บาลีพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ - พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๘

หน้าที่ ๒๒๓.

จตุตฺโถ มหาวคฺโค [๑๒๑] |๑๒๑.๕๐๐| ๑ เวสาลิ นาม นครตฺถิ วชฺชีนํ ตตฺถ อหุ ลิจฺฉวิ อมฺพสกฺขโร ^๑- ทิสฺวาน เปตํ นครสฺส พาหิรํ ตตฺเถว ปุจฺฉิตฺถ ตํ การณตฺถิโก ฯ |๑๒๑.๕๐๑| เสยฺยา ^๒- นิสชฺชา นยิมสฺส อตฺถิ อภิกฺกโม นตฺถิ ปฏิกฺกโม จ ^๓- อสีตปีตํ ขายิตวตฺถโภคา ปริจาริกา ^๔- สาปิ อิมสฺส นตฺถิ ฯ |๑๒๑.๕๐๒| เย ญาตกา ทิฏฺฐสุตา สุหชฺชา อนุกมฺปกา ยสฺส อเหสุํ ปุพฺเพ ทฏฺฐุํปิ ทานิ น ลภนฺติ ^๕- ตํปิ วิราชิตตฺโต หิ ชเนน เตน ฯ |๑๒๑.๕๐๓| น ทุคฺคตสฺส ^๖- ภวนฺติ มิตฺตา ชหนฺติ มิตฺตา วิกลํ วิทิตฺวา อตฺถญฺจ ทิสฺวา ปริวารยนฺติ พหู จ มิตฺตา อุคฺคตสฺส โหนฺติ ฯ |๑๒๑.๕๐๔| นิหีนตฺโถ ^๗- สพฺพโภเคหิ กิจฺโฉ ^๘- @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อมฺมสกฺกโร ฯ ^๒ ยุ. เสยฺโย ฯ ^๓ ยุ. วา ฯ ^๔ ม. ปริจารณา ฯ @^๕ ม. ทิฏฺฐุมฺปิ เต ทานิ น ตํ ลภนฺติ ฯ ^๖ ม. โอคฺคตตฺตสฺส ฯ ^๗ ม. นิหีนตฺโต ฯ @^๗ ม. นิหีนตฺโต ฯ ^๘ ยุ. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๔.

สมฺมกฺขิโต สํปริภินฺนคตฺโต อุสฺสาวพินฺทุว ปลิมฺปมาโน อชฺช สุเว ชีวิตสฺสุปโรโธ ^๑- ฯ |๑๒๑.๕๐๕| เอตาทิสํ อุตฺตมกิจฺฉปตฺตํ อุตฺตาสิตํ ปิจุมนฺทสฺส ^๒- สูเล อถ ตฺวํ เกน วณฺเณน วเทสิ ยกฺข ชีว โภ ชีวิตเมว เสยฺโยติ ฯ |๑๒๑.๕๐๖| สาโลหิโต เอโส อโหสิ มยฺหํ อหํ สรามิ ปุริมาย ชาติยา ทิสฺวา จ เม การุญฺญํ อโหสิ ราช มา ปาปธมฺโม นิรยํ ปตายํ ฯ |๑๒๑.๕๐๗| อิโต จุโต ลิจฺฉวิ เอส โปโส สตฺตุสฺสทํ นีรยํ โฆรรูปํ อุปฺปชฺชติ ทุกฺกฏกมฺมการี มหาภิตาปํ กฏุกํ ภยานกํ ฯ |๑๒๑.๕๐๘| อเนกภาเคน คุเณน เสยฺโย อยเมว สูโล นิรเยน เตน มา ^๓- เอกนฺตทุกฺขํ กฏุกํ ภยานกํ เอกนฺตติปฺปํ นิรยํ ปตายํ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ชีวิตสฺสูปโรโธ ฯ ยุ. ชีวิตสฺสปโรโธ ฯ ^๒ ม. ปุจิมนฺทสฺส ฯ ^๓ ม. มาสทฺโท @^๓ ม. มาสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๕.

