ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๑ ภาษาบาลี อักษรไทย พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๓ สุตฺต. ขุ. ปฏิสมฺภิทามคฺโค

                                            มหาวคฺเค ทิฏฺิกถา
                                                 --------
     [๒๙๔]   กติ    ทิฏฺิฏฺานานิ    กติ   ทิฏฺิปริยุฏฺานานิ   กติ
ทิฏฺิโย   กติ   ทิฏฺาภินิเวสา   กตโม   ทิฏฺิฏฺานสมุคฺฆาโต  ๓-  กติ
อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     {๒๙๔.๑}   กติ   ทิฏฺิฏฺานานีติ   อฏฺ   ทิฏฺิฏฺานานิ  ฯ  กติ
ทิฏฺิปริยุฏฺานานีติ   อฏฺารส   ทิฏฺิปริยุฏฺานานิ   ฯ   กติ   ทิฏฺิโยติ
โสฬส   ทิฏฺิโย   ฯ   กติ  ทิฏฺาภินิเวสาติ  ตึสสตํ  ทิฏฺาภินิเวสา  ฯ
กตโม ทิฏฺิฏฺานสมุคฺฆาโตติ โสตาปตฺติมคฺโค ทิฏฺิฏฺานสมุคฺฆาโต ฯ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ เหฏฺาวุตฺเตน เวทิตพฺพํ ฯ  ม. ยุ. ... สมุคฺฆาโตติ กา ทิฏฺีติ
@อภินิเวส ... ฯ
     [๒๙๕]   กติ  ๑-  อภินิเวสปรามาโส  ทิฏฺีติ  ๒-  รูปํ  เอตํ มม
เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม   อตฺตาติ   อภินิเวสปรามาโส  ทิฏฺิ  เวทนํ
เอตํ  มม  ฯเปฯ  สญฺ  เอตํ  มม  สงฺขาเร  เอตํ  มม  วิญฺาณํ เอตํ
มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม  อตฺตาติ  อภินิเวสปรามาโส  ทิฏฺิ ฯ จกฺขุํ
เอตํ  มม  โสตํ  เอตํ  มม  ฆานํ  เอตํ  มม  ชิวฺหํ เอตํ มม กายํ เอตํ
มม  มนํ  เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม อตฺตาติ อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ  ฯ  รูปํ  ๓-  เอตํ  มม  สทฺทํ  เอตํ  มม คนฺธํ เอตํ มม รสํ เอตํ
มม   โผฏฺพฺพํ   เอตํ  มม  ธมฺมํ  เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม
อตฺตาติ อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     [๒๙๖]   จกฺขุวิญฺาณํ   เอตํ   มม   โสตวิญฺาณํ   เอตํ   มม
ฆานวิญฺาณํ    เอตํ    มม   ชิวฺหาวิญฺาณํ   เอตํ   มม   กายวิญฺาณํ
เอตํ   มม   มโนวิญฺาณํ  เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม  อตฺตาติ
อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ฯ   จกฺขุสมฺผสฺสํ   เอตํ   มม  โสตสมฺผสฺสํ
เอตํ    มม    ฆานสมฺผสฺสํ   เอตํ   มม   ชิวฺหาสมฺผสฺสํ   เอตํ   มม
กายสมฺผสฺสํ    เอตํ    มม    มโนสมฺผสฺสํ   เอตํ   มม   เอโสหมสฺมิ
เอโส   เม   อตฺตาติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ฯ   จกฺขุสมฺผสฺสชํ
เวทนํ       โสตสมฺผสฺสชํ      เวทนํ      ฆานสมฺผสฺสชํ      เวทนํ
ชิวฺหาสมฺผสฺสชํ     เวทนํ     กายสมฺผสฺสชํ     เวทนํ    มโนสมฺผสฺสชํ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. กถํ ฯ  ม. ยุ. อิติสทฺโท นตฺถิ ฯ  ม. รูเป ฯ
เวทนํ  เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม  อตฺตาติ  อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ ฯ
     [๒๙๗]   รูปสญฺ   เอตํ   มม   สทฺทสญฺ   คนฺธสญฺ   รสสญฺ
โผฏฺพฺพสญฺ    เอตํ    มม    เอโสหมสฺมิ    เอโส   เม   อตฺตาติ
อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ฯ   รูปสญฺเจตนํ   เอตํ  มม  สทฺทสญฺเจตนํ
คนฺธสญฺเจตนํ      รสสญฺเจตนํ      โผฏฺพฺพสญฺเจตนํ     ธมฺมสญฺเจตนํ
เอตํ   มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม   อตฺตาติ   อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ   ฯ   รูปตณฺหํ   เอตํ   มม   สทฺทตณฺหํ   เอตํ   มม   คนฺธตณฺหํ
รสตณฺหํ    โผฏฺพฺพตณฺหํ    เอตํ    มม    เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม
อตฺตาติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ฯ    รูปวิตกฺกํ   เอตํ   มม
สทฺทวิตกฺกํ     คนฺธวิตกฺกํ     รสวิตกฺกํ    โผฏฺพฺพวิตกฺกํ    ธมฺมวิตกฺกํ
เอตํ   มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม   อตฺตาติ   อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ   ฯ   รูปวิจารํ   เอตํ   มม   สทฺทวิจารํ  เอตํ  มม  คนฺธวิจารํ
เอตํ   มม  รสวิจารํ  เอตํ  มม  โผฏฺพฺพวิจารํ  เอตํ  มม  ธมฺมวิจารํ
เอตํ มม เอโสหมสฺมิ เอโส เม อตฺตาติ อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     [๒๙๘]   ปวีธาตุํ  เอตํ  มม  อาโปธาตุํ  เอตํ  มม  เตโชธาตุํ
เอตํ    มม    วาโยธาตุํ    เอตํ    มม   อากาสธาตุํ   เอตํ   มม
วิญฺาณธาตุํ     เอตํ    มม    เอโสหมสฺมิ    เอโส   เม   อตฺตาติ
อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ฯ    ปวีกสิณํ   อาโปกสิณํ   เตโชกสิณํ
วาโยกสิณํ      นีลกสิณํ      ปีตกสิณํ      โลหิตกสิณํ     โอทาตกสิณํ
อากาสกสิณํ     วิญฺาณกสิณํ     เอตํ    มม    เอโสหมสฺมิ    เอโส
เม อตฺตาติ อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     [๒๙๙]   เกสํ   เอตํ   มม   โลมํ  เอตํ  มม  นขํ  เอตํ  มม
ทนฺตํ   เอตํ   มม   ตจํ   เอตํ   มม   มํสํ  เอตํ  มม  นหารุํ  เอตํ
มม   อฏฺึ   เอตํ   มม   อฏฺิมิญฺชํ   เอตํ   มม   วกฺกํ   เอตํ  มม
หทยํ   เอตํ   มม   ยกนํ   เอตํ   มม   กิโลมกํ   เอตํ   มม  ปิหกํ
เอตํ    ฯเปฯ    เขฬํ    เอตํ   มม   สึฆาณิกํ   เอตํ   มม   ลสิกํ
เอตํ   มม   มุตฺตํ   เอตํ   มม   มตฺถลุงฺคํ   เอตํ   มม  เอโสหมสฺมิ
เอโส เม อตฺตาติ อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     [๓๐๐]   จกฺขายตนํ  เอตํ  มม  รูปายตนํ  เอตํ  มม  โสตายตนํ
เอตํ    มม    สทฺทายตนํ    เอตํ    มม    ฆานายตนํ   เอตํ   มม
คนฺธายตนํ     เอตํ     มม     ชิวฺหายตนํ    รสายตนํ    กายายตนํ
โผฏฺพฺพายตนํ     มนายตนํ    ธมฺมายตนํ    เอตํ    มม    จกฺขุธาตุํ
เอตํ    มม    รูปธาตุํ    เอตํ   มม   จกฺขุวิญฺาณธาตุํ   เอตํ   มม
โสตธาตุํ    เอตํ    มม    สทฺทธาตุํ    เอตํ   มม   โสตวิญฺาณธาตุํ
เอตํ    มม    ฆานธาตุํ    คนฺธธาตุํ    ฆานวิญฺาณธาตุํ    ชิวฺหาธาตุํ
รสธาตุํ        ชิวฺหาวิญฺาณธาตุํ        กายธาตุํ       โผฏฺพฺพธาตุํ
กายวิญฺาณธาตุํ    มโนธาตุํ    เอตํ    มม    ธมฺมธาตุํ   เอตํ   มม
มโนวิญฺาณธาตุํ    เอตํ    มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม   อตฺตาติ
อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     [๓๐๑]   จกฺขุนฺทฺริยํ  เอตํ  มม  โสตินฺทฺริยํ  เอตํ  มม  ฆานินฺทฺริยํ
เอตํ    มม    ชิวฺหินฺทฺริยํ   กายินฺทฺริยํ   ชีวิตินฺทฺริยํ   โสมนสฺสินฺทฺริยํ
โทมนสฺสินฺทฺริยํ   อุเปกฺขินฺทฺริยํ  สทฺธินฺทฺริยํ  วิริยินฺทฺริยํ  สตินฺทฺริยํ
สมาธินฺทฺริยํ    ปญฺินฺทฺริยํ    เอตํ    มม   เอโสหมสฺมิ   เอโส   เม
อตฺตาติ อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     [๓๐๒]   กามธาตุํ   เอตํ   มม   รูปธาตุํ  เอตํ  มม  อรูปธาตุํ
เอตํ    มม   กามภวํ   เอตํ   มม   รูปภวํ   เอตํ   มม   สญฺาภวํ
เอตํ     มม     อสญฺาภวํ     เอตํ    มม    เนวสญฺานาสญฺาภวํ
เอตํ   มม   เอกโวการภวํ   เอตํ   มม   จตุโวการภวํ   เอตํ   มม
ปญฺจโวการภวํ    เอตํ    มม    ปมชฺฌานํ   เอตํ   มม   ทุติยชฺฌานํ
เอตํ    มม    ตติยชฺฌานํ    เอตํ    มม   จตุตฺถชฺฌานํ   เอตํ   มม
เมตฺตาเจโตวิมุตฺตึ    เอตํ    มม    กรุณาเจโตวิมุตฺตึ    เอตํ    มม
มุทิตาเจโตวิมุตฺตึ    เอตํ    มม    อุเปกฺขาเจโตวิมุตฺตึ    เอตํ   มม
อากาสานญฺจายตนสมาปตฺตึ วิญฺาณญฺจายตนสมาปตฺตึ
อากิญฺจญฺายตนสมาปตฺตึ เนวสญฺานาสญฺายตนสมาปตฺตึ
เอตํ มม เอโสหมสฺมิ เอโส เม อตฺตาติ อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     [๓๐๓]   อวิชฺชํ   เอตํ   มม   สงฺขาเร   เอตํ   มม  วิญฺาณํ
เอตํ   มม  นามรูปํ  เอตํ  มม  สฬายตนํ  เอตํ  มม  ผสฺสํ  เอตํ  มม
เวทนํ   เอตํ   มม  ตณฺหํ  เอตํ  มม  อุปาทานํ  เอตํ  มม  ภวํ  เอตํ
มม   ชาตึ   เอตํ  มม  ชรามรณํ  เอตํ  มม  เอโสหมสฺมิ  เอโส  เม
อตฺตาติ อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ เอวํ อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺิ ฯ
     [๓๐๔]   กตมานิ   อฏฺ   ทิฏฺิฏฺานานิ  ฯ  ขนฺธาปิ  ทิฏฺิฏฺานํ
อวิชฺชาปิ    ทิฏฺิฏฺานํ    ผสฺโสปิ    ทิฏฺิฏฺานํ   สญฺาปิ   ทิฏฺิฏฺานํ
วิตกฺกาปิ     ๑-     ทิฏฺิฏฺานํ     อโยนิโสมนสิกาโรปิ    ทิฏฺิฏฺานํ
ปาปมิตฺโตปิ ทิฏฺิฏฺานํ ปรโตโฆโสปิ ทิฏฺิฏฺานํ ฯ
     {๓๐๔.๑}   ขนฺธา   เหตุ  ขนฺธา  ปจฺจโย  ทิฏฺิฏฺานํ  อุปาทาย
สมุฏฺานฏฺเน   เอวํ   ขนฺธาปิ   ทิฏฺิฏฺานํ   อวิชฺชา   เหตุ  อวิชฺชา
