[490] Dvaham sakka 1- apucchissam (iccayasma mogharaja)
na me byakasi cakkhuma
yavatatiyanca devisi 2-
byakarotiti me sutam.
[491] Dvaham sakka apucchissanti so brahmano dvikkhattum
buddham bhagavantam panham apucchi tassa bhagava panham puttho na byakasi
cakkhusamanantara 3- imassa brahmanassa indriyaparipako
bhavissatiti . sakkati sakko . bhagava sakyakula pabbajitotipi
sakko . athava addho mahaddhano dhanavatipi sakko . tassimani
dhanani seyyathidam saddhadhanam siladhanam hiridhanam ottappadhanam
sutadhanam cagadhanam pannadhanam satipatthanadhanam sammappadhanadhanam
iddhipadadhanam indriyadhanam baladhanam bojjhangadhanam maggadhanam phaladhanam
nibbanadhanam . imehi anekavidhehi dhanaratanehi addho mahaddhano
dhanavatipi sakko . athava sakko pahu visavi alamatto suro
viro vikkanto abhiru acchambhi anutrasi apalayi pahinabhayabheravo
vigatalomahamsotipi sakkoti dvaham sakka . apucchissanti dvaham
sakka apucchissam ayacissam ajjhesissam pasadayissanti dvaham
sakka apucchissam . iccayasma mogharajati iccati padasandhi .
@Footnote: 1 Ma. sakkam. evamuparipi. 2 Ma. devisi. evamuparipi. 3 Ma. tadantara.
Ayasmati piyavacanam . mogharajati tassa brahmanassa namam
.pe. Abhilapoti iccayasma mogharaja.
[492] Na me byakasi cakkhumati na me byakasiti me 1-
na acikkhi na desesi na pannapesi na patthapesi na vivari na
vibhaji na uttanimakasi 2- na pakasesi . cakkhumati bhagava pancahi
cakkhuhi cakkhuma mamsacakkhunapi cakkhuma dibbacakkhunapi cakkhuma
pannacakkhunapi cakkhuma buddhacakkhunapi cakkhuma samantacakkhunapi
cakkhuma.
{492.1} Katham bhagava mamsacakkhunapi cakkhuma . mamsacakkhumhi
bhagavato panca vanna samvijjanti nilo ca vanno pitako ca vanno
lohitako ca vanno kanho ca vanno odato ca vanno. Yattha ca
akkhilomani patitthitani tam nilam hoti sunilam pasadikam dassaneyyam
ummarapupphasamanam 3- . tassa parato pitakam hoti supitakam suvannavannam
pasadikam dassaneyyam kannikarapupphasamanam 4- . ubhayato ca
akkhikupani 5- bhagavato lohitakani honti sulohitakani pasadikani
dassaneyyani indagopakasamanani . majjhe kanham hoti sukanham
alukham siniddham pasadikam dassaneyyam alaritthakasamanam 6- . Tassa parato
odatam hoti suodatam setam pandaram pasadikam dassaneyyam osadhitarakasamanam.
Tena bhagava pakatimamsacakkhuna 7- attabhavapariyapannena
purimasucaritakammabhinibbattena samanta yojanam passati diva ceva
@Footnote: 1 Ma. na me byakasi. 2 Ma. uttaniakasi. evamidisesu padesu.
@3 Ma. umapupphasamanam. 4 Ma. kanikarapupphasamanam. 5 Ma. akkhikutani.
@6 Ma. addaritthakasamanam. 7 Ma. pakatikena mamsacakkhuna.
Rattinca . yadapi 1- caturangasamannagato andhakaro hoti suriyo ca
atthangamito 2- hoti kalapakkho ca uposatho hoti tibbo ca
vanasando hoti maha ca akalamegho 3- abbhutthito hoti evarupe
caturangasamannagate andhakare samanta yojanam passati . natthi so
kuto va kavatam 4- va pakaro va pabbato va gaccho va lata
va avaranam rupanam dassanaya . ekance tilaphalam nimittam katva
tilavahe pakkhipeyya tanneva tilaphalam uddhareyya . evam parisuddham
bhagavato pakatimamsacakkhu. Evam bhagava mamsacakkhunapi cakkhuma.