|๑๒๑.๕๐๙| อิทญฺจ สุตฺวา วจนํ มเมโส ทุกฺขูปนีโต วิชเหยฺย ปาปํ ^๑- ตสฺมา อหํ สนฺติเก น ภณามิ มา เมกโต ชีวตสฺสุปโรโธติ ฯ |๑๒๑.๕๑๐| อญฺญาโต เอโส ปุริสสฺส อตฺโถ อญฺญํปิ อิจฺฉามเส ปุจฺฉิตุํ ตุวํ โอกาสกมฺมํ มม โน สเจ กโรสิ ^๒- ปุจฺฉามิหํ ^๓- น จ โน กุชฺฌิตพฺพํ ฯ |๑๒๑.๕๑๑| อทฺธา ปฏิญฺญา เม ตทา อหุ อจิกฺขนา อปฺปสนฺนสฺส โหติ อกามา สทฺเธยฺยวโจติ ^๔- กตฺวา ปุจฺฉสฺสุ มํ กามํ ยถา วิสยฺหนฺติ ฯ |๑๒๑.๕๑๒| ยํ กิญฺจาหํ จกฺขุนา ปสฺสิสฺสามิ สพฺพํปิ ตาหํ อภิสทฺทเหยฺยํ ทิสฺวาปิ ตํ โนปิ เจ สทฺทเหยฺย กเรยฺยาสิ เม ยกฺข นิยสฺสกมฺมนฺติ ฯ |๑๒๑.๕๑๓| สจฺจปฺปฏิญฺญา ตว เม สา โหตุ สุตฺวาน ธมฺมํ ลภสฺสุ ปสาทํ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. ปาณํ ฯ ^๒ ม. โอกาสกมฺมํ สเจ โน กโรสิ ฯ ^๓ ปุจฺฉาม ตํ ฯ @^๔ ม. อกามาสทฺเธยฺยวเหติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๖.

อญฺญตฺถิโก โน จ ปทุฏฺฐจิตฺโต ยนฺเต สุตํ อสุตํ วาปิ ธมฺมํ ฯ สพฺพํ อกฺขิสฺสํ ยถา ปชานํ |๑๒๑.๕๑๔| เสเตน อสฺเสน อลงฺกเตน อุปยาสิ สูลาวุตกสฺส สนฺติเก ยานํ อิทํ อพฺภูตํ ทสฺสเนยฺยํ กิสฺเสตํ กมฺมสฺส อยํ วิปาโก ฯ |๑๒๑.๕๑๕| เวสาลิยา ตสฺส ^๑- นครสฺส มชฺเฌ จิกฺขลฺลมคฺเค นครํ ^๒- อโหสิ โคสีสเมกาหํ ปสนฺนจิตฺโต เสตุํ ^๓- คเหตฺวา นครสฺมึ ^๔- นิกฺขิปึ ฯ |๑๒๑.๕๑๖| เอตสฺมึ ปาทานิ ปติฏฺฐเปตฺวา มยญฺจ อญฺเญ จ อติกฺกมิมฺห ^๕- ยานํ อิทํ อพฺภูตํ ทสฺสเนยฺยํ ตสฺเสว กมฺมสฺส อยํ วิปาโก ฯ |๑๒๑.๕๑๗| วณฺโณ จ เต สพฺพทิสา ปภาสติ คนฺโธ จ เต สพฺพทิสา ปวายติ ยกฺขิทฺธิปตฺโตสิ มหานุภาโว นคฺโค จาสิ กิสฺส อยํ วิปาโก ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ฯ ^๒ ยุ. จิกฺขลปพฺเพ นรกํ ฯ ^๓ ม. เสตํ ฯ ^๔ ยุ. @^๔ ยุ. นรกสฺมึ ฯ ^๕ ยุ. อญฺโญ จ อติกฺกเมยฺย ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๗.

|๑๒๑.๕๑๘| อกฺโกธโน นิจฺจปสนฺนจิตฺโต สณฺหาหิ วาจาหิ ชนํ อุเปมิ ตสฺเสว กมฺมสฺส อยํ วิปาโก ทิพฺโพ เม วณฺโณ สตตํ ปภาสติ ฯ |๑๒๑.๕๑๙| ยสญฺจ กิตฺติญฺจ ธมฺเม ฐิตานํ ทิสฺวาน มนฺเตมิ ปสนฺนจิตฺโต ตสฺเสว กมฺมสฺส อยํ วิปาโก ทิพฺโพ เม คนฺโธ สตตํ ปวายติ ฯ |๑๒๑.๕๒๐| สหายานํ ติตฺถสฺมึ นหายนฺตานํ ถเล คเหตฺวา นิทหิสฺส ทุสฺสํ ขิฑฺฑตฺถิโก โน จ ปทุฏฺฐิตฺโต เตนมฺหิ นคฺโค กสิรา ปวุตฺติ ฯ |๑๒๑.๕๒๑| โย กีฬมาโน จ กโรติ ปาปํ ตสฺสีทิสํ กมฺมวิปากมาหุ อกีฬมาโน ปน โย กโรติ กึ ตสฺส กมฺมสฺส วิปากมาหุ ฯ |๑๒๑.๕๒๒| เย ทุฏฺฐสงฺกปฺปมนา มนุสฺสา กาเยน วาจาย จ สงฺกิลิฏฺฐา กายสฺส เภทา อภิสมฺปรายํ อสํสยํ เต นิรยํ อุเปนฺติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๘.

