พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ ภาษาบาลี อักษรไทย
 พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๑ วินย. มหาวิภงฺโค (๑)

                               ฉฏฺสงฺฆาทิเสสํ
     [๔๙๖]   เตน  สมเยน  พุทฺโธ  ภควา  ราชคเห  วิหรติ เวฬุวเน
กลนฺทกนิวาเป   ฯ   เตน   โข   ปน   สมเยน  อาฬวิกา  ๑-  ภิกฺขู
สญฺาจิกาโย  กุฏิกาโย  ๒-  การาเปนฺติ  อสฺสามิกาโย  อตฺตุทฺเทสิกาโย
อปฺปมาณิกาโย   ฯ   ตาโย  น  นิฏฺานํ  คจฺฉนฺติ  ฯ  เต  ยาจนพหุลา
วิญฺตฺติพหุลา   วิหรนฺติ   ปุริสํ   เทถ   ปุริสตฺถกรํ   เทถ  โคณํ  เทถ
สกฏํ   เทถ   วาสึ   เทถ   ผรสุํ  เทถ  กุารึ  เทถ  กุทฺทาลํ  เทถ
นิขาทนํ   เทถ   วลฺลึ   เทถ   เวฬุํ  เทถ  มุญฺชํ  เทถ  ปพฺพชํ  เทถ
ติณํ   เทถ  มตฺติกํ  เทถาติ  ฯ  มนุสฺสา  อุปทฺทุตา  ยาจนาย  อุปทฺทุตา
วิญฺตฺติยา    ภิกฺขู    ทิสฺวา    อุพฺพิชฺชนฺติปิ    อุตฺตสนฺติปิ   ปลายนฺติปิ
อญฺเนปิ    คจฺฉนฺติ    อญฺเนปิ    มุขํ   กโรนฺติ   ทฺวารํปิ   ถเกนฺติ
คาวีปิ ทิสฺวา ปลายนฺติ ภิกฺขูติ มญฺมานา ฯ
     [๔๙๗]   อถโข   อายสฺมา  มหากสฺสโป  ราชคเห  วสฺสํ  วุตฺโถ
เยน   อาฬวี   เตน  ปกฺกามิ  อนุปุพฺเพน  จาริกํ  จรมาโน  ๓-  เยน
อาฬวี   ตทวสริ  ฯ  ตตฺร  สุทํ  อายสฺมา  มหากสฺสโป  อาฬวิยํ  วิหรติ
อคฺคาฬเว   เจติเย   ฯ   อถโข   อายสฺมา  มหากสฺสโป  ปุพฺพณฺหสมยํ
นิวาเสตฺวา     ปตฺตจีวรมาทาย     อาฬวึ    ปิณฺฑาย    ปาวิสิ    ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. อาฬวกา ฯ ๒ ยุ. ม. กุฏิโย ฯ ๓ อิทํ ปาทฺวยํ สพฺพตฺถ
@น ทิสฺสติ ฯ
มนุสฺสา   อายสฺมนฺตํ   มหากสฺสปํ   ปสฺสิตฺวา   อุพฺพิชฺชนฺติปิ   อุตฺตสนฺติปิ
ปลายนฺติปิ    อญฺเนปิ   คจฺฉนฺติ   อญฺเนปิ   มุขํ   กโรนฺติ   ทฺวารํปิ
ถเกนฺติ   ฯ   อถโข  อายสฺมา  มหากสฺสโป  อาฬวิยํ  ปิณฺฑาย  จริตฺวา
ปจฺฉาภตฺตํ   ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต   ภิกฺขู   อามนฺเตสิ   ปุพฺพายํ   อาวุโส
อาฬวี    สุภิกฺขา    อโหสิ   สุลภปิณฺฑา   สุกรา   อุญฺเฉน   ปคฺคเหน
ยาเปตุํ   เอตรหิ   โข  ๑-  ปนายํ  อาฬวี  ทุพฺภิกฺขา  ทุลฺลภปิณฺฑา  น
สุกรา   อุญฺเฉน   ปคฺคเหน  ยาเปตุํ  โก  นุ  โข  อาวุโส  เหตุ  โก