ปจฺจโย    ทิฏฺิฏฺานํ    อุปาทาย    สมุฏฺานฏฺเน   เอวํ   อวิชฺชาปิ
ทิฏฺิฏฺานํ    ผสฺโส   เหตุ   ผสฺโส   ปจฺจโย   ทิฏฺิฏฺานํ   อุปาทาย
สมุฏฺานฏฺเน    เอวํ   ผสฺโสปิ   ทิฏฺิฏฺานํ   สญฺา   เหตุ   สญฺา
ปจฺจโย    ทิฏฺิฏฺานํ    อุปาทาย    สมุฏฺานฏฺเน    เอวํ   สญฺาปิ
ทิฏฺิฏฺานํ   วิตกฺกา  ๒-  เหตุ  วิตกฺกา  ปจฺจโย  ทิฏฺิฏฺานํ  อุปาทาย
สมุฏฺานฏฺเน    เอวํ    วิตกฺกาปิ    ทิฏฺิฏฺานํ    อโยนิโสมนสิกาโร
เหตุ      อโยนิโสมนสิกาโร     ปจฺจโย     ทิฏฺิฏฺานํ     อุปาทาย
สมุฏฺานฏฺเน       เอวํ       อโยนิโสมนสิกาโรปิ       ทิฏฺิฏฺานํ
ปาปมิตฺโต    เหตุ    ปาปมิตฺโต    ปจฺจโย    ทิฏฺิฏฺานํ    อุปาทาย
สมุฏฺานฏฺเน    เอวํ   ปาปมิตฺโตปิ   ทิฏฺิฏฺานํ   ปรโตโฆโส   เหตุ
ปรโตโฆโส    ปจฺจโย   ทิฏฺิฏฺานํ   อุปาทาย   สมุฏฺานฏฺเน   เอวํ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. วิตกฺโกปิ ฯ  ม. ยุ. วิตกฺโก ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ปรโตโฆโสปิ ทิฏฺิฏฺานํ อิมานิ อฏฺ ทิฏฺิฏฺานานิ ฯ
     [๓๐๕]   กตมานิ   อฏฺารส   ทิฏฺิปริยุฏฺานานิ   ฯ  ยา  ทิฏฺ
ทิฏฺิคตํ    ทิฏฺิคหนํ    ทิฏฺิกนฺตารํ    ทิฏฺิวิสูกํ    ทิฏฺิวิปนฺนตํ   ๑-
ทิฏฺิสญฺโชนํ   ทิฏฺิสลฺลํ   ทิฏฺิสมฺภโว   ๒-   ทิฏฺิปลิโพโธ  ทิฏฺิพนฺธนํ
ทิฏฺิปปาโต    ทิฏฺานุสโย    ทิฏฺิสนฺตาโป   ทิฏฺิปริฬาโห   ทิฏฺิคณฺโ
ทิฏฺฐุปาทานํ     ทิฏฺาภินิเวโส    ทิฏฺิปรามาโส    อิมานิ    อฏฺารส
ทิฏฺิปริยุฏฺานานิ ฯ
     [๓๐๖]   กตมา   โสฬส   ทิฏฺิโย  ฯ  อสฺสาททิฏฺิ  อตฺตานุทิฏฺ
มิจฺฉาทิฏฺิ        สกฺกายทิฏฺิ        สกฺกายวตฺถุกา       สสฺสตทิฏฺิ
สกฺกายวตฺถุกา    อุจฺเฉททิฏฺิ    อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ   ปุพฺพนฺตานุทิฏฺิ
อปรนฺตานุทิฏฺิ    สญฺโชนิกา    ทิฏฺิ    อหนฺติ   มานวินิพนฺธา   ทิฏฺิ
มมนฺติ    มานวินิพนฺธา   ทิฏฺิ   อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตา   ทิฏฺิ   โลกวาท-
ปฏิสํยุตฺตา ทิฏฺิ ภวทิฏฺิ วิภวทิฏฺิ อิมา โสฬส ทิฏฺิโย ฯ [๓]-
     [๓๐๗]   อสฺสาททิฏฺิยา    กติหากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ
อตฺตานุทิฏฺิยา     กติหากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ    มิจฺฉาทิฏฺิยา
กติหากาเรหิ     อภินิเวโส    โหติ    สกฺกายทิฏฺิยา    กติหากาเรหิ
อภินิเวโส    โหติ    สกฺกายวตฺถุกาย    สสฺสตทิฏฺิยา    กติหากาเรหิ
อภินิเวโส    โหติ    สกฺกายวตฺถุกาย    อุจฺเฉททิฏฺิยา   กติหากาเรหิ
อภินิเวโส      โหติ     อนฺตคฺคาหิกาย     ทิฏฺิยา     กติหากาเรหิ
อภินิเวโส   โหติ   ปุพฺพนฺตานุทิฏฺิยา   กติหากาเรหิ   อภินิเวโส  โหติ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. ทิฏฺิวิปฺผนฺทิตํ ฯ  ม. ยุ. ทิฏฺิสมฺพาโธ ฯ  ม. กตเม ตีณิ สตํ
@ทิฏฺาภินิเวสา ... ฯ
อปรนฺตานุทิฏฺิยา    กติหากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ   สญฺโชนิกาย
ทิฏฺิยา    กติหากาเรหิ    อภินิเวโส   โหติ   อหนฺติ   มานวินิพนฺธาย
ทิฏฺิยา    กติหากาเรหิ    อภินิเวโส   โหติ   มมนฺติ   มานวินิพนฺธาย
ทิฏฺิยา     กติหากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ    อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตาย
ทิฏฺิยา     กติหากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ    โลกวาทปฏิสํยุตฺตาย
ทิฏฺิยา   กติหากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ภวทิฏฺิยา   กติหากาเรหิ
อภินิเวโส โหติ วิภวทิฏฺิยา กติหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๐๘]   อสฺสาททิฏฺิยา  ปญฺจตฺตึสาย  อากาเรหิ  อภินิเวโส  โหติ
อตฺตานุทิฏฺิยา   วีสติยา   อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ  มิจฺฉาทิฏฺิยา
ทสหากาเรหิ      อภินิเวโส     โหติ     สกฺกายทิฏฺิยา     วีสติยา
อากาเรหิ     อภินิเวโส     โหติ    สกฺกายวตฺถุกาย    สสฺสตทิฏฺิยา
ปณฺณรสหิ      อากาเรหิ     อภินิเวโส     โหติ     สกฺกายวตฺถุกาย
อุจฺเฉททิฏฺิยา    ปญฺจหากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ   อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา   ปญฺาสาย   อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ  ปุพฺพนฺตานุทิฏฺิยา
อฏฺารสหิ     อากาเรหิ     อภินิเวโส     โหติ    อปรนฺตานุทิฏฺิยา
จตุจตฺตาฬีสาย   อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   สญฺโชนิกาย  ทิฏฺิยา
อฏฺารสหิ    อากาเรหิ    อภินิเวโส   โหติ   อหนฺติ   มานวินิพนฺธาย
ทิฏฺิยา     อฏฺารสหิ     อากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ    มมนฺติ
มานวินิพนฺธาย    ทิฏฺิยา   อฏฺารสหิ   อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ
อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตาย   ทิฏฺิยา   วีสติยา   อากาเรหิ   อภินิเวโส  โหติ
โลกวาทปฏิสํยุตฺตาย   ทิฏฺิยา   อฏฺหิ   อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ
ภวทิฏฺิยา  เอกูนวีสติยา  อากาเรหิ  ๑-  อภินิเวโส  โหติ  วิภวทิฏฺิยา
เอกูนวีสติยา อากาเรหิ ๒- อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๐๙]   อสฺสาททิฏฺิยา    กตเมหิ    ปญฺจตฺตึสาย   อากาเรหิ
อภินิเวโส   โหติ   ฯ   ยํ  รูปํ  ปฏิจฺจ  อุปฺปชฺชติ  สุขํ  โสมนสฺสํ  อยํ
รูปสฺส   อสฺสาโทติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   อสฺสาโท
อสฺสาโท    น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺโ   อสฺสาโท   ยา   จ
ทิฏฺิ   โย   จ   อสฺสาโท   อยํ   วุจฺจติ   อสฺสาททิฏฺิ   อสฺสาททิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ    ทิฏฺิวิปตฺติ   ตาย   ทิฏฺิวิปตฺติยา   สมนฺนาคโต   ปุคฺคโล
ทิฏฺิวิปนฺโน    ทิฏฺิวิปนฺโน   ปุคฺคโล   น   เสวิตพฺโพ   น   ภชิตพฺโพ
น    ปยิรุปาสิตพฺโพ    ตํ    กิสฺสเหตุ   ทิฏฺิ   หิสฺส   ปาปิกา   ยา
ทิฏฺิ   โย  ราโค  ๓-  โส  น  ทิฏฺิ  ทิฏฺิ  น  ราโค  อญฺา  ทิฏฺิ
อญฺโ   ราโค  ยา  จ  ทิฏฺิ  โย  จ  ราโค  อยํ  วุจฺจติ  ทิฏฺิราโค
ตาย    จ    ทิฏฺิยา    เตน   จ   ราเคน   สมนฺนาคโต   ปุคฺคโล
ทิฏฺิราครโต   ๔-   ทิฏฺิราครเต   ปุคฺคเล  ทินฺนทานํ  นมหปฺผลํ  โหติ
นมหานิสํสํ    ตํ    กิสฺสเหตุ    ทิฏฺิ    หิสฺส   ปาปิกา   อสฺสาททิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ     มิจฺฉาทิฏฺิกสฺส    ปุริสปุคฺคลสฺส    เทฺว    จ    คติโย
นิรโย    วา    ติรจฺฉานโยนิ    วา    มิจฺฉาทิฏฺิกสฺส   ปุริสปุคฺคลสฺส
@เชิงอรรถ: ๑-๒ สี. ม. ยุ. เอเกน อากาเรน ฯ  ม. โย ทิฏฺิยา ราโค ฯ เอวมุปริปิ ฯ
@ ม. ยุ. ... ราครตฺโต ... ราครตฺเต ฯ
ยญฺเจว   กายกมฺมํ   ยถาทิฏฺิสมตฺตํ   ๑-   สมาทินฺนํ   ยญฺจ   วจีกมฺมํ
ยญฺจ   มโนกมฺมํ   ยถาทิฏฺิสมตฺตํ   สมาทินฺนํ   ยา   จ   เจตนา  ยา
จ   ปตฺถนา   โย   จ   ปณิธิ  เย  จ  สงฺขารา  สพฺเพ  เต  ธมฺมา
อนิฏฺาย    อกนฺตาย   อมนาปาย   อหิตาย   ทุกฺขาย   สํวตฺตนฺติ   ตํ
กิสฺสเหตุ    ทิฏฺิ    หิสฺส    ปาปิกา    เสยฺยถาปิ    นิมฺพพีชํ    วา
โกสาตกีพีชํ    วา   ติตฺตกลาพุพีชํ   วา   อลฺลาย   ปวิยา   นิกฺขิตฺตํ
ยญฺเจว    ปวีรสํ   อุปาทิยติ   ยญฺจ   อาโปรสํ   อุปาทิยติ   สพฺพนฺตํ
ติตฺตกตาย   กฏุกตาย   อสารตาย   ๒-   สํวตฺตติ   ตํ  กิสฺสเหตุ  พีชํ
หิสฺส    ปาปิกํ    เอวเมว    มิจฺฉาทิฏฺิกสฺส   ปุริสปุคฺคลสฺส   ยญฺเจว
กายกมฺมํ     ยถาทิฏฺิสมตฺตํ     สมาทินฺนํ    ยญฺจ    วจีกมฺมํ    ยญฺจ
มโนกมฺมํ    ยถาทิฏฺิสมตฺตํ   สมาทินฺนํ   ยา   จ   เจตนา   ยา   จ
ปตฺถนา   โย   จ   ปณิธิ   เย   จ   สงฺขารา   สพฺเพ  เต  ธมฺมา
อนิฏฺาย    อกนฺตาย   อมนาปาย   อหิตาย   ทุกฺขาย   สํวตฺตนฺติ   ตํ
กิสฺสเหตุ    ทิฏฺิ    หิสฺส    ปาปิกา   อสฺสาททิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ยา
ทิฏฺ๓- ทิฏฺิคตํ ทิฏฺิคหนํ ฯเปฯ ทิฏฺาภินิเวสปรามาโส โหติ ฯ
     [๓๑๐]   ยํ   เวทนํ   ปฏิจฺจ   ยํ   สญฺ  ปฏิจฺจ  ยํ  สงฺขาเร
ปฏิจฺจ    ยํ    วิญฺาณํ    ปฏิจฺจ    ยํ    จกฺขุํ   ปฏิจฺจ   ยํ   โสตํ
ปฏิจฺจ   ยํ   ฆานํ   ปฏิจฺจ   ยํ   ชิวฺหํ   ปฏิจฺจ   ยํ   กายํ   ปฏิจฺจ
ยํ   มนํ   ปฏิจฺจ   ยํ   รูเป   ปฏิจฺจ   ยํ  สทฺเท  ปฏิจฺจ  ยํ  คนฺเธ
@เชิงอรรถ:  สี. ยถาทิฏฺิสมฺปตฺตํ ฯ  ม. อสาตตฺตาย ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. ยุ.
