ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ThaiVersion   McuVersion   PaliThai   PaliRoman 
First LinkPrevious Linkแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้า chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 11 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 3 : Sutta. Tī. Pā.

                       Dasuttarasuttam
     [364]   Evamme   sutam  .  ekam  samayam  bhagava  campayam  viharati
gaggaraya   pokkharaniya   tire   mahata  bhikkhusanghena  saddhim  pancamattehi
bhikkhusatehi   .   tatra   kho   ayasma   sariputto  bhikkhu  amantesi
avuso  bhikkhaveti  .  avusoti  kho  te  bhikkhu  ayasmato sariputtassa
paccassosum. Ayasma sariputto etadavoca
     [365] Dasuttaram pavakkhami         dhammam nibbanapattiya
                 dukkhassantakiriyaya       sabbaganthappamocanam.
     [366]    Eko   avuso   dhammo   bahukaro   eko   dhammo
bhavetabbo   eko   dhammo   parinneyyo   eko  dhammo  pahatabbo
eko   dhammo   hanabhagiyo   eko   dhammo   visesabhagiyo   eko
dhammo   duppativijjho   eko   dhammo   uppadetabbo   eko  dhammo
abhinneyyo eko dhammo sacchikatabbo.
     [367]   Katamo  eko  dhammo  bahukaro  .  appamado  kusalesu
dhammesu. Ayam eko dhammo bahukaro.
     [368]   Katamo   eko   dhammo   bhavetabbo   .  kayagatasati
satasahagata. Ayam eko dhammo bhavetabbo.
     [369]   Katamo   eko  dhammo  parinneyyo  .  phasso  sasavo
upadaniyo. Ayam eko dhammo parinneyyo.
     [370]   Katamo   eko   dhammo   pahatabbo  .  asmimano .
Ayam eko dhammo pahatabbo.
     [371]  Katamo  eko  dhammo  hanabhagiyo. Ayonisomanasikaro.
Ayam eko dhammo hanabhagiyo.
     [372]  Katamo  eko  dhammo  visesabhagiyo. Yonisomanasikaro.
Ayam eko dhammo visesabhagiyo.
     [373]   Katamo   eko   dhammo   duppativijjho   .   anantariko
cetosamadhi. Ayam eko dhammo duppativijjho.
     [374]  Katamo  eko  dhammo  uppadetabbo  .  akuppam  nanam.
Ayam eko dhammo uppadetabbo.
     [375]   Katamo   eko   dhammo  abhinneyyo  .  sabbe  satta
aharatthitika. Ayam eko dhammo abhinneyyo.
     [376]    Katamo   eko   dhammo   sacchikatabbo   .   akuppa
cetovimutti   .  ayam  eko  dhammo  sacchikatabbo  .  iti  ime  dasa
dhamma   bhuta   taccha   tatha   avitatha   anannatha  samma  tathagatena
abhisambuddha.
     [377]   Dve  dhamma  bahukara  dve  dhamma  bhavetabba  dve
dhamma    parinneyya    dve    dhamma    pahatabba   dve   dhamma
hanabhagiya   dve   dhamma   visesabhagiya   dve  dhamma  duppativijjha
dve    dhamma    uppadetabba   dve   dhamma   abhinneyya   dve
Dhamma sacchikatabba.
     [378]  Katame  dve  dhamma  bahukara  .  sati  ca sampajannanca.
Ime dve dhamma bahukara.
     [379]  Katame  dve  dhamma  bhavetabba  .  samatho  ca vipassana
ca. Ime dve dhamma bhavetabba.
     [380]  Katame  dve  dhamma  parinneyya  .  namanca  rupanca .
Ime dve dhamma parinneyya.
     [381]  Katame  dve  dhamma  pahatabba  .  avijja  ca bhavatanha
ca. Ime dve dhamma pahatabba.
     [382]   Katame   dve   dhamma  hanabhagiya  .  dovacassata  ca
papamittata ca. Ime dve dhamma hanabhagiya.
     [383]   Katame   dve  dhamma  visesabhagiya  .  sovacassata  ca
kalyanamittata ca. Ime dve dhamma visesabhagiya.
     [384]  Katame  dve  dhamma  duppativijjha  .  yo  ca hetu yo ca
paccayo  sattanam  sankilesaya  yo  ca  hetu  yo  ca  paccayo  sattanam
visuddhiya. Ime dve dhamma duppativijjha.
     [385]   Katame   dve  dhamma  uppadetabba  .  dve  nanani
khaye nanam anuppade nanam. Ime dve dhamma uppadetabba.
     [386]  Katame  dve  dhamma  abhinneyya . Dve dhatuyo sankhata
ca dhatu asankhata ca dhatu. Ime dve dhamma abhinneyya.
     [387]  Katame  dve  dhamma  sacchikatabba  .  vijja  ca  vimutti
ca  .  ime  dve  dhamma  sacchikatabba  .  iti ime visati dhamma bhuta
taccha tatha avitatha anannatha samma tathagatena abhisambuddha.
     [388]   Tayo   dhamma   bahukara   tayo   dhamma   bhavetabba
tayo   dhamma   parinneyya   tayo   dhamma   pahatabba  tayo  dhamma
hanabhagiya   tayo   dhamma   visesabhagiya   tayo  dhamma  duppativijjha
tayo    dhamma    uppadetabba   tayo   dhamma   abhinneyya   tayo
dhamma sacchikatabba.
     [389]   Katame   tayo   dhamma   bahukara   .   sappurisasamsevo
saddhammassavanam dhammanudhammapatipatti. Ime tayo dhamma bahukara.
     [390]  Katame  tayo  dhamma  bhavetabba . Tayo samadhi savitakko
savicaro   samadhi   avitakko   vicaramatto  samadhi  avitakko  avicaro
samadhi. Ime tayo dhamma bhavetabba.
     [391]   Katame   tayo   dhamma  parinneyya  .  tisso  vedana
sukha   vedana   dukkha  vedana  adukkhamasukha  vedana  .  ime  tayo
dhamma parinneyya.
     [392]  Katame  tayo  dhamma  pahatabba. Tisso tanha kamatanha
bhavatanha vibhavatanha. Ime tayo dhamma pahatabba.
     [393]   Katame   tayo  dhamuma  hanabhagiya  .  tini  akusalamulani
Lobho   akusalamulam   doso   akusalamulam   moho   akusalamulam   .   ime
tayo dhamma hanabhagiya.
     [394]   Katame   tayo  dhamma  visesabhagiya  .  tini  kusalamulani
alobho   kusalamulam   adoso   kusalamulam   amoho   kusalamulam   .   ime
tayo dhamma visesabhagiya.
     [395]  Katame  tayo  dhamma  duppativijjha. Tisso nissaraniya 1-
dhatuyo   kamanametam   nissaranam   yadidam   nekkhammam  rupanametam  nissaranam
yadidam  arupam  yam  kho  pana  kinci  bhutam  sankhatam  paticca  samuppannam  nirodho
tassa nissaranam. Ime tayo dhamma duppativijjha.
     [396]   Katame   tayo   dhamma  uppadetabba  .  tini  nanani
atitamsananam     anagatamsananam    paccuppannamsananam    .    ime    tayo
dhamma uppadetabba.
     [397]   Katame   tayo   dhamma  abhinneyya  .  tisso  dhatuyo
kamadhatu rupadhatu arupadhatu. Ime tayo dhamma abhinneyya.
     [398]   Katame   tayo   dhamma  sacchikatabba  .  tisso  vijja
pubbenivasanussatinanam    vijja   sattanam   cutupapate   nanam   vijja
asavanam  khaye  nanam  vijja  .  ime  tayo  dhamma  sacchikatabba .
Iti   ime  timsa  dhamma  bhuta  taccha  tatha  avitatha  anannatha  samma
tathagatena abhisambuddha.
@Footnote: 1 Ma. nissaraniya.
     [399]  Cattaro  dhamma  bahukara  cattaro  dhamma  bhavetabba
cattaro   dhamma   parinneyya  cattaro  dhamma  pahatabba  cattaro
dhamma   hanabhagiya   cattaro  dhamma  visesabhagiya  cattaro  dhamma
duppativijjha    cattaro    dhamma   uppadetabba   cattaro   dhamma
abhinneyya cattaro dhamma sacchikatabba.
     [400]   Katame  cattaro  dhamma  bahukara  .  cattari  cakkani
patirupadesavaso     sappurisupassayo     attasammapanidhi     pubbe    ca
katapunnata. Ime cattaro dhamma bahukara.
     [401]   Katame   cattaro   dhamma   bhavetabba   .  cattaro
satipatthana   idhavuso   bhikkhu   kaye   kayanupassi   viharati  atapi
sampajano   satima   vineyya   loke   abhijjhadomanassam   .  vedanasu
.pe.    citte    .pe.    dhammesu   dhammanupassi   viharati   atapi
sampajano  satima  vineyya  loke  abhijjhadomanassam  .  ime  cattaro
dhamma bhavetabba.
     [402]   Katame   cattaro   dhamma   parinneyya   .  cattaro
ahara  kavalikaro  1-  aharo  olariko  va  sukhumo  va phasso
dutiyo   manosancetana   tatiya   vinnanam   catuttham  .  ime  cattaro
dhamma parinneyya.
     [403]   Katame   cattaro   dhamma   pahatabba   .   cattaro
@Footnote: 1 Ma. kabalikaro. Yu. kabalinkaro.
Ogha   kamogho   bhavogho   ditthogho  avijjogho  .  ime  cattaro
dhamma pahatabba.
     [404]  Katame  cattaro  dhamma  hanabhagiya  .  cattaro yoga
kamayogo   bhavayogo   ditthiyogo   avijjayogo   .  ime  cattaro
dhamma hanabhagiya.
     [405]   Katame   cattaro   dhamma   visesabhagiya  .  cattaro
visamyoga     kamayogavisamyogo     bhavayogavisamyogo    ditthiyogavisamyogo
avijjayogavisamyogo. Ime cattaro dhamma visesabhagiya.
     [406]  Katame  cattaro  dhamma  duppativijjha  .  cattaro samadhi
hanabhagiyo    samadhi    thitibhagiyo    samadhi    visesabhagiyo   samadhi
nibbedhabhagiyo samadhi. Ime cattaro dhamma duppativijjha.
     [407]   Katame   cattaro   dhamma   uppadetabba  .  cattari
nanani    dhamme    nanam    anvaye    nanam   paricce   1-   nanam
sammatiya nanam 2-. Ime cattaro dhamma uppadetabba.
     [408]   Katame   cattaro   dhamma   abhinneyya   .   cattari
ariyasaccani  dukkham  ariyasaccam  dukkhasamudayo  3-  ariyasaccam dukkhanirodho 4-
ariyasaccam   dukkhanirodhagamini   patipada   ariyasaccam   .   ime  cattaro
dhamma abhinneyya.