|๑๒๑.๕๒๓| อปเร ปน สุคตึ ^๑- อาสิสมานา ทาเน รตา สงฺคหิตตฺตภาวา กายสฺส เภทา อภิสมฺปรายํ อสํสยํ เต สุคตึ อุเปนฺตีติ ฯ |๑๒๑.๕๒๔| ตํ กินฺติ ชาเนยฺยํ อหํ อเวจฺจ กลฺยาณปาปสฺส อยํ วิปาโก กึ วาหํ ทิสฺวา อภิสทฺทเหยฺยํ โก วาปิ มํ สทฺทหาเปยฺย เอตนฺติ ฯ |๑๒๑.๕๒๕| ทิสฺวา จ สุตฺวา อภิสทฺทหสฺสุ กลฺยาณปาปสฺส อยํ วิปาโก กลฺยาณปาเป อุภเย อสนฺเต สิยา นุ สตฺตา สุคตา ทุคฺคตา วา ฯ |๑๒๑.๕๒๖| โน เจตฺถ กมฺมานิ กเรยฺยุํ มจฺจา กลฺยาณปาปานิ มนุสฺสโลเก นาเหสุํ สตฺตา สุคตา ทุคฺคตา วา หีนา ปณีตา จ มนุสฺสโลเก ฯ |๑๒๑.๕๒๗| ยสฺมา จ กมฺมานิ กโรนฺติ มจฺจา กลฺยาณปาปานิ มนุสฺสโลเก ตสฺมา ^[๓]- สตฺตา สุคตา ทุคฺคตา วา @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. อาสมานา ฯ ^๒ ม. หิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๙.

หีนา ปณีตา จ มนุสฺสโลเก ฯ |๑๒๑.๕๒๘| ทฺวยญฺจ ^๑- กมฺมานํ วิปากมาหุ สุขสฺส ทุกฺขสฺส จ เวทนียํ ตา เทวตา ^๒- ปริวารยนฺติ ปจฺจนฺติ พาลา ทฺวยตํ อปสฺสิโนติ ฯ |๑๒๑.๕๒๙| น มตฺถิ กมฺมานิ สยํ กตานิ ทตฺวาปิ เม นตฺถิ โส ^๓- อาทิเสยฺย อจฺฉาทนํ สยนมถนฺนปานํ เตนมฺหิ นคฺโค กสิรา ปวุตฺตีติ ฯ |๑๒๑.๕๓๐| สิยา นุ โข การณํ กิญฺจิ ยกฺข อจฺฉาทนํ เยน ตุวํ ลเภถ อาจิกฺข เม ตฺวํ ยทตฺถิ เหตุ สทฺธายิตํ เหตุวโจ สุโณมาติ ฯ |๑๒๑.๕๓๑| กปฺปิตโก นาม อิธตฺถิ ภิกฺขุ ฌายี สุสีโล อรหา วิมุตฺโต คุตฺตินฺทฺริโย สํวุตปาติโมกฺโข สีติภูโต อุตฺตมทิฏฺฐิปตฺโต |๑๒๑.๕๓๒| สขิโล วทญฺญู สุวโจ สุมุโข สฺวาคโม สุปฺปฏิมุตฺตโก จ ปุญฺญสฺส เขตฺตํ อรณวิหารี @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ทฺวยชฺช ฯ ^๒ ม. ตา เทวตาโย ฯ ^๓ ม. โย ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๐.