ปจฺจโย   เยนายํ   อาฬวี   ทุพฺภิกฺขา  ทุลฺลภปิณฺฑา  น  สุกรา  อุญฺเฉน
ปคฺคเหน   ยาเปตุนฺติ   ฯ  อถโข  เต  ภิกฺขู  อายสฺมโต  มหากสฺสปสฺส
เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ
     [๔๙๘]   อถโข   ภควา   ราชคเห  ยถาภิรนฺตํ  วิหริตฺวา  เยน
อาฬวี   เตน   จาริกํ   ปกฺกามิ   อนุปุพฺเพน   จาริกํ  จรมาโน  เยน
อาฬวี   ตทวสริ   ฯ   ตตฺร   สุทํ  ภควา  อาฬวิยํ  วิหรติ  อคฺคาฬเว
เจติเย   ฯ   อถโข  อายสฺมา  มหากสฺสโป  เยน  ภควา  เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ   อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทิ  ฯ  เอกมนฺตํ
นิสินฺโน   โข  อายสฺมา  มหากสฺสโป  ภควโต  เอตมตฺถํ  อาโรเจสิ  ฯ
อถโข    ภควา    เอตสฺมึ    นิทาเน   เอตสฺมึ   ปกรเณ   ภิกฺขุสงฺฆํ
สนฺนิปาตาเปตฺวา   อาฬวิเก  ภิกฺขู  ปฏิปุจฺฉิ  สจฺจํ  กิร  ตุมฺเห  ภิกฺขเว
สญฺาจิกาโย    กุฏิกาโย   การาเปถ   อสฺสามิกาโย   อตฺตุทฺเทสิกาโย
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ม. โปตฺถเกสุ อยํ ปาโ น โหติ ฯ
อปฺปมาณิกาโย   ตาโย   น  นิฏฺานํ  คจฺฉนฺติ  เต  ตุมฺเห  ยาจนพหุลา
วิญฺตฺติพหุลา   วิหรถ   ปุริสํ   เทถ   ปุริสตฺถกรํ   เทถ   โคณํ  เทถ
สกฏํ   เทถ   วาสึ   เทถ   ผรุสํ  เทถ  กุารึ  เทถ  กุทฺทาลํ  เทถ
นิขาทนํ   เทถ   วลฺลึ   เทถ   เวฬุํ  เทถ  มุญฺชํ  เทถ  ปพฺพชํ  เทถ
ติณํ   เทถ   มตฺติกํ   เทถาติ   มนุสฺสา  อุปทฺทุตา  ยาจนาย  อุปทฺทุตา
วิญฺตฺติยา    ภิกฺขู    ทิสฺวา    อุพฺพิชฺชนฺติปิ    อุตฺตสนฺติปิ   ปลายนฺติปิ
อญฺเนปิ    คจฺฉนฺติ    อญฺเนปิ    มุขํ   กโรนฺติ   ทฺวารํปิ   ถเกนฺติ
คาวีปิ ทิสฺวา ปลายนฺติ ภิกฺขูติ มญฺมานาติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ
     {๔๙๘.๑}   วิครหิ พุทฺโธ ภควา อนนุจฺฉวิกํ โมฆปุริสา ฯเปฯ อกรณียํ
กถํ หิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา สญฺาจิกาโย กุฏิกาโย การาเปสฺสถ
     {๔๙๘.๒}   อสฺสามิกาโย  อตฺตุทฺเทสิกาโย  อปฺปมาณิกาโย ตาโย น
นิฏฺานํ   คจฺฉนฺติ   เต   ตุเมฺห   ยาจนพหุลา  วิญฺตฺติพหุลา  วิหริสฺสถ
ปุริสํ   เทถ   ปุริสตฺถกรํ   เทถ  โคณํ  เทถ  สกฏํ  เทถ  วาสึ  เทถ