     [409]   Katame   cattaro   dhamma   sacchikatabba   .  cattari
samannaphalani   sotapattiphalam   sakadagamiphalam  anagamiphalam  arahattaphalam .
@Footnote: 1 Ma. pariye. 2 Ma. sammutiya nanam. Yu. sammutinanam. 3 Ma. Yu. dukkhasamudayam.
@4 Ma. Yu. dukkhanirodham.
Ime   cattaro   dhamma   sacchikatabba  .  iti  ime  cattalisa  1-
dhamma   bhuta   taccha   tatha   avitatha   anannatha  samma  tathagatena
abhisambuddha.
     [410]   Panca   dhamma   bahukara   panca   dhamma   bhavetabba
panca    dhamma    parinneyya    panca    dhamma    pahatabba   panca
dhamma    hanabhagiya    panca   dhamma   visesabhagiya   panca   dhamma
duppativijjha     panca     dhamma     uppadetabba    panca    dhamma
abhinneyya panca dhamma sacchikatabba.
     [411]   Katame   panca  dhamma  bahukara  .  panca  padhaniyangani
idhavuso   bhikkhu   saddho   hoti   saddahati   tathagatassa   bodhim   itipi
so    bhagava    araham    sammasambuddho    vijjacaranasampanno   sugato
lokavidu    anuttaro    purisadammasarathi   sattha   devamanussanam   buddho
bhagavati    appabadho   hoti   appatanko   samavepakiniya   gahaniya
samannagato     natisitaya    naccunhaya    majjhimaya    padhanakkhamaya
asatho   hoti   amayavi   yathabhutam   attanam   avikatta  satthari  va
vinnusu   va   sabrahmacarisu   araddhaviriyo   viharati  akusalanam  dhammanam
pahanaya    kusalanam    dhammanam   upasampadaya   thamava   dalhaparakkamo
anikkhittadhuro    kusalesu    dhammesu   pannava   hoti   udayatthagaminiya
pannaya   samannagato   ariyaya  nibbedhikaya  sammadukkhakkhayagaminiya .
Ime panca dhamma bahukara.
@Footnote: 1 Yu. itime cattalisam.
     [412]  Katame  panca  dhamma  bhavetabba. Pancangiko sammasamadhi
pitipharanata        sukhapharanata       cetopharanata       alokapharanata
paccavekkhananimittam 1- ime panca dhamma bhavetabba.
     [413]   Katame  panca  dhamma  parinneyya  .  pancupadanakkhandha
seyyathidam    rupupadanakkhandho   vedanupadanakkhandho   sannupadanakkhandho
sankharupadanakkhandho   vinnanupadanakkhandho   .   ime   panca  dhamma
parinneyya.
     [414]   Katame   panca   dhamma   pahatabba  .  panca  nivaranani
kamacchandanivaranam    byapadanivaranam    thinamiddhanivaranam   uddhaccakukkuccanivaranam
vicikicchanivaranam. Ime panca dhamma pahatabba.
     [415]   Katame   panca  dhamma  hanabhagiya  .  panca  cetokhila
idhavuso   bhikkhu   satthari   kankhati   vicikicchati  nadhimuccati  na  sampasidati
tassa  cittam  na  namati  atappaya  anuyogaya  sataccaya  padhanaya  2-
yo   so   avuso   bhikkhu   satthari   kankhati  vicikicchati  nadhimuccati  na
sampasidati   tassa   cittam   na   namati  atappaya  anuyogaya  sataccaya
padhanaya   yassa   cittam   na   namati  atappaya  anuyogaya  sataccaya
padhanaya  ayam  pathamo  cetokhilo  .  puna  caparam  avuso  bhikkhu  dhamme
kankhati   vicikicchati   nadhimuccati   na   sampasidati   .pe.  sanghe  kankhati
.pe.   sikkhaya  kankhati  .pe.  sabrahmacarisu  kupito  hoti  anattamano
ahatacitto    khilajato    yo   so   avuso   bhikkhu   sabrahmacarisu
@Footnote: 1 Ma. Yu. paccavekkhananimittam. 2 Ma. tassa cittam ... padhanayati ime patha na
@dissanti.
Kupito   hoti   anattamano   ahatacitto   khilajato   tassa   cittam  na
namati     atappaya     anuyogaya    sataccaya    padhanaya    yassa
cittam   na   namati   atappaya   anuyogaya   sataccaya  padhanaya  ayam
pancamo cetokhilo. Ime panca dhamma hanabhagiya.
     [416]   Katame   panca   dhamma   visesabhagiya  .  pancindriyani
saddhindriyam  viriyindriyam  satindriyam  samadhindriyam  pannindriyam. Ime
panca dhamma visesabhagiya.
     [417]   Katame  panca  dhamma  duppativijjha  .  panca  nissaraniya
dhatuyo  idhavuso  bhikkhuno  kame  1-  manasikaroto  kamesu  cittam  na
pakkhandati   na  pasidati  na  santitthati  na  vimuccati  nekkhammam  kho  panassa
manasikaroto     nekkhamme    cittam    pakkhandati    pasidati    santitthati
vimuccati  tassa  2-  cittam  sugatam  subhavitam  suvutthitam  suvimuttam visamyuttam
kamehi   ye   ca   kamapaccaya   uppajjanti   asava  vighataparilaha
mutto so tehi na so tam vedanam vedeti idam akkhatam kamanam nissaranam.
     {417.1}   Puna   caparam  avuso  bhikkhuno  byapadam  manasikaroto
byapade   cittam   na  pakkhandati  na  pasidati  na  santitthati  na  vimuccati
abyapadam   kho   panassa   manasikaroto   abyapade   cittam  pakkhandati
pasidati   santitthati   vimuccati   tassa   cittam   sugatam   subhavitam   suvutthitam
suvimuttam     visamyuttam     byapadena     ye    ca    byapadapaccaya
uppajjanti     asava     vighataparilaha     mutto     so    tehi
@Footnote: 1 Yu. kamam .  2 Ma. tassa tam. sabbavaresu idisameva.
Na so tam vedanam vedeti idamakkhatam byapadassa nissaranam.
     {417.2}   Puna   caparam   avuso   bhikkhuno  vihesam  manasikaroto
vihesaya   cittam   na   pakkhandati  na  pasidati  na  santitthati  na  vimuccati
avihesam   kho   panassa  manasikaroto  avihesaya  cittam  pakkhandati  pasidati
santitthati   vimuccati   tassa   cittam  sugatam  subhavitam  suvutthitam  suvimuttam
visamyuttam    vihesaya    ye   ca   vihesapaccaya   uppajjanti   asava
vighataparilaha  mutto  so  tehi  na  so  tam  vedanam vedeti idamakkhatam
vihesaya nissaranam.
     {417.3}   Puna   caparam   avuso   bhikkhuno   rupe  manasikaroto
rupesu   cittam   na   pakkhandati   na   pasidati  na  santitthati  na  vimuccati
arupam   kho   panassa   manasikaroto   arupe   cittam   pakkhandati   pasidati
santitthati    vimuccati    tassa    tam   cittam   sugatam   subhavitam   suvutthitam
suvimuttam   visamyuttam   rupehi   ye   ca   rupapaccaya  uppajjanti  asava
vighataparilaha   mutto   so   tehi   na   so   tam   vedanam  vedeti
idamakkhatam rupanam nissaranam.
     {417.4}   Puna   caparam   avuso  bhikkhuno  sakkayam  manasikaroto
sakkaye   cittam   na   pakkhandati  na  pasidati  na  santitthati  na  vimuccati
sakkayanirodham    kho    panassa    manasikaroto    sakkayanirodhe   cittam
pakkhandati   pasidati   santitthati   vimuccati   tassa   cittam   sugatam  subhavitam
suvutthitam    suvimuttam    visamyuttam   sakkayena   ye   ca   sakkayapaccaya
uppajjanti   asava   vighataparilaha   mutto   so  tehi  na  so  tam
vedanam   vedeti   idamakkhatam   sakkayassa   nissaranam   .   ime  panca
Dhamma duppativijjha.
     [418]   Katame   panca   dhamma   uppadetabba  .  pancananiko
sammasamadhi   ayam  samadhi  paccuppannasukho  ceva  ayatim  ca  sukhavipakoti
paccattamyeva   nanam   uppajjati   .   ayam   samadhi   ariyo  niramisoti
paccattamyeva    nanam   uppajjati   .   ayam   samadhi   akapurisasevitoti
paccattamyeva    nanam    uppajjati   .   ayam   samadhi   santo   panito
patippassaddhiladdho   1-   ekodibhavadhigato   na   ca  sasankharam  nigayha
varitavatoti   2-   paccattamyeva   nanam  uppajjati  .  so  kho  panaham
imam   samadhim  sato  ca  3-  samapajjami  sato  vutthahamiti  paccattamyeva
nanam uppajjati. Ime panca dhamma uppadetabba.
     [419]  Katame  panca  dhamma  abhinneyya  .  panca vimuttayatanani
idhavuso  bhikkhuno  sattha  dhammam  deseti  annataro  va garutthaniyo 4-
sabrahmacari   yatha   yatha   avuso   bhikkhuno   sattha  dhammam  deseti
annataro   va  garutthaniyo  sabrahmacari  tatha  tatha  bhikkhu  5-  tasmim
dhamme  atthapatisamvedi  ca  hoti  dhammapatisamvedi  ca  tassa  atthapatisamvedino
dhammapatisamvedino   pamojjam   jayati   pamuditassa   piti  jayati  pitimanassa
kayo   passambhati   passaddhakayo  sukham  vedeti  sukhino  cittam  samadhiyati
imam 6- pathamam vimuttayatanam.
     {419.1} Puna caparam avuso bhikkhuno na heva kho sattha dhammam deseti
annataro  va  garutthaniyo  sabrahmacari  apica  kho  yathasutam yathapariyattam
@Footnote: 1 Ma. Yu. patippassaddhaladdho. 2 Ma. na sasankharanigayhavaritagatoti. 3 Ma. Yu. va.
@4 Yu. garutthaniko. 5 Ma. so. 6 Ma. idam.
Dhammam    vittharena   paresam   deseti   yatha   yatha   avuso   bhikkhu
yathasutam   yathapariyattam   dhammam   vittharena  paresam  deseti  tatha  tatha
so   tasmim   dhamme   atthapatisamvedi   ca  hoti  dhammapatisamvedi  ca  tassa
atthapatisamvedino     dhammapatisamvedino    pamojjam    jayati    pamuditassa
piti    jayati    pitimanassa    kayo    passambhati   passaddhakayo   sukham
vedeti sukhino cittam samadhiyati idam dutiyam vimuttayatanam.
