[๑] |๑.๑| ตถาคตํ เชตวเน วสนฺตํ
อปุจฺฉิ เวเทหมุนี นตงฺโค
สพฺพญฺุพุทฺธา กิร นาม โหนฺติ
ภวนฺติ เต เหตุหิ เกหิ ธีรา ๑- ฯ
|๑.๒| ตทาห สพฺพญฺุวโร มเหสี
อานนฺทภทฺทํ มธุรสฺสเรน
เย สพฺพพุทฺเธสุ กตาธิการา
อลทฺธโมกฺขา ชินสาสเนสุ ฯ
|๑.๓| เตเนว สมฺโพธิมุเขน ธีรา
อชฺฌาสเยนาปิ มหาพเลน
ปญฺาย เตเชน สุติกฺขปญฺา
สพฺพญฺุภาวํ อนุปาปุณนฺติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ธีร ฯ
|๑.๔| อหมฺปิ ปุพฺพพุทฺเธสุ พุทฺธตฺตํ อภิปตฺถยึ
ตึส ปารมิ สมฺปุณฺณา [๑]- ธมฺมราชา อสงฺขิยา ฯ
|๑.๕| สมฺโพธึ พุทฺธเสฏฺานํ สสงฺเฆ โลกนายเก
ทสงฺคุลี นมสฺสิตฺวา สิรสา อภิวาทเย ๒- ฯ
|๑.๖| ยาวตา พุทฺธเขตฺเตสุ รตนา วิชฺชนฺติสงฺขิยา
อากาสฏฺา จ ภุมฺมฏฺา มนสา สพฺพมาหเร ๓- ฯ
|๑.๗| ตตฺถ รูปิยภูมิยํ ปาสาทํ มาปเย อหํ
เนกภุมฺมํ รตนมยํ ๔- อุพฺพิทฺธํ นภมุคฺคตํ ฯ
|๑.๘| วิจิตฺตถมภํ สุกตํ สุวิภตฺตํ มหารหํ
กนกามยสงฺฆาฏํ ๕- โกนฺตจฺฉตฺเตหิ มณฺฑิตํ ฯ
|๑.๙| ปมา เวฬุริยา ภูมิ วิมลพฺภสมา สุภา
นฬินาชลชากิณฺณา ๖- วรกญฺจนภูมิยา ฯ
|๑.๑๐| ปหฏฺสาขาปวาฬ- วณฺณา โลหิตกา สุภา ๗-
อินฺทโคปกวณฺณาภา ภูมิ โอภาสตี ทิสา ฯ
|๑.๑๑| สุวิภตฺตา ฆรมุขา นิยฺยุหา ๘- สีหปญฺชรา
จตุโร เวทิกา ชาลา คนฺธาเวฬา มโนรมา ฯ
|๑.๑๒| นีลา ปีตา โลหิตกา โอทาตา สุทฺธกาฬกา
กูฏาคารวรูเปตา สตฺตรตนภูสิตา ฯ
|๑.๑๓| โอโลกมยา ปทุมา วาฬวิหงฺคโสภิตา
นกฺขตฺตตารกากิณฺณา จนฺทสุริเยหิ ๙- มณฺฑิตา ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. มนสาเยว หุตฺวาน ธมฺมราชา อสงฺขิยา ฯ
@ อถ พุทฺธาปทานานิ สุณาถ สุทฺธมานสา ฯ
@๒ ม. อภิวาทยึ ฯ ๓. ม. สพฺพมาหรึ ฯ ๔ ม. รตนามยํ ฯ ๕ ม. กนกมย- ฯ
@๖ ม. นฬินชลชากิณฺณา ฯ ๗ ม. ปวาฬสา ปวาฬวณฺณา กาจิ โลหิตกา สุภา ฯ