ผรุสํ   เทถ   กุารึ  เทถ  กุทฺทาลํ  เทถ  นิขาทนํ  เทถ  วลฺลึ  เทถ
เวฬุํ  เทถ  มุญฺชํ  เทถ  ปพฺพชํ  เทถ  ติณํ  เทถ  มตฺติกํ  เทถาติ เนตํ
โมฆปุริสา   อปฺปสนฺนานํ   วา   ปสาทาย   ฯเปฯ   อญฺถตฺตายาติ  ฯ
อถโข   ภควา   อาฬวิเก   ภิกฺขู   อเนกปริยาเยน  วิครหิตฺวา  ฯเปฯ
ภิกฺขูนํ ตทนุจฺฉวิกํ ตทนุโลมิกํ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ ๑-
@เชิงอรรถ: ๑ เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย ฯเปฯ วิครหิตฺวา
@ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสีติ สพฺพโปตฺถเกสุ อาคตํ ฯ
     [๔๙๙]   ภูตปุพฺพํ   ภิกฺขเว   เทฺว   ภาตโร  อิสโย  คงฺคํ  นทึ
อุปนิสฺสาย   วิหรึสุ   ฯ   อถโข   ภิกฺขเว  มณิกณฺโ  นาคราชา  คงฺคํ
นทึ    อุตฺตริตฺวา   เยน   กนิฏฺโ   อิสิ   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา
กนิฏฺ   อิสึ   สตฺตกฺขตฺตุํ   โภเคหิ   ปริกฺขิปิตฺวา  อุปริ  มุทฺธนิ  มหนฺตํ
ผณํ  กริตฺวา  อฏฺาสิ  ฯ  อถโข  ภิกฺขเว  กนิฏฺโ  อิสิ  ตสฺส  นาคสฺส
ภยา     กิโส     อโหสิ    ลูโข    ทุพฺพณฺโณ    อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต
ธมนิสนฺถตคตฺโต   ฯ   อทฺทสา   โข   ภิกฺขเว   เชฏฺโ   อิสิ  กนิฏฺ
อิสึ     กิสํ    ลูขํ    ทุพฺพณฺณํ    อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาตํ    ธมนิสนฺถตคตฺตํ
ทิสฺวาน   กนิฏฺ   อิสึ   เอตทโวจ   กิสฺส   ตฺวํ   โภ   กิโส   ลูโข
ทุพฺพณฺโณ     อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต     ธมนิสนฺถตคตฺโตติ     ฯ     อิธ
เม   โภ   มณิกณฺโ   นาคราชา   คงฺคํ   นทึ   อุตฺตริตฺวา   เยนาหํ
เตนุปสงฺกมิ    อุปสงฺกมิตฺวา    มํ   สตฺตกฺขตฺตุํ   โภเคหิ   ปริกฺขิปิตฺวา
อุปริ   มุทฺธนิ   มหนฺตํ   ผณํ   กริตฺวา  อฏฺาสิ  ตสฺสาหํ  โภ  นาคสฺส
ภยา   กิโส  ลูโข  ทุพฺพณฺโณ  อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต  ธมนิสนฺถตคตฺโตติ  ฯ
อิจฺฉสิ   ปน   ตฺวํ   โภ   ตสฺส   นาคสฺส   อนาคมนนฺติ  ฯ  อิจฺฉามหํ
โภ  ตสฺส  นาคสฺส  อนาคมนนฺติ  ฯ  อปิ  ปน  ตฺวํ  โภ  ตสฺส  นาคสฺส
กิญฺจิ   ปสฺสสีติ   ฯ   ปสฺสามหํ   โภ   มณิมสฺส  กณฺเ  ปิลนฺธนนฺติ  ฯ