     {419.2}  Puna  caparam  avuso  bhikkhuno  na  heva kho sattha dhammam
deseti  annataro  va  garutthaniyo  sabrahmacari  na  heva  kho yathasutam
yathapariyattam   dhammam   vittharena   paresam   deseti  apica  kho  yathasutam
yathapariyattam   dhammam   vittharena   sajjhayam  karoti  yatha  yatha  avuso
bhikkhu   yathasutam   yathapariyattam   dhammam  vittharena  sajjhayam  karoti  tatha
tatha  so  tasmim  dhamme  atthapatisamvedi  ca  hoti  dhammapatisamvedi  ca tassa
atthapatisamvedino   dhammapatisamvedino   pamojjam   jayati   pamuditassa   piti
jayati    pitimanassa   kayo   passambhati   passaddhakayo   sukham   vedeti
sukhino cittam samadhiyati idam tatiyam vimuttayatanam.
     {419.3} Puna caparam avuso bhikkhuno na heva kho sattha dhammam deseti
annataro  va  garutthaniyo  sabrahmacari  napi  1-  yathasutam yathapariyattam
dhammam  vittharena  paresam  deseti  napi  1-  yathasutam  yathapariyattam dhammam
vittharena   sajjhayam   karoti   apica   kho  yathasutam  yathapariyattam  dhammam
cetasa    anuvitakketi    anuvicareti    manasanupekkhati   yatha   yatha
@Footnote: 1 Yu. napi.
Avuso   bhikkhu   yathasutam   yathapariyattam   dhammam   cetasa   anuvitakketi
anuvicareti    manasanupekkhati    tatha    tatha    so   tasmim   dhamme
atthapatisamvedi   ca   hoti   dhammapatisamvedi   ca   tassa   atthapatisamvedino
dhammapatisamvedino     pamojjam     jayati    pamuditassa    piti    jayati
pitimanassa    kayo   passambhati   passaddhakayo   sukham   vedeti   sukhino
cittam samadhiyati idam catuttham vimuttayatanam.
     {419.4} Puna caparam avuso bhikkhuno na heva kho sattha dhammam deseti
annataro   va   garutthaniyo   sabrahmacari  napi  yathasutam  yathapariyattam
dhammam  vittharena  paresam  deseti  napi  yathasutam  yathapariyattam vittharena
sajjhayam  karoti  napi  yathasutam  yathapariyattam  dhammam  cetasa  anuvitakketi
anuvicareti    manasanupekkhati    apica    khvassa   annataram   samadhimittam
suggahitam   hoti   sumanasikatam   supadharitam  suppatividdham  pannaya  yatha  yatha
avuso    bhikkhuno   annataram   samadhimittam   suggahitam   hoti   sumanasikatam
supadharitam    suppatividdham   pannaya   tatha   tatha   so   tasmim   dhamme
atthapatisamvedi   ca   hoti   dhammapatisamvedi   ca   tassa   atthapatisamvedino
dhammapatisamvedino     pamojjam     jayati    pamuditassa    piti    jayati
pitimanassa    kayo   passambhati   passaddhakayo   sukham   vedeti   sukhino
cittam   samadhiyati   idam   pancamam   vimuttayatanam   .  ime  panca  dhamma
abhinneyya.
     [420]  Katame  panca  dhamma  sacchikatabba  .  panca  dhammakkhandha
Silakkhandho    samadhikkhandho   pannakkhandho   vimuttikkhandho   vimuttinana-
dassanakkhandho   .   ime   panca  dhamma  sacchikatabba  .  iti  ime
pannasa   dhamma   bhuta   taccha   tatha   avitatha   anannatha   samma
tathagatena abhisambuddha.
     [421]   Cha  dhamma  bahukara  cha  dhamma  bhavetabba  cha  dhamma
parinneyya   cha   dhamma   pahatabba   cha   dhamma   hanabhagiya   cha
dhamma  visesabhagiya  cha  dhamma  duppativijjha  cha  dhamma  uppadetabba
cha dhamma abhinneyya cha dhamma sacchikatabba.
     [422]   Katame   cha  dhamma  bahukara  .  cha  saraniya  dhamma
idhavuso   bhikkhuno   mettam   kayakammam  paccupatthitam  hoti  sabrahmacarisu
avi  1-  ceva  raho  ca  ayampi  dhammo  saraniyo  piyakarano garukarano
sangahaya     avivadaya    samaggiya    ekibhavaya    samvattati   .
Puna   caparam   avuso   bhikkhuno   mettam   vacikammam   paccupatthitam   hoti
sabrahmacarisu    avi   ceva   raho   ca   ayampi   dhammo   saraniyo
piyakarano   garukarano   sangahaya   avivadaya   samaggiya   ekibhavaya
samvattati   .   puna   caparam   avuso  bhikkhuno  mettam  manokammam  .pe.
Ekibhavaya   samvattati   .  puna  caparam  avuso  bhikkhu  ye  te  labha
dhammika    dhammaladdha    antamaso    pattapariyapannamattampi    tatharupehi
labhehi   appativibhattabhogi  hoti  silavantehi  sabrahmacarihi  sadharanabhogi
ayampi     dhammo     saraniyo     piyakarano    garukarano    sangahaya
@Footnote: 1 Yu. avi.
Avivadaya  samaggiya  ekibhavaya  samvattati  .  puna  caparam avuso bhikkhu
yani   tani   silani   akhandani   acchiddani   asabalani   akammasani
bhujissani   vinnupasatthani   aparamatthani   samadhisamvattanikani   tatharupesu
silesu    silasamannagato   viharati   sabrahmacarihi   avi   ceva   raho
ca   ayampi  dhammo  saraniyo  piyakarano  garukarano  sangahaya  avivadaya
samaggiya   ekibhavaya   samvattati  .  puna  caparam  avuso  bhikkhu  yayam
ditthi    ariya    niyyanika    niyyati   takkarassa   sammadukkhakkhayaya
tatharupaya     ditthiya     ditthisamannagato     viharati    sabrahmacarihi
avi   ceva   raho   ca  ayampi  dhammo  saraniyo  piyakarano  garukarano
sangahaya   avivadaya   samaggiya   ekibhavaya   samvattati   .   ime
cha dhamma bahukara.
     [423]   Katame   cha  dhamma  bhavetabba  .  cha  anussatitthanani
buddhanussati    dhammanussati    sanghanussati    silanussati    caganussati
devatanussati. Ime cha dhamma bhavetabba.
     [424]   Katame   cha   dhamma   parinneyya   .  cha  ajjhattikani
ayatanani     cakkhvayatanam     sotayatanam     ghanayatanam    jivhayatanam
kayayatanam manayatanam. Ime cha dhamma parinneyya.
     [425]   Katame   cha   dhamma   pahatabba   .   cha  tanhakaya
rupatanha     saddatanha     gandhatanha     rasatanha    photthabbatanha
dhammatanha. Ime cha dhamma pahatabba.
     [426]  Katame  cha  dhamma  hanabhagiya  .  cha  agarava idhavuso
bhikkhu   satthari   agaravo   viharati  appatisso  dhamme  agaravo  viharati
appatisso   sanghe   agaravo   viharati   appatisso  sikkhaya  agaravo
viharati  appatisso  appamade  agaravo  viharati  appatisso  patisanthare
agaravo viharati appatisso. Ime cha dhamma hanabhagiya.
     [427]  Katame  cha  dhamma  visesabhagiya  .  cha  garava idhavuso
bhikkhu   satthari   sagaravo   viharati  sappatisso  dhamme  sagaravo  viharati
sappatisso  .  sanghe  .  sikkhaya . Appamade. Patisanthare sagaravo
viharati sappatisso. Ime cha dhamma visesabhagiya.
     [428]  Katame  cha  dhamma  duppativijjha  .  cha nissaraniya dhatuyo
idhavuso  bhikkhu  evam  vadeyya metta hi kho me 1- cetovimutti bhavita
bahulikata    yanikata    vatthukata    anutthita   paricita   susamaraddha
atha   ca  pana  me  byapado  cittam  pariyadaya  titthatiti  .  so  ma
hevantissa    vacaniyo   ma   ayasma   evam   avaca   ma   bhagavantam
abbhacikkhi   na   hi   sadhu   bhagavato  abbhakkhanam  na  hi  bhagava  evam
vadeyya   atthanametam  avuso  anavakaso  yam  mettaya  cetovimuttiya
bhavitaya   bahulikataya   yanikataya   vatthukataya   anutthitaya   paricitaya
susamaraddhaya    atha    ca    panassa    byapado   cittam   pariyadaya
thassatiti   2-   netam  thanam  vijjati  nissarananhetam  avuso  byapadassa
yadidam metta cetovimutti 3-.
     {428.1}  Idha panavuso bhikkhu evam vadeyya
@Footnote: 1 Ma. me avuso. 2 Ma. itisaddo na dissati. evamupari.
@3 Ma. cetovimuttiti. evamupari.
Karuna   hi   kho   me   cetovimutti   bhavita   bahulikata   yanikata
vatthukata    anutthita    paricita   susamaraddha   atha   ca   pana   me
vihesa    cittam    pariyadaya   titthatiti   .   so   ma   hevantissa
vacaniyo   ma   ayasma   evam   avaca   ma  bhagavantam  abbhacikkhi  na
hi    sadhu   bhagavato   abbhakkhanam   na   hi   bhagava   evam   vadeyya
atthanametam    avuso    anavakaso    yam    karunaya   cetovimuttiya
bhavitaya      bahulikataya     yanikataya     vatthukataya     anutthitaya
paricitaya   susamaraddhaya   atha   ca   panassa  vihesa  cittam  pariyadaya
thassatiti    netam    thanam   vijjati   nissarananhetam   avuso   vihesaya
yadidam karuna cetovimutti.
     {428.2}  Idha  panavuso  bhikkhu  evam  vadeyya  mudita hi kho me
cetovimutti    bhavita    bahulikata    yanikata   vatthukata   anutthita
paricita   susamaraddha   atha   ca   pana   me   arati  cittam  pariyadaya
titthatiti   .  so  ma  hevantissa  vacaniyo  ma  ayasma  evam  avaca
ma   bhagavantam   abbhacikkhi   na   hi  sadhu  bhagavato  abbhakkhanam  na  hi
bhagava   evam   vadeyya   atthanametam  avuso  anavakaso  yam  muditaya
cetovimuttiya     bhavitaya     bahulikataya    yanikataya    vatthukataya
anutthitaya   paricitaya   susamaraddhaya   atha   ca   panassa   arati  cittam
pariyadaya    thassatiti   netam   thanam   vijjati   nissarananhetam   avuso
aratiya yadidam mudita cetovimutti.