@๘ ม. นิยฺยูหา ฯ ๙ ม. จนฺทสูเรหิ ฯ
|๑.๑๔| เหมชาเลน สญฺฉนฺนา โสณฺณกึกิณิกายุตา
วาตเวเคน กุชฺชนฺติ โสณฺณชาลา ๑- มโนรมา ฯ
|๑.๑๕| มญฺเชฏฺกํ โลหิตกํ ปีตกํ หริปญฺชรํ
นานารงฺเคหิ สํจิตฺตํ ๒- อุสฺสิตทฺธชมาลินี ฯ
|๑.๑๖| นานา ๓- พหูเนกสตา ผลกา ๔- รชตามยา
มณิมยา โลหิตงฺกา มสารคลฺลมยา ตถา ฯ
นานาสยนจิตฺติตา ๕- สณฺหกาสิกสนฺถตา
|๑.๑๗| กมฺพลา ทุกุลา จีนา ปตฺตุณฺณา ปณฺฑุปาวุรา ฯ
วิวิธตฺถรณํ สพฺพํ มนสา ปญฺเปมหํ
|๑.๑๘| ตาสุ ตาเสฺวว ภูมีสุ รตนกูฏลงฺกตา ฯ
มณิเวโรจนา อุกฺกา ธารยนฺตา สุติฏฺเร
|๑.๑๙| โสภนฺติ เอสิกา ถมฺภา สุภา กญฺจนโตรณา ฯ
ชมฺโพนทา สารมยา อโถ รชตมยาปิจ
|๑.๒๐| เนกาสนฺธี สุวิภตฺตา กวาฏคฺคลจิตฺติตา ฯ
อุภโต ปุณฺณฆฏาเนกา ปทุมุปฺปลสํยุตา
|๑.๒๑| อตีเต สพฺพพุทฺเธ จ สสงฺเฆ โลกนายเก ฯ
ปกติวณฺณรูเปน นิมฺมินิตฺวา สสาวเก
|๑.๒๒| เตน ทฺวาเรน ปวีสิตฺวา สพฺพพุทฺธา สสาวกา ฯ
สพฺพโสวณฺณมเย ปีเ นิสินฺนา อริยมณฺฑลา
|๑.๒๓| เย จ เอตรหิ อตฺถิ พุทฺธา โลเก อนุตฺตรา ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. โสณฺณมาลา ฯ ๒ ม. สมฺปิตํ ฯ ๓ ม. น นํ ฯ ๔ ม. ผลิกา ฯ
@๕ ม. นานาสยนวิจิตฺตา ฯ
อตีตา ๑- วตฺตมานา จ ภวนํ สพฺเพ สมารุหุ
|๑.๒๔| ปจฺเจกพุทฺเธเนกสเต สยมฺภู อปราชิเต ฯ
อตีเต วตฺตมาเน จ ภวนํ สพฺเพ สมารุหุ
|๑.๒๕| กปฺปรุกฺขา พหู อตฺถิ เย ทิพฺพา เย จ มานุสา ฯ
สพฺพํ ทุสฺสํ สมาหนฺตฺวา อจฺฉาเทมิ ติจีวรํ
|๑.๒๖| ขชฺชโภชฺชํ สายนิยํ สมฺปนฺนํ ปานโภชนํ ฯ
มณิมเย สุเภ ปตฺเต สมฺปูเรตฺวา อทาสหํ
|๑.๒๗| ทิพฺพวตฺถา สมาหุตฺวา มฏฺา จีวรสํยุตา ฯ
มธุรา สกฺขรา เจว เตลา จ มธุผาณิตา
|๑.๒๘| ตปฺปิตา ปรมนฺเนน สพฺเพ อริยมณฺฑลา ฯ
รตนคพฺภํ ปวีสิตฺวา เกสรีว คุหาสเย
