พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒ ภาษาบาลี อักษรไทย
 พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๒ วินย. มหาวิภงฺโค (๒)

                              ทุติยสิกฺขาปทํ
     [๗๓๘]   เตน  สมเยน  พุทฺโธ  ภควา  สาวตฺถิยํ  วิหรติ เชตวเน
อนาถปิณฺฑิกสฺส   อาราเม   ฯ   เตน   โข   ปน   สมเยน  อญฺญตโร
ภิกฺขุ    อจิรวติยา    นทิยา    นฺหายติ   ฯ   อญฺญตโรปิ   พฺราหฺมโณ
ปญฺจสตานํ   ถวิกํ  ถเล  นิกฺขิปิตฺวา  อจิรวติยา  นทิยา  นฺหายิตฺวา  ๑-
วิสฺสริตฺวา   อคมาสิ   ฯ   อถโข   โส   ภิกฺขุ   ตสฺสายํ  พฺราหฺมณสฺส
ถวิกา  มา  [๒]-  นสฺสีติ  อคฺคเหสิ  ฯ  อถโข  โส พฺราหฺมโณ สริตฺวา
ตุริโต   อาธาวิตฺวา   ตํ   ภิกฺขุํ   เอตทโวจ   อปิ   เม   โภ  ถวิกํ
ปสฺเสยฺยาสีติ ฯ หนฺท พฺราหฺมณาติ อทาสิ ฯ
     {๗๓๘.๑}   อถโข  ตสฺส  พฺราหฺมณสฺส  เอตทโหสิ  เกน  นุ  โข
อหํ   อุปาเยน   อิมสฺส  ภิกฺขุโน  ปุณฺณปตฺตํ  น  ทเทยฺยนฺติ  ฯ  น  เม
โภ   ปญฺจสตานิ   สหสฺสํ   เมติ   ปลิพุทฺธิตฺวา   มุญฺจิ  ฯ  อถโข  โส
ภิกฺขุ  อารามํ  คนฺตฺวา  ภิกฺขูนํ  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ  เย  เต ภิกฺขู
อปฺปิจฺฉา   ฯเปฯ   เต   อุชฺฌายนฺติ  ขียนฺติ  วิปาเจนฺติ  กถํ  หิ  นาม
ภิกฺขุ  รตนํ  อุคฺคเหสฺสตีติ  ฯเปฯ  สจฺจํ  กิร ตฺวํ ภิกฺขุ รตนํ อุคฺคเหสีติ ฯ
สจฺจํ  ภควาติ  ฯ  วิครหิ  พุทฺโธ  ภควา  กถํ  หิ  นาม  ตฺวํ  โมฆปุริส
รตนํ    อุคฺคเหสฺสสิ   เนตํ   โมฆปุริส   อปฺปสนฺนานํ   วา   ปสาทาย
ปสนฺนานํ    วา    ภิยฺโยภาวาย    ฯเปฯ    เอวญฺจ   ปน   ภิกฺขเว
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. นฺหายนฺโต ฯ  ๒ ม. อิธ ฯ
อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๗๓๘.๒}   โย  ปน  ภิกฺขุ  รตนํ  วา รตนสมฺมตํ วา  อุคฺคเณฺหยฺย
วา อุคฺคณฺหาเปยฺย วา ปาจิตฺติยนฺติ ฯ
     {๗๓๘.๓}   เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
     [๗๓๙]   เตน  โข  ปน สมเยน สาวตฺถิยา อุสฺสโว โหติ ฯ มนุสฺสา
อลงฺกตปฏิยตฺตา    อุยฺยานํ    คจฺฉนฺติ    ฯ    วิสาขาปิ   มิคารมาตา
อลงฺกตปฏิยตฺตา    อุยฺยานํ   คมิสฺสามีติ   คามโต   นิกฺขมิตฺวา   กฺยาหํ
กริสฺสามิ    อุยฺยานํ    คนฺตฺวา   ยนฺนูนาหํ   ภควนฺตํ   ปยิรุปาเสยฺยนฺติ