     {428.3}  Idha  panavuso  bhikkhu  evam vadeyya upekkha hi kho me
Cetovimutti    bhavita    bahulikata    yanikata   vatthukata   anutthita
paricita   susamaraddha   atha   ca   pana   me  rago  cittam  pariyadaya
titthatiti   .  so  ma  hevantissa  vacaniyo  ma  ayasma  evam  avaca
ma   bhagavantam   abbhacikkhi   na   hi  sadhu  bhagavato  abbhakkhanam  na  hi
bhagava   evam  vadeyya  atthanametam  avuso  anavakaso  yam  upekkhaya
cetovimuttiya     bhavitaya     bahulikataya    yanikataya    vatthukataya
anutthitaya   paricitaya   susamaraddhaya   atha   ca   panassa  rago  cittam
pariyadaya    thassatiti   netam   thanam   vijjati   nissarananhetam   avuso
ragassa yadidam upekkha cetovimutti.
     {428.4}  Idha  panavuso  bhikkhu  evam  vadeyya  animitta  hi kho
me   cetovimutti   bhavita   bahulikata   yanikata  vatthukata  anutthita
paricita  susamaraddha  atha  ca  pana  me  nimittanusari  vinnanam hotiti.
So  ma  hevantissa  vacaniyo  ma  ayasma  evam  avaca  ma  bhagavantam
abbhacikkhi  na  hi  sadhu  bhagavato  abbhakkhanam  na  hi bhagava evam vadeyya
atthanametam    avuso    anavakaso   yam   animittaya   cetovimuttiya
bhavitaya   bahulikataya   yanikataya   vatthukataya   anutthitaya   paricitaya
susamaraddhaya   atha   ca   panassa   nimittanusari   vinnanam    bhavissatiti
netam    thanam   vijjati   nissarananhetam   avuso   sabbanimittanam   yadidam
animitta cetovimutti.
     {428.5} Idha panavuso bhikkhu evam vadeyya asmiti kho me vigate 1- ayamahamasmiti
@Footnote: 1 Ma. vigatam. Yu. vighatam.
Na   samanupassami   atha   ca   pana   me   vicikicchakathankathasallam   cittam
pariyadaya   titthatiti   .  so  ma  hevantissa  vacaniyo  ma  ayasma
evam  avaca  ma  bhagavantam  abbhacikkhi  na  hi  sadhu  bhagavato  abbhakkhanam
na   hi   bhagava   evam   vadeyya  atthanametam  avuso  anavakaso  yam
asmiti   vigate  1-  ayamahamasmiti  na  samanupassato  2-  atha  ca  panassa
vicikicchakathankathasallam    cittam    pariyadaya    thassatiti    netam   thanam
vijjati       nissarananhetam       avuso      vicikicchakathankathasallassa
yadidam asmimanasamugghato 3-. Ime cha dhamma duppativijjha.
     [429]   Katame   cha   dhamma  uppadetabba  .  cha  satatavihara
idhavuso   bhikkhu  cakkhuna  rupam  disva  neva  sumano  hoti  na  dummano
upekkhako  ca  4-  viharati  sato sampajano. Sotena saddam sutva .pe.
Ghanena   gandham   ghayitva   .pe.   jivhaya   rasam   sayitva  .pe.
Kayena   photthabbam   phusitva   .pe.   manasa   dhammam   vinnaya  neva
sumano  hoti  na  dummano  upekkhako  ca  4-  viharati sato sampajano.
Ime cha dhamma uppadetabba.
     [430]   Katame   cha   dhamma   abhinneyya   .  cha  anuttariyani
dassananuttariyam      savananuttariyam      labhanuttariyam      sikkhanuttariyam
paricariyanuttariyam anussatanuttariyam. Ime cha dhamma abhinneyya.
     [431]  Katame  cha  dhamma  sacchikatabba  .  cha  abhinna idhavuso
bhikkhu    anekavihitam    iddhividham   paccanubhoti   ekopi   hutva   bahudha
@Footnote: 1 Yu. vighate. 2 Ma. Yu. asamanupassato. 3 Yu. yadidamasmiti manasamugghato.
@4 Ma. Yu. casaddo na dissati.
Hoti   bahudhapi   hutva   eko   hoti  avibhavam  tirobhavam  tirokuddam
tiropakaram      tiropabbatam     asajjamano     gacchati     seyyathapi
akase    pathaviyapi    ummujjanimmujjam    karoti   seyyathapi   udake
udakepi    abhijjamane    gacchati    seyyathapi    pathaviya   akasepi
pallankena   cankamati   seyyathapi   pakkhi   sakuno   imepi  candimasuriye
evammahiddhike   evammahanubhave   panina   paramasati   parimajjati   yava
brahmalokapi kayena vasam vatteti.
     {431.1}   Dibbaya   sotadhatuya   visuddhaya  atikkantamanusikaya
ubho  sadde  sunati dibbe ca manuse ca ye dure santike ca. Parasattanam
parapuggalanam  cetasa  ceto  paricca  janati  1- saragam va cittam saragam
cittanti   pajanati   vitaragam   va   cittam  vitaragam  cittanti  pajanati
sadosam  va  cittam  sadosam  cittanti  pajanati  vitadosam  va cittam vitadosam
cittanti   pajanati   samoham   va   cittam   samoham   cittanti  pajanati
vitamoham    va   cittam   vitamoham   cittanti   pajanati   sankhittam   va
cittam   sankhittam   cittanti   pajanati   vikkhittam   va   cittam  vikkhittam
cittanti    pajanati    mahaggatam    va    cittam    mahaggatam    cittanti
pajanati    amahaggatam    va    cittam   amahaggatam   cittanti   pajanati
sauttaram    va   cittam   sauttaram   cittanti   pajanati   anuttaram   va
cittam   anuttaram   cittanti   pajanati   samahitam   va   cittam   samahitam
cittanti    pajanati    asamahitam    va    cittam   asamahitam   cittanti
@Footnote: 1 Ma. Yu. pajanati.
Pajanati   vimuttam   va   cittam   vimuttam   cittanti   pajanati  avimuttam
va cittam avimuttam cittanti pajanati. [1]-
     {431.2}   Anekavihitam   pubbenivasam  anussarati  seyyathidam  ekampi
jatim  dvepi  jatiyo  tissopi  jatiyo  catassopi jatiyo pancapi jatiyo
dasapi   jatiyo   visampi   jatiyo   timsampi   jatiyo  cattalisampi  jatiyo
pannasampi    jatiyo   satampi   jatiyo   sahassampi   jatiyo   satasahassampi
jatiyo    anekepi   samvattakappe   anekepi   vivattakappe   anekepi
samvattavivattakappe    amutrasim    evamnamo    evamgotto   evamvanno
evamaharo   evamsukhadukkhapatisamvedi   evamayupariyanto  so  tato  cuto
amutra    udapadim    tatrapasim   evamnamo   evamgotto   evamvanno
evamaharo    evamsukhadukkhapatisamvedi    evamayupariyanto    so   tato
cuto   idhupapannoti   iti   sakaram   sauddesam  anekavihitam  pubbenivasam
anussarati.
     {431.3}    Dibbena    cakkhuna   visuddhena   atikkantamanusakena
satte    passati    cavamane   upapajjamane   hine   panite   suvanne
dubbanne   sugate   duggate   yathakammupage   satte   pajanati   ime
vata    bhonto    satta   kayaduccaritena   samannagata   vaciduccaritena
samannagata     manoduccaritena    samannagata    ariyanam    upavadaka
micchaditthika     micchaditthikammasamadana     te    kayassa    bheda
param    marana    apayam    duggatim   vinipatam   nirayam   upapanna   ime
va     pana     bhonto     satta     kayasucaritena     samannagata
vacisucaritena        samannagata       manosucaritena       samannagata
@Footnote: 1 Ma. so.
Ariyanam      anupavadaka     sammaditthika     sammaditthikammasamadana
te   kayassa   bheda   param  marana  sugatim  saggam  lokam  upapannati .
Iti    dibbena    cakkhuna    visuddhena    atikkantamanusakena    satte
passati     cavamane     upapajjamane     hine     panite    suvanne
dubbanne sugate duggate yathakammupage satte pajanati.
     {431.4}   Asavanam   khaya   anasavancetovimuttim   pannavimuttim
ditthe  va  dhamme  sayam  abhinna  sacchikatva  upasampajja  viharati . Ime
cha  dhamma  sacchikatabba  .  iti  ime  satthi  dhamma  bhuta taccha tatha
avitatha anannatha samma tathagatena abhisambuddha.
     [432]   Satta  dhamma  bahukara  satta  dhamma  bhavetabba  satta
dhamma    parinneyya    satta    dhamma    pahatabba   satta   dhamma
hanabhagiya   satta   dhamma   visesabhagiya   satta  dhamma  duppativijjha
satta    dhamma    uppadetabba   satta   dhamma   abhinneyya   satta
dhamma sacchikatabba.
     [433]  Katame  satta  dhamma  bahukara  .  satta  ariyadhanani  1-
saddhadhanam   siladhanam   hiridhanam   ottappadhanam  sutadhanam  cagadhanam  pannadhanam .
Ime satta dhamma bahukara.
     [434]  Katame  satta  dhamma  bhavetabba. Satta sambojjhanga 2-
satisambojjhango         dhammavicayasambojjhango        viriyasambojjhango
pitisambojjhango         passaddhisambojjhango        samadhisambojjhango
@Footnote: 1 Yu. dhanani .  2 Yu. bojjhanga.
Upekkhasambojjhango. Ime satta dhamma bhavetabba.
     [435]  Katame  satta  dhamma  parinneyya  .  satta vinnanatthitiyo
santavuso     satta     nanattakaya    nanattasannino    seyyathapi
manussa   ekacce   ca   deva  ekacce  ca  vinipatika  ayam  pathama
vinnanatthiti    .   santavuso   satta   nanattakaya   ekattasannino
seyyathapi    deva    brahmakayika    pathamabhinibbatta   ayam   dutiya
vinnanatthiti    .   santavuso   satta   ekattakaya   nanattasannino
seyyathapi   deva  abhassara  ayam  tatiya  vinnanatthiti  .  santavuso
satta   ekattakaya   ekattasannino   seyyathapi   deva   subhakinha
ayam   catuttha   1-   vinnanatthiti   .   santavuso   satta   sabbaso
rupasannanam    samatikkama    patighasannanam    atthangama    nanattasannanam
amanasikara     ananto    akasoti    akasanancayatanupaga    ayam
pancami   vinnanatthiti  .  santavuso  satta  sabbaso  akasanancayatanam
samatikkamma      anantam     vinnananti     vinnanancayatanupaga     ayam
chatthi   vinnanatthiti   .   santavuso   satta  sabbaso  vinnanancayatanam
samatikkamma     natthi    kinciti    akincannayatanupaga    ayam    sattami
vinnanatthiti. Ime satta dhamma parinneyya.
     [436]  Katame  satta  dhamma  pahatabba  .  satta  anusaya kama-
raganusayo   patighanusayo   ditthanusayo   vicikicchanusayo   mananusayo
@Footnote: 1 Ma. catutthi.