เทวมนุสฺสานญฺจ ทกฺขิเณยฺโย |๑๒๑.๕๓๓| สนฺโต วิธูโม อนีโฆ นิราโส มุตฺโต วิสลฺโล อมโม อวงฺโก นิรูปธิ สพฺพปปญฺจขีโณ ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺโต ชุติมา ฯ |๑๒๑.๕๓๔| อปฺปญฺญาโต ทิสฺวาปิ น สุชาโน มุนีติ นํ ^๑- วชฺชีสุ โวหรนฺติ ชานนฺติ ตํ ยกฺขภูตา อเนชํ กลฺยาณธมฺมํ วิจรนฺตํ ^๒- โลเก ฯ |๑๒๑.๕๓๕| ตสฺส ตุวํ เอกํ ยุคํ ทุเว วา มมุทฺทิสิตฺวาน สเจ ทเทถ ปฏิคฺคหิตานิ จ ตานิ อสฺสุ ^๓- มมญฺจ ปสฺเสถ สํนทฺธทุสฺสนฺติ ฯ |๑๒๑.๕๓๖| กสฺมึ ปเทเส สมณํ วสนฺตํ คนฺตฺวาน ปสฺเสมุ มยํ อิทานิ ส ^๔- มชฺช กงฺขํ วิจิกิจฺฉิตญฺจ ทิฏฺฐิวิสูกานิ โก วิโนทเย เจติ ^๕- ฯ |๑๒๑.๕๓๗| เอโส นิสินฺโน กปินจฺจนายํ ปริวาริโต เทวตาหิ พหูหิ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. มุนิ นํ ฯ ^๒ ยุ. วิจรนฺติ ฯ ^๓ ยุ. จสฺส ฯ ^๔ ม. โย ฯ @^๕ ม. วิโนทเนยฺยาติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๑.

ธมฺมิกถํ ภาสติ สจฺจนาโม สกสฺมิ อจฺเฉรเก ^๑- อปฺปมตฺโตติ ฯ |๑๒๑.๕๓๘| ตถาหํ กสฺสามิ คนฺตฺวา อิทานิ อจฺฉาทยิสฺสํ สมณํ ยุเคน ปฏิคฺคหิตานิ จ ตานิ ปสฺส ^๒- ตุวญฺจ ปสฺเสมุ สํนทฺธทุสฺสนฺติ ฯ |๑๒๑.๕๓๙| มา อกฺขเณ ปพฺพชิตํ อุปาคมิ สาธุ โว ลิจฺฉวิ เนส ธมฺโม ตโต จ กาเล อุปสงฺกมิตฺวา ตตฺเถว ปสฺสามิ รโห นิสินฺนนฺติ ฯ |๑๒๑.๕๔๐| ตถา หิ วตฺวา อคมาสิ ตตฺถ ปริวาริโต ทาสคเณน ลิจฺฉวิ โส ตํ นครํ อุปสงฺกมิตฺวา วาสุปคญฺฉิตฺถ สเก นิเวสเน ฯ |๑๒๑.๕๔๑| ตโต จ กาเล คิหิกิจฺจานิ กตฺวา นฺหาตฺวา ปิวิตฺวา จ ขณํ ลภิตฺวา วิเจยฺย เปฬโต จ ยุคานิ อฏฺฐ คาหาปยิ ทาสคเณน ลิจฺฉวิ ฯ |๑๒๑.๕๔๒| โส ตํ ปเทสํ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ อทฺทส สมณํ สนฺตจิตฺตํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. มาเกเจร ฯ ^๒ จสฺสุ อิติปิ ทิสฺสติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๒.