อาภรณํ    โอมุญฺจิตฺวา    อุตฺตราสงฺเคน   ภณฺฑิกํ   พนฺธิตฺวา   ทาสิยา
อทาสิ   หนฺท   เช   อิมํ   ภณฺฑิกํ   คณฺหาหีติ   ฯ   อถโข   วิสาขา
มิคารมาตา    เยน    ภควา    เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ
     {๗๓๙.๑}   เอกมนฺตํ   นิสินฺนํ   โข  วิสาขํ  มิคารมาตรํ  ภควา
ธมฺมิยา   กถาย   สนฺทสฺเสสิ   สมาทเปสิ   สมุตฺเตเชสิ  สมฺปหํเสสิ  ฯ
อถโข   วิสาขา   มิคารมาตา   ภควตา   ธมฺมิยา   กถาย  สนฺทสฺสิตา
สมาทปิตา     สมุตฺเตชิตา     สมฺปหํสิตา     อุฏฺฐายาสนา    ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา   ปทกฺขิณํ   กตฺวา   ปกฺกามิ   ฯ   อถโข  สา  ทาสี  ตํ
ภณฺฑิกํ   วิสฺสริตฺวา   อคมาสิ   ฯ   ภิกฺขู  ปสฺสิตฺวา  ภควโต  เอตมตฺถํ
อาโรเจสุํ   ฯ   เตนหิ   ภิกฺขเว   อุคฺคเหตฺวา  นิกฺขิปถาติ  ฯ  อถโข
ภควา   เอตสฺมึ   นิทาเน   เอตสฺมึ  ปกรเณ  ธมฺมึ  กถํ  กตฺวา  ภิกฺขู
อามนฺเตสิ  อนุชานามิ  ภิกฺขเว  รตนํ  วา  รตนสมฺมตํ  วา  อชฺฌาราเม
อุคฺคเหตฺวา     วา     อุคฺคหาเปตฺวา     วา     นิกฺขิปิตุํ     ยสฺส
ภวิสฺสติ   โส   หริสฺสตีติ   ฯ   เอวญฺจ   ปน  ภิกฺขเว  อิมํ  สิกฺขาปทํ
อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๗๓๙.๒}   โย  ปน  ภิกฺขุ  รตนํ  วา  รตนสมฺมตํ  วา  อญฺญตฺร
อชฺฌารามา อุคฺคเณฺหยฺย วา อุคฺคณฺหาเปยฺย วา ปาจิตฺติยนฺติ ฯ
     {๗๓๙.๓}   เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
     [๗๔๐]   เตน  โข  ปน สมเยน กาสีสุ ชนปเทสุ ๑- อนาถปิณฺฑิกสฺส
คหปติสฺส   กมฺมนฺตคาโม   โหติ   ฯ   เตน   จ  คหปตินา  อนฺเตวาสี
อาณตฺโต   โหติ   สเจ   ภทฺทนฺตา   อาคจฺฉนฺติ  ภตฺตํ  กเรยฺยาสีติ  ฯ
เตน   โข   ปน   สมเยน   สมฺพหุลา  ภิกฺขู  กาสีสุ  ชนปเทสุ  จาริกํ
จรมานา      เยน     อนาถปิณฺฑิกสฺส     คหปติสฺส     กมฺมนฺตคาโม
เตนุปสงฺกมึสุ   ฯ   อทฺทสา   โข   โส  ปุริโส  เต  ภิกฺขู  ทูรโต  ว
อาคจฺฉนฺเต   ทิสฺวาน   เยน   เต   ภิกฺขู   เตนุปสงฺกมิ  อุปสงฺกมิตฺวา
เต   ภิกฺขู   อภิวาเทตฺวา   เอตทโวจ   อธิวาเสนฺตุ   ภนฺเต   อยฺยา
สฺวาตนาย    คหปติโน   ภตฺตนฺติ   ฯ   อธิวาเสสุํ   โข   เต   ภิกฺขู
ตุณฺหีภาเวน   ฯ   อถโข  โส  ปุริโส  ตสฺสา  รตฺติยา  อจฺจเยน  ปณีตํ