Bhavaraganusayo avijjanusayo. Ime satta dhamma pahatabba.
     [437]   Katame   satta  dhamma  hanabhagiya  .  satta  asaddhamma
idhavuso   bhikkhu   assaddho   hoti   ahiriko   hoti  anottappi  hoti
appassuto    hoti    kusito    hoti    mutthassati    hoti   duppanno
hoti. Ime satta dhamma hanabhagiya.
     [438]   Katame  satta  dhamma  visesabhagiya  .  satta  saddhamma
idhavuso   bhikkhu   saddho   hoti   hiriko   1-  hoti  ottappi  hoti
bahussuto   hoti   araddhaviriyo   hoti   upatthitassati   hoti   pannava
hoti. Ime satta dhamma visesabhagiya.
     [439]  Katame  satta  dhamma  duppativijjha  .  satta  sappurisadhamma
idhavuso    bhikkhu    dhammannu    hoti    atthannu    attannu   mattannu
kalannu   parisannu   puggalaparoparannu   2-   .   ime   satta   dhamma
duppativijjha.
     [440]   Katame   satta   dhamma  uppadetabba  .  satta  sanna
aniccasanna    anattasanna    asubhasanna    adinavasanna   pahanasanna
viragasanna nirodhasanna. Ime satta dhamma uppadetabba.
     [441]   Katame  satta  dhamma  abhinneyya  .  satta  niddasavatthuni
idhavuso    bhikkhu    sikkhasamadane    tibbacchando   hoti   ayatinca
sikkhasamadane    avigatapemo    dhammanisantiya    tibbacchando    hoti
@Footnote: 1 Ma. Yu. hirima. 2 Ma. Yu. dhamamnnu ca hoti ... puggalannu ca iccevam ca saddo
@dissati.
Ayatinca    dhammanisantiya    avigatapemo    icchavinaye    tibbacchando
hoti   ayatinca   icchavinaye   avigatapemo   patisallane  tibbacchando
hoti   ayatinca   patisallane   avigatapemo   viriyarambhe  tibbacchando
hoti   ayatinca   viriyarambhe   avigatapemo   satinepakke  tibbacchando
hoti   ayatinca   satinepakke   avigatapemo  ditthipativedhe  tibbacchando
hoti   ayatinca   ditthipativedhe   avigatapemo   .  ime  satta  dhamma
abhinneyya.
     [442]  Katame  satta  dhamma  sacchikatabba  .  satta khinasavabalani
idhavuso   khinasavassa   bhikkhuno   aniccato   sabbe  sankhara  yathabhutam
sammappannaya    sudittha    honti    yampavuso    khinasavassa   bhikkhuno
aniccato    sabbe    sankhara    yathabhutam    sammappannaya    sudittha
honti   idam   1-   khinasavassa   bhikkhuno  balam  hoti  yam  balam  agamma
khinasavo bhikkhu asavanam khayam patijanati khina me asavati.
     {442.1}  Puna  caparam  avuso  khinasavassa bhikkhuno angarakasupama
kama   yathabhutam   sammappannaya   sudittha  honti  yampavuso  khinasavassa
bhikkhuno    angarakasupama   kama   yathabhutam   sammappannaya   sudittha
honti  idam  khinasavassa  bhikkhuno  balam  hoti  yam  balam  agamma  khinasavo
bhikkhu asavanam khayam patijanati khina me asavati.
     {442.2} Puna caparam avuso khinasavassa bhikkhuno vivekaninnam cittam hoti
vivekaponam   vivekapabbharam   vivekattham  nekkhammabhiratam  byantibhutam  sabbaso
@Footnote: 1 Ma. Yu. idampi.
Asavatthaniyehi   dhammehi   yampavuso   khinasavassa   bhikkhuno  vivekaninnam
cittam    hoti    vivekaponam   vivekapabbharam   vivekattham   nekkhammabhiratam
byantibhutam    sabbaso    asavatthaniyehi    dhammehi   idampi   khinasavassa
bhikkhuno   balam   hoti  yam  balam  agamma  khinasavo  bhikkhu  asavanam  khayam
patijanati khina me asavati.
     {442.3}   Puna   caparam   avuso  khinasavassa  bhikkhuno  cattaro
satipatthana    bhavita    honti    subhavita    yampavuso   khinasavassa
bhikkhuno   cattaro   satipatthana   bhavita   honti   subhavita   idampi
khinasavassa   bhikkhuno   balam   hoti   yam   balam  agamma  khinasavo  bhikkhu
asavanam khayam patijanati khina me asavati.
     {442.4}  Puna  caparam  avuso  khinasavassa  bhikkhuno  pancindriyani
bhavitani    honti    subhavitani    yampavuso    khinasavassa    bhikkhuno
pancindriyani    bhavitani    honti    subhavitani    idampi   khinasavassa
bhikkhuno   balam   hoti  yam  balam  agamma  khinasavo  bhikkhu  asavanam  khayam
patijanati khina me asavati.
     {442.5}  Puna  caparam  avuso  khinasavassa bhikkhuno satta bojjhanga
bhavita    honti   subhavita   yampavuso   khinasavassa   bhikkhuno   satta
bojjhanga   bhavita   honti   subhavita   idampi   khinasavassa   bhikkhuno
balam  hoti  yam  balam  agamma  khinasavo  bhikkhu  asavanam  khayam  patijanati
khina me asavati.
     {442.6}  Puna  caparam  avuso khinasavassa bhikkhuno ariyo atthangiko
maggo   bhavito  hoti  subhavito  yampavuso  khinasavassa  bhikkhuno  ariyo
Atthangiko    maggo    bhavito   hoti   subhavito   idampi   khinasavassa
bhikkhuno   balam   hoti   yam   balam   agamma   khinasavo  bhikkhu  asavanam
khayam   patijanati   khina   me   asavati   .   ime   satta   dhamma
sacchikatabba   .   iti   ime   sattati   dhamma   bhuta  taccha  tatha
avitatha anannatha samma tathagatena abhisambuddha.
                    Pathamabhanavaram 1-.
     [443]   Attha   dhamma   bahukara   attha   dhamma   bhavetabba
attha    dhamma    parinneyya    attha    dhamma    pahatabba   attha
dhamma    hanabhagiya    attha   dhamma   visesabhagiya   attha   dhamma
duppativijjha     attha     dhamma     uppadetabba    attha    dhamma
abhinneyya attha dhamma sacchikatabba.
     [444]   Katame   attha   dhamma  bahukara  .  attha  hetu  attha
paccaya    adibrahmacariyakaya    pannaya    appatiladdhaya    patilabhaya
patiladdhaya   bhiyyobhavaya   vepullaya   bhavanaya  paripuriya  samvattanti
katame  attha  2-  idhavuso  bhikkhu  3- sattharam va 4- upanissaya viharati
annataram   va   garutthaniyam   sabrahmacarim   yatthassa   tibbam   hirottappam
paccupatthitam  hoti  pemanca  garavo  ca  ayam  pathamo  hetu pathamo paccayo
adibrahmacariyakaya    pannaya    appatiladdhaya   patilabhaya   patiladdhaya
bhiyyobhavaya vepullaya bhavanaya paripuriya samvattati.
     {444.1} Tam kho pana sattharam upanissaya viharati annataram va garutthaniyam
@Footnote: 1 Ma. pathamabhanavaro nitthito. Yu. pathamakabhanavaram nitthitam. 2 Yu. katame atthati
@na dissati. 3 Yu. bhikkhuti na dissati. 4 Ma. Yu. vasaddo na dissati.
Sabrahmacarim   yatthassa   tibbam   hirottappam   paccupatthitam   hoti  pemanca
garavo   ca   te   kalena   kalam  upasankamitva  paripucchati  paripanhati
idam   bhante   katham   imassa   ko   atthoti   tassa   te  ayasmanto
avivatanceva   vivaranti   anuttanikatanca   uttanim  karonti  anekavihitesu
ca    kankhatthaniyesu    dhammesu    kankham   pativinodenti   ayam   dutiyo
hetu    dutiyo   paccayo   adibrahmacariyakaya   pannaya   appatiladdhaya
patilabhaya     patiladdhaya     bhiyyobhavaya     vepullaya    bhavanaya
paripuriya samvattati.
     {444.2}  Tam  kho  pana  dhammam sutva dvayena vupakasena sampadeti
kayavupakasena  ca  cittavupakasena  ca  ayam  tatiyo  hetu  tatiyo paccayo
adibrahmacariyakaya    pannaya    appatiladdhaya   patilabhaya   patiladdhaya
bhiyyobhavaya vepullaya bhavanaya paripuriya samvattati.
     {444.3}  Puna  caparam avuso bhikkhu silava hoti patimokkhasamvarasamvuto
viharati   acaragocarasampanno  anumattesu  vajjesu  bhayadassavi  samadaya
sikkhati  sikkhapadesu  ayam  catuttho hetu catuttho paccayo adibrahmacariyakaya
pannaya     appatiladdhaya     patilabhaya    patiladdhaya    bhiyyobhavaya
vepullaya bhavanaya paripuriya samvattati.
     {444.4}   Puna   caparam  avuso  bhikkhu  bahussuto  hoti  sutadharo
sutasannicayo    ye    te    dhamma    adikalyana    majjhekalyana
pariyosanakalyana     sattham     sabyanjanam    kevalaparipunnam    parisuddham
brahmacariyam    abhivadanti    tatharupassa    dhamma    bahussuta    honti
Dhata   vacasa   paricita   manasanupekkhita   ditthiya   suppatividdha  ayam
pancamo    hetu    pancamo    paccayo    adibrahmacariyakaya   pannaya
appatiladdhaya    patilabhaya    patiladdhaya    bhiyyobhavaya    vepullaya
bhavanaya paripuriya samvattati.
     {444.5}  Puna  caparam  avuso  bhikkhu araddhaviriyo viharati akusalanam
dhammanam  pahanaya  kusalanam  dhammanam  upasampadaya  thamava dalhaparakkamo
anikkhittadhuro   kusalesu   dhammesu   ayam  chattho  hetu  chattho  paccayo
adibrahmacariyakaya    pannaya   appatiladdhaya   patilabhaya   patiladdhaya
bhiyyobhavaya vepullaya bhavanaya paripuriya samvattati.
     {444.6}  Puna caparam avuso bhikkhu satima hoti paramena satinepakkena
samannagato  cirakatampi  cirabhasitampi  sarita  anussarita  ayam  sattamo  hetu
sattamo     paccayo     adibrahmacariyakaya    pannaya    appatiladdhaya
patilabhaya     patiladdhaya     bhiyyobhavaya     vepullaya    bhavanaya
paripuriya samvattati.