@มิจฺฉาทิฏฺิ ฯ   ม. อตฺถิ สญฺโชนานิ เจว ทิฏฺิโย จ อตฺถิ สญฺโชนานิ
@น จ ทิฏฺิโย กตมานิ ฯเปฯ อิมานิ สญฺโชนานิ น จ ทิฏฺิโย ฯ
ปฏิจฺจ   ยํ   รเส   ปฏิจฺจ   ยํ  โผฏฺพฺเพ  ปฏิจฺจ  ยํ  ธมฺเม  ปฏิจฺจ
ยํ     จกฺขุวิญฺาณํ     ปฏิจฺจ     ยํ     โสตวิญฺาณํ    ปฏิจฺจ    ยํ
ฆานวิญฺาณํ      ปฏิจฺจ      ยํ      ชิวฺหาวิญฺาณํ     ปฏิจฺจ     ยํ
กายวิญฺาณํ    ปฏิจฺจ    ยํ    มโนวิญฺาณํ   ปฏิจฺจ   ยํ   จกฺขุสมฺผสฺสํ
ปฏิจฺจ    ยํ    โสตสมฺผสฺสํ    ปฏิจฺจ   ยํ   ฆานสมฺผสฺสํ   ปฏิจฺจ   ยํ
ชิวฺหาสมฺผสฺสํ    ปฏิจฺจ    ยํ   กายสมฺผสฺสํ   ปฏิจฺจ   ยํ   มโนสมฺผสฺสํ
ปฏิจฺจ   ยํ   จกฺขุสมฺผสฺสชํ   เวทนํ   ปฏิจฺจ   ยํ  โสตสมฺผสฺสชํ  เวทนํ
ปฏิจฺจ    ยํ    ฆานสมฺผสฺสชํ    เวทนํ    ปฏิจฺจ   ยํ   ชิวฺหาสมฺผสฺสชํ
เวทนํ ปฏิจฺจ ยํ กายสมฺผสฺสชํ เวทนํ ปฏิจฺจ
     {๓๑๐.๑}   ยํ   มโนสมฺผสฺสชํ   เวทนํ   ปฏิจฺจ   อุปฺปชฺชติ  สุขํ
โสมนสฺสํ   มโนสมฺผสฺสชาย   เวทนาย   อสฺสาโทติ   อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   อสฺสาโท  อสฺสาโท  น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺโ
อสฺสาโท   ยา   จ  ทิฏฺิ  โย  จ  อสฺสาโท  อยํ  วุจฺจติ  อสฺสาททิฏฺิ
อสฺสาททิฏฺิ      มิจฺฉาทิฏฺิ     ทิฏฺิวิปตฺติ     ตาย     ทิฏฺิวิปตฺติยา
สมนฺนาคโต      ปุคฺคโล     ทิฏฺิวิปนฺโน     ทิฏฺิวิปนฺโน     ปุคฺคโล
น    เสวิตพฺโพ   น   ภชิตพฺโพ   น   ปยิรุปาสิตพฺโพ   ตํ   กิสฺสเหตุ
ทิฏฺิ   หิสฺส   ปาปิกา   ยา   ทิฏฺิ   โย   ราโค   โส   น   ทิฏฺิ
ทิฏฺิ   น   ราโค   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺโ   ราโค   ยา   จ  ทิฏฺิ
โย   จ   ราโค   อยํ   วุจฺจติ   ทิฏฺิราโค  ตาย  จ  ทิฏฺิยา  เตน
จ    ราเคน    สมนฺนาคโต    ปุคฺคโล   ทิฏฺิราครโต   ทิฏฺิราครเต
ปุคฺคเล    ทินฺนทานํ    นมหปฺผลํ    โหติ   นมหานิสํสํ   ตํ   กิสฺสเหตุ
ทิฏฺิ    หิสฺส    ปาปิกา    อสฺสาททิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิกสฺส
ปุริสปุคฺคลสฺส    เทฺว    จ    คติโย    นิรโย    วา   ติรจฺฉานโยนิ
วา      มิจฺฉาทิฏฺิกสฺส      ปุริสปุคฺคลสฺส      ยญฺเจว     กายกมฺมํ
ยถาทิฏฺิสมตฺตํ     สมาทินฺนํ     ยญฺจ    วจีกมฺมํ    ยญฺจ    มโนกมฺมํ
ยถาทิฏฺิสมตฺตํ   สมาทินฺนํ   ยา   จ   เจตนา   ยา  จ  ปตฺถนา  โย
จ   ปณิธิ   เย  จ  สงฺขารา  สพฺเพ  เต  ธมฺมา  อนิฏฺาย  อกนฺตาย
อมนาปาย    อหิตาย    ทุกฺขาย    สํวตฺตนฺติ    ตํ   กิสฺสเหตุ   ทิฏฺิ
หิสฺส ปาปิกา
     {๓๑๐.๒}   เสยฺยถาปิ    นิมฺพพีชํ    วา    โกสาตกีพีชํ   วา
ติตฺตกลาพุพีชํ    วา   อลฺลาย   ปวิยา   นิกฺขิตฺตํ   ยญฺเจว   ปวีรสํ
อุปาทิยติ     ยญฺจ     อาโปรสํ    อุปาทิยติ    สพฺพนฺตํ    ติตฺตกตาย
กฏุกตาย   อสารตาย   สํวตฺตติ   ตํ   กิสฺสเหตุ   พีชํ   หิสฺส   ปาปิกํ
เอวเมว     มิจฺฉาทิฏฺิกสฺส     ปุริสปุคฺคลสฺส     ยญฺเจว    กายกมฺมํ
ยถาทิฏฺิสมตฺตํ     สมาทินฺนํ     ยญฺจ    วจีกมฺมํ    ยญฺจ    มโนกมฺมํ
ยถาทิฏฺิสมตฺตํ   สมาทินฺนํ   ยา   จ   เจตนา   ยา  จ  ปตฺถนา  โย
จ   ปณิธิ   เย  จ  สงฺขารา  สพฺเพ  เต  ธมฺมา  อนิฏฺาย  อกนฺตาย
อมนาปาย    อหิตาย    ทุกฺขาย    สํวตฺตนฺติ    ตํ   กิสฺสเหตุ   ทิฏฺิ
หิสฺส   ปาปิกา   อสฺสาททิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ยา   ทิฏฺ๑-  ทิฏฺิคตํ
ทิฏฺิคหนํ   ฯเปฯ   ทิฏฺาภินิเวสปรามาโส   ๒-   โหติ   ๓-   อิเมหิ
อฏฺารสหิ   อากาเรหิ   ปริยุฏฺิตจิตฺตสฺส  สํโยโค  อสฺสาททิฏฺิภูตา  ๔-
@เชิงอรรถ:  ม. มิจฺฉาทิฏฺิ ฯ  ม. ทิฏฺาภินิเวโส ทิฏฺิปรามาโส ฯ  ม. ยุ. อยํ ปาโ
@นตฺถิ ฯ  ม. ยุ. อสฺสาททิฏฺิภูตา มิจฺฉาทิฏฺีติ อิเม เทฺว ปาา นตฺถิ ฯ
มิจฺฉาทิฏฺิ ฯ
     [๓๑๑]   อตฺถิ  สญฺโชนานิ  เจว  ทิฏฺิโย  จ  อตฺถิ  สญฺโชนานิ
น   จ   ทิฏฺิโย   ฯ   กตมานิ   สญฺโชนานิ   เจว  ทิฏฺิโย  จ  ฯ
สกฺกายทิฏฺิปรามาโส    เจว    ๑-    สกฺกายทิฏฺิ   สีลพฺพตปรามาโส
จ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   เจว  ทิฏฺิโย  จ  ฯ  กตมานิ  สญฺโชนานิ
น   จ   ทิฏฺิโย   ฯ   กามราคสญฺโชนํ   ปฏิฆสญฺโชนํ  มานสญฺโชนํ
วิจิกิจฺฉาสญฺโชนํ           ภวราคสญฺโชนํ           อิสฺสาสญฺโชนํ
มจฺฉริยสญฺโชนํ            อนุสยสญฺโชนํ           อวิชฺชาสญฺโชนํ
อิมานิ    สญฺโชนานิ    น   จ   ทิฏฺิโย   ฯ   อสฺสาททิฏฺิยา   ๒-
อิเมหิ ปญฺจตฺตึสาย อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ๒- ฯ
     [๓๑๒]   อตฺตานุทิฏฺิยา  กตเมหิ  วีสติยา  อากาเรหิ  อภินิเวโส
โหติ   ฯ   อิธ   อสฺสุตวา   ปุถุชฺชโน  อริยานํ  อทสฺสาวี  อริยธมฺมสฺส
อโกวิโท   อริยธมฺเม   อวินีโต   สปฺปุริสานํ   อทสฺสาวี  สปฺปุริสธมฺมสฺส
อโกวิโท   สปฺปุริสธมฺเม   อวินีโต   รูปํ   อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  รูปวนฺตํ
วา   อตฺตานํ   อตฺตนิ   วา   รูปํ  รูปสฺมึ  วา  อตฺตานํ  เวทนํ  สญฺ
สงฺขาเร     วิญฺาณํ     อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    วิญฺาณวนฺตํ    วา
อตฺตานํ อตฺตนิ วา วิญฺาณํ วิญฺาณสฺมึ วา อตฺตานํ ฯ
     [๓๑๓]   กถํ  รูปํ  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ  ปวีกสิณํ
อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    ยํ    ปวีกสิณํ   โส   อหํ   โย   อหํ   ตํ
ปวีกสิณนฺติ      ปวีกสิณญฺจ      อตฺตญฺจ      อทฺวยํ     สมนุปสฺสติ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. อิเม เทฺว ปาา นตฺถิ ฯ  ม. ยุ. อิเม ฉ ปาา นตฺถิ ฯ
เสยฺยถาปิ   เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต   ยา  อจฺฉิ  ๑-  โส  วณฺโณ  โย
วณฺโณ    สา    อจฺฉีติ    อจฺฉิญฺจ    วณฺณญฺจ    อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ
เอวเมว     อิเธกจฺโจ     ปวีกสิณํ     อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    ยํ
ปวีกสิณํ    โส    อหํ    โย   อหํ   ตํ   ปวีกสิณนฺติ   ปวีกสิณญฺจ
อตฺตญฺจ    อทฺวยํ   สมนุปสฺสติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น
วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ
ยญฺจ    วตฺถุ    อยํ   ปมา   รูปวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ   อตฺตานุทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ     ทิฏฺิวิปตฺติ     อตฺตานุทิฏฺิกสฺส     ๒-    ปุริสปุคฺคลสฺส
เทฺว จ คติโย ฯเปฯ อิมานิ สญฺโชนานิ น จ ทิฏฺิโย
     {๓๑๓.๑}   อิเธกจฺโจ  อาโปกสิณํ  เตโชกสิณํ  วาโยกสิณํ  นีลกสิณํ
ปีตกสิณํ     โลหิตกสิณํ     โอทาตกสิณํ    อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    ยํ
โอทาตกสิณํ   โส   อหํ   โย   อหํ  ตํ  โอทาตกสิณนฺติ  โอทาตกสิณญฺจ
อตฺตญฺจ      อทฺวยํ      สมนุปสฺสติ      เสยฺยถาปิ     เตลปฺปทีปสฺส
ฌายโต   ยา   อจฺฉิ   โส   วณฺโณ  โย  วณฺโณ  สา  อจฺฉีติ  อจฺฉิญฺจ
วณฺณญฺจ  อทฺวยํ  สมนุปสฺสติ  เอวเมว  อิเธกจฺโจ  ฯเปฯ  โอทาตกสิณญฺจ
อตฺตญฺจ    อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ทิฏฺิ
น   วตฺถุ   วตฺถุ   น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ
ยญฺจ    วตฺถุ    อยํ   ปมา   รูปวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ   อตฺตานุทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ    ทิฏฺิวิปตฺติ    ฯเปฯ    อิมานิ    สญฺโชนานิ    น   จ
ทิฏฺิโย เอวํ รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. อจฺจิ ฯ เอวมุปริปิ ฯ  ม. ยุ. มิจฺฉาทิฏฺิกสฺส ฯ
     [๓๑๔]   กถํ   รูปวนฺตํ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ   ฯ   อิเธกจฺโจ
เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิมินา
รูเปน   รูปวาติ   รูปวนฺตํ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   รุกฺโข
ฉายาสมฺปนฺโน   อสฺส   ตเมนํ   ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย   อยํ  รุกฺโข
อยํ   ฉายา   อญฺโ   รุกฺโข  อญฺา  ฉายา  โส  โข  ปนายํ  รุกฺโข
อิมาย   ฉายาย   ฉายาวาติ   ฉายาวนฺตํ   รุกฺขํ  สมนุปสฺสติ  เอวเมว
อิเธกจฺโจ   เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ
ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม อยํ อตฺตา
อิมินา     รูเปน     รูปวาติ     รูปวนฺตํ     อตฺตานํ     สมนุปสฺสติ
อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา
ทิฏฺิ   อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ  วตฺถุ  อยํ  ทุติยา  รูปวตฺถุกา
อตฺตานุทิฏฺิ    อตฺตานุทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ
น จ ทิฏฺิโย เอวํ รูปวนฺตํ อตฺตานํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๑๕]   กถํ   อตฺตนิ   รูปํ   สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ  เวทนํ
สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ  โหติ
อยํ   โข   เม   อตฺตา   อิมสฺมิญฺจ   ปน  อตฺตนิ  อิทํ  รูปนฺติ  อตฺตนิ
รูปํ    สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ    ปุปฺผํ   คนฺธสมฺปนฺนํ   อสฺส   ตเมนํ
ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย   อิทํ   ปุปฺผํ  อยํ  คนฺโธ  อญฺ  ปุปฺผํ  อญฺโ
คนฺโธ   โส   โข   ปนายํ   คนฺโธ   อิมสฺมึ   ปุปฺเผติ  ปุปฺผสฺมึ  คนฺธํ
สมนุปสฺสติ   เอวเมว   อิเธกจฺโจ   เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร  วิญฺาณํ
อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา  อิมสฺมิญฺจ
ปน   อตฺตนิ   อิทํ   รูปนฺติ  อตฺตนิ  รูปํ  สมนุปสฺสติ  อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ   ทิฏฺิ  น  วตฺถุ  วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  ฯเปฯ  อยํ  ตติยา  รูปวตฺถุกา
อตฺตานุทิฏฺิ    อตฺตานุทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ   ทิฏฺิวิปตฺติ   ฯเปฯ   อิมานิ
สญฺโชนานิ น จ ทิฏฺิโย เอวํ อตฺตนิ รูปํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๑๖]   กถํ  รูปสฺมึ  อตฺตานํ  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ  เวทนํ
สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ  โหติ
อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิมสฺมึ  รูเปติ
รูปสฺมึ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   มณิ   กรณฺฑเก   ปกฺขิตฺโต
อสฺส   ตเมนํ   ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย   อยํ   มณิ   อยํ   กรณฺฑโก
อญฺโ    มณิ   อญฺโ   กรณฺฑโก   โส   โข   ปนายํ   มณิ   อิมสฺมึ
กรณฺฑเกติ    กรณฺฑกสฺมึ    มณึ    สมนุปสฺสติ    เอวเมว   อิเธกจฺโจ
เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิมสฺมึ
รูเปติ    รูปสฺมึ    อตฺตานํ    สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ
ทิฏฺิ    น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ
ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ  จตุตฺถา  รูปวตฺถุกา  อตฺตานุทิฏฺิ
อตฺตานุทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ    ทิฏฺิวิปตฺติ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ
น จ ทิฏฺิโย เอวํ รูปสฺมึ อตฺตานํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๑๗]   กถํ   เวทนํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ฯ   อิเธกจฺโจ
จกฺขุสมฺผสฺสชํ    เวทนํ   โสตสมฺผสฺสชํ   เวทนํ   ฆานสมฺผสฺสชํ   เวทนํ
ชิวฺหาสมฺผสฺสชํ   เวทนํ   กายสมฺผสฺสชํ   เวทนํ   มโนสมฺผสฺสชํ   เวทนํ
อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ยา   มโนสมฺผสฺสชา   เวทนา   โส   อหํ  โย
อหํ    สา    มโนสมฺผสฺสชา    เวทนาติ    มโนสมฺผสฺสชํ    เวทนญฺจ
