
อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ
ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
กุสโล จ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
[๒๗] สิยา อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม
อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ
อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลํ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ
ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
กุสโล จ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
[๒๘] สิยา อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม
อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล
ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
กุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
สิยา อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา
อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
จ อกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อพฺยากตํ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา
อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
[๒๙] สิยา กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา
กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ
อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ
@เชิงอรรถ: ๑ อุทฺเทสวาโรติปิ ปุจฺฉาวาโรติปิ ปณฺณตฺติวาโรติปิ ฯ
อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา
อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ
ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
สิยา กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ
อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
[๓๐] สิยา อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา
อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา
อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ
ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
สิยา อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
จ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
[๓๑] สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม
อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา
กุสลญฺจ อกุสลญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อพฺยากโต จ
ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
จ อกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ
อกุสลญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา
อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
[๓๒] สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ
อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ
อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา
อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ
เหตุปจฺจยา ฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ
ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ
อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา ฯ
[๓๓] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
อารมฺมณปจฺจยา ฯ ยถา เหตุปจฺจโย วิตฺถาริโต เอวํ อารมฺมณปจฺจโยปิ
วิตฺถาเรตพฺโพ วาจนามคฺเคน ฯ
[๓๔] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
อธิปติปจฺจยา ฯ อนนฺตรปจฺจยา สมนนฺตรปจฺจยา สหชาตปจฺจยา
อญฺมญฺปจฺจยา นิสฺสยปจฺจยา อุปนิสฺสยปจฺจยา ปุเรชาตปจฺจยา
ปจฺฉาชาตปจฺจยา อาเสวนปจฺจยา กมฺมปจฺจยา วิปากปจฺจยา
อาหารปจฺจยา อินฺทฺริยปจฺจยา ฌานปจฺจยา มคฺคปจฺจยา สมฺปยุตฺตปจฺจยา
วิปฺปยุตฺตปจฺจยา อตฺถิปจฺจยา นตฺถิปจฺจยา วิคตปจฺจยา ฯ
[๓๕] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
อวิคตปจฺจยา ฯ สิยา อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ฯ อพฺยากตํ ธมฺมํ
ปฏิจฺจ ฯ กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ฯ อกุสลญฺจ
อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ฯ กุสลญฺจ อกุสลญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ฯ
กุสลญฺจ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม
อุปฺปชฺเชยฺย อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย อพฺยากโต ธมฺโม
อุปฺปชฺเชยฺย กุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ อกุสโล
จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ กุสโล จ อกุสโล จ อกุสโล จ
ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ กุสโล จ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา
อุปฺปชฺเชยฺยุํ อวิคตปจฺจยา ฯ ยถา เหตุปจฺจโย วิตฺถาริโต เอวํ
อวิคตปจฺจโยปิ วิตฺถาเรตพฺโพ วาจนามคฺเคน ฯ
เอกมูลกํ นิฏฺิตํ ฯ
[๓๖] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา ฯเปฯ สิยา กุสลญฺจ อกุสลญฺจ
อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ อกุสโล จ อพฺยากโต จ
ธมฺมา อุปฺปชฺเชยฺยุํ เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา ฯ
[๓๗] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา อธิปติปจฺจยา ฯเปฯ เหตุปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา ฯ
เหตุปจฺจยา สมนนฺตรปจฺจยา ฯเปฯ เหตุปจฺจยา อวิคตปจฺจยา ฯ
ทุมูลกํ ฯ
[๓๘] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา ฯ เหตุปจฺจยา
อารมฺมณปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา ฯเปฯ เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา
อวิคตปจฺจยา ฯ
ติมูลกํ ฯ
[๓๙] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา ฯเปฯ
เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา อวิคตปจฺจยา ฯ
จตุมูลกํ ฯ
[๔๐] ปญฺจมูลกาทิกา สงฺขิตฺตา ฯ เอกมูลกํ ทุมูลกํ ติมูลกํ
จตุมูลกํ ปญฺจมูลกํ สพฺพมูลกํ อสมฺมูยฺหนฺเตน วิตฺถาเรตพฺพํ ฯ
เหตุมูลกํ นิฏฺิตํ ฯ
[๔๑] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
อารมฺมณปจฺจยา เหตุปจฺจยา ฯ อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา
ฯเปฯ อารมฺมณปจฺจยา อวิคตปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ
ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย อธิปติปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา
สมนนฺตรปจฺจยา สหชาตปจฺจยา อญฺมญฺปจฺจยา .. ฯ
อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา ฯ อวิคตปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา ฯ
อวิคตปจฺจยา อธิปติปจฺจยา ฯ อวิคตปจฺจยา วิคตปจฺจยา ฯ
[๔๒] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา ฯ อวิคตปจฺจยา
เหตุปจฺจยา อธิปติปจฺจยา ฯ อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา
อนนฺตรปจฺจยา ฯ อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา วิคตปจฺจยา ฯ
[๔๓] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา ฯ
อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา .. ฯ
วิคตปจฺจยา ฯ
[๔๔] เอเกกสฺส ปทสฺส เอกมูลกํ ทุมูลกํ ติมูลกํ จตุมูลกํ
ปญฺจมูลกํ สพฺพมูลกํ อสมฺมูยฺหนฺเตน วิตฺถาเรตพฺพํ ฯ
ติกญฺจ ปฏฺานวรํ ทุกุตฺตมํ ทุกตฺติกญฺเจว ติกทฺทุกญฺจ
ติกตฺติกญฺเจว ทุกทฺทุกญฺจ ฉ อนุโลมมฺหิ นยา สุคมฺภิรา ฯ
[๔๕] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
นเหตุปจฺจยา ฯ ยถา อนุโลเม เหตุปจฺจโย วิตฺถาริโต เอวํ
ปจฺจนีเยปิ นเหตุปจฺจโย วิตฺถาเรตพฺโพ ฯ
[๔๖] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
นอารมฺมณปจฺจยา ฯ นอธิปติปจฺจยา นอนนฺตรปจฺจยา นสมนนฺตรปจฺจยา
นสหชาตปจฺจยา นอญฺมญฺปจฺจยา นนิสฺสยปจฺจยา
นอุปนิสฺสยปจฺจยา นปุเรชาตปจฺจยา นปจฺฉาชาตปจฺจยา นอาเสวนปจฺจยา
นกมฺมปจฺจยา นวิปากปจฺจยา นอาหารปจฺจยา นอินฺทฺริยปจฺจยา
นฌานปจฺจยา นมคฺคปจฺจยา นสมฺปยุตฺตปจฺจยา
นวิปฺปยุตฺตปจฺจยา โนอตฺถิปจฺจยา โนนตฺถิปจฺจยา โนวิคตปจฺจยา
โนอวิคตปจฺจยา ฯ
[๔๗] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
นเหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา ฯ ยถา อนุโลเม เอเกกสฺส
ปทสฺส เอกมูลกํ ทุมูลกํ ติมูลกํ จตุมูลกํ ยาว เตวีสติมูลกํ
เอวํ ปจฺจนีเยปิ วิตฺถาเรตพฺพํ ฯ
ติกญฺจ ปฏฺานวรํ ทุกุตฺตมํ ทุกตฺติกญฺเจว ติกทฺทุกญฺจ
ติกตฺติกญฺเจว ทุกทฺทุกญฺจ ฉ ปจฺจนียมฺหิ นยา สุคมฺภิรา ฯ
[๔๘] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย เหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา ฯ
ยถา อนุโลเม เหตุปจฺจโย วิตฺถาริโต เอวํ อนุโลมปจฺจนีเยปิ
ปทํ วิตฺถาเรตพฺพํ ฯ
[๔๙] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา นอธิปติปจฺจยา ฯ เหตุปจฺจยา นอนนฺตรปจฺจยา ฯเปฯ
เหตุปจฺจยา โนอวิคตปจฺจยา ฯ
[๕๐] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา นอธิปติปจฺจยา ฯ เหตุปจฺจยา
อารมฺมณปจฺจยา นอนนฺตรปจฺจยา ฯเปฯ เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา
โนอวิคตปจฺจยา ฯ เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา
นอนนฺตรปจฺจยา เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา
โนอวิคตปจฺจยา ฯ เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา
อนนฺตรปจฺจยา นสมนนฺตรปจฺจยา เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา
อธิปติปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา โนอวิคตปจฺจยา ฯ เหตุปจฺจยา
อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา สมนนฺตรปจฺจยา ..