{492.2} Katham bhagava dibbacakkhunapi cakkhuma . bhagava dibbena
cakkhuna visuddhena atikkantamanusakena .pe. yathakammupage satte
pajanati . akankhamano ca bhagava ekampi lokadhatum passeyya dvepi
lokadhatuyo passeyya tissopi lokadhatuyo passeyya catassopi
lokadhatuyo passeyya pancapi lokadhatuyo passeyya dasapi
lokadhatuyo passeyya visampi lokadhatuyo passeyya timsampi lokadhatuyo
passeyya cattalisampi lokadhatuyo passeyya pannasampi
lokadhatuyo passeyya satampi lokadhatuyo passeyya sahassimpi culanikam
lokadhatum passeyya dvisahassimpi majjhimikam lokadhatum passeyya
tisahassimpi lokadhatum passeyya mahasahassimpi lokadhatum passeyya .
Yavatakam va pana akankheyya tavatakam passeyya . evam visuddham
bhagavato dibbacakkhu. Evam bhagava dibbacakkhunapi cakkhuma.
@Footnote: 1 Ma. yada hi. 2 Ma. atthangato. 3 Ma. kalamegho. 4 Ma. kutto va kavato va.
{492.3} Katham bhagava pannacakkhunapi cakkhuma . bhagava
mahapanno puthupanno hasapanno javanapanno tikkhapanno
nibbedhikapanno pannappabhedakusalo pabhinnanano adhigata-
patisambhido 1- catuvesarajjappatto dasabaladhari purisasabho
purisasiho purisanago purisajanno purisadhorayho anantanano
anantatejo anantayaso addho mahaddhano dhanava neta vineta
anuneta sannapeta 2- nijjhapeta pekkhata 3- pasadeta .
So hi bhagava anuppannassa maggassa uppadeta asanjatassa
maggassa sanjapeta 4- anakkhatassa maggassa akkhata
maggannu maggavidu maggakovido . magganuga ca pana etarahi
savaka viharanti paccha samannagata . so hi bhagava janam janati
passam passati cakkhubhuto nanabhuto dhammabhuto brahmabhuto vatta
pavatta atthassa ninneta amatassa data dhammasami 5- tathagato.
{492.4} Natthi tassa bhagavato anatam adittham aviditam asacchikatam
aphusitam 6- pannaya . atitanagatapaccuppannam upadaya sabbe
dhamma sabbakarena buddhassa bhagavato nanamukhe apathamagacchanti .
Yankinci neyyam nama atthi janitabbam attattho va parattho va
ubhayattho va ditthadhammiko va attho samparayiko va attho
uttano va attho gambhiro va attho gulho va attho paticchanno
va attho neyyo va attho nito va attho anavajjo va attho
nikkileso va attho vodano va attho
@Footnote: 1 Ma. adhigatapatisambhidappatto. 2 Ma. pannapeta. 3 Ma. pekkheta.
@4 Ma. sanjaneta. 5 Ma. dhammasami. 6 Ma. aphassitam. evamuparipi.
Paramattho va sabbantam antobuddhanane parivattati . sabbam
kayakammam buddhassa bhagavato nananuparivattati sabbam vacikammam
nananuparivattati sabbam manokammam nananuparivattati . atite
buddhassa bhagavato appatihatam nanam anagate buddhassa 1- bhagavato 1-
appatihatam nanam paccuppanne buddhassa 1- bhagavato 1- appatihatam
nanam . yavatakam neyyam tavatakam nanam yavatakam nanam tavatakam
neyyam neyyapariyantikam nanam nanapariyantikam neyyam neyyam
atikkamitva nanam nappavattati nanam atikkamitva neyyapatho
natthi annamannam pariyantatthayino 2- te dhamma.
{492.5} Yatha dvinnam samuggapatalanam phusitanam 3- hetthimam
samuggapatalam uparimam nativattati uparimam samuggapatalam hetthimam
nativattati annamannam pariyantatthayino evameva buddhassa
bhagavato neyyanca nananca annamannam pariyantatthayino
yavatakam neyyam tavatakam nanam yavatakam nanam tavatakam neyyam
neyyapariyantikam nanam nanapariyantikam neyyam neyyam atikkamitva
nanam nappavattati nanam atikkamitva neyyapatho natthi annamannam
pariyantatthayino te dhamma . sabbadhammesu buddhassa bhagavato nanam
pavattati . sabbe dhamma buddhassa bhagavato avajjanapatibaddha
akankhapatibaddha manasikarapatibaddha cittuppadapatibaddha.
{492.6} Sabbasattesu buddhassa bhagavato nanam pavattati .
Sabbesam sattanam bhagava asayam janati
@Footnote: 1 Ma. ime patha natthi. 2 Ma. annamannapariyantatthayino. evamuparipi.
@3 Ma. sammaphusitanam.