ขาทนียํ   โภชนียํ   ปฏิยาทาเปตฺวา  กาลํ  อาโรจาเปตฺวา  องฺคุลิมุทฺทิกํ
โอมุญฺจิตฺวา    เต    ภิกฺขู   ภตฺเตน   ปริวิสิตฺวา   อยฺยา   ภุญฺชิตฺวา
คจฺฉนฺตุ    อหํปิ    กมฺมนฺตํ    คมิสฺสามีติ    องฺคุลิมุทฺทิกํ    วิสฺสริตฺวา
อคมาสิ   ฯ   ภิกฺขู   ปสฺสิตฺวา   สเจ   มยํ   คมิสฺสาม   นสฺสิสฺสตายํ
องฺคุลิมุทฺทิกาติ   ตตฺเถว   อจฺฉึสุ   ฯ   อถโข   โส  ปุริโส  กมฺมนฺตา
อาคจฺฉนฺโต   เต   ภิกฺขู   ปสฺสิตฺวา   เอตทโวจ  กิสฺส  ภนฺเต  อยฺยา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ชนปเท ฯ เอวมุปริปิ ฯ
อิเธว   อจฺฉนฺตีติ   ฯ   อถโข   เต   ภิกฺขู  ตสฺส  ปุริสสฺส  เอตมตฺถํ
อาโรเจตฺวา   สาวตฺถึ  คนฺตฺวา  ภิกฺขูนํ  เอตมตฺถํ  อาโรเจสุํ  ฯ  ภิกฺขู
ภควโต   เอตมตฺถํ   อาโรเจสุํ   ฯ   อถโข  ภควา  เอตสฺมึ  นิทาเน
เอตสฺมึ   ปกรเณ   ธมฺมึ   กถํ   กตฺวา   ภิกฺขู  อามนฺเตสิ  อนุชานามิ
ภิกฺขเว   รตนํ   วา   รตนสมฺมตํ   วา  อชฺฌาราเม  วา  อชฺฌาวสเถ
วา   อุคฺคเหตฺวา   วา   อุคฺคหาเปตฺวา   วา  นิกฺขิปิตุํ  ยสฺส  ภวิสฺสติ
โส หริสฺสตีติ ฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
     {๗๔๐.๑}   โย  ปน  ภิกฺขุ  รตนํ  วา  รตนสมฺมตํ  วา  อญฺญตฺร
อชฺฌารามา   วา   อชฺฌาวสถา   วา  อุคฺคเณฺหยฺย  วา  อุคฺคณฺหาเปยฺย
วา  ปาจิตฺติยํ  ฯ  รตนํ  วา  ปน ภิกฺขุนา รตนสมฺมตํ วา อชฺฌาราเม วา
อชฺฌาวสเถ   วา   อุคฺคเหตฺวา   วา   อุคฺคหาเปตฺวา  วา  นิกฺขิปิตพฺพํ
ยสฺส ภวิสฺสติ โส หริสฺสตีติ ฯ อยํ ตตฺถ สามีจีติ ฯ
     [๗๔๑]   โย   ปนาติ  โย  ยาทิโส  ฯเปฯ  ภิกฺขูติ  ฯเปฯ  อยํ
อิมสฺมึ   อตฺเถ   อธิปฺเปโต   ภิกฺขูติ   ฯ   รตนํ   นาม   มุตฺตา  มณิ
เวฬุริโย   สงฺโข   สิลา  ปวาฬํ  รชตํ  ชาตรูปํ  โลหิตงฺโก  มสารคลฺลํ
เอตํ  รตนํ  นาม  ๑-  ฯ  รตนสมฺมตํ  นาม  ยํ มนุสฺสานํ อุปโภคปริโภคํ
เอตํ     รตนสมฺมตํ     นาม    ฯ    อญฺญตฺร    อชฺฌารามา    วา
อชฺฌาวสถา   วาติ   ฐเปตฺวา   อชฺฌารามํ  อชฺฌาวสถํ  ฯ  อชฺฌาราโม
นาม     ปริกฺขิตฺตสฺส     อารามสฺส    อนฺโตอาราโม    อปริกฺขิตฺตสฺส
อุปจาโร     ฯ     อชฺฌาวสโถ    นาม    ปริกฺขิตฺตสฺส    อาวสถสฺส
@เชิงอรรถ: ๑ ม. เอตํ รตนํ นามาติ อิทํ ปาฐตฺตยํ นตฺถิ ฯ
อนฺโตอาวสโถ    อปริกฺขิตฺตสฺส    อุปจาโร   ฯ   อุคฺคเณฺหยฺยาติ   อยํ