สหชาตปจฺจยา อญฺมญฺปจฺจยา นิสฺสยปจฺจยา อุปนิสฺสยปจฺจยา
ปุเรชาตปจฺจยา ปจฺฉาชาตปจฺจยา อาเสวนปจฺจยา กมฺมปจฺจยา
วิปากปจฺจยา อาหารปจฺจยา อินฺทฺริยปจฺจยา ฌานปจฺจยา
มคฺคปจฺจยา สมฺปยุตฺตปจฺจยา วิปฺปยุตฺตปจฺจยา อตฺถิปจฺจยา
นตฺถิปจฺจยา วิคตปจฺจยา .. โนอวิคตปจฺจยา ฯ
[๕๑] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา ฯเปฯ อวิคตปจฺจยา
นเหตุปจฺจยา ฯ อวิคตปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา ฯเปฯ
อวิคตปจฺจยา โนวิคตปจฺจยา ฯ อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา
นอารมฺมณปจฺจยา อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา โนวิคตปจฺจยา ฯ
อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา นอธิปติปจฺจยา
อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา โนวิคตปจฺจยา ฯ
อวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา อนนฺตรปจฺจยา
สมนนฺตรปจฺจยา สหชาตปจฺจยา ฯเปฯ .. โนวิคตปจฺจยา ฯ
ติกญฺจ ปฏฺานวรํ ทุกุตฺตมํ ทุกตฺติกญฺเจว ติกทฺทุกญฺจ
ติกตฺติกญฺเจว ทุกทฺทุกญฺจ ฉ อนุโลมปจฺจนียมฺหิ นยา สุคมฺภิรา ฯ
[๕๒] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
นเหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา ฯ สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย นเหตุปจฺจยา อธิปติปจฺจยา ฯเปฯ
นเหตุปจฺจยา อวิคตปจฺจยา ฯ
[๕๓] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
นเหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา ฯเปฯ
นเหตุปจฺจยา นอารมฺมณปจฺจยา อวิคตปจฺจยา ฯ นเหตุปจฺจยา
นอารมฺมณปจฺจยา นอธิปติปจฺจยา .. นอนนฺตรปจฺจยา นสมนนฺตรปจฺจยา
ฯเปฯ โนอตฺถิปจฺจยา โนนตฺถิปจฺจยา โนวิคตปจฺจยา
.. อวิคตปจฺจยา ฯ
[๕๔] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
นอารมฺมณปจฺจยา เหตุปจฺจยา ฯ
[๕๕] สิยา กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺเชยฺย
นอารมฺมณปจฺจยา อธิปติปจฺจยา ฯเปฯ นอารมฺมณปจฺจยา
อวิคตปจฺจยา ฯเปฯ โนอวิคตปจฺจยา เหตุปจฺจยา ฯ โนอวิคตปจฺจยา
อารมฺมณปจฺจยา ฯเปฯ โนอวิคตปจฺจยา วิคตปจฺจยา ฯ
โนอวิคตปจฺจยา นเหตุปจฺจยา อารมฺมณปจฺจยา โนอวิคตปจฺจยา
นเหตุปจฺจยา วิคตปจฺจยา ฯ โนอวิคตปจฺจยา นเหตุปจฺจยา
นอารมฺมณปจฺจยา .. นอธิปติปจฺจยา ฯเปฯ โนอตฺถิปจฺจยา
โนนตฺถิปจฺจยา .. วิคตปจฺจยา ฯ
ติกญฺจ ปฏฺานวรํ ทุกุตฺตมํ ทุกตฺติกญฺเจว ติกทฺทุกญฺจ
ติกตฺติกญฺเจว ทุกทฺทุกญฺจ ฉ ปจฺจนียานุโลมมฺหิ นยา สุคมฺภิรา ฯ
ปณฺณตฺติวาโร ๑- นิฏฺิโต ฯ
[๕๖] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา
กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ
เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ กุสลํ ธมฺมํ
ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา กุสเล ขนฺเธ
ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล จ
อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา กุสลํ เอกํ ขนฺธํ
ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ
@เชิงอรรถ: ๑ ปฏิจฺจวารสฺส อุทฺเทโส ฯ
เอโก ขนฺโธ จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว
ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ฯ
{๕๖.๑} อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา
อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ
{๕๖.๒} อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา
อกุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล
จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ
ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ
จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ
รูปํ ฯ
{๕๖.๓} อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
เหตุปจฺจยา วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย
ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ
จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ
รูปํ ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิปากาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา
กฏตฺตา จ รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ กฏตฺตา จ รูปํ เทฺว
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ วตฺถุํ
ปฏิจฺจ ขนฺธา เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา ตโย มหาภูเต
ปฏิจฺจ เอกํ มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต ปฏิจฺจ เทฺว มหาภูตา มหาภูเต
ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ กฏตฺตารูปํ
อุปาทารูปํ ฯ
{๕๖.๔} กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต
ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา กุสเล ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ
จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา อกุสเล ขนฺเธ จ มหาภูเต
จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ
[๕๗] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา
กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ
{๕๗.๑} อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา
อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ
{๕๗.๒} อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
อารมฺมณปจฺจยา วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ
ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว
ขนฺธา ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิปากาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา
ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา วตฺถุํ
ปฏิจฺจ ขนฺธา ฯ
[๕๘] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา
กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ กุสลํ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา กุสเล
ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อธิปติปจฺจยา กุสลํ เอกํ
ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ตโย ขนฺเธ
ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ
เทฺว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ฯ
{๕๘.๑} อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา
อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ
เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม
อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา อกุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ
อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ
อธิปติปจฺจยา อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ
รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ
ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ฯ
{๕๘.๒} อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
อธิปติปจฺจยา วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ
ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก
ขนฺโธ จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา
จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา
ตโย มหาภูเต ปฏิจฺจ เอกํ มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต ปฏิจฺจ
เทฺว มหาภูตา มหาภูเต ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ อุปาทารูปํ ฯ
กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
อธิปติปจฺจยา กุสเล ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ
รูปํ ฯ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม
อุปฺปชฺชติ อธิปติปจฺจยา อกุสเล ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ
จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ
[๕๙] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
อนนฺตรปจฺจยา สมนนฺตรปจฺจยา กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย
ขนฺธา ฯ อนนฺตรํปิ สมนนฺตรํปิ อารมฺมณปจฺจยสทิสํ ฯ
[๖๐] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
สหชาตปจฺจยา กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ
ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ กุสลํ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ สหชาตปจฺจยา กุสเล
ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล
จ อพฺยากโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ สหชาตปจฺจยา กุสลํ เอกํ
ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ตโย ขนฺเธ
ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ
เทฺว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ฯ
{๖๐.๑} อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
สหชาตปจฺจยา อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ
ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม
อุปฺปชฺชติ สหชาตปจฺจยา อกุสเล ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ
รูปํ ฯ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล จ อพฺยากโต จ ธมฺมา
อุปฺปชฺชนฺติ สหชาตปจฺจยา อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย
ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ
จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา
จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ฯ
{๖๐.๒} อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
สหชาตปจฺจยา วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ
ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ
จิตฺตสมุฏฺานญฺจ รูปํ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺานญฺจ
รูปํ ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิปากาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา
กฏตฺตา จ รูปํ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ กฏตฺตา จ รูปํ เทฺว
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา กฏตฺตา จ รูปํ ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ วตฺถุํ
