บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ | |
| |
อิเม โข ปนายสฺมนฺโต เตรส สงฺฆาทิเสสา ธมฺมา อุทฺเทสํ อาคจฺฉนฺติ ฯ ปฐมสงฺฆาทิเสสํ [๓๐๑] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา เสยฺยสโก อนภิรโต พฺรหฺมจริยํ จรติ ฯ โส เตน กิโส โหติ ลูโข ทุพฺพณฺโณ อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต ธมนิสนฺถตคตฺโต ฯ อทฺทสา โข อายสฺมา อุทายิ อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ กิสํ ลูขํ ทุพฺพณฺณํ อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาตํ ธมนิสนฺถตคตฺตํ ทิสฺวาน อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ เอตทโวจ กิสฺส ตฺวํ อาวุโส เสยฺยสก กิโส ลูโข ทุพฺพณฺโณ อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต ธมนิสนฺถตคตฺโต กจฺจิ โน ตฺวํ อาวุโส เสยฺยสก อนภิรโต พฺรหฺมจริยํ จรสีติ ฯ เอวมาวุโสติ ฯ เตนหิ ตฺวํ อาวุโส เสยฺยสก ยาวทตฺถํ ภุญฺช ยาวทตฺถํ สุป ยาวทตฺถํ นหาย ยาวทตฺถํ ภุญฺชิตฺวา ยาวทตฺถํ สุปิตฺวา ยาวทตฺถํ นหายิตฺวา ยทา เต อนภิรติ อุปฺปชฺชติ ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติ ตทา หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจึ โมเจหีติ ฯ กินฺนุ โข อาวุโส กปฺปติ เอวรูปํ กาตุนฺติ ฯ อามาวุโส อหํปิ เอวรูปํ ๑- กโรมีติ ฯ {๓๐๑.๑} อถโข อายสฺมา เสยฺยสโก ยาวทตฺถํ ภุญฺชิ ยาวทตฺถํ สุปิ ยาวทตฺถํ นหายิ ยาวทตฺถํ ภุญฺชิตฺวา ยาวทตฺถํ สุปิตฺวา ยาวทตฺถํ นหายิตฺวา ยทา อนภิรติ อุปฺปชฺชติ ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติ ตทา หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจึ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ม. เอวํ ฯ โมเจติ ๑- ฯ อถโข อายสฺมา เสยฺยสโก อปเรน สมเยน วณฺณวา อโหสิ ปีนินฺทฺริโย ปสนฺนมุขวณฺโณ วิปฺปสนฺนจฺฉวิวณฺโณ ฯ อถโข อายสฺมโต เสยฺยสกสฺส สหายกา ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ เอตทโวจุํ ปุพฺเพ โข ตฺวํ อาวุโส เสยฺยสก กิโส อโหสิ ลูโข ทุพฺพณฺโณ อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต ธมนิสนฺถตคตฺโต โสทานิ ตฺวํ เอตรหิ วณฺณวา ปีนินฺทฺริโย ปสนฺนมุขวณฺโณ วิปฺปสนฺนจฺฉวิวณฺโณ กินฺนุ โข ตฺวํ อาวุโส เสยฺยสก เภสชฺชํ กโรสีติ ฯ น โข อหํ อาวุโส เภสชฺชํ กโรมิ อปิจาหํ ยาวทตฺถํ ภุญฺชามิ ยาวทตฺถํ สุปามิ ยาวทตฺถํ นหายามิ ยาวทตฺถํ ภุญฺชิตฺวา ยาวทตฺถํ สุปิตฺวา ยาวทตฺถํ นหายิตฺวา ยทา เม อนภิรติ อุปฺปชฺชติ ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติ ตทา หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจึ โมเจมีติ ฯ กึ ปน ตฺวํ อาวุโส เสยฺยสก เยเนว หตฺเถน สทฺธาเทยฺยํ ภุญฺชสิ เตเนว หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจึ โมเจสีติ ฯ เอวมาวุโสติ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา เสยฺยสโก หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจึ โมเจสฺสตีติ ฯ {๓๐๑.