เตนหิ   ตฺวํ   โภ   ตํ  นาคํ  มณึ  ยาจ  มณึ  เม  โภ  เทหิ  มณินา
เม    อตฺโถติ   ฯ   อถโข   ภิกฺขเว   มณิกณฺโ   นาคราชา   คงฺคํ
นทึ    อุตฺตริตฺวา   เยน   กนิฏฺโ   อิสิ   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา
เอกมนฺตํ  อฏฺาสิ  ฯ  เอกมนฺตํ  ิตํ  โข  ภิกฺขเว  มณิกณฺ นาคราชานํ
กนิฏฺโ อิสิ เอตทโวจ มณึ เม โภ เทหิ มณินา เม อตฺโถติ ฯ
     {๔๙๙.๑}   อถโข   ภิกฺขเว   มณิกณฺโ   นาคราชา  ภิกฺขุ  มณึ
ยาจติ   ภิกฺขุสฺส   มณินา   อตฺโถติ   ขิปฺปเมว   อคมาสิ   ฯ  ทุติยมฺปิ
โข   ภิกฺขเว   มณิกณฺโ   นาคราชา   คงฺคํ   นทึ   อุตฺตริตฺวา  เยน
กนิฏฺโ   อิสิ   เตนุปสงฺกมิ   ฯ   อทฺทสา  โข  ภิกฺขเว  กนิฏฺโ  อิสิ
มณิกณฺ    นาคราชานํ    ทูรโต   ว   อาคจฺฉนฺตํ   ทิสฺวาน   มณิกณฺ
นาคราชานํ เอตทโวจ มณึ เม โภ เทหิ มณินา เม อตฺโถติ ฯ
     {๔๙๙.๒}   อถโข  ภิกฺขเว  มณิกณฺโ  นาคราชา  ภิกฺขุ มณึ ยาจติ
ภิกฺขุสฺส  มณินา  อตฺโถติ  ตโต  ว  ปฏินิวตฺติ  ฯ  ตติยมฺปิ  โข  ภิกฺขเว
มณิกณฺโ   นาคราชา   คงฺคํ   นทึ  อุตฺตรติ  ฯ  อทฺทสา  โข  ภิกฺขเว
กนิฏฺโ   อิสิ   มณิกณฺ   นาคราชานํ   คงฺคํ   นทึ  อุตฺตรนฺตํ  ทิสฺวาน
มณิกณฺ   นาคราชานํ   เอตทโวจ   มณึ   เม  โภ  เทหิ  มณินา  เม
อตฺโถติ   ฯ   อถโข   ภิกฺขเว   มณิกณฺโ   นาคราชา   กนิฏฺ   อิสึ
คาถาหิ อชฺฌภาสิ
               มมนฺนปานํ วิปุลํ อุฬารํ
               อุปฺปชฺชตีมสฺส มณิสฺส เหตุ
               ตนฺเต น ทสฺสํ อติยาจโกสิ
               น จาปิ เต อสฺสมมาคมิสฺสํ ฯ
               สุสู ยถา สกฺขรโธตปาณิ
               ตาเสสิ มํ เสลมยาจมาโน ๑-
               ตนฺเต น ทสฺสํ อติยาจโกสิ
               น จาปิ เต อสฺสมมาคมิสฺสนฺติ ฯ
     {๔๙๙.๓}   อถโข  ภิกฺขเว  มณิกณฺโ  นาคราชา  ภิกฺขุ มณึ ยาจติ
ภิกฺขุสฺส   มณินา   อตฺโถติ  ปกฺกามิ  ฯ  ตถา  ปกฺกนฺโต  ว  อโหสิ  น
ปุน   ปจฺจาคญฺฉิ   ฯ   อถโข   ภิกฺขเว   กนิฏฺโ  อิสิ  ตสฺส  นาคสฺส
ทสฺสนียสฺส    อทสฺสเนน    ภิยฺโยโส   มตฺตาย   กิโส   อโหสิ   ลูโข
ทุพฺพณฺโณ     อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต     ธมนิสนฺถตคตฺโต    ฯ    อทฺทสา