ปฏิจฺจ ขนฺธา เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา ตโย มหาภูเต
ปฏิจฺจ เอกํ มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต ปฏิจฺจ เทฺว มหาภูตา มหาภูเต
ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ กฏตฺตารูปํ อุปาทารูปํ พาหิรํ เอกํ
มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา ตโย มหาภูเต ปฏิจฺจ เอกํ
มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต ปฏิจฺจ เทฺว มหาภูตา มหาภูเต ปฏิจฺจ
อุปาทารูปํ อาหารสมุฏฺานํ เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย
มหาภูตา ตโย มหาภูเต ปฏิจฺจ เอกํ มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต
ปฏิจฺจ เทฺว มหาภูตา มหาภูเต ปฏิจฺจ อุปาทารูปํ อุตุสมุฏฺานํ
เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา ตโย มหาภูเต ปฏิจฺจ
เอกํ มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต ปฏิจฺจ เทฺว มหาภูตา มหาภูเต
ปฏิจฺจ อุปาทารูปํ อสญฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย
มหาภูตา ตโย มหาภูเต ปฏิจฺจ เอกํ มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต
ปฏิจฺจ เทฺว มหาภูตา มหาภูเต ปฏิจฺจ กฏตฺตารูปํ อุปาทารูปํ ฯ
{๖๐.๔} กุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม
อุปฺปชฺชติ สหชาตปจฺจยา กุสเล ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ
จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ อกุสลญฺจ อพฺยากตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ
อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ สหชาตปจฺจยา อกุสเล ขนฺเธ จ
มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺานํ รูปํ ฯ
[๖๑] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
อญฺมญฺปจฺจยา กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ อกุสลํ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อญฺมญฺปจฺจยา
อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ
เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา ฯ อพฺยากตํ
ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อญฺมญฺปจฺจยา
วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา
ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว
ขนฺธา ปฏิสนฺธิกฺขเณ วิปากาพฺยากตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย
ขนฺธา วตฺถุ จ ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ วตฺถุ จ
เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา วตฺถุ จ ขนฺเธ ปฏิจฺจ วตฺถุ
วตฺถุํ ปฏิจฺจ ขนฺธา เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา
ตโย มหาภูเต ปฏิจฺจ เอกํ มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต ปฏิจฺจ เทฺว
มหาภูตา ฯ พาหิรํ ฯ อาหารสมุฏฺานํ ฯ อุตุสมุฏฺานํ ฯ
อสญฺสตฺตานํ เอกํ มหาภูตํ ปฏิจฺจ ตโย มหาภูตา ตโย มหาภูเต
ปฏิจฺจ เอกํ มหาภูตํ เทฺว มหาภูเต ปฏิจฺจ เทฺว มหาภูตา ฯ
[๖๒] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
นิสฺสยปจฺจยา กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ฯ นิสฺสยปจฺจยํ
สหชาตปจฺจยสทิสํ ฯ
[๖๓] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
อุปนิสฺสยปจฺจยา กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ฯ อุปนิสฺสยปจฺจยํ
อารมฺมณปจฺจยสทิสํ ฯ
[๖๔] กุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ กุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
ปุเรชาตปจฺจยา กุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ
ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา วตฺถุํ
ปุเรชาตปจฺจยา ฯ อกุสลํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อกุสโล ธมฺโม อุปฺปชฺชติ
ปุเรชาตปจฺจยา อกุสลํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา
วตฺถุํ ปุเรชาตปจฺจยา ฯ อพฺยากตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ อพฺยากโต
ธมฺโม อุปฺปชฺชติ ปุเรชาตปจฺจยา วิปากาพฺยากตํ กิริยาพฺยากตํ
เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา ตโย ขนฺเธ ปฏิจฺจ เอโก ขนฺโธ เทฺว
ขนฺเธ ปฏิจฺจ เทฺว ขนฺธา วตฺถุํ ปุเรชาตปจฺจยา ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๐ หน้าที่ ๑-๓๒.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=40&item=1&items=64
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=40&item=1&items=64&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=40&item=1&items=64
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=40&item=1&items=64
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=40&i=1
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๐
https://84000.org/tipitaka/read/?index_40
https://84000.org/tipitaka/english/?index_40
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