ปฏิกฺกนฺตํ โคจรโต นิวตฺตํ สีติภูตํ รุกฺขมูเล นิสินฺนํ ฯ |๑๒๑.๕๔๓| ตเมนํ อโวจ อุปสงฺกมิตฺวา อปฺปาพาธํ ผาสุวิหารญฺจ ปุจฺฉิ เวสาลิยํ ลิจฺฉวิ อหํ ภทนฺเต ชานนฺติ มํ ลิจฺฉวิ อมฺพสกฺขโร ฯ |๑๒๑.๕๔๔| อิมานิ เม อฏฺฐ ยุคานิ ภนฺเต ^๑- ปฏิคฺคณฺห ภนฺเต ททามิ ตุยฺหํ เตเนว อตฺเถน อิธาคโตสฺมิ ยถา อหํ อตฺตมโน ภเวยฺยํ ฯ |๑๒๑.๕๔๕| ทูรโตว สมณพฺราหฺมณา จ นิเวสนนฺเต ปริวชฺชยนฺติ ปตฺตานิ ภิชฺชนฺติ ตว นิเวสเน สงฺฆาฏิโย จาปิ ^๒- วิทาลยนฺติ ^๓- ฯ |๑๒๑.๕๔๖| อถาปเร ^๔- ปาทกุทาริกาหิ ^๕- อวํสิรา สมณา ปาฏิยนฺติ เอตาทิสํ ปพฺพชิตํ ^๖- วิเหสํ ตยา กตํ สมณา ปาปุณนฺติ ฯ |๑๒๑.๕๔๗| ติเณน เตลํปิ ^๗- น ตฺวํ อทาสิ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. สุภานิ ฯ ^๒ ยุ. ปาปิ ฯ ^๓ วิปาตยนฺตีติปิ ทิสฺสติ ฯ ^๔ ยุ. อถา ปุเร ฯ @^๕ ม. ปาทกุฏฺฐาริกาหิ ฯ ^๖ ม. ปพฺพชิตา ฯ ^๗ ยุ. เตสมฺปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๓.

มูฬฺหสฺส ^๑- มคฺคํปิ น ปาวทาสิ อนฺธสฺส ทณฺฑํ สยมาทิยาสิ เอตาทิโส กทริโย อสํวุโต ^[๒]- ฯ อถ ตฺวํ เกน วณฺเณน กิเมว ทิสฺวา อเมฺหหิ สห สํวิภาคํ กโรสิ ฯ |๑๒๑.๕๔๘| ปจฺเจมิ ภนฺเต ยํ ตฺวํ วเทสิ ฯ วิโมสยิ ^๓- สมณพฺราหฺมเณ ^๔- จ ฯ ขิฑฺฑตฺถิโก โน จ ปทุฏฺฐจิตฺโต เอตํปิ เม ทุกฺกฏเมว ภนฺเต |๑๒๑.๕๔๙| ขิฑฺฑาย โข ปสวิตฺวาน ปาปํ เวเทติ ทุกฺขํ อปฺปมตฺตโภคี ^๕- ทหโร ยุวา นคฺคนิยสฺส ภาคี กึสุ ตโต ทุกฺขตรสฺส โหติ ฯ |๑๒๑.๕๕๐| ตํ ทิสฺวา สํเวคมลมตฺถํ ภนฺเต ตปฺปจฺจยา วาปิ ^๖- ททามิ ทานํ ปฏิคฺคณฺห ภนฺเต วตฺถยุคานิ อฏฺฐ ยกฺขสฺสิมาคจฺฉนฺตุ ทกฺขิณาโย ฯ |๑๒๑.๕๕๑| อทฺธา หิ ^๗- ทานํ พหุธา ปสฏฺฐํ ททโต จ เต อกฺขยธมฺมมตฺถุ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. มุฏฺฐสฺส ฯ ^๒ ม. ตุวํ ฯ ^๓ ม. วิเหสยึ ฯ ^๔ ยุ. ......เณถ ฯ ^๕ ม. ยุ. @อสมตฺตโภคี ฯ ^๖ ยุ. จาหํ ฯ ^๗ ยุ. อทาหิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๔.

ปฏิคฺคณฺหามิ เต วตฺถยุคานิ อฏฺฐ ยกฺขสฺสิมาคจฺฉนฺตุ ทกฺขิณาโย ฯ |๑๒๑.๕๕๒| ตโต หิ โส อาจมยิตฺวา ลิจฺฉวิ เถรสฺส ทตฺวาน ยุคานิ อฏฺฐ ปฏิคฺคหิตานิ จ ตานิ วาสฺสุํ ยกฺขญฺจ ปสฺเสถ สํนทฺธทุสฺสํ ฯ |๑๒๑.๕๕๓| ตมทฺทส จนฺทนสารลิตฺตํ อาชญฺญมารุยฺห อุฬารวณฺณํ อลงฺกตํ สาธุนิวตฺถทุสฺสํ ปริวาริตํ ยกฺขมหิทฺธิปตฺตํ ฯ |๑๒๑.๕๕๔| โส ตํ ทิสฺวา อตฺตมโน อุทคฺโค ปหฏฺฐจิตฺโตว สุภคฺครูโป กมฺมญฺจ ทิสฺวาน มหาวิปากํ สนฺทิฏฺฐิกํ จกฺขุนา สจฺฉิกตฺวา ฯ |๑๒๑.๕๕๕| ตเมนมโวจ อุปสงฺกมิตฺวา ทสฺสามิ ทานํ สมณพฺราหฺมณานํ น จาปิ เม กิญฺจิ อเทยฺยมตฺถิ ตุวญฺจ เม ยกฺข พหูปกาโร ฯ |๑๒๑.๕๕๖| ตุวญฺจ เม ลิจฺฉวิ เอกเทสํ อทาสิ ทานานิ อโมฆเมตํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๕.