Anusayam janati caritam janati adhimuttim janati apparajakkhe maharajakkhe
tikkhindriye mudindriye svakare dvakare suvinnapaye duvinnapaye
bhabbabhabbe satte pajanati . sadevako loko samarako [1]-
sabrahmako [2]- sassamanabrahmani paja sadevamanussa
antobuddhanane parivattati . yatha yekeci macchakacchapa antamaso
timitimingalam upadaya antomahasamudde parivattanti evameva
sadevako loko samarako sabrahmako sassamanabrahmani paja
sadevamanussa antobuddhanane parivattati.
{492.7} Yatha yekeci pakkhi antamaso garulam venateyyam upadaya
akasassa padese parivattanti evameva yepi te sariputtasama
pannaya [3]- tepi buddhananassa padese parivattanti . buddhananam
devamanussanam pannam pharitva abhibhavitva titthati.
{492.8} Yepi te khattiyapandita brahmanapandita
gahapatipandita samanapandita nipuna kataparappavada valavedhirupa
te bhindanta 4- manne caranti pannagatena ditthigatani .
Te panham 5- abhisankharitva abhisankharitva tathagatam upasankamitva
pucchanti [6]- . kathita visajjita ca te panha bhagavata honti.
Nidditthakarana upakkhittaka ca te bhagavato sampajjanti .
Athakho bhagava tattha ativirocati yadidam pannayati evam bhagava
pannacakkhunapi cakkhuma.
{492.9} Katham bhagava buddhacakkhunapi cakkhuma. Bhagava buddhacakkhuna
@Footnote: 1-2 Ma. loko. evamuparipi. 3 Ma. samannagata. 4 Ma. vobhindanta.
@5 Ma. panhe. 6 Ma. gulhani ca paticchannani.
Lokam volokento addasa satte apparajakkhe maharajakkhe tikkhindriye
mudindriye svakare dvakare suvinnapaye duvinnapaye
appekacce paralokavajjabhayadassavino viharante . seyyathapi nama
uppaliniyam va paduminiyam va pundarikiniyam va appekaccani uppalani
va padumani va pundarikani va udake jatani udake samvaddhani
udakanugatani antonimuggapositani 1- appekaccani uppalani
va padumani va pundarikani va udake jatani udake samvaddhani
samodakanthitani appekaccani uppalani va padumani va
pundarikani va udake jatani udake samvaddhani udaka accuggamma
titthanti anupalittani udakena evameva bhagava buddhacakkhuna lokam
volokento addasa satte apparajakkhe maharajakkhe tikkhindriye
mudindriye svakare dvakare suvinnapaye duvinnapaye
appekacce paralokavajjabhayadassavino viharante.
{492.10} Janati bhagava ayam puggalo ragacarito ayam dosacarito
ayam mohacarito ayam vitakkacarito ayam saddhacarito ayam nanacaritoti.
Ragacaritassa bhagava puggalassa asubhakatham katheti . dosacaritassa bhagava
puggalassa mettabhavanam acikkhati . mohacaritam bhagava puggalam
uddesaparipucchaya 2- kalena dhammassavane kalena dhammasakacchaya
garusamvase niveseti . vitakkacaritassa bhagava puggalassa anapanassatim
acikkhati . saddhacaritassa bhagava puggalassa pasadaniyam
@Footnote: 1 Ma. antonimuggaposini. 2 Ma. mohacaritassa bhagava puggalassa
@uddese paripucchaya.
Nimittam acikkhati buddhasubodhim dhammasudhammatam sanghasupatipattim silani
ca attano . nanacaritassa bhagava puggalassa vipassananimittam
acikkhati aniccakaram dukkhakaram anattakaram.
Sele yatha pabbatamuddhanitthito
yathapi passe janatam samantato
tathupamam dhammamayam sumedha
pasadamaruyha samantacakkhu
sokavakinnam 1- janatamapetasoko
avekkhassu jatijarabhibhutanti.
Evam bhagava buddhacakkhunapi cakkhuma.
{492.11} Katham bhagava samantacakkhunapi cakkhuma . samantacakkhu
vuccati sabbannutananam . bhagava sabbannutananena upeto
samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato.
Na tassa aditthamidhatthi kinci
atho avinnatamajanitabbam
sabbam abhinnasi yadatthi neyyam
tathagato tena samantacakkhuti.
Evam bhagava samantacakkhunapi cakkhumati na me byakasi cakkhuma.
[493] Yavatatiyanca devisi byakarotiti me sutanti yavatatiyam
buddho sahadhammikam panham puttho byakaroti no sampayatiti 2-
@Footnote: 1 Ma. sokavatinnam. 2 Ma. samsaretiti.
Evam maya uggahitam evam maya upadharitam evam maya upalakkhitam .