อตฺตญฺจ    อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ   เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต
ยา    อจฺฉิ    โส    วณฺโณ   โย   วณฺโณ   สา   อจฺฉีติ   อจฺฉิญฺจ
วณฺณญฺจ    อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ   เอวเมว   อิเธกจฺโจ   มโนสมฺผสฺสชํ
เวทนํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ยา   มโนสมฺผสฺสชา  เวทนา  โส  อหํ
โย   อหํ   สา   มโนสมฺผสฺสชา   เวทนาติ   มโนสมฺผสฺสชํ   เวทนญฺจ
อตฺตญฺจ    อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ทิฏฺิ
น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ  ยา  จ
ทิฏฺิ    ยญฺจ    วตฺถุ    อยํ    ปมา   เวทนาวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ
อตฺตานุทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ    ทิฏฺิวิปตฺติ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ
น จ ทิฏฺิโย เอวํ เวทนํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๑๘]   กถํ   เวทนาวนฺตํ   อตฺตานํ  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ
สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิมาย
เวทนาย   เวทนาวาติ   เวทนาวนฺตํ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ  เสยฺยถาปิ
รุกฺโข   ฉายาสมฺปนฺโน   อสฺส   ตเมนํ   ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย  อยํ
รุกฺโข   อยํ   ฉายา   อญฺโ  รุกฺโข  อญฺา  ฉายา  โส  โข  ปนายํ
รุกฺโข  อิมาย  ฉายาย  ฉายาวาติ  ฉายาวนฺตํ  รุกฺขํ สมนุปสฺสติ เอวเมว
อิเธกจฺโจ    สญฺ    สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ
ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม อยํ อตฺตา
อิมาย    เวทนาย    เวทนาวาติ   เวทนาวนฺตํ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ
อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา
ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ  วตฺถุ  อยํ ทุติยา เวทนาวตฺถุกา
อตฺตานุทิฏฺิ      อตฺตานุทิฏฺิ     มิจฺฉาทิฏฺิ     ทิฏฺิวิปตฺติ     ฯเปฯ
อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เอวํ   เวทนาวนฺตํ  อตฺตานํ
สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๑๙]   กถํ   อตฺตนิ   เวทนํ  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ  สญฺ
สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ   อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ
โข   เม   อตฺตา   อิมสฺมิญฺจ   ปน   อตฺตนิ   อยํ   เวทนาติ  อตฺตนิ
เวทนํ    สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   ปุปฺผํ   คนฺธสมฺปนฺนํ   อสฺส   ตเมนํ
ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย   อิทํ   ปุปฺผํ  อยํ  คนฺโธ  อญฺ  ปุปฺผํ  อญฺโ
คนฺโธ   โส   โข   ปนายํ   คนฺโธ   อิมสฺมึ   ปุปฺเผติ  ปุปฺผสฺมึ  คนฺธํ
สมนุปสฺสติ    เอวเมว   อิเธกจฺโจ   สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ
อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ   โหติ   อยํ   โข   เม   อตฺตา
อิมสฺมิญฺจ   ปน   อตฺตนิ   อยํ   เวทนาติ   อตฺตนิ   เวทนํ  สมนุปสฺสติ
อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  ฯเปฯ
อยํ    ตติยา   เวทนาวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ   อตฺตานุทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ
ทิฏฺิวิปตฺติ    ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เอวํ
อตฺตนิ เวทนํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๐]   กถํ   เวทนาย   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ   ฯ  อิเธกจฺโจ
สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิมาย
เวทนายาติ    เวทนาย    อตฺตานํ    สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   ฯเปฯ
กรณฺฑกสฺมึ   มณึ   สมนุปสฺสติ   เอวเมว   อิเธกจฺโจ   สญฺ  สงฺขาเร
วิญฺาณํ   รูปํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ   โหติ   อยํ  โข
เม   อตฺตา   โส   โข   ปน   เม  อยํ  อตฺตา  อิมาย  เวทนายาติ
เวทนาย    อตฺตานํ    สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ
น   วตฺถุ   วตฺถุ   น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ
ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   จตุตฺถา   เวทนาวตฺถุกา  อตฺตานุทิฏฺิ  อตฺตานุทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ       ทิฏฺิวิปตฺติ      ฯเปฯ      อิมานิ      สญฺโชนานิ
น จ ทิฏฺิโย เอวํ เวทนาย อตฺตานํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๑]   กถํ    สญฺ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ฯ   อิเธกจฺโจ
จกฺขุสมฺผสฺสชํ    สญฺ    โสตสมฺผสฺสชํ    สญฺ    ฆานสมฺผสฺสชํ   สญฺ
ชิวฺหาสมฺผสฺสชํ    สญฺ    กายสมฺผสฺสชํ    สญฺ   มโนสมฺผสฺสชํ   สญฺ
อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ยา   มโนสมฺผสฺสชา   สญฺา   โส   อหํ   โย
อหํ     สา     มโนสมฺผสฺสชา    สญฺาติ    มโนสมฺผสฺสชํ    สญฺญฺจ
อตฺตญฺจ   อทฺวยํ   สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   เตลปฺปทีปสฺส  ฌายโต  ยา
อจฺฉิ   โส   วณฺโณ   โย   วณฺโณ   สา   อจฺฉีติ   อจฺฉิญฺจ   วณฺณญฺจ
อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ    เอวเมว    อิเธกจฺโจ    มโนสมฺผสฺสชํ   สญฺ
อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ยา   มโนสมฺผสฺสชา   สญฺา   โส   อหํ   โย
อหํ     สา     มโนสมฺผสฺสชา    สญฺาติ    มโนสมฺผสฺสชํ    สญฺญฺจ
อตฺตญฺจ    อทฺวยํ   สมนุปสฺสติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น
วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ
ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   ปมา   สญฺาวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ   อตฺตานุทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ     ฯเปฯ    อิมานิ    สญฺโชนานิ    น    จ    ทิฏฺิโย
เอวํ สญฺ อตฺตโต สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๒]   กถํ   สญฺาวนฺตํ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ
สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ   เวทนํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส  เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิมาย
สญฺาย    สญฺาวาติ    สญฺาวนฺตํ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ
รุกฺโข    ฉายาสมฺปนฺโน    อสฺส    ตเมนํ    ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย
อยํ   รุกฺโข   อยํ   ฉายา   อญฺโ   รุกฺโข  อญฺา  ฉายา  โส  โข
ปนายํ  รุกฺโข  อิมาย  ฉายาย  ฉายาวาติ  ฉายาวนฺตํ  รุกฺขํ  สมนุปสฺสติ
เอวเมว    อิเธกจฺโจ    สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ   เวทนํ   อตฺตโต
สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ   โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน
เม   อยํ   อตฺตา   อิมาย   สญฺาย   สญฺาวาติ  สญฺาวนฺตํ  อตฺตานํ
สมนุปสฺสติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ   น
ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ
อยํ    ทุติยา    สญฺาวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ   อตฺตานุทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ
ฯเปฯ    อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เอวํ   สญฺาวนฺตํ
อตฺตานํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๓]   กถํ  อตฺตนิ  สญฺ  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ  สงฺขาเร
วิญฺาณํ   รูปํ   เวทนํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ
โข   เม   อตฺตา   อิมสฺมิญฺจ   ปน   อตฺตนิ   อยํ   สญฺาติ   อตฺตนิ
สญฺ    สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ   ปุปฺผํ   คนฺธสมฺปนฺนํ   อสฺส   ตเมนํ
ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย   อิทํ   ปุปฺผํ  อยํ  คนฺโธ  อญฺ  ปุปฺผํ  อญฺโ
คนฺโธ    โส    โข    ปนายํ    คนฺโธ   อิมสฺมึ   ปุปฺเผติ   ปุปฺผสฺมึ
คนฺธํ    สมนุปสฺสติ   เอวเมว   อิเธกจฺโจ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ
เวทนํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา
อิมสฺมิญฺจ    ปน   อตฺตนิ   อยํ   สญฺาติ   อตฺตนิ   สญฺ   สมนุปสฺสติ
อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา
ทิฏฺิ    อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   ตติยา
สญฺาวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ   อตฺตานุทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ
สญฺโชนานิ น จ ทิฏฺิโย เอวํ อตฺตนิ สญฺ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๔]   กถํ   สญฺาย   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ   ฯ   อิเธกจฺโจ
สงฺขาเร   วิญฺาณํ   รูปํ   เวทนํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส  เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิมาย
สญฺายาติ     สญฺาย     อตฺตานํ    สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ    มณิ
กรณฺฑเก    ปกฺขิตฺโต   อสฺส   ตเมนํ   ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย   อยํ
มณิ    อยํ   กรณฺฑโก   อญฺโ   มณิ   อญฺโ   กรณฺฑโก   โส   โข
ปนายํ    มณิ    อิมสฺมึ    กรณฺฑเกติ    กรณฺฑกสฺมึ   มณึ   สมนุปสฺสติ
เอวเมว  อิเธกจฺโจ  สงฺขาเร  วิญฺาณํ  รูปํ  เวทนํ  อตฺตโต สมนุปสฺสติ
ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม อตฺตา โส โข ปน เม อยํ อตฺตา อิมาย
สญฺายาติ     สญฺาย     อตฺตานํ    สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ   ทิฏฺิ  น  วตฺถุ  วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ  ยา
จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   จตุตฺถา   สญฺาวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ
อตฺตานุทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ  สญฺโชนานิ  น  จ  ทิฏฺิโย
เอวํ สญฺาย อตฺตานํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๕]   กถํ   สงฺขาเร   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ฯ  อิเธกจฺโจ
จกฺขุสมฺผสฺสชํ    เจตนํ   โสตสมฺผสฺสชํ   เจตนํ   ฆานสมฺผสฺสชํ   เจตนํ
ชิวฺหาสมฺผสฺสชํ   เจตนํ   กายสมฺผสฺสชํ   เจตนํ   มโนสมฺผสฺสชํ   เจตนํ
อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ยา  มโนสมฺผสฺสชา  เจตนา  โส  อหํ  โย  อหํ
สา    มโนสมฺผสฺสชา    เจตนาติ   มโนสมฺผสฺสชํ   เจตนญฺจ   อตฺตญฺจ
อทฺวยํ   สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต   ยา   อจฺฉิ
โส    วณฺโณ    โย    วณฺโณ    สา    อจฺฉีติ    อจฺฉิญฺจ   วณฺณญฺจ
อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ    เอวเมว    อิเธกจฺโจ   มโนสมฺผสฺสชํ   เจตนํ
อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ยา  มโนสมฺผสฺสชา  เจตนา  โส  อหํ  โย  อหํ
สา    มโนสมฺผสฺสชา    เจตนาติ   มโนสมฺผสฺสชํ   เจตนญฺจ   อตฺตญฺจ
อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ
วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ
วตฺถุ    อยํ    ปมา    สงฺขารวตฺถุกา    อตฺตานุทิฏฺิ    อตฺตานุทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เอวํ