โข   ภิกฺขเว   เชฏฺโ  อิสิ  กนิฏฺ  อิสึ  ภิยฺโยโส  มตฺตาย  กิสํ  ลูขํ
ทุพฺพณฺณํ        อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาตํ       ธมนิสนฺถตคตฺตํ       ทิสฺวาน
กนิฏฺ   อิสึ   เอตทโวจ   กิสฺส   ตฺวํ   โภ  ภิยฺโยโส  มตฺตาย  กิโส
ลูโข     ทุพฺพณฺโณ     อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต     ธมนิสนฺถตคตฺโตติ    ฯ
ตสฺสาหํ   โภ   นาคสฺส   ทสฺสนียสฺส   อทสฺสเนน   ภิยฺโยโส   มตฺตาย
กิโส    ลูโข   ทุพฺพณฺโณ   อุปฺปณฺฑุปฺปณฺฑุกชาโต   ธมนิสนฺถตคตฺโตติ   ฯ
อถโข ภิกฺขเว เชฏฺโ อิสิ กนิฏฺ อิสึ คาถาย อชฺฌภาสิ
               น ตํ ยาเจ ยสฺส ปิยํ ชิคึเส
               เทสฺโส จ ๒- โหติ อติยาจนาย
@เชิงอรรถ: ๑ เสลํ มํ ยาจมาโนติ ปทจฺเฉโท ฯ ๒ สพฺพตฺถ วิเทสฺโสติ
@อาคตํ ฯ
               นาโค มณึ ยาจิโต พฺราหฺมเณน
               อทสฺสนญฺเว ตทชฺฌคมาติ ฯ
เตสํ   หิ   นาม   ภิกฺขเว  ติรจฺฉานคตานํ  ปาณานํ  อมนาปา  ภวิสฺสติ
ยาจนา อมนาปา วิญฺตฺติ กิมงฺคํ ปน มนุสฺสภูตานํ ฯ
     [๕๐๐]   ภูตปุพฺพํ  ภิกฺขเว  อญฺตโร  ภิกฺขุ  หิมวนฺตปสฺเส  วิหรติ
อญฺตรสฺมึ   วนสณฺเฑ   ฯ   ตสฺส   โข  ปน  ๑-  ภิกฺขเว  วนสณฺฑสฺส
อวิทูเร   มหนฺตํ   นินฺนํ   ปลฺลลํ   ฯ   อถโข  ภิกฺขเว  มหาสกุณสงฺโฆ
ตสฺมึ   ปลฺลเล   ทิวสํ   โคจรํ   จริตฺวา   สายํ  ตํ  วนสณฺฑํ  วาสาย
อุปคจฺฉติ   ฯ   อถโข  ภิกฺขเว  โส  ภิกฺขุ  ตสฺส  สกุณสงฺฆสฺส  สทฺเทน
อุพฺพาโฬฺห    เยนาหํ   เตนุปสงฺกมิ   อุปสงฺกมิตฺวา   มํ   อภิวาเทตฺวา
เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ
     {๕๐๐.๑}   เอกมนฺตํ  นิสินฺนํ  โข  อหํ ภิกฺขเว ตํ ภิกฺขุํ  เอตทโวจํ
กจฺจิ    ภิกฺขุ    ขมนียํ    กจฺจิ    ยาปนียํ    กจฺจิสิ    อปฺปกิลมเถน
อทฺธานํ   อาคโต   กุโต  จ  ตฺวํ  ภิกฺขุ  อาคจฺฉสีติ  ฯ  ขมนียํ  ภควา
ยาปนียํ    ภควา    อปฺปกิลมเถน   จาหํ   ภนฺเต   อทฺธานํ   อาคโต
อตฺถิ   ภนฺเต   หิมวนฺตปสฺเส   มหาวนสณฺโฑ   ตสฺส   โข  ปน  ภนฺเต
วนสณฺฑสฺส  อวิทูเร  มหนฺตํ  นินฺนํ  ปลฺลลํ  อถโข  ภนฺเต  มหาสกุณสงฺโฆ
ตสฺมึ   ปลฺลเล   ทิวสํ   โคจรํ   จริตฺวา   สายํ  ตํ  วนสณฺฑํ  วาสาย
อุปคจฺฉติ     ตโต    อหํ    ภควา   อาคจฺฉามิ   ตสฺส   สกุณสงฺฆสฺส