     {444.7}   Puna   caparam  avuso  bhikkhu  pancasu  upadanakkhandhesu
udayabbayanupassi   viharati   iti   rupam  iti  rupassa  samudayo  iti  rupassa
atthangamo   iti   vedana   iti   vedanaya   samudayo   iti  vedanaya
atthangamo    iti    sanna   iti   sannaya   samudayo   iti   sannaya
atthangamo   iti   sankhara   iti  sankharanam  samudayo  iti  sankharanam
atthangamo     iti    vinnanam    iti    vinnanassa    samudayo    iti
vinnanassa   atthangamo   1-  .  ayam  atthamo  hetu  atthamo  paccayo
@Footnote: 1 Ma. Yu. atthangamoti.
Adibrahmacariyakaya    pannaya    appatiladdhaya   patilabhaya   patiladdhaya
bhiyyobhavaya  vepullaya  bhavanaya  paripuriya  samvattati  .  ime  attha
dhamma bahukara.
     [445]   Katame  attha  dhamma  bhavetabba  .  ariyo  atthangiko
maggo     seyyathidam     sammaditthi     sammasankappo     sammavaca
sammakammanto       sammaajivo       sammavayamo      sammasati
sammasamadhi. Ime attha dhamma bhavetabba.
     [446]   Katame   attha  dhamma  parinneyya  .  attha  lokadhamma
labho  ca  alabho  ca  yaso  ca  ayaso  ca  ninda  ca pasamsa ca sukhanca
dukkhanca. Ime attha dhamma parinneyya.
     [447]   Katame   attha   dhamma   pahatabba  .  attha  micchatta
micchaditthi       micchasankappo       micchavaca      micchakammanto
micchaajivo    micchavayamo    micchasati    micchasamadhi   .   ime
attha dhamma pahatabba.
     [448]   Katame   attha  dhamma  hanabhagiya  .  attha  kusitavatthuni
idhavuso   bhikkhuna   kammam   katabbam   hoti   tassa  evam  hoti  kammam
kho   me   katabbam   bhavissati  kammam  kho  pana  me  karontassa  kayo
kilamissati   handaham   nipajjamiti   .   so  nipajjati  na  viriyam  arabhati
appattassa   pattiya   anadhigatassa   adhigamaya   asacchikatassa  sacchikiriyaya
idam pathamam kusitavatthu.
     {448.1}    Puna    caparam    avuso    bhikkhuna    kammam   katam
Hoti   tassa  evam  hoti  aham  kho  kammam  akasim  kammam  kho  pana  me
karontassa   kayo   kilanto   handaham   nipajjamiti   .  so  nipajjati
na   viriyam   arabhati   .pe.   asacchikatassa   sacchikiriyaya   idam   dutiyam
kusitavatthu.
     {448.2}   Puna  caparam  avuso  bhikkhuna  maggo  gantabbo  hoti
tassa  evam  hoti  maggo  kho  me  gantabbo  bhavissati maggam kho pana me
gacchantassa   kayo   kilamissati   handaham   nipajjamiti  .  so  nipajjati
na   viriyam   arabhati   .pe.   asacchikatassa   sacchikiriyaya   idam   tatiyam
kusitavatthu.
     {448.3}  Puna  caparam  avuso bhikkhuna maggo gato hoti tassa evam
hoti  aham  kho  maggam  agamasim maggam kho pana me gacchantassa kayo kilanto
handaham  nipajjamiti  .  so  nipajjati  na viriyam arabhati .pe. Asacchikatassa
sacchikiriyaya idam catuttham kusitavatthu.
     {448.4}  Puna  caparam  avuso  bhikkhu  gamam  va nigamam va pindaya
caranto  na  labhati  lukhassa  va  panitassa  va  bhojanassa yavadattham paripurim
tassa  evam  hoti  aham  kho  gamam  va nigamam va pindaya caranto nalattham
lukhassa  va  panitassa  va  bhojanassa  yavadattham  paripurim  tassa me kayo
kilanto   akammanno   handaham   nipajjamiti  .  so  nipajjati  na  viriyam
arabhati .pe. Asacchikatassa sacchikiriyaya idam pancamam kusitavatthu.
     {448.5}  Puna  caparam  avuso  bhikkhu  gamam  va nigamam va pindaya
caranto    labhati   lukhassa   va   panitassa   va   bhojanassa   yavadattham
Paripurim   tassa   evam  hoti  aham  kho  gamam  va  nigamam  va  pindaya
caranto   alattham   lukhassa   va   panitassa   va   bhojanassa   yavadattham
paripurim   tassa   me   kayo   garuko   akammanno   masacitam  manne
handaham   nipajjamiti   .   so   nipajjati   na   viriyam  arabhati  .pe.
Asacchikatassa sacchikiriyaya idam chattham kusitavatthu.
     {448.6}  Puna  caparam  avuso  bhikkhuno uppanno hoti appamattako
abadho  tassa  evam  hoti uppanno kho pana 1- me ayam 2- appamattako
abadho    atthi   kappo   nipajjitum   handaham   nipajjamiti   .   so
nipajjati .pe. Asacchikatassa sacchikiriyaya idam sattamam kusitavatthu.
     {448.7}   Puna   caparam   avuso  bhikkhu  gilana  vutthito  hoti
aciravutthito   gelanna   tassa   evam   hoti   aham   gilana  vutthito
aciravutthito   gelanna   tassa  me  kayo  dubbalo  akammanno  [3]-
handaham   nipajjamiti   .   so  nipajjati  na  viriyam  arabhati  appattassa
pattiya    anadhigatassa    adhigamaya    asacchikatassa    sacchikiriyaya   idam
atthamam kusitavatthu. Ime attha dhamma hanabhagiya.
     [449] Katame attha dhamma visesabhagiya. Attha arabbhavatthuni idhavuso
bhikkhuna  kammam  katabbam hoti tassa evam hoti kammam kho me katabbam bhavissati
kammam  kho  pana me karontassa 4- na sukaram buddhanam sasanam manasikatum handaham
virayam   arabhami  appattassa  pattiya  anadhigatassa  adhigamaya  asacchikatassa
@Footnote: 1 Ma. Yu. panasaddo na dissati. 2 Ma. Yu. ayanti patho na dissati. 3 Ma. atthi
@kappo nipajjitum. 4 Ma. Yu. karontena.
Sacchikiriyayati    .    so    viriyam    arabhati   appattassa   pattiya
anadhigatassa     adhigamaya    asacchikatassa    sacchikiriyaya    idam    pathamam
arabbhavatthu.
     {449.1}   Puna  caparam  avuso  bhikkhuna  kammam  katam  hoti  tassa
evam   hoti   aham   kho   kammam   akasim  kammam  kho  panaham  karonto
nasakkhim    buddhanam    sasanam    manasikatum   handaham   viriyam   arabhami
appattassa      pattiya      anadhigatassa     adhigamaya     asacchikatassa
sacchikiriyayati .pe. Idam dutiyam arabbhavatthu.
     {449.2}   Puna   caparam  avuso  bhikkhuno  1-  maggo  gantabbo
hoti  tassa  evam  hoti  maggo  kho  me  gantabbo  bhavissati  maggam kho
pana   me   gacchantena   na   sukaram  buddhanam  sasanam  manasikatum  handaham
viriyam   arabhami  appattassa  pattiya  anadhigatassa  adhigamaya  asacchikatassa
sacchikiriyayati   .  so  viriyam  arabhati  appattassa  pattiya  anadhigatassa
adhigamaya asacchikatassa sacchikiriyaya idam tatiyam arabbhavatthu.
     {449.3}  Puna  caparam  avuso bhikkhuna maggo gato hoti tassa evam
hoti   aham   kho  maggam  agamasim  maggam  kho  panaham  gacchanto  nasakkhim
buddhanam    sasanam   manasikatum   handaham   viriyam   arabhami   appattassa
pattiya    anadhigatassa    adhigamaya    asacchikatassa   sacchikiriyayati  .
So    viriyam    arabhati   appattassa   pattiya   anadhigatassa   adhigamaya
asacchikatassa sacchikiriyaya idam catuttham arabbhavatthu.
     {449.4} Puna caparam avuso bhikkhu gamam va nigamam va pindaya caranto
@Footnote: 1 Ma. Yu. bhikkhuna.
Na   labhati   lukhassa   va   panitassa   va  bhojanassa  yavadattham  paripurim
tassa   evam   hoti   aham   kho   pana  gamam  va  nigamam  va  pindaya
caranto   nalattham   lukhassa   va   panitassa   va   bhojanassa  yavadattham
paripurim    tassa    me   kayo   lahuko   kammanno   handaham   viriyam
arabhami   .pe.   asacchikatassa  sacchikiriyayati  .  so  viriyam  arabhati
appattassa   pattiya   anadhigatassa   adhigamaya   asacchikatassa  sacchikiriyaya
idam pancamam arabbhavatthu.
     {449.5}  Puna  caparam  avuso  bhikkhu  gamam  va nigamam va pindaya
caranto   labhati  lukhassa  va  panitassa  va  bhojanassa  yavadattham  paripurim
tassa  evam  hoti  aham  kho  gamam  va  nigamam va pindaya caranto alattham
lukhassa  va  panitassa  va  bhojanassa  yavadattham  paripurim  tassa me kayo
balava    kammanno   handaham   viriyam   arabhami   appattassa   pattiya
anadhigatassa   adhigamaya   asacchikatassa   sacchikiriyayati   .   so   viriyam
arabhati    appattassa    pattiya   anadhigatassa   adhigamaya   asacchikatassa
sacchikiriyaya idam chattham arabbhavatthu.
     {449.6}  Puna  caparam  avuso  bhikkhuno uppanno hoti appamattako
abadho  tassa  evam  hoti uppanno kho me [1]- appamattako abadho
thanam  kho  panetam vijjati yam me abadho pavaddheyya handaham viriyam arabhami
appattassa  pattiya  anadhigatassa  adhigamaya  asacchikatassa  sacchikiriyayati.
So  viriyam  arabhati  appattassa  pattiya  .pe.  asacchikatassa sacchikiriyaya
@Footnote: 1 Yu. ayam.
Idam sattamam arabbhavatthu.
     {449.7}  Puna caparam avuso bhikkhu gilana vutthito hoti aciravutthito
gelanna  tassa  evam  hoti aham kho gilana vutthito aciravutthito gelanna
thanam  kho  panetam  vijjati  yam  me abadho paccudavatteyya handaham viriyam
arabhami    appattassa   pattiya   anadhigatassa   adhigamaya   asacchikatassa
sacchikiriyayati   .  so  viriyam  arabhati  appattassa  pattiya  anadhigatassa
adhigamaya   asacchikatassa   sacchikiriyaya   idam   atthamam   arabbhavatthu  .
Ime attha dhamma visesabhagiya.
     [450]   Katame   attha   dhamma   duppativijjha  .  attha  akkhana
asamaya   brahmacariyavasaya   idhavuso   tathagato  ca  loke  uppanno
hoti    araham    sammasambuddho    dhammo    ca    desiyati   upasamiko
parinibbaniko    sambodhagami   sugatappavedito   ayanca   puggalo   nirayam
upapanno hoti ayam pathamo akkhano asamayo brahmacariyavasaya.