สฺวาหํ กริสฺสามิ ตยา ว สกฺขึ อมานุโส มานุสเกน สทฺธึ ฯ |๑๒๑.๕๕๗| คติ จ พนธู จ ปรายนญฺจ มิตฺโต มมาสิ อถ เทวตาสิ ^๑- ยาจามิ ^๒- ตํ ปญฺชลิโก ภวิตฺวา อิจฺฉามิ ตํ ยกฺข ปุนาปิ ทฏฺฐุํ ฯ |๑๒๑.๕๕๘| สเจ ตุวํ อสฺสทฺโธ ภวิสฺสสิ กทริยรูโป วิปฺปฏิปนฺนจิตฺโต เตเนว ^๓- มํ ลิจฺฉวิ ^๔- ทสฺสนาย ทิสฺวา จ ตํ โนปิ ^๕- จ อาลปิสฺสํ ฯ |๑๒๑.๕๕๙| สเจ ตุวํ ภวิสฺสสิ ธมฺมคารโว ทาเน รโต สงฺคหิตตฺตภาโว โอปานภูโต สมณพฺราหฺมณานํ เอวํ มมํ ลิจฺฉวิ ^๔- ทสฺสนาย ฯ |๑๒๑.๕๖๐| ทิสฺวา จ ตํ อาลปิสฺสํ ภทนฺเต อิมญฺจ สูลโต ลหุํ ปมุญฺจ ยโตนิทานํ อกริมฺห สกฺขึ มญฺญามิ ^๖- สูลาวุตกสฺส การณา |๑๒๑.๕๖๑| เต อญฺญมญฺญํ อกริมฺห สกฺขึ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. เทวตา เม ฯ ^๒ ยุ. ยถามหํ ฯ ^๓ ม. ตฺวํ เนว ฯ ^๔ ม. ลจฺฉสิ ฯ @^๕ ยุ. นาปิ ฯ ^๖ ยุ. มญฺญามุ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๖.

อยญฺจ สูลาวุโต ^๑- ลหุํ ปมุตฺโต สกฺกจฺจ ธมฺมานิ สมาจรนฺโต มุญฺเจยฺย โส นิรยาว ตมฺหา กมฺมํ สิยา อญฺญตฺร สเวทนียํ ^๒- ฯ |๑๒๑.๕๖๒| กปฺปิตกญฺจ อุปสงฺกมิตฺวา เตน สห สํวิภชิตฺวาน กาเล สยํ มุเขน อุปนิสชฺช ปุจฺฉ โส เต อกฺขิสฺสติ เอตมตฺถํ ฯ |๑๒๑.๕๖๓| ตเมว ภิกฺขุํ อุปสงฺกมิตฺวา ปุจฺฉสฺสุ ปุญฺญตฺถิโก ^๓- โน จ ^๔- ปทุฏฺฐจิตฺโต โส เต สุตํ อสุตญฺจาปิ ธมฺมํ สพฺพํปิ อกฺขิสฺสติ ยถา ปชานํ สุโต จ ธมฺมํ สุคตึ อกฺขิสฺส ^๕- ฯ |๑๒๑.๕๖๔| โส ตตฺถ รหสฺสํ สมุลฺลปิตฺวา สกฺขึ กริตฺวาน อมานุเสน ปกฺกามิ โส ลิจฺฉวีนํ สกาสํ อถ พฺรวิ ปริสํ สนฺนิสินฺนํ ฯ |๑๒๑.๕๖๕| สุณนฺตุ โภนฺโต มม เอกวากฺยํ วรํ วริสฺสํ ลภิสฺสามิ อตฺถํ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. สูลโต ฯ ๒. ม. เวทนียํ ฯ ^๓ ม. อญฺญตฺถิโก ฯ ^๔ ยุ. เนว ฯ ^๕ สุโต ... @อกฺขิสฺสา ติอิเม ปาฐา นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๗.