Devisiti bhagava devo 1- ceva isi cati devisi. Yatha rajapabbajita 2-
vuccanti rajisayo brahmanapabbajita 3- vuccanti brahmanisayo
evameva bhagava devo 4- ceva isi cati devisi . Athava bhagava
pabbajitotipi isi . mahantam silakkhandham esi gavesi pariyesitipi
isi . mahantam samadhikkhandham mahantam pannakkhandham mahantam
vimuttikkhandham mahantam vimuttinanadassanakkhandham esi gavesi
pariyesitipi isi.
{493.1} Mahato tamokayassa padalanam mahato vippallasassa
pabhedanam mahato tanhasallassa abbulhanam mahato ditthisanghatassa
vinibbethanam 5- mahato manaddhajassa patanam 6- mahato
abhisankharassa vupasamam mahato oghassa nittharanam mahato bharassa
nikkhepanam mahato samsaravattassa upacchedam mahato santapassa
nibbapanam mahato parilahassa patippassaddhim mahato dhammaddhajassa
ussapanam esi gavesi pariyesitipi isi . mahante satipatthane
mahante sammappadhane mahante iddhipade mahantani indriyani
mahantani balani mahante bojjhange mahantam ariyam atthangikam
maggam mahantam nibbanam esi gavesi pariyesitipi isi.
{493.2} Mahesakkhehi va sattehi esito gavesito pariyesito
kaham buddho kaham bhagava kaham devadevo kaham narasabhotipi isiti
yavatatiyanca devisi byakarotiti me sutam. Tenaha so brahmano
@Footnote: 1-4 Ma. ayam patho natthi. 2 Ma. raja pabbajita. 3 Ma. brahmana
@pabbajita. 5 Ma. vinivethanam. 6 Ma. papatanam.
Dvaham sakka apucchissam (iccayasma mogharaja)
na me byakasi cakkhuma
yavatatiyanca devisi
byakarotiti me sutanti.
[494] Ayam loko paro loko brahmaloko sadevako
ditthinte nabhijanati gotamassa yasassino.
[495] Ayam loko paro lokoti ayam lokoti manussaloko.
Paro lokoti manussalokam thapetva sabbo paro lokoti ayam
loko paro loko.
[496] Brahmaloko sadevakoti brahmaloko sadevako samarako 1-
sassamanabrahmani paja sadevamanussati brahmaloko sadevako.
[497] Ditthinte nabhijanatiti tuyham ditthim khantim rucim laddhim
ajjhasayam adhippayam loko na janati ayam evamditthiko evamkhantiko
evamruciko evamladdhiko evamajjhasayo evamadhippayoti na janati
na passati na dakkhati nadhigacchati na vindati na patilabhatiti ditthinte
nabhijanati.
[498] Gotamassa yasassinoti bhagava yasappattoti yasassi .
Athava bhagava sakkato garukato manito pujito apacito labhi
civarapindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharananti
gotamassa yasassino. Tenaha so brahmano
@Footnote: 1 Ma. sadevako loko samarako sabrahmako.
Ayam loko paro loko brahmaloko sadevako
ditthinte nabhijanati gotamassa yasassinoti.
[499] Evam abhikkantadassavim atthi panhena agamam
katham lokam avekkhantam maccuraja na passati.
[500] Evam abhikkantadassavinti evam abhikkantadassavim
aggadassavim setthadassavim visetthadassavim pamokkhadassavim
uttamadassavim pavaradassavinti 1- evam abhikkantadassavim.
[501] Atthi panhena agamanti panhatthikamha agata .pe.
Sandassitum bhanitunti evampi atthi panhena agamam.
[502] Katham lokam avekkhantanti katham [2]- avekkhantam paccavekkhantam
tulayantam tirayantam vibhavayantam vibhutam karontanti katham lokam avekkhantam.
[503] Maccuraja na passatiti maccuraja na passati na dakkhati
nadhigacchati na vindati na patilabhatiti maccuraja na passati . tenaha
so brahmano
evam abhikkantadassavim atthi panhena agamam
katham lokam avekkhantam maccuraja na passatiti.
[504] Sunnato lokam avekkhassu mogharaja sada sato
attanuditthim uhacca evam maccuttaro siya
evam lokam avekkhantam maccuraja na passati.
@Footnote: 1 Ma. paramadassavinti. 2 Ma. lokam.
[505] Sunnato lokam avekkhassuti lokanti nirayaloko
tiracchanaloko pittivisayaloko manussaloko devaloko
khandhaloko dhatuloko ayatanaloko ayam loko paro loko
brahmaloko sadevako.