     {450.1}   Puna   caparam  avuso  tathagato  ca  loke  uppanno
hoti    araham    sammasambuddho    dhammo    ca    desiyati   upasamiko
parinibbaniko     sambodhagami     sugatappavedito     ayanca    puggalo
tiracchanayonim    upapanno    hoti    ayam   dutiyo   akkhano   asamayo
brahmacariyavasaya.
     {450.2}   Puna   caparam  avuso  tathagato  ca  loke  uppanno
hoti    araham    sammasambuddho    dhammo    ca    desiyati   upasamiko
parinibbaniko     sambodhagami     sugatappavedito     ayanca    puggalo
Pittivisayam    upapanno    hoti    ayam    tatiyo    akkhano    asamayo
brahmacariyavasaya.
     {450.3}   Puna   caparam  avuso  tathagato  ca  loke  uppanno
hoti   araham   sammasambuddho   dhammo   ca   desiyati  upasamiko  .pe.
Ayanca    puggalo    annataram   dighayukam   devanikayam   upapanno   hoti
ayam catuttho akkhano asamayo brahmacariyavasaya.
     {450.4}  Puna  caparam  avuso  tathagato  ca loke uppanno hoti
araham   sammasambuddho   dhammo   ca   desiyati   .pe.  ayanca  puggalo
paccantimesu  janapadesu  paccajato  hoti  milakkhakesu  1- avinnataresu
yattha   natthi  gati  bhikkhunam  bhikkhuninam  upasakanam  upasikanam  ayam  pancamo
akkhano asamayo brahmacariyavasaya.
     {450.5}  Puna  caparam  avuso  tathagato  ca loke uppanno hoti
araham   sammasambuddho   .pe.   ayanca   puggalo   majjhimesu  janapadesu
paccajato  hoti  so  ca  hoti  micchaditthi 2- viparitadassano natthi dinnam
natthi   yittham  natthi  hutam  natthi  sukatadukkatanam  kammanam  phalavipako  natthi
ayam  loko  natthi  paro  loko  natthi  mata  natthi  pita  natthi satta
opapatika   natthi   loke   samanabrahmana  sammaggata  sammapatipanna
ye   imanca   lokam  paranca  lokam  sayam  abhinna  sacchikatva  pavedenti
ayam chattho akkhano asamayo brahmacariyavasaya.
     {450.6}  Puna caparam avuso tathagato ca loke uppanno hoti araham
sammasambuddho  .pe.  ayanca  puggalo  majjhimesu  janapadesu  paccajato
@Footnote: 1 Ma. milakkhesu .  2 Ma. micchaditthiko.
Hoti    so    ca    hoti   duppanno   jalo   elamugo   nappatibalo
subhasitadubbhasitanam      atthamannatum      ayam     sattamo     akkhano
asamayo brahmacariyavasaya.
     {450.7}  Puna  caparam  avuso  tathagato  ca  loke  na uppanno
hoti    araham   sammasambuddho   dhammo   ca   na   desiyati   upasamiko
parinibbaniko     sambodhagami     sugatappavedito     ayanca    puggalo
majjhimesu   janapadesu   paccajato   hoti   so   ca   pannava  ajalo
anelamugo     patibalo     subhasitadubbhasitanam     atthamannatum     ayam
atthamo   akkhano   asamayo   brahmacariyavasaya  .  ime  attha  dhamma
duppativijjha.
     [451]    Katame    attha    dhamma   uppadetabba   .   attha
mahapurisavitakka    appicchassayam    dhammo    nayam   dhammo   mahicchassa
santutthassayam    dhammo    nayam    dhammo   asantutthassa   pavivittassayam
dhammo    nayam    dhammo   sanganikaramassa   araddhaviriyassayam   dhammo
nayam    dhammo    kusitassa   upatthitassatissayam   dhammo   nayam   dhammo
mutthassatissa    samahitassayam    dhammo    nayam    dhammo   asamahitassa
pannavato   ayam   dhammo   nayam  dhammo  duppannassa  nippapancaramassayam
dhammo   nippapancaratino   nayam  dhammo  papancaramassa  papancaratinoti .
Ime attha dhamma uppadetabba.
     [452]  Katame  attha  dhamma  abhinneyya  .  attha  abhibhayatanani
ajjhattamrupasanni   eko  bahiddharupani  passati  parittani  suvannadubbannani
Tani    abhibhuyya   janami   passamiti   evamsanni   hoti   idam   pathamam
abhibhayatanam      .      ajjhattamrupasanni      eko      bahiddharupani
passati      appamanani      suvannadubbannani      tani      abhibhuyya
janami passamiti evamsanni hoti idam dutiyam abhibhayatanam.
     {452.1}    Ajjhattamarupasanni    eko    bahiddharupani   passati
parittani    suvannadubbannani    tani    abhibhuyya    janami   passamiti
evamsanni hoti idam tatiyam abhibhayatanam.
     {452.2}    Ajjhattamarupasanni    eko    bahiddharupani   passati
appamanani      suvannadubbannani      tani      abhibhuyya     janami
passamiti evamsanni hoti idam catuttham abhibhayatanam.
     {452.3}   Ajjhattamarupasanni  eko  bahiddharupani  passati  nilani
nilavannani   nilanidassanani   nilanibhasani   seyyathapi  nama  ummarapuppham
nilam   nilavannam   nilanidassanam   nilanibhasam   seyyathapi  va  pana  tam  vattham
baranaseyyakam   ubhatobhagavimattham   nilam   nilavannam   nilanidassanam  nilanibhasam
evameva    ajjhattamarupasanni    eko   bahiddharupani   passati   nilani
nilavannani    nilanidassanani    nilanibhasani    tani   abhibhuyya   janami
passamiti evamsanni hoti idam pancamam abhibhayatanam.
     {452.4}    Ajjhattamarupasanni    eko    bahiddharupani   passati
pitani    pitavannani    pitanidassanani   pitanibhasani   seyyathapi   nama
kannikarapuppham   pitam   pitavannam   pitanidassanam   pitanibhasam   seyyathapi  va
pana  tam  vattham  baranaseyyakam  ubhatobhagavimattham  pitam  pitavannam  pitanidassanam
Pitanibhasam   evameva   ajjhattamarupasanni   eko   bahiddharupani   passati
pitani    pitavannani    pitanidassanani    pitanibhasani    tani   abhibhuyya
janami passamiti evamsanni hoti idam chattham abhibhayatanam.
     {452.5}    Ajjhattamarupasanni    eko    bahiddharupani   passati
lohitakani     lohitakavannani     lohitakanidassanani     lohitakanibhasani
seyyathapi   nama   bandhujivakapuppham   lohitakam  lohitakavannam  lohitakanidassanam
lohitakanibhasam  seyyathapi  va  pana tam vattham baranaseyyakam ubhatobhagavimattham
lohitakam     lohitakavannam    lohitakanidassanam    lohitakanibhasam    evameva
ajjhattamarupasanni     eko     bahiddharupani     passati     lohitakani
lohitakavannani    lohitakanidassanani    lohitakanibhasani   tani   abhibhuyya
janami passamiti evamsanni hoti  idam sattamam abhibhayatanam.
     {452.6}    Ajjhattamarupasanni    eko    bahiddharupani   passati
odatani     odatavannani     odatanidassanani     odatanibhasani
seyyathapi  nama  osadhitaraka  odata  odatavanna  odatanidassana
odatanibhasa  seyyathapi  va  pana  tam  vattham baranaseyyakam ubhatobhaga-
vimattham     odatam     odatavannam    odatanidassanam    odatanibhasam
evameva   ajjhattamarupasanni   eko   bahiddharupani   passati  odatani
odatavannani    odatanidassanani    odatanibhasani   tani   abhibhuyya
janami   passamiti   evamsanni  hoti  idam  atthamam  abhibhayatanam  .  ime
attha dhamma abhinneyya.
     [453]   Katame   attha  dhamma  sacchikatabba  .  attha  vimokkha
rupi   rupani   passati   ayam   pathamo   vimokkho   .   ajjhattamarupasanni
eko   bahiddharupani   passati   ayam   dutiyo   vimokkho  .  subhanteva
adhimutto   hoti   ayam   tatiyo   vimokkho   .   sabbaso   rupasannanam
samatikkama    patighasannanam    atthangama    nanattasannanam   amanasikara
ananto    akasoti    akasanancayatanam   upasampajja   viharati   ayam
catuttho    vimokkho    .    sabbaso   akasanancayatanam   samatikkamma
anantam    vinnananti    vinnanancayatanam    upasampajja    viharati    ayam
pancamo    vimokkho    .    sabbaso    vinnanancayatanam    samatikkamma
natthi    kinciti    akincannayatanam   upasampajja   viharati   ayam   chattho
vimokkho    .    sabbaso   akincannayatanam   samatikkamma   nevasanna-
nasannayatanam    upasampajja    viharati   ayam   sattamo   vimokkho  .
Sabbaso     nevasannanasannayatanam     samatikkamma    sannavedayitanirodham
upasampajja   viharati   ayam   atthamo   vimokkho  .  ime  attha  dhamma
sacchikatabba   .   iti   ime   asiti   dhamma   bhuta   gaccha  tatha
avitatha anannatha samma tathagatena abhisambuddha.
     [454]  Nava  dhamma  bahukara  nava  dhamma  bhavetabba nava dhamma
parinneyya   nava   dhamma   pahatabba   nava  dhamma  hanabhagiya  nava
dhamma  visesabhagiya  nava  dhamma  duppativijjha  nava dhamma uppadetabba
nava dhamma abhinneyya nava dhamma sacchikatabba.
     [455]  Katame  nava dhamma bahukara. Nava yonisomanasikaramulika 1-
dhamma    yoniso    manasikaroto   pamojjam   jayati   pamuditassa   piti
jayati    pitimanassa   kayo   passambhati   passaddhakayo   sukham   vedeti
sukhino  cittam  samadhiyati  samahitacitto  2-  yathabhutam  janati  3- passati
yathabhutam   janam   passam   sayam  4-  nibbindati  nibbindam  virajjati  viraga
vimuccati. Ime nava dhamma bahukara.
     [456]  Katame  nava  dhamma bhavetabba. Nava parisuddhipadhaniyangani
silavisuddhi     parisuddhipadhaniyangam     cittavisuddhi     parisuddhipadhaniyangam
ditthivisuddhi  parisuddhipadhaniyangam   kankhavitaranavisuddhi  parisuddhipadhaniyangam
maggamaggananadassanavisuddhi      parisuddhipadhaniyangam     patipadananadassana-
visuddhi     parisuddhipadhaniyangam    nanadassanavisuddhi    parisuddhipadhaniyangam
pannavisuddhi   parisuddhipadhaniyangam  vimuttivisuddhi  parisuddhipadhaniyangam .