สูลาวุโต ปุริโส ลุทฺทกมฺโม ปณีตทณฺโฑ อนุสตฺตรูโป ฯ |๑๒๑.๕๖๖| เอตฺตาวตา วีสติรตฺติมตฺตา ยโต อาวุโต เนว ชีวติ น มโต ตาหํ โมจยิสฺสามิ ทานิ ยถา มตึ อนุชานาตุ สงฺโฆ ฯ |๑๒๑.๕๖๗| เอตญฺจ อญฺญญฺจ ลหุํ ปมุญฺจ โก ตํ วเทถ จ ตถา กโรนฺตํ ยถา ปชานาสิ ตถา กโรหิ ยถา มตึ อนุชานาติ สงฺโฆ ฯ |๑๒๑.๕๖๘| โส ตํ ปเทสํ อุปสงฺกมิตฺวา สูลาวุตํ โมจยิ ขิปฺปเมว มา ภายิ สมฺมาติ ^๑- จ ตํ อโวจ ติกิจฺฉกานญฺจ อุปฏฺฐเปสิ ฯ |๑๒๑.๕๖๙| กปฺปิตกญฺจ อุปสงฺกมิตฺวา เตน สห สํวิภชิตฺวาน กาเล สยํ มุเขเนว ^๒- อุปนิสชฺช ลิจฺฉวิ ตตฺเถว ปุจฺฉตฺถนํ ^๓- การณตฺถิโก ฯ |๑๒๑.๕๗๐| สูลาวุโต ปุริโส ลุทฺทกมฺโม @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. สมฺมา ฯ ^๒ ยุ. มุเขน เนว ฯ ^๓ ยุ. ตเถว ปูจฺฉิ นํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๘.

ปณีตทณฺโฑ อนุสตฺตรูโป เอตฺตาวตา วีสติรตฺติมตฺตา ยโต อาวุโต เนว ชีวติ น มโต ฯ |๑๒๑.๕๗๑| โส โมจิโต คนฺตฺวา มยา อิทานิ เอตสฺส ยกฺขสฺส วโจติ ^๑- ภนฺเต สิยา นุ โข การณํ กิญฺจิเทว เยน โส นิรยํ โน วเชยฺย ฯ |๑๒๑.๕๗๒| อาจิกฺข ภนฺเต ยทิ อตฺถิ เหตุ สทฺธายิตํ เหตุ วโจติ ^๒- สุโณม น เตสํ กมฺมานํ วินาสมตฺถิ อเวทยิตฺวา อิธ พยนฺติภาโว ฯ |๑๒๑.๕๗๓| สเจ โส ธมฺมานิ ^๓- สมาจเรยฺย สกฺกจฺจํ รตฺตินฺทิวํ อปฺปมตฺโต มุญฺเจยฺย โส นิรยา จ ^๔- ตมฺหา กมฺมํ สิยา อญฺญตฺร เวทนียํ ฯ |๑๒๑.๕๗๔| อญฺญาโต เอโส ปุริสสฺส อตฺโถ มมํปิทานิ อนุกมฺป ภนฺเต อนุสาส มํ โอวท ภูริปญฺญ ยถา อหํ โน ^๕- นิรยํ วเชยฺยํ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. วโจ หิ ฯ ^๒ ยุ. โว ฯ ^๓ ยุ. กมฺมานิ ฯ ^๔ ยุ. ว ฯ ^๕ ยุ. เนว ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๓๙.