{505.1} Annataro bhikkhu bhagavantam etadavoca loko lokoti
bhante bhagavata vuccati kittavata nu kho bhante lokoti vuccati .
Lujjatiti kho bhikkhu [1]- lokoti vuccati. Kinca lujjati. Cakkhu [2]-
lujjati rupa lujjanti cakkhuvinnanam lujjati cakkhusamphasso lujjati
yampidam cakkhusamphassapaccaya uppajjati vedayitam sukham va dukkham va
adukkhamasukham va tampi lujjati sotam lujjati sadda lujjanti
ghanam lujjati gandha lujjanti jivha lujjati rasa lujjanti kayo
lujjati photthabba lujjanti mano lujjati dhamma lujjanti
manovinnanam lujjati manosamphasso lujjati yampidam
manosamphassapaccaya uppajjati vedayitam sukham va dukkham va
adukkhamasukham va tampi lujjati lujjatiti kho bhikkhu tasma lokoti
vuccati . sunnato lokam avekkhassuti dvihi karanehi sunnato
lokam avekkhati avassiyapavattasallakkhanavasena 3- va
tucchasankharasamanupassanavasena va.
{505.2} Katham avassiyapavattasallakkhanavasena sunnato lokam
avekkhati . rupe vaso na labbhati vedanaya vaso na labbhati sannaya
@Footnote: 1 Ma. tasma. 2 Ma. kho. 3 Ma. avasiya .... evamuparipi.
Vaso na labbhati sankharesu vaso na labbhati vinnane vaso
na labbhati.
{505.3} Vuttanhetam bhagavata rupam bhikkhave anatta rupanca
hidam bhikkhave atta abhavissa nayidam rupam abadhaya samvatteyya
labbhetha ca rupe evam me rupam hotu evam me rupam ma ahositi
yasma ca kho bhikkhave rupam anatta tasma rupam abadhaya
samvattati na ca labbhati rupe evam me rupam hotu evam me rupam
ma ahositi
{505.4} vedana anatta vedana ca hidam bhikkhave atta
abhavissa nayidam vedana abadhaya samvatteyya labbhetha ca vedanaya
evam me vedana hotu evam me vedana ma ahositi yasma
ca kho bhikkhave vedana anatta tasma vedana abadhaya
samvattati na ca labbhati vedanaya evam me vedana hotu evam
me vedana ma ahositi
{505.5} sanna anatta sanna ca hidam bhikkhave atta
abhavissa nayidam sanna abadhaya samvatteyya labbhetha ca sannaya
evam me sanna hotu evam me sanna ma ahositi yasma ca kho
bhikkhave sanna anatta tasma sanna abadhaya samvattati na ca
labbhati sannaya evam me sanna hotu evam me sanna ma ahositi
{505.6} sankhara anatta sankhara ca hidam bhikkhave atta
abhavissamsu nayidam sankhara abadhaya samvatteyyum labbhetha ca sankharesu
evam me sankhara hontu evam me sankhara ma ahesunti yasma ca kho bhikkhave
Sankhara anatta tasma sankhara abadhaya samvattanti na
ca labbhati sankharesu evam me sankhara hontu evam me sankhara
ma ahesunti
{505.7} vinnanam anatta vinnananca hidam bhikkhave
atta abhavissa nayidam vinnanam abadhaya samvatteyya labbhetha
ca vinnane evam me vinnanam hotu evam me vinnanam ma
ahositi yasma ca kho bhikkhave vinnanam anatta tasma
vinnanam abadhaya samvattati na ca labbhati vinnane evam
me vinnanam hotu evam me vinnanam ma ahositi.
{505.8} Vuttanhetam bhagavata nayam bhikkhave kayo tumhakam
napi paresam 1- puranamidam bhikkhave kammam sankhatam 2- abhisancetayitam
vedaniyam datthabbam tatra [3]- bhikkhave sutava ariyasavako paticcasamuppadanneva
sadhukam yoniso manasikaroti iti imasmim sati idam hoti imassuppada
idam uppajjati imasmim asati idam na hoti imassa nirodha idam
nirujjhati yadidam avijjapaccaya sankhara sankharapaccaya vinnanam
vinnanapaccaya namarupam namarupapaccaya salayatanam salayatanapaccaya
phasso phassapaccaya vedana vedanapaccaya tanha tanhapaccaya
upadanam upadanapaccaya bhavo bhavapaccaya jati jatipaccaya
jaramaranam sokaparidevadukkhadomanassupayasa sambhavanti
{505.9} evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti avijjaya
tveva asesaviraganirodha sankharanirodho sankharanirodha vinnananirodho
@Footnote: 1 Ma. annesam. 2 Ma. abhisankhatam. 3 Ma. kho.