๒} อถโข เต ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ ปฏิปุจฺฉิ สจฺจํ กิร ตฺวํ เสยฺยสก หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจึ โมเจสีติ ฯ สจฺจํ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ม. โมเจสิ ฯ ภควาติ ฯ วิครหิ พุทฺโธ ภควา อนนุจฺฉวิกํ โมฆปุริส อนนุโลมิกํ อปฺปฏิรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ กถํ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส หตฺเถน อุปกฺกมิตฺวา อสุจึ โมเจสฺสสิ นนุ มยา โมฆปุริส อเนกปริยาเยน วิราคาย ธมฺโม เทสิโต โน สราคาย วิสํโยคาย ธมฺโม เทสิโต โน สํโยคาย อนุปาทานาย ธมฺโม เทสิโต โน สอุปาทานาย ตตฺถ นาม ตฺวํ โมฆปุริส มยา วิราคาย ธมฺเม เทสิเต สราคาย เจเตสฺสสิ วิสํโยคาย ธมฺเม เทสิเต สํโยคาย เจเตสฺสสิ อนุปาทานาย ธมฺเม เทสิเต สอุปาทานาย เจเตสฺสสิ นนุ มยา โมฆปุริส อเนกปริยาเยน ราควิราคาย ธมฺโม เทสิโต มทนิมฺมทนาย ปิปาสวินยาย อาลยสมุคฺฆาตาย วฏฺฏูปจฺเฉทาย ตณฺหกฺขยาย วิราคาย นิโรธาย นิพฺพานาย ธมฺโม เทสิโต นนุ มยา โมฆปุริส อเนกปริยาเยน กามานํ ปหานํ อกฺขาตํ กามสญฺญานํ ปริญฺญา อกฺขาตา กามปิปาสานํ ปฏิวินโย อกฺขาโต กามวิตกฺกานํ สมุคฺฆาโต อกฺขาโต กามปริฬาหานํ วูปสโม อกฺขาโต เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ปสนฺนานํ วา ภิยฺโยภาวาย อถเขฺวตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานญฺเจว อปฺปสาทาย ปสนฺนานญฺจ เอกจฺจานํ อญฺญถตฺตายาติ ฯ อถโข ภควา อายสฺมนฺตํ เสยฺยสกํ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ทุพฺภรตาย ทุปฺโปสตาย ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๓๐๑.๓} สญฺเจตนิกา สุกฺกวิสฏฺฐิ สงฺฆาทิเสโสติ ฯ {๓๐๑.๔} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ [๓๐๒] เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ปณีตานิ โภชนานิ ภิญฺชิตฺวา มุฏฺฐสฺสตี อสมฺปชานา นิทฺทํ โอกฺกมนฺติ ฯ เตสํ มุฏฺฐสฺสตีนํ อสมฺปชานานํ นิทฺทํ โอกฺกมนฺตานํ สุปินนฺเตน อสุจิ มุจฺจติ ฯ เตสํ กุกฺกุจฺจํ อโหสิ ภควตา สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ สญฺเจตนิกา สุกฺกวิสฏฺฐิ สงฺฆาทิเสโสติ อมฺหากญฺจ สุปินนฺเตน อสุจิ มุจฺจติ ๑- อตฺถิ เจตฺถ เจตนา อุปลพฺภติ ๒- กจฺจิ นุ โข มยํ สงฺฆาทิเสสํ อาปตฺตึ อาปนฺนาติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อตฺเถสา ภิกฺขเว เจตนา สา จ โข อพฺโพหาริกาติ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ ปกรเณ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ {๓๐๒.