สงฺขาเร อตฺตโต สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๖]   กถํ   สงฺขารวนฺตํ   อตฺตานํ  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ
วิญฺาณํ    รูปํ    เวทนํ   สญฺ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิเมหิ
สงฺขาเรหิ   สงฺขารวาติ   สงฺขารวนฺตํ   อตฺตานํ  สมนุปสฺสติ  เสยฺยถาปิ
รุกฺโข   ฉายาสมฺปนฺโน   อสฺส   ตเมนํ   ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย  อยํ
รุกฺโข   อยํ   ฉายา   อญฺโ  รุกฺโข  อญฺา  ฉายา  โส  โข  ปนายํ
รุกฺโข   อิมาย   ฉายาย   ฉายาวาติ   ฉายาวนฺตํ   รุกฺขํ   สมนุปสฺสติ
เอวเมว   อิเธกจฺโจ   วิญฺาณํ  รูปํ  เวทนํ  สญฺ  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ
ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม อยํ อตฺตา
อิเมหิ      สงฺขาเรหิ      สงฺขารวาติ      สงฺขารวนฺตํ     อตฺตานํ
สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ทิฏฺิ    น   วตฺถุ   วตฺถุ
น    ทิฏฺิ    อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ
วตฺถุ    อยํ    ทุติยา    สงฺขารวตฺถุกา    อตฺตานุทิฏฺิ    อตฺตานุทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เอวํ
สงฺขารวนฺตํ อตฺตานํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๗]   กถํ   อตฺตนิ   สงฺขาเร   สมนุปสฺสติ   ฯ   อิเธกจฺโจ
วิญฺาณํ    รูปํ    เวทนํ   สญฺ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  อิมสฺมิญฺจ  ปน  อตฺตนิ  อิเม  สงฺขาราติ
อตฺตนิ   สงฺขาเร   สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   ปุปฺผํ   คนฺธสมฺปนฺนํ  อสฺส
ตเมนํ   ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย   อิทํ  ปุปฺผํ  อยํ  คนฺโธ  อญฺ  ปุปฺผํ
อญฺโ    คนฺโธ    โส    โข    ปนายํ    คนฺโธ   อิมสฺมึ   ปุปฺเผติ
ปุปฺผสฺมึ    คนฺธํ    สมนุปสฺสติ   เอวเมว   อิเธกจฺโจ   วิญฺาณํ   รูปํ
เวทนํ   สญฺ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ   โหติ   อยํ  โข
เม   อตฺตา  อิมสฺมิญฺจ  ปน  อตฺตนิ  อิเม  สงฺขาราติ  อตฺตนิ  สงฺขาเร
สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ทิฏฺิ    น   วตฺถุ   วตฺถุ
น    ทิฏฺิ    อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ
วตฺถุ    อยํ    ตติยา    สงฺขารวตฺถุกา    อตฺตานุทิฏฺิ    อตฺตานุทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เอวํ
อตฺตนิ สงฺขาเร สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๘]   กถํ   สงฺขาเรสุ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ
วิญฺาณํ    รูปํ    เวทนํ   สญฺ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ
โหติ   อยํ   โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา  อิเมสุ
สงฺขาเรสูติ    สงฺขาเรสุ    อตฺตานํ    สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ   มณิ
กรณฺฑเก  ปกฺขิตฺโต  อสฺส  ตเมนํ  ปุริโส  เอวํ  วเทยฺย  อยํ  มณิ  อยํ
กรณฺฑโก    อญฺโ    มณิ    อญฺโ    กรณฺฑโก   โส   โข   ปนายํ
มณิ    อิมสฺมึ    กรณฺฑเกติ   กรณฺฑกสฺมึ   มณึ   สมนุปสฺสติ   เอวเมว
อิเธกจฺโจ    วิญฺาณํ    รูปํ    เวทนํ    สญฺ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ
ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม อตฺตา โส โข ปน เม อยํ อตฺตา อิเมสุ
สงฺขาเรสูติ    สงฺขาเรสุ    อตฺตานํ    สมนุปสฺสติ   อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ   น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ
ยา   จ   ทิฏฺิ  ยญฺจ  วตฺถุ  อยํ  จตุตฺถา  สงฺขารวตฺถุกา  อตฺตานุทิฏฺิ
อตฺตานุทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ  สญฺโชนานิ  น  จ  ทิฏฺิโย
เอวํ สงฺขาเรสุ อตฺตานํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๒๙]   กถํ   วิญฺาณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ฯ   อิเธกจฺโจ
จกฺขุวิญฺาณํ        โสตวิญฺาณํ       ฆานวิญฺาณํ       ชิวฺหาวิญฺาณํ
กายวิญฺาณํ    มโนวิญฺาณํ    อตฺตโต    สมนุปสฺสติ   ยํ   มโนวิญฺาณํ
โส   อหํ   โย   อหํ   ตํ   มโนวิญฺาณนฺติ   มโนวิญฺาณญฺจ   อตฺตญฺจ
อทฺวยํ   สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต   ยา   อจฺฉิ
โส    วณฺโณ    โย    วณฺโณ    สา    อจฺฉีติ    อจฺฉิญฺจ   วณฺณญฺจ
อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ    เอวเมว    อิเธกจฺโจ   มโนวิญฺาณํ   อตฺตโต
สมนุปสฺสติ   ยํ   มโนวิญฺาณํ   โส   อหํ  โย  อหํ  ตํ  มโนวิญฺาณนฺติ
มโนวิญฺาณญฺจ    อตฺตญฺจ    อทฺวยํ    สมนุปสฺสติ    อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ  ทิฏฺิ  น  วตฺถุ  วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ ยา จ
ทิฏฺิ    ยญฺจ    วตฺถุ    อยํ    ปมา   วิญฺาณวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ
อตฺตานุทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ  สญฺโชนานิ  น  จ  ทิฏฺิโย
เอวํ วิญฺาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๓๐]   กถํ   วิญฺาณวนฺตํ   อตฺตานํ  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ
รูปํ   เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ  โหติ
อยํ   โข   เม   อตฺตา   โส   โข   ปน   เม  อยํ  อตฺตา  อิมินา
วิญฺาเณน     วิญฺาณวาติ     วิญฺาณวนฺตํ     อตฺตานํ     สมนุปสฺสติ
เสยฺยถาปิ   รุกฺโข  ฉายาสมฺปนฺโน  อสฺส  ตเมนํ  ปุริโส  เอวํ  วเทยฺย
อยํ   รุกฺโข   อยํ   ฉายา   อญฺโ   รุกฺโข  อญฺา  ฉายา  โส  โข
ปนายํ    รุกฺโข    อิมาย    ฉายาย   ฉายาวาติ   ฉายาวนฺตํ   รุกฺขํ
สมนุปสฺสติ    เอวเมว    อิเธกจฺโจ   รูปํ   เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร
อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา  โส  โข
ปน     เม     อยํ    อตฺตา    อิมินา    วิญฺาเณน    วิญฺาณวาติ
วิญฺาณวนฺตํ     อตฺตานํ     สมนุปสฺสติ     อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ
ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ  ยา
จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   ทุติยา   วิญฺาณวตฺถุกา   อตฺตานุทิฏฺิ
อตฺตานุทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ    อิมานิ    สญฺโชนานิ   น   จ
ทิฏฺิโย เอวํ วิญฺาณวนฺตํ อตฺตานํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๓๑]   กถํ   อตฺตนิ   วิญฺาณํ   สมนุปสฺสติ   ฯ   อิเธกจฺโจ
รูปํ   เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ  โหติ
อยํ   โข   เม   อตฺตา   อิมสฺมิญฺจ   ปน   อตฺตนิ   อิทํ   วิญฺาณนฺติ
อตฺตนิ     วิญฺาณํ    สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ    ปุปฺผํ    คนฺธสมฺปนฺนํ
อสฺส   ตเมนํ   ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย  อิทํ  ปุปฺผํ  อยํ  คนฺโธ  อญฺ
ปุปฺผํ   อญฺโ   คนฺโธ   โส   โข   ปนายํ   คนฺโธ   อิมสฺมึ  ปุปฺเผติ
ปุปฺผสฺมึ   คนฺธํ   สมนุปสฺสติ   เอวเมว   อิเธกจฺโจ  รูปํ  เวทนํ  สญฺ
สงฺขาเร   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ตสฺส   เอวํ   โหติ   อยํ  โข  เม
อตฺตา     อิมสฺมิญฺจ     ปน    อตฺตนิ    อิทํ    วิญฺาณนฺติ    อตฺตนิ
วิญฺาณํ     สมนุปสฺสติ     อภินิเวสปรามาโส     ทิฏฺิ    ทิฏฺิ    น
วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ
ยญฺจ     วตฺถุ     อยํ     ตติยา     วิญฺาณวตฺถุกา     อตฺตานุทิฏฺิ
อตฺตานุทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ    อิมานิ    สญฺโชนานิ   น   จ
ทิฏฺิโย เอวํ อตฺตนิ วิญฺาณํ สมนุปสฺสติ ฯ
     [๓๓๒]   กถํ   วิญฺาณสฺมึ   อตฺตานํ   สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ
รูปํ   เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ  โหติ
อยํ  โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม  อยํ  อตฺตา อิมสฺมึ วิญฺาเณติ
วิญฺาณสฺมึ       อตฺตานํ       สมนุปสฺสติ       เสยฺยถาปิ      มณิ
กรณฺฑเก    ปกฺขิตฺโต   อสฺส   ตเมนํ   ปุริโส   เอวํ   วเทยฺย   อยํ
มณิ    อยํ   กรณฺฑโก   อญฺโ   มณิ   อญฺโ   กรณฺฑโก   โส   โข
ปนายํ    มณิ    อิมสฺมึ    กรณฺฑเกติ    กรณฺฑกสฺมึ   มณึ   สมนุปสฺสติ
เอวเมว   อิเธกจฺโจ  รูปํ  เวทนํ  สญฺ  สงฺขาเร  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ
ตสฺส  เอวํ  โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม อยํ อตฺตา
อิมสฺมึ       วิญฺาเณติ      วิญฺาณสฺมึ      อตฺตานํ      สมนุปสฺสติ
อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา
ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   จตุตฺถา
วิญฺาณวตฺถุกา     อตฺตานุทิฏฺิ     อตฺตานุทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ
อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เอวํ   วิญฺาณสฺมึ   อตฺตานํ
สมนุปสฺสติ   อตฺตานุทิฏฺิยา   อิเมหิ   วีสติยา   อากาเรหิ   อภินิเวโส
โหติ ฯ
     [๓๓๓]   มิจฺฉาทิฏฺิยา  กตเมหิ  ทสหากาเรหิ  อภินิเวโส  โหติ ฯ
นตฺถิ   ทินฺนนฺติ  วตฺถุํ  ๑-  เอวํวาโท  มิจฺฉาทิฏฺาภินิเวสปรามาโส  ๒-
ทิฏฺิ   ทิฏฺิ  น  วตฺถุ  ๓-  วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ
ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ  ปมา  มิจฺฉาวตฺถุกา  มิจฺฉาทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ    ทิฏฺิวิปตฺติ    ฯเปฯ    อิมานิ    สญฺโชนานิ    น   จ
ทิฏฺิโย   นตฺถิ   ยิฏฺนฺติ   วตฺถุํ   ฯเปฯ   นตฺถิ   หุตนฺติ  วตฺถุํ  นตฺถิ
สุกตทุกฺกตานํ   กมฺมานํ   ผลํ   วิปาโกติ   วตฺถุํ   นตฺถิ   อยํ  โลโกติ
วตฺถุํ    นตฺถิ    ปรโลโกติ    วตฺถุํ    นตฺถิ   มาตาติ   วตฺถุํ   นตฺถิ
@เชิงอรรถ:  ม. วตฺถุ ฯ  ม. มิจฺฉาภินิเวสปรามาโส ฯ เอวมุปริปิ ฯ
@ ยุ. วตฺถุํ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ปิตาติ    วตฺถุํ   นตฺถิ   สตฺตา   โอปปาติกาติ   วตฺถุํ   นตฺถิ   โลเก
สมณพฺราหฺมณา     สมฺมคฺคตา    สมฺมาปฏิปนฺนา    เย    อิมํปิ    ๑-
โลกํ   ปรํปิ   ๒-   โลกํ  สยํ  อภิญฺา  สจฺฉิกตฺวา  ปเวเทนฺตีติ  วตฺถุํ
เอวํวาโท    มิจฺฉาทิฏฺาภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ทิฏฺิ   น   วตฺถุ
วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ
วตฺถุ   อยํ   ทสวตฺถุกา   มิจฺฉาทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ทิฏฺิวิปตฺติ   ฯเปฯ
มิจฺฉาทิฏฺิกสฺส     ปุริสปุคฺคลสฺส    เทฺว    คติโย    ฯเปฯ    อิมานิ
สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   มิจฺฉาทิฏฺิยา   อิเมหิ   ทสหากาเรหิ
อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๓๔]   สกฺกายทิฏฺิยา  กตเมหิ  วีสติยา  อากาเรหิ  อภินิเวโส
โหติ   ฯ   อิธ   อสฺสุตวา   ปุถุชฺชโน  อริยานํ  อทสฺสาวี  อริยธมฺมสฺส
อโกวิโท   อริยธมฺเม   อวินีโต   สปฺปุริสานํ   อทสฺสาวี  สปฺปุริสธมฺมสฺส
อโกวิโท     สปฺปุริสธมฺเม    อวินีโต    รูปํ    อตฺตโต    สมนุปสฺสติ
รูปวนฺตํ   วา   อตฺตานํ  อตฺตนิ  วา  รูปํ  รูปสฺมึ  วา  อตฺตานํ  เวทนํ
สญฺ     สงฺขาเร    วิญฺาณํ    อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    วิญฺาณวนฺตํ
วา อตฺตานํ อตฺตนิ วา วิญฺาณํ วิญฺาณสฺมึ วา อตฺตานํ ฯ
     {๓๓๔.๑}   กถํ  รูปํ  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ ปวีกสิณํ
ฯเปฯ   โอทาตกสิณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ยํ  โอทาตกสิณํ  โส  อหํ
โย    อหํ    ตํ    โอทาตกสิณนฺติ   โอทาตกสิณญฺจ   อตฺตญฺจ   อทฺวยํ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. ยุ. อิมญฺจ .. ปรญฺจ ฯ
สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ    เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต   ฯเปฯ   เอวเมว
อิเธกจฺโจ    โอทาตกสิณํ    อตฺตโต    สมนุปสฺสติ   อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ    ฯเปฯ   อยํ   ปมา   รูปวตฺถุกา   สกฺกายทิฏฺิ   สกฺกายทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เอวํ
รูปํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ฯเปฯ   สกฺกายทิฏฺิยา   อิเมหิ   วีสติยา
อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๓๕]   สกฺกายวตฺถุกาย    สสฺสตทิฏฺิยา   กตเมหิ   ปณฺณรสหิ
อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯ   อิธ  อสฺสุตวา  ปุถุชฺชโน  อริยานํ
อทสฺสาวี    อริยธมฺมสฺส   อโกวิโท   อริยธมฺเม   อวินีโต   สปฺปุริสานํ
อทสฺสาวี     สปฺปุริสธมฺมสฺส     อโกวิโท     สปฺปุริสธมฺเม    อวินีโต
รูปวนฺตํ   วา   อตฺตานํ   อตฺตนิ   วา   รูปํ   รูปสฺมึ   วา   อตฺตานํ
เวทนาวนฺตํ   วา   อตฺตานํ   สญฺาวนฺตํ   วา   อตฺตานํ   สงฺขารวนฺตํ
วา    อตฺตานํ   วิญฺาณวนฺตํ   วา   อตฺตานํ   อตฺตนิ   วา   วิญฺาณํ
วิญฺาณสฺมึ วา อตฺตานํ ฯ
     {๓๓๕.๑}   กถํ   รูปวนฺตํ   อตฺตานํ  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ
เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ  ตสฺส  เอวํ
โหติ  อยํ  โข  เม  อตฺตา  โส  โข  ปน  เม อยํ อตฺตา อิมินา รูเปน
รูปวาติ     รูปวนฺตํ     อตฺตานํ    สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ    รุกฺโข
ฉายาสมฺปนฺโน   อสฺส  ตเมนํ   ปุริโส  เอวํ  วเทยฺย  อยํ  รุกฺโข  อยํ
ฉายา   อญฺโ   รุกฺโข   อญฺา   ฉายา   โส   โข   ปนายํ  รุกฺโข
อิมาย   ฉายาย   ฉายาวาติ   ฉายาวนฺตํ   รุกฺขํ  สมนุปสฺสติ  เอวเมว
อิเธกจฺโจ   เวทนํ   ฯเปฯ   อยํ   ปมา   สกฺกายวตฺถุกา  สสฺสตทิฏฺิ
สสฺสตทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ    อิมานิ    สญฺโชนานิ    น   จ
ทิฏฺิโย   เอวํ   รูปวนฺตํ   อตฺตานํ  สมนุปสฺสติ  ฯเปฯ  สกฺกายวตฺถุกาย
สสฺสตทิฏฺิยา อิเมหิ ปณฺณรสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๓๖]   สกฺกายวตฺถุกาย   อุจฺเฉททิฏฺิยา   กตเมหิ   ปณฺณรสหิ
อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯ   อิธ  อสฺสุตวา  ปุถุชฺชโน  อริยานํ
อทสฺสาวี    อริยธมฺมสฺส   อโกวิโท   อริยธมฺเม   อวินีโต   สปฺปุริสานํ
อทสฺสาวี    สปฺปุริสธมฺมสฺส    อโกวิโท   สปฺปุริสธมฺเม   อวินีโต   รูปํ
อตฺตโต     สมนุปสฺสติ     เวทนํ     อตฺตโต     สมนุปสฺสติ    สญฺ
อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    สงฺขาเร    อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    วิญฺาณํ
อตฺตโต สมนุปสฺสติ ฯ
     {๓๓๖.๑}   กถํ  รูปํ  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ฯ  อิเธกจฺโจ ปวีกสิณํ
ฯเปฯ   โอทาตกสิณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ   ยํ  โอทาตกสิณํ  โส  อหํ
โย    อหํ    ตํ    โอทาตกสิณนฺติ   โอทาตกสิณญฺจ   อตฺตญฺจ   อทฺวยํ
สมนุปสฺสติ   เสยฺยถาปิ   เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต   ฯเปฯ   อยํ  ปมา
สกฺกายวตฺถุกา     อุจฺเฉททิฏฺิ     อุจฺเฉททิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ    ฯเปฯ
อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ  ทิฏฺิโย  เอวํ  รูปํ  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ
ฯเปฯ      สกฺกายวตฺถุกาย      อุจฺเฉททิฏฺิยา     อิเมหิ     ปญฺจหิ
อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๓๗]   อนฺตคฺคาหิกาย     ทิฏฺิยา    กตเมหิ    ปญฺาสาย
อากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ    สสฺสโต   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา  กติหากาเรหิ  อภินิเวโส  โหติ  อสสฺสโต โลโกติ อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา     กติหากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ    อนฺตวา    โลโกติ
อนฺตคฺคาหิกาย     ทิฏฺิยา     อนนฺตวา     โลโกติ    อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา   ตํ   ชีวนฺตํ   สรีรนฺติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา   อญฺ  ชีวํ
อญฺ     สรีรนฺติ     อนฺตคฺคาหิกาย     ทิฏฺิยา    โหติ    ตถาคโต
ปรมฺมรณาติ   ฯเปฯ   น   โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ   โหติ   จ
น   จ   โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ   เนว   โหติ   น  น  โหติ
ตถาคโต     ปรมฺมรณาติ    อนฺตคฺคาหิกาย    ทิฏฺิยา    กติหากาเรหิ
อภินิเวโส    โหติ   ฯ   สสฺสโต   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา
ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯเปฯ   เนว  โหติ  น  น  โหติ
ตถาคโต    ปรมฺมรณาติ    อนฺตคฺคาหิกาย    ทิฏฺิยา    ปญฺจหากาเรหิ
อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๓๘]   สสฺสโต   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา   กตเมหิ
ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯ  รูปํ  โลโก  เจว  สสฺสตญฺจาติ
อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย   ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ
อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา
ทิฏฺิ    อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   ปมา
สสฺสโต     โลโกติ    อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ    อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ
มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย  เวทนา
โลโก   เจว   สสฺสตา   จาติ   ฯเปฯ  สญฺา  โลโก  เจว  สสฺสตา
จาติ   ฯเปฯ   สงฺขารา  โลโก  เจว  สสฺสตา  จาติ  ฯเปฯ  วิญฺาณํ
โลโก     เจว    สสฺสตญฺจาติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย
ทิฏฺิยา    โส    อนฺโต   คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น
วตฺถุ    วตฺถุ    น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ
ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   ปญฺจมี   สสฺสโต   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ     อนฺตคฺคาหิกา     ทิฏฺิ     มิจฺฉาทิฏฺิ     ฯเปฯ     อิมานิ
สญฺโชนานิ    น    จ   ทิฏฺิโย   สสฺสโต   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๓๙]   อสสฺสโต   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา  กตเมหิ
ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ  ฯ  รูปํ  โลโก  เจว  อสสฺสตญฺจาติ
อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย   ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ
อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ    ฯเปฯ    อยํ    ปมา   อสสฺสโต   โลโกติ
อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ    อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ทิฏฺิวิปตฺติ
ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น  จ  ทิฏฺิโย  ฯเปฯ  เวทนา  โลโก
เจว   อสสฺสตา   จาติ   ฯเปฯ  สญฺา  โลโก  เจว  อสสฺสตา  จาติ
ฯเปฯ   สงฺขารา   โลโก   เจว   อสสฺสตา   จาติ   ฯเปฯ  วิญฺาณํ
โลโก    เจว    อสสฺสตญฺจาติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย
ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย
อสสฺสโต   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา   อิเมหิ   ปญฺจหากาเรหิ
อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๐]   อนฺตวา   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา   กตเมหิ
ปญฺจหากาเรหิ  อภินิเวโส  โหติ  ฯ  อิเธกจฺโจ  ปริตฺตํ  โอกาสํ นีลกโต
ผรติ    ตสฺส    เอวํ    โหติ   อนฺตวา   อยํ   โลโก   ปริวฏฺฏุโมติ
อนฺตสญฺี   โหติ   ยํ   ผรติ   ตํ   วตฺถุญฺเจว  โลโก  จ  เยน  ผรติ
โส   อตฺตา   เจว   โลโก   จาติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ  ตาย
ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา  ทิฏฺิ  ทิฏฺิ  น  วตฺถุ
วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ
วตฺถุ   อยํ  ปมา  อนฺตวา  โลโกติ  อนฺตคฺคาหิกา  ทิฏฺิ  อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ     มิจฺฉาทิฏฺิ     ฯเปฯ     อิมานิ    สญฺโชนานิ    น    จ
ทิฏฺิโย   อิเธกจฺโจ   ปริตฺตํ  โอกาสํ  ปีตกโต  ผรติ  โลหิตกโต  ผรติ
โอทาตกโต   ผรติ   โอภาสกโต   ผรติ   ตสฺส   เอวํ  โหติ  อนฺตวา
อยํ   โลโก   ปริวฏฺฏุโมติ   อนฺตสญฺี   โหติ  ยํ  ผรติ  ตํ  วตฺถุญฺเจว
โลโก  จ  เยน  ผรติ  โส  อตฺตา  เจว โลโก จาติ อภินิเวสปรามาโส
ทิฏฺิ   ตาย  ทิฏฺิยา  โส  อนฺโต  คหิโตติ  อนฺตคฺคาหิกา  ทิฏฺิ  ฯเปฯ
อนฺตวา    โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา   อิเมหิ   ปญฺจหากาเรหิ
อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๑]   อนนฺตวา   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา  กตเมหิ
ปญฺจหากาเรหิ    อภินิเวโส   โหติ   ฯ   อิเธกจฺโจ   วิปุลํ   โอกาสํ
นีลกโต   ผรติ   ตสฺส  เอวํ  โหติ  อนนฺตวา  อยํ  โลโก  อปริยนฺโตติ
อนนฺตสญฺี    โหติ   ยํ   ผรติ   ตํ   วตฺถุญฺเจว   โลโก   จ   เยน
ผรติ   โส  อตฺตา  เจว  โลโก  จาติ  อภินิเวสปรามาโส  ทิฏฺิ  ตาย
ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา  ทิฏฺิ  ทิฏฺิ  น  วตฺถุ
วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ
วตฺถุ    อยํ    ปมา    อนนฺตวา    โลโกติ    อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ
อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น
จ   ทิฏฺิโย   อิเธกจฺโจ   วิปุลํ   โอกาสํ   ปีตกโต  ผรติ  โลหิตกโต
ผรติ   โอทาตกโต   ผรติ   โอภาสกโต   ผรติ   ตสฺส   เอวํ   โหติ
อนนฺตวา   อยํ   โลโก   อปริยนฺโตติ   อนนฺตสญฺี   โหติ   ยํ   ผรติ
ตํ  วตฺถุญฺเจว  โลโก  จ  เยน  ผรติ  โส  อตฺตา  เจว  โลโก  จาติ
อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย   ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ
อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ    ฯเปฯ    อนนฺตวา   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๒]   ตํ   ชีวํ  ตํ  สรีรนฺติ  อนฺตคฺคาหิกาย  ทิฏฺิยา  กตเมหิ
ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯ   รูปํ   ชีวญฺเจว   สรีรญฺจ  ยํ
ชีวํ   ตํ  สรีรนฺติ  อภินิเวสปรามาโส  ทิฏฺิ  ตาย  ทิฏฺิยา  โส  อนฺโต
คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ
อญฺา    ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ
ปมา   ตํ   ชีวํ   ตํ   สรีรนฺติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย
เวทนา   ชีวา   เจว  สรีรญฺจ  สญฺา  ชีวา  เจว  สรีรญฺจ  สงฺขารา
ชีวา     เจว     สรีรญฺจ     วิญฺาณํ    ชีวญฺเจว    สรีรญฺจ    ยํ
ชีวํ   ตํ   สรีรนฺติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ตาย   ทิฏฺิยา   โส
อนฺโต   คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ฯเปฯ   ตํ  ชีวํ  ตํ  สรีรนฺติ
อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๓]   อญฺ   ชีวํ   อญฺ   สรีรนฺติ   อนฺตคฺคาหิกาย  ทิฏฺิยา
กตเมหิ   ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส  โหติ  ฯ  รูปํ  สรีรํ  น  ชีวํ  ตํ
สรีรํ   อญฺ   ชีวํ   อญฺ   สรีรนฺติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ  ตาย
ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา  ทิฏฺิ  ทิฏฺิ  น  วตฺถุ
วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ
วตฺถุ    อยํ    ปมา    อญฺ   ชีวํ   อญฺ   สรีรนฺติ   อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ  สญฺโชนานิ
น  จ  ทิฏฺิโย  เวทนา  สรีรํ  น  ชีวํ  สญฺา  สรีรํ  น  ชีวํ สงฺขารา
สรีรํ  น  ชีวํ  วิญฺาณํ  สรีรํ  น  ชีวํ  ตํ  สรีรํ  อญฺ ชีวํ อญฺ สรีรนฺติ
อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย   ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ
อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ฯเปฯ  อญฺ  ชีวํ  อญฺ  สรีรนฺติ  อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๔]   โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ  อนฺตคฺคาหิกาย  ทิฏฺิยา
กตเมหิ   ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ  ฯ  รูปํ  อิเธว  มรณธมฺมํ
ตถาคโต     กายสฺส     เภทา     โหติปิ     ติฏฺติปิ    อุปฺปชฺชติปิ
นิพฺพตฺตติปีติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ตาย   ทิฏฺิยา   โส  อนฺโต
คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ
อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ  วตฺถุ  อยํ  ปมา
โหติ    ตถาคโต    ปรมฺมรณาติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย
เวทนา   อิเธว   มรณธมฺมา   สญฺา   อิเธว   มรณธมฺมา   สงฺขารา
อิเธว     มรณธมฺมา     วิญฺาณํ     อิเธว    มรณธมฺมํ    ตถาคโต
กายสฺส     เภทา     โหติปิ    ติฏฺติปิ    อุปฺปชฺชติปิ    นิพฺพตฺตติปีติ
อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย   ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ
อนฺตคฺคาหิกา  ทิฏฺิ  ฯเปฯ  โหติ  ตถาคโต  ปรมฺมรณาติ  อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๕]   น    โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ   อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา   กตเมหิ   ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ  ฯ  รูปํ  อิเธว
มรณธมฺมํ   ตถาคโต   กายสฺส   เภทา   อุจฺฉิชฺชติ   วินสฺสติ  น  โหติ
ตถาคโต    ปรมฺมรณาติ    อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ตาย   ทิฏฺิยา
โส   อนฺโต   คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น  วตฺถุ  วตฺถุ
น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ  วตฺถุ
อยํ   ปมา   น   โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ  อนฺตคฺคาหิกา  ทิฏฺิ
อนฺตคฺคาหิกา    ทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น
จ   ทิฏฺิโย   เวทนา   อิเธว   มรณธมฺมา  สญฺา  อิเธว  มรณธมฺมา
สงฺขารา     อิเธว     มรณธมฺมา     วิญฺาณํ    อิเธว    มรณธมฺมํ
ตถาคโต   กายสฺส   เภทา   อุจฺฉิชฺชติ   วินสฺสติ   น  โหติ  ตถาคโต
ปรมฺมรณาติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ตาย   ทิฏฺิยา   โส  อนฺโต
คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ  ฯเปฯ  น  โหติ  ตถาคโต  ปรมฺมรณาติ
อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๖]   โหติ  จ  น  จ โหติ ตถาคโต ปรมฺมรณาติ อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา    กตเมหิ    ปญฺจหากาเรหิ    อภินิเวโส    โหติ   ฯ   รูปํ
อิเธว   มรณธมฺมํ   ตถาคโต  กายสฺส  เภทา  โหติ  จ  น  จ  โหตีติ
อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย   ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ
อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ  วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ
อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ  ยญฺจ  วตฺถุ  อยํ  ปมา  โหติ  จ  น
จ   โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ   อนฺตคฺคาหิกา  ทิฏฺิ  อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ     มิจฺฉาทิฏฺิ     ฯเปฯ     อิมานิ    สญฺโชนานิ    น    จ
ทิฏฺิโย    เวทนา   อิเธว   มรณธมฺมา   สญฺา   อิเธว   มรณธมฺมา
สงฺขารา   อิเธว   มรณธมฺมา   วิญฺาณํ   อิเธว   มรณธมฺมํ  ตถาคโต
กายสฺส   เภทา   โหติ   จ   น  จ  โหตีติ  อภินิเวสปรามาโส  ทิฏฺิ
ตาย   ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต   คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ  ฯเปฯ
โหติ    จ   น   จ   โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ   อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๗]   เนว   โหติ   น   น   โหติ   ตถาคโต  ปรมฺมรณาติ
อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา   กตเมหิ  ปญฺจหากาเรหิ  อภินิเวโส  โหติ  ฯ
รูปํ  อิเธว  มรณธมฺมํ  ตถาคโต  กายสฺส  เภทา  [๑]-  เนว  โหติ น
น   โหตีติ   อภินิเวสปรามาโส   ทิฏฺิ   ตาย   ทิฏฺิยา   โส  อนฺโต
คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ
อญฺา    ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ
ปมา   เนว  โหติ  น  น  โหติ  ตถาคโต  ปรมฺมรณาติ  อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ     อนฺตคฺคาหิกา     ทิฏฺิ     มิจฺฉาทิฏฺิ     ฯเปฯ     อิมานิ
สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เวทนา   อิเธว   มรณธมฺมา  สญฺา
อิเธว     มรณธมฺมา     สงฺขารา    อิเธว    มรณธมฺมา    วิญฺาณํ
อิเธว  มรณธมฺมํ  ตถาคโต  กายสฺส  เภทา  [๒]-  เนว  โหติ  น  น
โหตีติ    อภินิเวสปรามาโส    ทิฏฺิ    ตาย   ทิฏฺิยา   โส   อนฺโต
คหิโตติ   อนฺตคฺคาหิกา   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ
อญฺา    ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ
ปญฺจมี   เนว  โหติ  น  น  โหติ  ตถาคโต  ปรมฺมรณาติ  อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิ     อนฺตคฺคาหิกา     ทิฏฺิ     มิจฺฉาทิฏฺิ     ฯเปฯ     อิมานิ
สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   เนว   โหติ  น  น  โหติ  ตถาคโต
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. ปรํ มรณา ... ฯ
ปรมฺมรณาติ     อนฺตคฺคาหิกาย     ทิฏฺิยา    อิเมหิ    ปญฺจหากาเรหิ
อภินิเวโส    โหติ    อนฺตคฺคาหิกาย    ทิฏฺิยา    อิเมหิ   ปญฺาสาย
อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๘]   ปุพฺพนฺตานุทิฏฺิยา    กตเมหิ   อฏฺารสหิ   อากาเรหิ
อภินิเวโส   โหติ  ฯ  จตฺตาโร  สสฺสตวาทา  จตฺตาโร  เอกจฺจสสฺสติกา
จตฺตาโร     อนฺตานนฺติกา     จตฺตาโร     อมราวิกฺเขปิกา     เทฺว
อธิจฺจสมุปฺปนฺนิกา       ปุพฺพนฺตานุทิฏฺิยา       อิเมหิ      อฏฺารสหิ
อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๔๙]   อปรนฺตานุทิฏฺิยา   กตเมหิ   จตุจตฺตาฬีสาย  อากาเรหิ
อภินิเวโส   โหติ   ฯ  โสฬส  สญฺิวาทา  ๑-  อฏฺ  อสญฺิวาทา  ๒-
อฏฺ      เนวสญฺินาสญฺิวาทา      สตฺต     อุจฺเฉทวาทา     ปญฺจ
ทิฏฺธมฺมนิพฺพานวาทา     อปรนฺตานุทิฏฺิยา     อิเมหิ    จตุจตฺตาฬีสาย
อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๕๐]   สญฺโชนิกาย     ทิฏฺิยา     กตเมหิ    อฏฺารสหิ
อากาเรหิ   อภินิเวโส  โหติ  ฯ  ยา  ทิฏฺิ  ทิฏฺิคตํ  ทิฏฺิคหณํ  ฯเปฯ
ทิฏฺาภินิเวโส     ทิฏฺิปรามาโส    สญฺโชนิกาย    ทิฏฺิยา    อิเมหิ
อฏฺารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๕๑]   อหนฺติ   มานวินิพนฺธาย   ทิฏฺิยา   กตเมหิ  อฏฺารสหิ
อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯ   จกฺขุํ  อหนฺติ  มานวินิพนฺธา  ทิฏฺิ
ทิฏฺิ    น   วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ   อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ
@เชิงอรรถ: ๑-๒ ม. ยุ. สญฺีวาทา อสญฺีวาทา ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ   วตฺถุ   อยํ   ปมา   อหนฺติ   มานวินิพนฺธา
ทิฏฺิ     มานวินิพนฺธา     ทิฏฺิ     มิจฺฉาทิฏฺิ     ฯเปฯ     อิมานิ
สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   โสตํ   อหนฺติ   ฯเปฯ  ฆานํ  อหนฺติ
ชิวฺหา   อหนฺติ   กาโย   อหนฺติ   มโน  อหนฺติ  ฯเปฯ  ธมฺมา  อหนฺติ
จกฺขุวิญฺาณํ       อหนฺติ       ฯเปฯ       มโนวิญฺาณํ      อหนฺติ
อภินิเวสปรามาโส     อหนฺติ     มานวินิพนฺธา    ทิฏฺิ    ทิฏฺิ    น
วตฺถุ   วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ
วตฺถุ    อยํ    อฏฺมี    อหนฺติ   มานวินิพนฺธา   ทิฏฺิ   มานวินิพนฺธา
ทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย
อหนฺติ    มานวินิพนฺธาย    ทิฏฺิยา    อิเมหิ   อฏฺารสหิ   อากาเรหิ
อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๕๒]   มมนฺติ   มานวินิพนฺธาย   ทิฏฺิยา   กตเมหิ  อฏฺารสหิ
อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯ   จกฺขุํ  มมนฺติ  มานวินิพนฺธา  ทิฏฺิ
ทิฏฺิ   น   วตฺถุ   วตฺถุ  น  ทิฏฺิ  อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ
ทิฏฺิ    ยญฺจ    วตฺถุ    อยํ   ปมา   มมนฺติ   มานวินิพนฺธา   ทิฏฺิ
มานวินิพนฺธา   ทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ  สญฺโชนานิ  น  จ
ทิฏฺิโย  โสตํ  มมนฺติ  ฯเปฯ  ฆานํ  มมนฺติ  ชิวฺหา  มมนฺติ  ฯเปฯ มโน
มมนฺติ   ฯเปฯ  ธมฺมา  มมนฺติ  จกฺขุวิญฺาณํ  มมนฺติ  ฯเปฯ  มโนวิญฺาณํ
มมนฺติ  อภินิเวสปรามาโส  มมนฺติ  มานวินิพนฺธา  ทิฏฺิ ทิฏฺิ น วตฺถุ วตฺถุ
น   ทิฏฺิ   อญฺา  ทิฏฺิ  อญฺ  วตฺถุ  ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ  วตฺถุ  อยํ
อฏฺมี   มมนฺติ   มานวินิพนฺธา   ทิฏฺิ   มานวินิพนฺธา  ทิฏฺิ  มิจฺฉาทิฏฺิ
ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ  ทิฏฺิโย  มมนฺติ  มานวินิพนฺธาย
ทิฏฺิยา อิเมหิ อฏฺารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๕๓]   อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตาย    ทิฏฺิยา    กตเมหิ    วีสติยา
อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯ   อิธ  อสฺสุตวา  ปุถุชฺชโน  อริยานํ
อทสฺสาวี    อริยธมฺมสฺส   อโกวิโท   อริยธมฺเม   อวินีโต   สปฺปุริสานํ
อทสฺสาวี    สปฺปุริสธมฺมสฺส    อโกวิโท   สปฺปุริสธมฺเม   อวินีโต   รูปํ
อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    รูปวนฺตํ   วา   อตฺตานํ   อตฺตนิ   วา   รูปํ
รูปสฺมึ    วา   อตฺตานํ   ฯเปฯ   เวทนํ   สญฺ   สงฺขาเร   วิญฺาณํ
อตฺตโต    สมนุปสฺสติ    วิญฺาณวนฺตํ    วา    อตฺตานํ   อตฺตนิ   วา
วิญฺาณํ วิญฺาณสฺมึ วา อตฺตานํ ฯเปฯ ฯ
     {๓๕๓.๑}   กถํ  รูปํ  อตฺตโต  สมนุปสฺสติ  ฯ อิเธกจฺโจ ปวีกสิณํ
ฯเปฯ   โอทาตกสิณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ  ยํ  โอทาตกสิณํ  โส  อหํ
โย    อหํ    ตํ    โอทาตกสิณนฺติ   โอทาตกสิณญฺจ   อตฺตญฺจ   อทฺวยํ
สมนุปสฺสติ    เสยฺยถาปิ    เตลปฺปทีปสฺส   ฌายโต   ยา   อจฺฉิ   โส
วณฺโณ    โย    วณฺโณ    สา    อจฺฉีติ   อจฺฉิญฺจ   วณฺณญฺจ   อทฺวยํ
สมนุปสฺสติ   เอวเมว   อิเธกจฺโจ   โอทาตกสิณํ   อตฺตโต   สมนุปสฺสติ
ฯเปฯ     อยํ     ปมา    รูปวตฺถุกา    อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตา    ทิฏฺิ
อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตา    ทิฏฺิ   มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ
น    จ    ทิฏฺิโย   อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตาย   ทิฏฺิยา   อิเมหิ   วีสติยา
อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๕๔]   โลกวาทปฏิสํยุตฺตาย    ทิฏฺิยา    กตเมหิ    อฏฺหิ
อากาเรหิ   อภินิเวโส   โหติ   ฯ   สสฺสโต  อตฺตา  จ  โลโก  จาติ