Vinnananirodha namarupanirodho namarupanirodha salayatananirodho
salayatananirodha phassanirodho phassanirodha vedananirodho
vedananirodha tanhanirodho tanhanirodha upadananirodho
upadananirodha bhavanirodho bhavanirodha jatinirodho jatinirodha
jaramaranam sokaparidevadukkhadomanassupayasa nirujjhanti
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotiti . evam
avassiyapavattasallakkhanavasena sunnato lokam avekkhati.
{505.10} Katham tucchasankharasamanupassanavasena sunnato lokam
avekkhati . rupe saro na labbhati vedanaya saro na labbhati sannaya
saro na labbhati sankharesu saro na labbhati vinnane saro na
labbhati . rupam assaram nissaram sarapagatam niccasarasarena va
sukhasarasarena va attasarasarena va niccena va dhuvena va
sassatena va aviparinamadhammena va . vedana assara nissara
sarapagata sanna assara nissara sarapagata sankhara
assara nissara sarapagata vinnanam assaram nissaram
sarapagatam niccasarasarena va sukhasarasarena va attasarasarena
va niccena va dhuvena va sassatena va aviparijhamadhammena va.
{505.11} Yatha nalo assaro nissaro sarapagato yatha
ca erando assaro nissaro sarapagato yatha ca udumbaro
assaro nissaro sarapagato yatha ca setagaccho assaro
Nissaro sarapagato yatha ca palibhaddako assaro nissaro
sarapagato yatha ca phenupindo 1- assaro nissaro sarapagato
yatha ca pubbulakam 2- assaram nissaram sarapagatam [3]- yatha ca kaddalikkhandho
assaro nissaro sarapagato
{505.12} yatha ca maya assara nissara sarapagata
evameva rupam assaram nissaram sarapagatam niccasarasarena va
sukhasarasarena va attasarasarena va niccena va dhuvena va
sassatena va aviparinamadhammena va vedana assara nissara
sarapagata sanna assara nissara sarapagata sankhara
assara nissara sarapagata vinnanam assaram nissaram
sarapagatam niccasarasarena va sukhasarasarena va attasarasarena
va niccena va dhuvena va sassatena va aviparinamadhammena va.
Evam tucchasankharasamanupassanavasena sunnato lokam avekkhati .
Imehi dvihi karanehi sunnato lokam avekkhati.
{505.13} Apica chahakarehi sunnato lokam avekkhati rupam 4-
anissariyato akamakariyato aphasuniyato avasavattanato pavuttito
vivittato avekkhati vedanam sannam sankhare vinnanam anissariyato
akamakariyato aphasuniyato avasavattanato pavuttito vivittato
avekkhati 4- . evam chahakarehi sunnato lokam avekkhati . Apica
dasahakarehi sunnato lokam avekkhati rupam rittato tucchato
@Footnote: 1 Ma. phenapindo. 2 Ma. udakapubbulam. 3 Ma. yatha ca marici assara
@nissara sarapagata. 4 Ma. ime patha natthi. imasmim thane annatha dissanti.
Sunnato anattato asarakato vadhakato vibhavato aghamulato sasavato
sankhatato avekkhati vedanam sannam sankhare vinnanam [1]-
rittato tucchato sunnato anattato asarakato vadhakato vibhavato
aghamulato sasavato sankhatato avekkhati.
{505.14} Evam dasahakarehi sunnato lokam avekkhati. Apica
dvadasahakarehi sunnato lokam avekkhati rupam na satto na jivo
na poso na naro na manavo na itthi na puriso na atta na attaniyam
na aham na mama na koci atthi 2- vedana sanna sankhara vinnanam
na satto na jivo na poso na naro na manavo na itthi na puriso
na atta na attaniyam na aham na mama na koci atthi 2- . Evam
dvadasahakarehi sunnato lokam avekkhati.
{505.15} Vuttanhetam bhagavata yam bhikkhave na tumhakam
tam pajahatha tam vo pahinam digharattam hitaya sukhaya bhavissati kinca
bhikkhave na tumhakam rupam bhikkhave na tumhakam tam pajahatha tam vo
pahinam digharattam hitaya sukhaya bhavissati vedana bhikkhave na
tumhakam tam pajahatha sa vo pahina digharattam hitaya sukhaya
bhavissati sanna bhikkhave na tumhakam tam pajahatha sa vo pahina
digharattam hitaya sukhaya bhavissati sankhara bhikkhave na tumhakam
te pajahatha te vo pahina digharattam hitaya sukhaya bhavissanti
vinnanam bhikkhave na tumhakam tam pajahatha tam vo pahinam digharattam hitaya
@Footnote: 1 Ma. cutim upapattim patisandhim bhavam samsaravattam. 2 Ma. na kassaci.