๑} สญฺเจตนิกา สุกฺกวิสฏฺฐิ อญฺญตฺร สุปินนฺตา สงฺฆาทิเสโสติ ฯ [๓๐๓] สญฺเจตนิกาติ ชานนฺโต สญฺชานนฺโต เจจฺจ อภิวิตริตฺวา วีติกฺกโม ฯ สุกฺกนฺติ ทส สุกฺกานิ นีลํ ปีตกํ โลหิตกํ โอทาตํ ตกฺกวณฺณํ ทกวณฺณํ เตลวณฺณํ ขีรวณฺณํ ทธิวณฺณํ สปฺปิวณฺณํ ฯ วิสฏฺฐีติ ฐานา ๓- จาวนา วุจฺจติ วิสฏฺฐีติ ฯ อญฺญตฺร สุปินนฺตาติ ฐเปตฺวา สุปินนฺตํ ฯ สงฺฆาทิเสโสติ สงฺโฆ ว ตสฺสา อาปตฺติยา ปริวาสํ เทติ มูลาย ปฏิกสฺสติ มานตฺตํ เทติ อพฺเภติ น สมฺพหุลา น เอกปุคฺคโล เตน วุจฺจติ สงฺฆาทิเสโสติ ฯ ตสฺเสว อาปตฺตินิกายสฺส นามกมฺมํ อธิวจนํ เตนปิ วุจฺจติ สงฺฆาทิเสโสติ ฯ @เชิงอรรถ: ๑ ยุ. มุจฺจิ ฯ ๒ ยุ. ม. ลพฺภติ ฯ ๓ ยุ. ม. ฐานโต ฯ [๓๐๔] อชฺฌตฺตรูเป โมเจติ พหิทฺธารูเป โมเจติ อชฺฌตฺตพหิทฺธารูเป โมเจติ อากาเส กฏึ กมฺเปนฺโต โมเจติ ราคูปตฺถมฺเภ โมเจติ วจฺจูปตฺถมฺเภ โมเจติ ปสฺสาวูปตฺถมฺเภ โมเจติ วาตูปตฺถมฺเภ โมเจติ อุจฺจาลิงฺคปาณกทฏฺฐูปตฺถมฺเภ โมเจติ อาโรคฺยตฺถาย โมเจติ สุขตฺถาย โมเจติ เภสชฺชตฺถาย โมเจติ ทานตฺถาย โมเจติ ปุญฺญตฺถาย โมเจติ ยญฺญตฺถาย โมเจติ สคฺคตฺถาย โมเจติ วีชตฺถาย โมเจติ วีมํสตฺถาย โมเจติ ทวตฺถาย โมเจติ นีลํ โมเจติ ปีตกํ โมเจติ โลหิตกํ โมเจติ โอทาตํ โมเจติ ตกฺกวณฺณํ โมเจติ ทกวณฺณํ โมเจติ เตลวณฺณํ โมเจติ ขีรวณฺณํ โมเจติ ทธิวณฺณํ โมเจติ สปฺปิวณฺณํ โมเจติ ฯ [๓๐๕] อชฺฌตฺตรูเปติ อชฺฌตฺตํ อุปาทินฺนรูเป ฯ พหิทฺธารูเปติ พหิทฺธา อุปาทินฺเน วา อนุปาทินฺเน วา ฯ อชฺฌตฺตพหิทฺธารูเปติ ตทุภเย ฯ อากาเส กฏึ กมฺเปนฺโตติ อากาเส วายมนฺตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติ ฯ ราคูปตฺถมฺเภติ ราเคน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติ ฯ วจฺจูปตฺถมฺเภติ วจฺเจน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติ ฯ ปสฺสาวูปตฺถมฺเภติ ปสฺสาเวน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติ ฯ วาตูปตฺถมฺเภติ วาเตน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติ ฯ อุจฺจาลิงฺค- ปาณกทฏฺฐูปตฺถมฺเภติ อุจฺจาลิงฺคปาณกทฏฺเฐน ปีฬิตสฺส องฺคชาตํ กมฺมนิยํ โหติ ฯ อาโรคฺยตฺถายาติ อโรโค ภวิสฺสามีติ ฯ สุขตฺถายาติ สุขํ เวทนํ อุปฺปาเทสฺสามีติ ฯ เภสชฺชตฺถายาติ เภสชฺชํ ภวิสฺสตีติ ฯ ทานตฺถายาติ ทานํ ทสฺสามีติ ฯ ปุญฺญตฺถายาติ ปุญฺญํ ภวิสฺสตีติ ฯ ยญฺญตฺถายาติ ยญฺญํ ยชิสฺสามีติ ฯ สคฺคตฺถายาติ สคฺคํ คมิสฺสามีติ ฯ วีชตฺถายาติ วีชํ ภวิสฺสตีติ ฯ วีมํสตฺถายาติ วีมํสิสฺสามิ ๑- นีลํ ภวิสฺสติ ปีตกํ ภวิสฺสติ โลหิตกํ ภวิสฺสติ โอทาตํ ภวิสฺสติ ฯเปฯ สปฺปิวณฺณํ ภวิสฺสตีติ ฯ ทวตฺถายาติ ขิฑฺฑาธิปฺปาโย ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑ หน้าที่ ๒๒๑-๒๒๖. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=4348&w=&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=4348&modeTY=2 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=1&item=301&items=5 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=1&siri=34 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=301 อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=1 The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=1 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ https://84000.org/tipitaka/read/?index_1 https://84000.org/tipitaka/english/?index_1
|
บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]