อภินิเวสปรามาโส   โลกวาทปฏิสํยุตฺตา   ทิฏฺิ   ทิฏฺิ   น  วตฺถุ  วตฺถุ
น    ทิฏฺิ    อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา   จ   ทิฏฺิ   ยญฺจ
วตฺถุ    อยํ    ปมา   โลกวาทปฏิสํยุตฺตา   ทิฏฺิ   โลกวาทปฏิสํยุตฺตา
ทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ   ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย
อสสฺสโต   อตฺตา   จ  โลโก  จาติ  สสฺสโต  จ  อสสฺสโต  จ  อตฺตา
จ   โลโก   จาติ   ฯเปฯ   เนวสสฺสโตนาสสฺสโต   อตฺตา  จ  โลโก
จาติ   อนฺตวา   อตฺตา  จ  โลโก  จาติ  อนนฺตวา  อตฺตา  จ  โลโก
จาติ    อนฺตวา    จ    อนนฺตวา   จ   อตฺตา   จ   โลโก   จาติ
เนวนฺตวานานนฺตวา    อตฺตา   จ   โลโก   จาติ   อภินิเวสปรามาโส
โลกวาทปฏิสํยุตฺตา    ทิฏฺิ    ทิฏฺิ    น    วตฺถุ   วตฺถุ   น   ทิฏฺิ
อญฺา   ทิฏฺิ   อญฺ   วตฺถุ   ยา  จ  ทิฏฺิ  ยญฺจ  วตฺถุ  อยํ  อฏฺมี
โลกวาทปฏิสํยุตฺตา    ทิฏฺิ    โลกวาทปฏิสํยุตฺตา    ทิฏฺิ    มิจฺฉาทิฏฺิ
ฯเปฯ   อิมานิ   สญฺโชนานิ   น   จ   ทิฏฺิโย   โลกวาทปฏิสํยุตฺตาย
ทิฏฺิยา อิเมหิ อฏฺหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ
     [๓๕๕]   โอลิยนาภินิเวโส   ภวทิฏฺิ   อติธาวนาภินิเวโส   ๑-
วิภวทิฏฺิ   อสฺสาททิฏฺิยา   ปญฺจตฺตึสาย   อากาเรหิ   อภินิเวโส   กติ
ภวทิฏฺิโย    กติ   วิภวทิฏฺิโย   อตฺตานุทิฏฺิยา   วีสติยา   อากาเรหิ
อภินิเวโส  กติ  ภวทิฏฺิโย  กติ  วิภวทิฏฺิโย  ฯเปฯ โลกวาทปฏิสํยุตฺตาย
ทิฏฺิยา     อฏฺหิ     อากาเรหิ     อภินิเวโส    กติ    ภวทิฏฺิโย
กติ วิภวทิฏฺิโย ฯ
     {๓๕๕.๑}   อสฺสาททิฏฺิยา   ปญฺจตฺตึสาย   อากาเรหิ  อภินิเวโส
สิยา    ภวทิฏฺิโย    สิยา    วิภวทิฏฺิโย    อตฺตานุทิฏฺิยา   วีสติยา
อากาเรหิ   อภินิเวโส   ปณฺณรส   ๒-   ภวทิฏฺิโย  ปญฺจ  วิภวทิฏฺิโย
มิจฺฉาทิฏฺิยา   ทสหิ   อากาเรหิ   อภินิเวโส   สพฺพาวตา  วิภวทิฏฺิโย
สกฺกายทิฏฺิยา   วีสติยา   อากาเรหิ   อภินิเวโส   ปณฺณรส  ภวทิฏฺิโย
ปญฺจ     วิภวทิฏฺิโย     สกฺกายวตฺถุกาย    สสฺสตทิฏฺิยา    ปณฺณรสหิ
อากาเรหิ    อภินิเวโส    สพฺพาวตา    ภวทิฏฺิโย    สกฺกายวตฺถุกาย
อุจฺเฉททิฏฺิยา ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส สพฺพาวตา วิภวทิฏฺิโย
     {๓๕๕.๒}   สสฺสโต  โลโกติ  อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺิยา ปญฺจหากาเรหิ
อภินิเวโส   สพฺพาวตา   ภวทิฏฺิโย   อสสฺสโต  โลโกติ  อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา   ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส   สพฺพาวตา  วิภวทิฏฺิโย  อนฺตวา
โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา   ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส   สิยา
ภวทิฏฺิโย    สิยา   วิภวทิฏฺิโย   อนนฺตวา   โลโกติ   อนฺตคฺคาหิกาย
ทิฏฺิยา  ปญฺจหากาเรหิ  อภินิเวโส  สิยา  ภวทิฏฺิโย  สิยา  วิภวทิฏฺิโย
ตํ    ชีวํ    ตํ    สรีรนฺติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา   ปญฺจหากาเรหิ
@เชิงอรรถ:  สี. อภิภาวนาภินิเวโส ฯ  ปนฺนรสาติ วา ปาโ
อภินิเวโส    สพฺพาวตา    วิภวทิฏฺิโย   อญฺ   ชีวํ   อญฺ   สรีรนฺติ
อนฺตคฺคาหิกาย    ทิฏฺิยา    ปญฺจหากาเรหิ    อภินิเวโส    สพฺพาวตา
ภวทิฏฺิโย    โหติ   ตถาคโต   ปรมฺมรณาติ   อนฺตคฺคาหิกาย   ทิฏฺิยา
ปญฺจหากาเรหิ    อภินิเวโส    สพฺพาวตา    ภวทิฏฺิโย    น    โหติ
ตถาคโต    ปรมฺมรณาติ    อนฺตคฺคาหิกาย    ทิฏฺิยา    ปญฺจหากาเรหิ
อภินิเวโส   สพฺพาวตา   วิภวทิฏฺิโย  โหติ  จ  น  จ  โหติ  ตถาคโต
ปรมฺมรณาติ    อนฺตคฺคาหิกาย    ทิฏฺิยา    ปญฺจหากาเรหิ   อภินิเวโส
สิยา    ภวทิฏฺิโย    สิยา    วิภวทิฏฺิโย   [๑]-   อปรนฺตานุทิฏฺิยา
จตุจตฺตาฬีสาย  อากาเรหิ  อภินิเวโส  สิยา  ภวทิฏฺิโย สิยา วิภวทิฏฺิโย
สญฺโชนิกาย ทิฏฺิยา
     {๓๕๕.๓}   อฏฺารสหิ  อากาเรหิ  อภินิเวโส สิยา ภวทิฏฺิโย สิยา
วิภวทิฏฺิโย   อหนฺติ   มานวินิพนฺธาย   ทิฏฺิยา   อฏฺารสหิ  อากาเรหิ
อภินิเวโส   สพฺพาวตา   วิภวทิฏฺิโย   มมนฺติ   มานวินิพนฺธาย  ทิฏฺิยา
อฏฺารสหิ   อากาเรหิ   อภินิเวโส   สพฺพาวตา  ภวทิฏฺิโย  อตฺตวาท-
ปฏิสํยุตฺตาย    ทิฏฺิยา    วีสติยา   อากาเรหิ   อภินิเวโส   ปณฺณรส
ภวทิฏฺิโย   ปญฺจ   วิภวทิฏฺิโย   โลกวาทปฏิสํยุตฺตาย   ทิฏฺิยา  อฏฺหิ
อากาเรหิ   อภินิเวโส  สิยา  ภวทิฏฺิโย  สิยา  วิภวทิฏฺิโย  สพฺพาวตา
ทิฏฺิโย   [๒]-   อตฺตานุทิฏฺิโย   สพฺพาวตา   ทิฏฺิโย   มิจฺฉาทิฏฺิโย
@เชิงอรรถ:  ม. เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺิยา
@ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส สิยา ภวทิฏฺิโย สิยา วิภวทิฏฺิโย ฯ ปุพฺพนฺตานุทิฏฺิยา
@อฏฺารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส สิยา ภวทิฏฺิโย สิยา วิภวทิฏฺิโย ฯ
@ ม. ยุ. อสฺสาททิฏฺ ิโย สพฺพาวตา ทิฏฺิโย ฯ
สพฺพาวตา   ทิฏฺิโย   สกฺกายทิฏฺิโย  สพฺพาวตา  ทิฏฺิโย  อนฺตคฺคาหิกา
ทิฏฺิโย       สพฺพาวตา      ทิฏฺิโย      สญฺโชนิกา      ทิฏฺิโย
อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตา    ทิฏฺิโย    ภวทิฏฺิโย   ๑-   วิภวทิฏฺิโย   เอตํ
ทฺวยํ   ตกฺกิตา   นิสฺสิตา   เย   เตสํ  นิโรธมฺหิ  นตฺถิ  าณํ  ยตฺถายํ
โลโก วีปริตสญฺีติ ฯ
     [๓๕๖]   ทฺวีหิ   ภิกฺขเว   ทิฏฺิคเตหิ   ปริยุฏฺิตา   เทวมนุสฺสา
โอลิยนฺติ ๒- เอเก อติธาวนฺติ เอเก จกฺขุมนฺโต จ ปสฺสนฺติ ฯ
     {๓๕๖.๑}   กถญฺจ  ภิกฺขเว  โอลิยนฺติ  เอเก  ภวารามา  ภิกฺขเว
เทวมนุสฺสา    ภวรตา    ภวสมฺมุทิตา    เตสํ    ภวนิโรธาย   ธมฺเม
เทสิยมาเน    จิตฺตํ    น   ปกฺขนฺทติ   น   สมฺปสีทติ   น   สนฺติฏฺติ
นาธิมุจฺจติ เอวํ โข ภิกฺขเว โอลิยนฺติ เอเก ฯ
     {๓๕๖.๒}   กถญฺจ  ภิกฺขเว  อติธาวนฺติ  เอเก  ภเวน โข ปเนเก
อฏฺฏิยมานา  ๓-  หรายมานา  ชิคุจฺฉมานา  วิภวํ  อภินนฺทนฺติ  ยโต  กิร
โภ   อตฺตา  กายสฺส  เภทา  อุจฺฉิชฺชติ  วินสฺสติ  น  โหติ  ปรมฺมรณาติ
เอตํ     สนฺตํ    เอตํ    ปณีตํ    ยถาภวนฺติ    ๔-    เอวํ    โข
ภิกฺขเว อติธาวนฺติ เอเก ฯ
     {๓๕๖.๓}   กถญฺจ  ภิกฺขเว  จกฺขุมนฺโต  จ  ปสฺสนฺติ  อิธ  ภิกฺขเว
ภิกฺขุ   ภูตํ   ภูตโต   ปสฺสติ   ภูตํ   ภูตโต   ทิสฺวา  ภูตสฺส  นิพฺพิทาย
วิราคาย   นิโรธาย   ปฏิปนฺโน   โหติ  เอวํ  โข  ภิกฺขเว  จกฺขุมนฺโต
@เชิงอรรถ:            ม. ภวญฺจ ทิฏฺึ วิภวญฺจ ทิฏฺึ,
@               เอตํ ทฺวยํ ตกฺกิกา นิสฺสิตา เส,
@               เตสํ น นิโรธมฺหิ น หตฺถิ าณํ,
@               ยตฺถายํ โลโก วีปรีตสญฺีติ ฯ
@ ม. โอลียนฺติ ฯ เอวมุปริ ฯ  ม. อฏฺฏียมานา ฯ
จ ปสฺสนฺติ ฯ
           โย ภูตํ ภูตโต ทิสฺวา              ภูตสฺส จ อติกฺกมํ
           ยถาภูเตธิมุจฺจติ                   ภวตณฺหาปริกฺขยา
           สเจ ๑- ภูตสฺส ปริญฺาโต     โส วีตตโณฺห ภวาภเว
           ภูตสฺส วิภวา ภิกฺขุ                 นาคจฺฉติ ปุนพฺภวนฺติ ฯ
     [๓๕๗]   ตโย ปุคฺคลา วิปนฺนทิฏฺี ตโย ปุคฺคลา สมฺปนฺนทิฏฺึ ฯ
     {๓๕๗.๑}   กตเม   ตโย   ปุคฺคลา   วิปนฺนทิฏฺี   ติตฺถิโย  จ
ติตฺถิยสาวโก จ โย จ มิจฺฉาทิฏฺิโก อิเม ตโย ปุคฺคลา วิปนฺนทิฏฺี ฯ
     {๓๕๗.๒}   กตเม   ตโย   ปุคฺคลา   สมฺปนฺนทิฏฺี  ตถาคโต  จ
ตถาคตสฺส   สาวโก   จ   โย  จ  สมฺมาทิฏฺิโก  อิเม  ตโย  ปุคฺคลา
สมฺปนฺนทิฏฺี ฯ
           โกธโน อุปนาหี จ              ปาปมกฺขี จ โย นโร
           วิปนฺนทิฏฺิ มายาวี            ตํ ชญฺา วสโล อิติ ฯ
           อกฺโกธโน อนุปนาหี          อมกฺขี ๒- สุทฺธตํ คโต
           สมฺปนฺนทิฏฺิ เมธาวี          ตํ ชญฺา อริโย อิตีติ ฯ
     [๓๕๘]   ติสฺโส วิปนฺนทิฏฺิโย ติสฺโส สมฺปนฺนทิฏฺิโย ฯ
     {๓๕๘.๑}   กตมา  ติสฺโส  วิปนฺนทิฏฺิโย  ฯ เอตํ มมนฺติ วิปนฺนทิฏฺ
เอโสหมสฺมีติ   วิปนฺนทิฏฺิ   เอโส   เม   อตฺตาติ   วิปนฺนทิฏฺิ   อิมา
@เชิงอรรถ:  ม. สเว ภูตสฺส ปริญฺาโต ฯ ยุ. สเว ภูตสฺส ปริญฺา ฯ  ม. วิสุทฺโธ ฯ
ติสฺโส วิปนฺนทิฏฺิโย ฯ
     {๓๕๘.๒}   กตมา   ติสฺโส   สมฺปนฺนทิฏฺิโย   ฯ   เนตํ  มมนฺติ
สมฺปนฺนทิฏฺิ    เนโสหมสฺมีติ    สมฺปนฺนทิฏฺิ    น    เมโส    อตฺตาติ
สมฺปนฺนทิฏฺิ อิมา ติสฺโส สมฺปนฺนทิฏฺิโย ฯ
     [๓๕๙]   เอตํ  มมนฺติ  กา  ทิฏฺิ  กติ  ทิฏฺิโย  กตมนฺตานุคฺคหิตา
ตา   ทิฏฺิโย  เอโสหมสฺมีติ  กา  ทิฏฺิ  กติ  ทิฏฺิโย  กตมนฺตานุคฺคหิตา
ตา  ทิฏฺิโย  เอโส  เม  อตฺตาติ กา ทิฏฺิ กติ ทิฏฺิโย กตมนฺตานุคฺคหิตา
ตา   ทิฏฺิโย   ฯ   เอตํ   มมนฺติ   ปุพฺพนฺตานุทิฏฺิ  อฏฺารส  ทิฏฺิโย
ปุพฺพนฺตานุคฺคหิตา     ตา    ทิฏฺิโย    เอโสหมสฺมีติ    อปรนฺตานุทิฏฺิ
จตุจตฺตาฬสํ   ทิฏฺิโย   อปรนฺตานุคฺคหิตา   ตา   ทิฏฺิโย   เอโส  เม
อตฺตาติ     วีสติวตฺถุกา     อตฺตานุทิฏฺิ    วีสติวตฺถุกา    สกฺกายทิฏฺิ
สกฺกายทิฏฺิปฺปมุขานิ    ทฺวาสฏฺี    ทิฏฺิคตานิ   ปุพฺพนฺตาปรนฺตานุคฺคหิตา
ตา ทิฏฺิโย ฯ
     [๓๖๐]   เย   เกจิ   ภิกฺขเว   มยิ   นิฏฺงฺคตา   สพฺเพ  เต
ทิฏฺิสมฺปนฺนา   [๑]-   ปญฺจนฺนํ   อิธ   นิฏฺา   ปญฺจนฺนํ   อิธ  วิหาย
นิฏฺา ฯ
     {๓๖๐.๑}   กตเมสํ   ปญฺจนฺนํ  อิธ  นิฏฺา  ฯ  สตฺตกฺขตฺตุปรมสฺส
โกลงฺโกลสฺส  เอกพีชิสฺส  สกทาคามิสฺส  โย  จ  ทิฏฺเว  ธมฺเม  อรหา
อิเมสํ ปญฺจนฺนํ อิธ นิฏฺา ฯ
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. เตสํ ทิฏฺิสมฺปนฺนานํ ฯ
     {๓๖๐.๒}   กตเมสํ ปญฺจนฺนํ อิธ วิหาย นิฏฺา ฯ อนฺตราปรินิพฺพายิสฺส
อุปหจฺจปรินิพฺพายิสฺส      อสงฺขารปรินิพฺพายิสฺส     สสงฺขารปรินิพฺพายิสฺส
อุทฺธํโสตสฺส อกนิฏฺคามิโน อิเมสํ ปญฺจนฺนํ อิธ วิหาย นิฏฺา ฯ
     {๓๖๐.๓}   เย   เกจิ   ภิกฺขเว   มยิ  นิฏฺงฺคตา  สพฺเพ  เต
ทิฏฺิสมฺปนฺนา   ๑-   อิเมสํ   ปญฺจนฺนํ   อิธ   นิฏฺา   อิเมสํ  ปญฺจนฺนํ
อิธ วิหาย นิฏฺา ฯ
     [๓๖๑]   เย   เกจิ  ภิกฺขเว  มยิ  อเวจฺจปฺปสนฺนา  สพฺเพ  เต
โสตาปนฺนา    เตสํ    โสตาปนฺนานํ   อิเมสํ   ปญฺจนฺนํ   อิธ   นิฏฺา
ปญฺจนฺนํ อิธ วิหาย นิฏฺา ฯ
     {๓๖๑.๑}   กตเมสํ  ปญฺจนฺนํ  อิธ  นิฏฺา  ฯ  สตฺตกฺขตฺตุปรมสฺส
โกลงฺโกลสฺส  เอกพีชิสฺส  สกทาคามิสฺส  โย  จ  ทิฏฺเว  ธมฺเม  อรหา
อิเมสํ ปญฺจนฺนํ อิธ นิฏฺา ฯ
     {๓๖๑.๒}   กตเมสํ ปญฺจนฺนํ อิธ วิหาย นิฏฺา ฯ อนฺตราปรินิพฺพายิสฺส
อุปหจฺจปรินิพฺพายิสฺส      อสงฺขารปรินิพฺพายิสฺส     สสงฺขารปรินิพฺพายิสฺส
อุทฺธํโสตสฺส อกนิฏฺคามิโน อิเมสํ ปญฺจนฺนํ อิธ วิหาย นิฏฺา ฯ
     {๓๖๑.๓}   เย  เกจิ  ภิกฺขเว  มยิ  อเวจฺจปฺปสนฺนา  สพฺเพ  เต
โสตาปนฺนา   เตสํ   โสตาปนฺนานํ  อิเมสํ  ปญฺจนฺนํ  อิธ  นิฏฺา  อิเมสํ
ปญฺจนฺนํ อิธ วิหาย นิฏฺาติ ฯ
                                            ทิฏฺิกถา สมตฺตา ฯ
                                                  ------
@เชิงอรรถ:  ม. ยุ. เตสํ ทิฏฺิสมฺปนฺนานํ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๑ หน้าที่ ๑๙๕-๒๔๓. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=3907&w=&modeTY=1              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=3907&modeTY=1              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=31&item=294&items=68              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=31&siri=61              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=294              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=48&A=1047              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=48&A=1047              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๑ https://84000.org/tipitaka/read/?index_31 https://84000.org/tipitaka/english/?index_31

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]