Sukhaya bhavissati . tam kim mannatha 1- bhikkhave yam imasmim jetavane
tinakatthasakhapalasam tam jano hareyya va daheyya va yathapaccayam
va kareyya apinu tumhakam evamassa amhe jano harati
va dahati va yathapaccayam va karotiti. No hetam bhante.
{505.16} Tam kissa hetu . na no evam bhante atta va
attaniyam vati . evameva kho bhikkhave yam na tumhakam tam pajahatha tam
vo pahinam digharattam hitaya sukhaya bhavissati kinca bhikkhave na tumhakam
rupam bhikkhave na tumhakam tam pajahatha tam vo pahinam digharattam
hitaya sukhaya bhavissati vedana sanna sankhara vinnanam
bhikkhave na tumhakam tam pajahatha tam vo pahinam digharattam hitaya
sukhaya bhavissatiti. Evampi sunnato lokam avekkhati.
{505.17} Ayasma anando bhagavantam etadavoca [2]- sunno
lokoti bhante vuccati kittavata nu kho bhante sunno lokoti vuccati.
Yasma [3]- kho ananda sunnam attena va attaniyena va tasma
sunno lokoti vuccati kincananda sunnam attena va attaniyena
va.
{505.18} Cakkhu [4]- sunnam rupa sunna cakkhuvinnanam
sunnam cakkhusamphasso sunno yampidam cakkhusamphassapaccaya uppajjati
vedayitam sukham va dukkham va adukkhamasukham va tampi sunnam attena va
attaniyena va sotam sunnam sadda sunna ghanam sunnam gandha
sunna jivha sunna rasa sunna kayo
@Footnote: 1 Ma. seyyathapi. 2 Ma. sunno loko .... 3 Ma. ca. 4 Ma. kho.
Sunno photthabba sunna mano sunno dhamma sunna
manovinnanam sunnam manosamphasso sunno yampidam
manosamphassapaccaya uppajjati vedayitam sukham va dukkham va
adukkhamasukham va tampi sunnam attena va attaniyena va
yasma ca kho ananda sunnam attena va attaniyena va
tasma sunno lokoti vuccatiti.
{505.19} Evampi sunnato lokam avekkhati.
Suddham dhammasamuppadam suddham sankharasantatim
passantassa yathabhutam na tam 1- bhayam hoti gamani
tinakatthasamam lokam yada pannaya passati
na annam patthaye 2- kinci annatra appatisandhiyati.
Evampi sunnato lokam avekkhati.
{505.20} Vuttanhetam bhagavata evameva bhikkhave bhikkhu rupam
samannesati yavata rupassa gati vedanam samannesati yavata vedanaya
gati sannam samannesati yavata sannaya gati sankhare samannesati
yavata sankharanam gati vinnanam samannesati yavata vinnanassa
gati tassa bhikkhuno 3- rupam samannesato yavata rupassa gati vedanam
samannesato yavata vedanaya gati sannam samannesato yavata
sannaya gati sankhare samannesato yavata sankharanam gati
vinnanam samannesato yavata vinnanassa gati yampi yassa 4-
hoti ahanti va mamanti va asmiti va
@Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. 2 Ma. patthayate. 3 Ma. ayam patho natthi.
@4 Ma. yampissa tam.
Tampi tassa na hotiti. Evampi sunnato lokam avekkhati.
{505.21} Sunnato lokam avekkhassuti sunnato lokam avekkhassu
paccavekkhassu tulehi tirehi vibhavehi vibhutam karohiti sunnato lokam
avekkhassu.
[506] Mogharaja sada satoti mogharajati bhagava tam brahmanam
namena alapati . sadati sabbakalam .pe. pacchime vayokhandhe .
Satoti catuhi karanehi sato kaye kayanupassanasatipatthanam
bhavento sato .pe. So vuccati satoti mogharaja sada sato.