คณฺหาติ     อาปตฺติ    ปาจิตฺติยสฺส    ฯ    อุคฺคณฺหาเปยฺยาติ    อญฺญํ
คณฺหาเปติ อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส ฯ
     [๗๔๒]   รตนํ  วา  ปน  ภิกฺขุนา  รตนสมฺมตํ  วา อชฺฌาราเม วา
อชฺฌาวสเถ   วา   อุคฺคเหตฺวา  วา  อุคฺคหาเปตฺวา  วา  นิกฺขิปิตพฺพนฺติ
รูเปน   วา   นิมิตฺเตน   วา  สญฺญาณํ  กตฺวา  นิกฺขิปิตฺวา  อาจิกฺขิตพฺพํ
ยสฺส   ภณฺฑํ   นฏฺฐํ   โส   อาคจฺฉตูติ  ฯ  สเจ  ตตฺถ  อาคจฺฉติ  โส
วตฺตพฺโพ   อาวุโส  กีทิสนฺเต  ภณฺฑนฺติ  ฯ  สเจ  รูเปน  วา  นิมิตฺเตน
วา   สมฺปาเทติ   ทาตพฺพํ  ฯ  โน  เจ  สมฺปาเทติ  วิจินาหิ  อาวุโสติ
วตฺตพฺโพ   ฯ   ตมฺหา  อาวาสา  ปกฺกมนฺเตน  เย  ตตฺถ  โหนฺติ  ภิกฺขู
ปฏิรูปา  เตสํ  หตฺเถ  นิกฺขิปิตฺวา  ปกฺกมิตพฺพํ  ฯ  โน  เจ  โหนฺติ ภิกฺขู
ปฏิรูปา  เย  ตตฺถ  โหนฺติ  คหปติกา  ปฏิรูปา  เตสํ  หตฺเถ  นิกฺขิปิตฺวา
ปกฺกมิตพฺพํ ฯ อยํ ตตฺถ สามีจีติ อยํ ตตฺถ อนุธมฺมตา ฯ
     [๗๔๓]   อนาปตฺติ  รตนํ  วา  รตนสมฺมตํ  วา  อชฺฌาราเม  วา
อชฺฌาวสเถ   วา  อุคฺคเหตฺวา  วา  อุคฺคหาเปตฺวา  วา  นิกฺขิปติ  ยสฺส
ภวิสฺสติ   โส   หริสฺสตีติ   รตนสมฺมตํ   วิสฺสาสํ   คณฺหาติ   ตาวกาลิกํ
คณฺหาติ ปํสุกูลสญฺญิสฺส อุมฺมตฺตกสฺส อาทิกมฺมิกสฺสาติ ฯ
                          ทุติยสิกฺขาปทํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                                 ---------

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้าที่ ๔๘๘-๔๙๒.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=8783&w=&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=8783&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=2&item=738&items=6
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=2&siri=120
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=738
             อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=10156
             The Pali Atthakatha in Roman :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=10156
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒
https://84000.org/tipitaka/read/?index_2
https://84000.org/tipitaka/english/?index_2