|๑.๒๙| มหารหมฺหิ สยเน สีหเสยฺยมกปฺปยุ ฯ
สมฺปชานา สมุฏฺาย เสยฺเย ปลฺลงฺกมาภชุ
|๑.๓๐| โคจรํ สพฺพพุทฺธานํ ฌานรติสมปฺปิตา ฯ
อญฺเ ธมฺมานิ เทเสนฺติ อญฺเ กีฬนฺติ อิทฺธิยา
|๑.๓๑| อปฺปนายปิ กีฬนฺติ อภิญฺาวสิภาวิตา ฯ
วิกุพฺพนา วิกุพฺพนฺติ อเนกสตสหสฺสิโย
|๑.๓๒| พุทฺธาปิ พุทฺเธ ปุจฺฉนฺติ วิสยํ สพฺพญฺุมาลยํ ฯ
คมฺภีรํ นิปุณํ านํ ปญฺาย วินิพุชฺฌเร
|๑.๓๓| สาวกา พุทฺเธ ปุจฺฉนฺติ พุทฺธา ปุจฺฉนฺติ สาวเก ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. อตีเต ฯ ๒ สมาหรึ ฯ
อญฺมญฺญฺจ ปุจฺฉนฺติ ๑- อญฺมญฺ พฺยากโรนฺติ เต
|๑.๓๔| พุทฺธา ปจฺเจกพุทฺธา จ สาวกา ปริจารกา ฯ
เอวํ รตีสุ รมมานา ปาสาเทภิรมนฺติ เต
|๑.๓๕| ฉตฺตาติฉตฺตา ติฏฺนฺติ รตนาเวฬุสนฺนิภา ๒- ฯ
สุวณฺณชาลสํยุตฺตํ รชตชาลขจิตํ ๓-
มุตฺตาชาลปริกฺขิตฺตํ ๔- สพฺเพ ธาเรนฺตุ มตฺถเก ฯ
|๑.๓๖| ภวนฺติ ๕- เจลวิตานา โสณฺณตารกจิตฺติตา
วิจิตฺตา มลยวิตตา สพฺเพ ธาเรนฺตุ มตฺถเก ฯ
|๑.๓๗| วิตตา มลยทาเมหิ คนฺธทาเมหิ โสภิตา
ทุสฺสทาเมหิ ปริกิณฺณา รตนทามภูสิตา ฯ
|๑.๓๘| ปุปฺผาภิกิณฺณา สุวิจิตฺตา สุรภิคนฺธธูปิตา
คนฺธปญฺจางฺคุลงฺกตา เหมจฺฉทนฉาทิตา ฯ
|๑.๓๙| จตุทฺทิสา โปกฺขรญฺโ ปทุมุปฺปลสนฺถตา
โสวณฺณรูเป ขายนฺตุ ปทุมเรณุรชุคฺคตา ฯ
|๑.๔๐| ปุปฺผนฺตุ ปาทปา สพฺเพ ปาสาทสฺส สมนฺตโต
สยญฺจ ปุปฺผา มุญฺจิตฺวา คนฺตฺวา ภวนโมกิรุ ฯ
|๑.๔๑| สิขิโน ตตฺถ นจฺจนฺตุ ทิพฺพา หํสา ปกุชฺชเร
กรวิกา จ คายนฺตุ ทิชสงฺฆา สมนฺตโต ฯ
|๑.๔๒| เภริโย สพฺพา วชฺชนฺตุ วีณา สพฺพา รวนฺตุ ตา ๖-
สพฺพา สงฺคีติ วตฺตนฺตุ ปาสาทสฺส สมนฺตโต ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ปุจฺฉิตฺวา ฯ ๒ ม. ฉตฺตา ติฏฺนฺตุ รตนา กาญฺจนาเวปนฺติกา ฯ ๓ ม.