สทฺเทน   อุพฺพาโฬฺหติ   ฯ   อิจฺฉสิ  ปน  ตฺวํ  ภิกฺขุ  ตสฺส  สกุณสงฺฆสฺส
@เชิงอรรถ: ๑ ยุโรปิยโปตฺถเกยํ ปาโ น ปญฺายติ ฯ
อนาคมนนฺติ   ฯ   อิจฺฉามหํ  ภนฺเต  ตสฺส  สกุณสงฺฆสฺส  อนาคมนนฺติ  ฯ
เตนหิ   ตฺวํ   ภิกฺขุ   ตตฺถ   คนฺตฺวา   ตํ   วนสณฺฑํ   อชฺโฌคาเหตฺวา
รตฺติยา   ปมํ   ยามํ   ติกฺขตฺตุํ  สทฺทมนุสฺสาเวหิ  สุณนฺตุ  เม  โภนฺโต
สกุณา   ยาวติกา   อิมสฺมึ   วนสณฺเฑ   วาสํ   อุปคตา   ปตฺเตน  เม
อตฺโถ   เอเกกํ   เม   โภนฺโต  ปตฺตํ  ททนฺตูติ  รตฺติยา  มชฺฌิมํ  ยามํ
ฯเปฯ    รตฺติยา   ปจฺฉิมํ   ยามํ   ติกฺขตฺตุํ   สทฺทมนุสฺสาเวหิ   สุณนฺตุ
เม   โภนฺโต   สกุณา   ยาวติกา   อิมสฺมึ   วนสณฺเฑ   วาสํ  อุปคตา
ปตฺเตน เม อตฺโถ เอเกกํ เม โภนฺโต ปตฺตํ ททนฺตูติ ฯ
     {๕๐๐.๒}   อถโข  ภิกฺขเว  โส  ภิกฺขุ  ตตฺถ  คนฺตฺวา  ตํ วนสณฺฑํ
อชฺโฌคาเหตฺวา   รตฺติยา  ปมํ  ยามํ  ติกฺขตฺตุํ  สทฺทมนุสฺสาเวสิ  สุณนฺตุ
เม  โภนฺโต  สกุณา  ยาวติกา  อิมสฺมึ  วนสณฺเฑ  วาสํ  อุปคตา ปตฺเตน
เม  อตฺโถ  เอเกกํ  เม  โภนฺโต  ปตฺตํ  ททนฺตูติ  รตฺติยา  มชฺฌิมํ ยามํ
ฯเปฯ   รตฺติยา   ปจฺฉิมํ   ยามํ  ติกฺขตฺตุํ  สทฺทมนุสฺสาเวสิ  สุณนฺตุ  เม
โภนฺโต   สกุณา   ยาวติกา   อิมสฺมึ  วนสณฺเฑ  วาสํ  อุปคตา  ปตฺเตน
เม  อตฺโถ  เอเกกํ  เม  โภนฺโต  ปตฺตํ  ททนฺตูติ  ฯ อถโข ภิกฺขเว โส
สกุณสงฺโฆ   ภิกฺขุ   ปตฺตํ   ยาจติ   ภิกฺขุสฺส   ปตฺเตน  อตฺโถติ  ตมฺหา
วนสณฺฑา   ปกฺกามิ  ตถา  ปกฺกนฺโต  ว  อโหสิ  น  ปุน  ปจฺจาคญฺฉิ  ฯ
เตสํ   หิ   นาม   ภิกฺขเว  ติรจฺฉานคตานํ  ปาณานํ  อมนาปา  ภวิสฺสติ
ยาจนา อมนาปา วิญฺตฺติ กิมงฺคํ ปน มนุสฺสภูตานํ ฯ
     [๕๐๑]   ภูตปุพฺพํ  ภิกฺขเว  รฏฺปาลสฺส  กุลปุตฺตสฺส  ปิตา รฏฺปาลํ
กุลปุตฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิ
                อปาหนฺเต น ชานามิ        รฏฺปาล พหู ชนา ๑-
                เย มํ สงฺคมฺม ยาจนฺติ       กสฺมา มํ ตฺวํ น ยาจสีติ ฯ
                ยาจโก อปฺปิโย โหติ         ยาจํ อททมปฺปิโย
                ตสฺมาหนฺตํ น ยาจามิ       มา เม วิทฺเทสนา อหูติ ฯ
โส   หิ  นาม  ภิกฺขเว  รฏฺปาโล  กุลปุตฺโต  สกํ  ปิตรํ  เอวํ  วกฺขติ
กิมงฺคํ ปน ชโน ชนํ ฯ