[507] Attanuditthim uhaccati attanuditthi vuccati visativatthuka
sakkayaditthi . idha assutava puthujjano ariyanam adassavi
ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinito sappurisanam adassavi
sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinito rupam attato
samanupassati rupavantam va attanam attani va rupam rupasmim va
attanam vedanam sannam sankhare vinnanam attato samanupassati
vinnanavantam va attanam attani va vinnanam vinnanasmim
va attanam ya evarupa ditthi ditthigatam ditthigahanam ditthikantaro
ditthivisukayikam ditthivipphanditam ditthisamyojanam gaho patiggaho
abhiniveso paramaso kummaggo micchapatho micchattam titthayatanam
vipariyesaggaho viparitaggaho vippallasaggaho
Micchagaho ayathavakasmim yathavakanti gaho yavata dvasatthi
ditthigatani ayam attanuditthi . attanuditthim uhaccati attanuditthim
uhacca samuhacca uddharitva samuddharitva uppatayitva samuppatayitva
pajahitva vinodetva byantikatva anabhavangametvati attanuditthim
uhacca.
[508] Evam maccuttaro siyati evam maccumpi 1- tareyyasi
jarampi 2- tareyyasi maranampi tareyyasi uttareyyasi [3]-
samatikkameyyasi vitivatteyyasiti evam maccuttaro siya.
[509] Evam lokam avekkhantanti evam lokam avekkhantam
paccavekkhantam tulayantam tirayantam vibhavayantam vibhutam karontanti
evam lokam avekkhantam.
[510] Maccuraja na passatiti [4]- maropi maccuraja maranampi
maccuraja . na passatiti maccuraja na passati na dakkhati nadhigacchati
na vindati na patilabhati . vuttanhetam bhagavata seyyathapi
bhikkhave arannako 5- migo aranne pavane caramano vissattho
gacchati vissattho titthati vissattho nisidati vissattho seyyam
kappeti tam kissa hetu anapathagato bhikkhave luddassa evameva
kho bhikkhave bhikkhu vivicceva kamehi vivicca akusalehi dhammehi
savitakkam savicaram vivekajam pitisukham pathamam jhanam upasampajja viharati
ayam vuccati bhikkhave bhikkhu andhamakasi maram apadam vadhitva
@Footnote: 1 Ma. maccupi. 2 Ma. jarapi. 3 Ma. patareyyasi. 4 Ma. maccupi maccuraja.
@5 Ma. aranniko.
Maracakkhuadassanam 1- gato papimato puna caparam bhikkhave bhikkhu
vitakkavicaranam vupasama ajjhattam sampasadanam cetaso ekodibhavam
avitakkam avicaram samadhijam pitisukham dutiyam jhanam tatiyam jhanam catuttham
jhanam upasampajja viharati ayam bhikkhave bhikkhu andhamakasi maram apadam
vadhitva maracakkhuadassanam gato papimato puna caparam bhikkhave
sabbaso rupasannanam samatikkama patighasannanam atthangama
nanattasannanam amanasikara ananto akasoti akasanancayatanam
upasampajja viharati ayam vuccati bhikkhave bhikkhu andhamakasi maram
apadam vadhitva maracakkhuadassanam gato papimato
{510.1} puna caparam bhikkhave bhikkhu sabbaso akasanancayatanam
samatikkamma anantam vinnananti vinnanancayatanam upasampajja
viharati sabbaso vinnanancayatanam samatikkamma natthi kinciti
akincannayatanam upasampajja viharati sabbaso akincannayatanam
samatikkamma nevasannanasannayatanam upasampajja viharati sabbaso
nevasannanasannayatanam samatikkamma sannavedayitanirodham upasampajja
viharati pannaya cassa disva asava parikkhina honti ayam vuccati
bhikkhave bhikkhu andhamakasi maram apadam vadhitva maracakkhuadassanam gato
papimato tinno loke visattikam so vissattho gacchati vissattho
titthati vissattho nisidati vissattho seyyam kappeti tam kissa hetu
anapathagato bhikkhave papimatoti maccuraja na passati.
{510.2} Tenaha bhagava
@Footnote: 1 Ma. maracakkhum adassanam. evamuparipi.
Sunnato lokam avekkhassu mogharaja sada sato
attanuditthim uhacca evam maccuttaro siya
evam lokam avekkhantam maccuraja na passatiti.
Saha gathapariyosana .pe. sattha me bhante bhagava
savakohamasmiti.
Mogharajamanavakapanhaniddeso pannarasamo.
--------------
Pingiyamanavakapanhaniddeso
The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 30 page 235-258.
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=30&item=490&items=21&modeTY=2&mode=bracket
Classified by content :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=30&item=490&items=21&modeTY=2
Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=30&item=490&items=21&modeTY=2&mode=bracket
Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=30&item=490&items=21&modeTY=2&mode=bracket
Study Atthakatha :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=30&i=490
The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=46&A=1754
The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=46&A=1754
Contents of The Tipitaka Volume 30
http://84000.org/tipitaka/read/?index_30
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ DhammaPerfect@yahoo.com