@อยํ อุปฑฺฒคาถา นตฺถิ ฯ ๔ ม. มุตฺตาชาลปริกฺขิตฺตา ฯ ๕ ม. ภวนฺตุ ฯ
@๖ ม. รสนฺตุ ตา ฯ
|๑.๔๓| ยาวตา พุทฺธเขตฺตมฺหิ จกฺกวาฬา ๑- จมูปริ
มหนฺตา โชติสมฺปนฺนา อจฺฉิทฺทา รตนามยา ฯ
|๑.๔๔| ติฏฺนฺตุ โสณฺณปลฺลงฺกา ทีปรุกฺขา ชลนฺตุ เต
ภวนฺตุ เอกปชฺโชตา ทสสหสฺสปรมฺปรา ฯ
|๑.๔๕| คณิกา ลาสิกา เจว นจฺจนฺตุ อจฺฉราคณา
นานารงฺคา ปทิสฺสนฺตุ ปาสาทสฺส สมนฺตโต ฯ
|๑.๔๖| ทุมคฺเค ปพฺพตคฺเค วา สิเนรุคิริมุทฺธเน
อุสฺสาเปมิ ธชํ สพฺพํ วิจิตฺตํ ปญฺจวณฺณิกํ ฯ
|๑.๔๗| นรา นาคา จ คนฺธพฺพา สพฺเพ เทวา อุเปนฺตุ เต
นมสฺสนฺตา ปญฺชลิกา ปาสาทํ ปริวารยุ ฯ
|๑.๔๘| ยงฺกิญฺจิ กุสลํ กมฺมํ กตฺตพฺพํ กิริยํ มม
กาเยน วาจามนสา ติทเส สุคตํ กตํ ฯ
|๑.๔๙| เย สตฺตา สญฺิโน อตฺถิ เย จ สตฺตา อสญฺิโน
กตํ ปุญฺผลํ มยฺหํ สพฺเพ ภาคี ภวนฺตุ เต ฯ
|๑.๕๐| เย ๒- ตํ กตํ สุวิทิตํ ทินฺนํ ปุญฺผลํ มยา
เย จ ตตฺถ น ชานนฺติ เทวา คนฺตฺวา นิเวทยุ ฯ
|๑.๕๑| สพฺเพ โลกมฺหิ เย สตฺตา ชีวนฺตาหารเหตุกา
มนุญฺ โภชนํ สพฺเพ ๓- ลภนฺตุ มม เจตสา ฯ
|๑.๕๒| มนสา ทานํ มยา ทินฺนํ มนสา ปสาทมาทยึ ๔-
ปูชิตฺวา ๕- สพฺพสมฺพุทฺธํ ปจฺเจกานญฺจ ปูชยึ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. จกฺกวาเฬ ตโต ปเร ฯ ๒ ม. เยสํ ฯ ๓ ม. สพฺพํ ฯ ๔ ม. ปสาทมาวหึ ฯ
@๕ ม. ปูชิตา สพฺพสมฺพุทฺธา ปจฺเจกา ชินสาวกา ฯ
|๑.๕๓| เตน กมฺเมน สุกเตน เจตนาปณิธีหิ จ
ชเหตฺวา มานุสํ เทหํ ตาวตึสํ อคญฺฉหํ ฯ
|๑.๕๔| ทุเว ภเว ปชานามิ เทวตฺตํ อถ มานุสํ
อญฺ คตึ น ชานามิ มนสา ปตฺถนาผลํ ฯ
|๑.๕๕| เทวานํ อธิโก โหมิ ภวามิ มนุชาธิโป
รูปลกฺขณสมฺปนฺโน ปญฺาย อสโม ภเว ฯ
|๑.๕๖| โภชนํ วิวิธํ เสฏฺ รตนญฺจ อนปฺปกํ
นานาวิธานิ วตฺถานิ นภสา ขิปฺปํ อุเปนฺติ มํ ฯ
|๑.๕๗| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ ๑- หตฺถํ ปสาเรมิ ทิพฺพา ภกฺขา อุเปนฺติ มํ ฯ
|๑.๕๘| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ รตนา สพฺเพ อุเปนฺติ เม ฯ
|๑.๕๙| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺเพ คนฺธา อุเปนฺติ เม ฯ
|๑.๖๐| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺเพ ยานา อุเปนฺติ เม ฯ
|๑.๖๑| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺเพ มาลา อุเปนฺติ เม ฯ
|๑.๖๒| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ อลงฺการา อุเปนฺติ เม ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยํ ยํ ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ
|๑.๖๓| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺพา กญฺา อุเปนฺติ เม ฯ
|๑.๖๔| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ มธุสกฺขรา อุเปนฺติ เม ฯ
|๑.๖๕| ปพฺยา ปพฺพเต เจว อากาเส อุทเก วเน
ยตฺถ หตฺถํ ปสาเรมิ สพฺเพ ขชฺชา อุเปนฺติ เม ฯ
|๑.๖๖| อธเน อทฺธิเก ชเน ยาจเก จ ปถาวิโน
ททามิ ตํ ทานวรํ สมฺโพธิวรปตฺติยา ฯ
|๑.๖๗| นาเทนฺโต ปพฺพตํ เสลํ คชฺเชนฺโต พหลํ คิรึ