|๑๒๑.๕๗๕| อชฺเชว พุทฺธํ สรณํ อุเปหิ ธมฺมญฺจ สงฺฆญฺจ ปสนฺนจิตฺโต ตเถว สิกฺขาปทานิ ปญฺจ อขณฺฑผุลฺลานิ สมาทิยสฺสุ ฯ |๑๒๑.๕๗๖| ปาณาติปาตา วิรมสฺสุ ขิปฺปํ โลเก อทินฺนํ ปริวชฺชยสฺสุ อมชฺชโป มา จ มุสา อภาสิ ^๑- สเกน ทาเรน จ โหหิ ตุฏฺโฐ ฯ อิมญฺจ อฏฺฐงฺควรํ อุเปตํ ^๒- สมาทิยาหิ กุสลํ สุขินฺทฺริยํ ^๓- ฯ |๑๒๑.๕๗๗| จีวรํ ปิณฺฑปาตญฺจ ปจฺจยํ สยนาสนํ อนฺนปานํ ขาทนียํ วตฺถํ เสนาสนานิ จ ฯ ททาหิ อุชุภูเตสุ สทา ^๔- ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ |๑๒๑.๕๗๘| ภิกฺขู จ สีลสมฺปนฺเน วีตราเค พหุสฺสุเต ตปฺเปหิ ^๕- อนฺนปาเนน สทา ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ ฯ |๑๒๑.๕๗๙| เอวญฺจ ธมฺมานิ ^๖- สมาจรนฺโต สกฺกจฺจํ รตฺตินฺทิวํ อปฺปมตฺโต มุญฺเจยฺย โส ^๗- นิรยา จ ตมฺหา @เชิงอรรถ: ^๑ ม. อภาณี ฯ ^๒ ม. อิมญฺจ อริยํ อฏฺฐงฺควเรนุเปตํ ฯ ^๓ ม. สุขุทฺทริยํ ฯ @^๔ ม. ยุ. วิปฺปสนฺเนน เจตสา ฯ ^๕ ยุ. ...สิ ฯ ^๖ ม. กมฺมานิ ฯ @^๗ ยุ. มุญฺจ ตุวํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๐.

กมฺมํ สิยา อญฺญตฺร เวทนียํ ฯ |๑๒๑.๕๘๐| อชฺเชว พุทฺธํ สรณํ อุเปมิ ธมฺมญฺจ สงฺฆญฺจ ปสนฺนจิตฺโต ตเถว สิกฺขาปทานิ ^๑- ปญฺจ อขณฺฑผุลฺลานิ สมาทิยามิ ฯ |๑๒๑.๕๘๑| ปาณาติปาตา วิรมามิ ขิปฺปํ โลเก อทินฺนํ ปริวชฺชยามิ อมชฺชโป โน จ มุสา ภณามิ สเกน ทาเรน จ โหมิ ตุฏฺโฐ ฯ อิมญฺจ อริยํ อฏฺฐงฺควรํ อุเปตํ สมาทิยามิ กุสลํ สุขินฺทฺริยํ ฯ |๑๒๑.๕๘๒| จีวรํ ปิณฺฑปาตญฺจ ปจฺจยํ สยนาสนํ อนฺนปานํ ขาทนียํ วตฺถํ เสนาสนานิ จ |๑๒๑.๕๘๓| ภิกฺขู จ สีลสมฺปนฺเน วีตราเค พหุสฺสุเต ททามิ น วิกฺกปฺปามิ ^๒- พุทฺธานํ สาสเน รโต ฯ |๑๒๑.๕๘๔| เอตาทิโส ลิจฺฉวิ อมฺพสกฺขโร เวสาลิยํ อญฺญตโร อุปาสโก สทฺโธ มุทุ การกโร จ ภิกฺขุ สงฺฆญฺจ สกฺกจฺจ ตทา อุปฏฺฐหิ ฯ |๑๒๑.๕๘๕| สูลาวุโต จ อโรโค หุตฺวา @เชิงอรรถ: ^๑ ม. สิกฺขาย ปทานิ ฯ สพฺพตฺถ อีทิสเมว ฯ ^๒ ม. วิกมฺปามิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๔๑.

^[๑]- เสรี สุขี ปพฺพชฺชํ อุปาคมิ อาคมฺม กปฺปิตกุตฺตมํ อุโภปิ สามญฺญผลานิ อชฺฌคุํ ฯ |๑๒๑.๕๘๖| เอตาทิสา สปฺปุริสานํ เสวนา มหปฺผลา โหติ สตํ วิชานตํ สูลาวุโต อคฺคผลํ ผุสฺสติ ^๒- ผลํ กนิฏฺฐํ ปน อมฺพสกฺขโรติ ฯ อมฺพสกฺขรเปตวตฺถุ ปฐมํ ฯ

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๒๒๓-๒๔๑. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=4532&w=&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=4532&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=26&item=121&items=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=26&siri=121 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=121 อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=31&A=5073 The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=31&A=5073 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ https://84000.org/tipitaka/read/?index_26 https://84000.org/tipitaka/english/?index_26