     [๕๐๒]   คิหีนํ  หิ  ๒-  ภิกฺขเว  ทุสฺสํหรานิ โภคานิ สมฺภตานิปิ ๓-
ทุรนุรกฺขิยานิ  ตตฺถ  นาม  ตุเมฺห  โมฆปุริสา  เอวํ  ทุสฺสํหเรสุ  โภเคสุ
สมฺภเตสุปิ    ทุรนุรกฺขิเยสุ    ยาจนพหุลา    วิญฺตฺติพหุลา    วิหริสฺสถ
ปุริสํ   เทถ   ปุริสตฺถกรํ   เทถ  โคณํ  เทถ  สกฏํ  เทถ  วาสึ  เทถ
ผรสุํ   เทถ   กุารึ  เทถ  กุทฺทาลํ  เทถ  นิขาทนํ  เทถ  วลฺลึ  เทถ
เวฬุํ   เทถ   มุญฺชํ   เทถ   ปพฺพชํ  เทถ  ติณํ  เทถ  มตฺติกํ  เทถาติ
เนตํ   โมฆปุริสา   อปฺปสนฺนานํ   วา   ปสาทาย  ฯเปฯ  เอวญฺจ  ปน
ภิกฺขเว   อิมํ   สิกฺขาปทํ   อุทฺทิเสยฺยาถ   สญฺาจิกาย   ปน   ภิกฺขุนา
กุฏึ    การยมาเนน    อสฺสามิกํ   อตฺตุทฺเทสํ   ปมาณิกา   กาเรตพฺพา
ตตฺริทํ    ปมาณํ    ทีฆโส   ทฺวาทส   วิทตฺถิโย   สุคตวิทตฺถิยา   ติริยํ
สตฺตนฺตรา   ภิกฺขู   อภิเนตพฺพา   วตฺถุเทสนาย  ฯ  เตหิ  ภิกฺขูหิ  วตฺถุํ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ม. พหุชฺชนา ฯ ๒ ยุ. โปตฺถเกยํ ปาโ น ปญฺายติ ฯ
@๓ ทุสฺสมฺภตานิปีติ วา ปาโ ฯ
เทเสตพฺพํ    อนารมฺภํ   สปริกฺกมนํ   สารมฺเภ   เจ   ภิกฺขุ   วตฺถุสฺมึ
อปริกฺกมเน    สญฺาจิกาย   กุฏึ   กาเรยฺย   ภิกฺขู   วา   อนภิเนยฺย
วตฺถุเทสนาย ปมาณํ วา อติกฺกาเมยฺย สงฺฆาทิเสโสติ ฯ

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑ หน้าที่ ๓๒๙-๓๓๘.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=1&A=6509&w=&modeTY=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=1&A=6509&modeTY=1
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=1&item=496&items=7
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :-
https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=1&siri=48
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=494
             อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=1222
             The Pali Atthakatha in Roman :-
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=1222
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑
https://84000.org/tipitaka/read/?index_1
https://84000.org/tipitaka/english/?index_1