สเทวกํ หาสยนฺโต พุทฺโธ โลเก ภวามหํ ฯ
|๑.๖๘| ทิสา ทสวิธา โลเก ยายโต นตฺถิ อนฺตกํ
ตสฺมิญฺจ ทิสาภาคมฺหิ พุทฺธเขตฺตา อสงฺขิยา ฯ
|๑.๖๙| ปภา ปกิตฺติตา มยฺหํ ยมกา รํสิวาหนา
เอตฺถนฺตเร รํสิชาลํ อาโลโก วิปุโล ภเว ฯ
|๑.๗๐| เอตฺตเก โลกธาตุมฺหิ สพฺเพ ปสฺสนฺตุ มํ ชนา
สพฺเพว ๑- สุมนา โหนฺตุ สพฺเพ มํ อนุวตฺตเร ฯ
|๑.๗๑| วิสิฏฺมธุรนาเทน อมตํ เภริมาหเร ๒-
เอตฺถนฺตเร ชนา สพฺเพ สุณนฺตุ มธุรํ คิรํ ฯ
|๑.๗๒| ธมฺมเมเฆน วสฺสนฺเต สพฺเพ โหนฺตุ อนาสวา
เย ตตฺถ ปจฺฉิมกา สตฺตา โสตาปนฺนา ภวนฺตุ เต ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. สพฺเพ มํ อนุวตฺตนฺตุ ยาว พฺรหฺมนิเวสนํ ฯ ๒ ม. เภริมาหนึ ฯ
|๑.๗๓| ทตฺวา ทาตพฺพกํ ทานํ สีลํ ปูเร ๑- อเสสโต
เนกฺขมฺมปารมึ คนฺตฺวา ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ ฯ
|๑.๗๔| ปณฺฑิเต ปริปุจฺฉิตฺวา กตฺวา วิริยมุตฺตมํ
ขนฺติยา ปารมึ คนฺตฺวา ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ ฯ
|๑.๗๕| กตฺวา ทฬฺหมธิฏฺานํ สจฺจปารมิ ปูรเย
เมตฺตาย ปารมึ คนฺตฺวา ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ ฯ
|๑.๗๖| ลาภาลาเภ สุขทุกฺเข สมฺมานเน วิมานเน
สพฺพตฺถ สมโก หุตฺวา ปตฺโต สมฺโพธิมุตฺตมํ ฯ
|๑.๗๗| โกสชฺชํ ภยโต ทิสฺวา วิริยญฺจาปิ เขมโต
อารทฺธวิริยา โหถ เอสา พุทฺธานุสาสนี ฯ
|๑.๗๘| วิวาทํ ภยโต ทิสฺวา อวิวาทญฺจ เขมโต
สมคฺคา สขิลา โหถ เอสา พุทฺธานุสาสนี ฯ
|๑.๗๙| ปมาทํ ภยโต ทิสฺวา อปฺปมาทญฺจ เขมโต
ภาเวถฏฺงฺคิกํ มคฺคํ เอสา พุทฺธานุสาสนี ฯ
|๑.๘๐| สมาคตา พหู พุทฺธา อรหนฺโต จ สพฺพโส
สมฺพุทฺเธ อรหนฺเต จ วนฺทมานา นมสฺสถ ฯ
|๑.๘๑| เอวํ อจินฺติยา พุทฺธา พุทฺธธมฺมา อจินฺติยา
อจินฺติเยสุ ปสนฺนานํ วิปาโก โหตฺยจินฺติโยติ ฯ
อิตฺถํ สุทํ ภควา อตฺตโน พุทฺธจริตํ สมฺโพธยมาโน ๒-
พุทฺธาปทานิยํ นาม ธมฺมปริยายํ อภาสิตฺถาติ ฯ
พุทฺธาปทานํ สมตฺตํ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ปูเรตฺวา ฯ ๒ ม. สมฺภาวยมาโน ฯ
ทุติยํ ปจฺเจกพุทฺธาปทานํ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้าที่ ๑-๑๐.
http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=32&item=1&items=1&mode=bracket
อ่านโดยใช้เนื้อความเป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=32&item=1&items=1
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=32&item=1&items=1&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=32&item=1&items=1&mode=bracket
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=1
The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=49&A=1
The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=49&A=1
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๒
http://84000.org/tipitaka/read/?index_32
บันทึก ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ DhammaPerfect@yahoo.com