Ime nava dhamma bhavetabba.
     [457]   Katame   nava   dhamma  parinneyya  .  nava  sattavasa
santavuso   satta   nanattakaya   nanattasannino  seyyathapi  manussa
ekacce  ca  deva  ekacce  ca  vinipatika  ayam pathamo sattavaso.
Santavuso   satta   nanattakaya   ekattasannino   seyyathapi  deva
brahmakayika    pathamabhinibbatta    ayam    dutiyo    sattavaso   .
Santavuso   satta   ekattakaya   nanattasannino   seyyathapi  deva
abhassara  ayam  tatiyo  sattavaso  .  santavuso  satta ekattakaya
@Footnote: 1 Ma. Yu. ...mulaka. 2 Ma. samahite citte. Yu. samahitena cittena.
@3 Yu. pajanati. 4 Ma. Yu. ayam na dissati.
Ekattasannino     seyyathapi    deva    subhakinha    ayam    catuttho
sattavaso    .    santavuso    satta    asannino   appatisamvedino
seyyathapi    deva    asannisatta   ayam   pancamo   sattavaso  .
Santavuso    satta    sabbaso   rupasannanam   samatikkama   patighasannanam
atthangama     nanattasannanam     amanasikara    ananto    akasoti
akasanancayatanupaga    ayam    chattho   sattavaso   .   santavuso
satta      sabbaso      akasanancayatanam     samatikkamma     anantam
vinnananti    vinnanancayatanupaga    ayam    sattamo   sattavaso  .
Santavuso    satta    sabbaso    vinnanancayatanam   samatikkamma   natthi
kinciti     akincannayatanupaga    ayam    atthamo    sattavaso   .
Santavuso      satta     sabbaso     akincannayatanam     samatikkamma
santametam       panitametanti       1-      nevasannanasannayatanupaga
ayam navamo sattavaso. Ime nava dhamma parinneyya.
     [458]  Katame  nava  dhamma  pahatabba  .  nava tanhamulika dhamma
tanham   paticca   pariyesana   pariyesanam   paticca   labho   labham  paticca
vinicchayo   vinicchayam   paticca   chandarago   chandaragam  paticca  ajjhosanam
ajjhosanam    paticca   pariggaho   pariggaham   paticca   macchariyam   macchariyam
paticca    arakkho    arakkhadhikaranam    paticca    dandadanasatthadana-
kalahaviggahavivadatuvamtuvampesunnamusavada         aneke        papaka
akusala dhamma samvattanti 2-. Ime nava dhamma pahatabba.
@Footnote: 1 Ma. Yu. santametam panitametantiti na dissati. 2 Yu. sambhavanti.
     [459]   Katame   nava  dhamma  hanabhagiya  .  nava  aghatavatthuni
anattham   me   acariti  aghatam  bandhati  .  anattham  me  caratiti  aghatam
bandhati   .   anattham   me   carissatiti  aghatam  bandhati  .  piyassa  me
manapassa   anattham   acariti   aghatam  bandhati  .  piyassa  me  manapassa
anattham   caratiti   aghatam   bandhati   .   piyassa  me  manapassa  anattham
carissatiti   aghatam   bandhati   .   appiyassa   me   amanapassa   attham
acariti   aghatam   bandhati   .  appiyassa  me  amanapassa  attham  caratiti
aghatam  bandhati  .  appiyassa  me  amanapassa  attham  carissatiti  aghatam
bandhati. Ime nava dhamma hanabhagiya.
     [460]  Katame  nava  dhamma  visesabhagiya  .  nava aghatapativinaya
anattham  me  acariti  1-  tam  kutettha  labbhati aghatam pativineti. Anattham
me  caratiti  1-  tam  kutettha  labbhati  aghatam  pativineti . Anattham me
carissatiti  2-  tam  kutettha  labbhati  aghatam  pativineti  .  piyassa  me
manapassa  anattham  acariti  1-  tam  kutettha  labbhati  aghatam pativineti.
Piyassa  me  manapassa  anattham  caratiti  1-  tam  kutettha  labbhati aghatam
pativineti  .  piyassa  me  manapassa  anattham  carissatiti  2-  tam  kutettha
labbhati   aghatam   pativineti   .   appiyassa   me   amanapassa  attham
acariti  1-  tam  kutettha  labbhati  aghatam  pativineti  .  appiyassa  me
amanapassa  attham  caratiti  1-  tam  kutettha  labbhati  aghatam pativineti.
Appiyassa   me   amanapassa  attham  carissatiti  2-  tam  kutettha  labbhati
@Footnote: 1 Ma. Yu. itisaddo na dissati. 2 Ma. itisaddo na dissati.
Aghatam pativineti. Ime nava dhamma visesabhagiya.
     [461]   Katame   nava   dhamma   duppativijjha   .  nava  nanatta
dhatunanattam    paticca    uppajjati   phassananattam   phassananattam   paticca
uppajjati     vedanananattam     vedanananattam     paticca    uppajjati
sannananattam     sannananattam    paticca    uppajjati    sankappananattam
sankappananattam     paticca     uppajjati     chandananattam    chandananattam
paticca      uppajjati     parilahananattam     parilahananattam     paticca
uppajjati    pariyesanananattam    pariyesanananattam    paticca   uppajjati
labhananattam. Ime nava dhamma duppativijjha.
     [462]   Katame   nava   dhamma   uppadetabba   .  nava  sanna
asubhasanna     maranasanna     ahare     patikulasanna     sabbaloke
anabhiratasanna    1-    aniccasanna    anicce    dukkhasanna    dukkhe
anattasanna    pahanasanna    viragasanna    .   ime   nava   dhamma
uppadetabba.
     [463]   Katame  nava  dhamma  abhinneyya  .  nava  anupubbavihara
idhavuso  bhikkhu  viviccaceva  kamehi  vivicca  akusalehi  dhammehi  savitakkam
savicaram   vivekajam  pitisukham  pathamajjhanam  upasampajja  viharati  vitakkavicaranam
vupasama    ajjhattam    sampasadanam    cetaso    ekodibhavam    avitakkam
avicaram   samadhijam   pitisukham   dutiyajjhanam   upasampajja  viharati  pitiya  ca
viraga   upekkhako   ca  viharati  sato  ca  sampajano  sukhanca  kayena
@Footnote: 1 Ma. Yu. anabhiratisanna.
Patisamvedeti   yantam   ariya   acikkhanti  upekkhako  satima  sukhavihariti
tatiyajjhanam   upasampajja   viharati   sukhassa   ca   pahana   dukkhassa   ca
pahana    pubbe    va   somanassadomanassanam   atthangama   adukkhamasukham
upekkhasatiparisuddhim     catutthajjhanam    upasampajja    viharati    sabbaso
rupasannanam    samatikkama    patighasannanam    atthangama    nanattasannanam
amanasikara    ananto    akasoti    akasanancayatanam   upasampajja
viharati      sabbaso      akasanancayatanam     samatikkamma     anantam
vinnananti      vinnanancayatanam     upasampajja     viharati     sabbaso
vinnanancayatanam     samatikkamma     natthi     kinciti    akincannayatanam
upasampajja      viharati     sabbaso     akincannayatanam     samatikkamma
nevasannanasannayatanam        upasampajja        viharati       sabbaso
nevasannanasannayatanam          samatikkamma         sannavedayitanirodham
upasampajja viharati. Ime nava dhamma abhinneyya.
     [464]  Katame  nava  dhamma  sacchikatabba  .  nava  anupubbanirodha
pathamam   jhanam   samapannassa   kamasanna   niruddha   hoti   dutiyam  jhanam
samapannassa   vitakkavicara   niruddha   honti  tatiyam  jhanam  samapannassa
piti    niruddha   hoti   catuttham   jhanam   samapannassa   assasapassasa
niruddha     honti     akasanancayatanam     samapannassa    rupasanna
niruddha    hoti    vinnanancayatanam   samapannassa   akasanancayatana-
sanna      niruddha      hoti      akincannayatanam     samapannassa
Vinnanancayatanasanna      niruddha     hoti     nevasannanasannayatanam
samapannassa    akincannayatanasanna    niruddha   hoti   sannavedayita-
nirodham  samapannassa  sanna  ca  vedana  ca  niruddha honti. Ime nava
dhamma   sacchikatabba  .  iti  ime  navuti  dhamma  bhuta  taccha  tatha
avitatha anannatha samma tathagatena abhisambuddha.
     [465]   Dasa   dhamma   bahukara   dasa  dhamma  bhavetabba  dasa
dhamma    parinneyya    dasa    dhamma    pahatabba    dasa    dhamma
hanabhagiya   dasa   dhamma   visesabhagiya   dasa   dhamma   duppativijjha
dasa   dhamma   uppadetabba   dasa   dhamma   abhinneyya  dasa  dhamma
sacchikatabba.
     [466]  Katame  dasa  dhamma  bahukara  .  dasa  nathakarana  dhamma
idhavuso  bhikkhu  silava  hoti  patimokkhasamvarasamvuto  viharati acaragocara-
sampanno    anumattesu    vajjesu    bhayadassavi    samadaya   sikkhati
sikkhapadesu   .   yampavuso   bhikkhu   silava  hoti  patimokkhasamvarasamvuto
viharati     acaragocarasampanno    anumattesu    vajjesu    bhayadassavi
samadaya sikkhati sikkhapadesu ayam dhammo nathakarano.
     {466.1} Puna caparam avuso bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo
ye   te   dhamma   adikalyana   majjhekalyana   pariyosanakalyana
sattham    sabyanjanam    kevalaparipunnam    parisuddham   brahmacariyam   abhivadanti
tatharupassa    dhamma    bahussuta    honti   dhata   vacasa   paricita
Manasanupekkhita   ditthiya   suppatividdha   .  yampavuso  bhikkhu  bahussuto
hoti .pe. Ditthiya suppatividdha ayampi dhammo nathakarano.
     {466.2}  Puna caparam avuso bhikkhu kalyanamitto hoti kalyanasahayo
kalyanasampavanko     .    yampavuso    bhikkhu    kalyanamitto    hoti
kalyanasahayo kalyanasampavanko ayampi dhammo nathakarano.
     {466.3}  Puna  caparam  avuso  bhikkhu  suvaco hoti sovacassakaranehi
dhammehi  samannagato  khamo  hoti  padakkhinaggahi  anusasanim  .  yampavuso
bhikkhu   suvaco   hoti   sovacassakaranehi   dhammehi   samannagato   khamo
hoti padakkhinaggahi anusasanim ayampi dhammo nathakarano.
     {466.4}   Puna  caparam  avuso  bhikkhu  yani  tani  sabrahmacarinam
uccavacani  kimkaraniyani  tattha  dakkho  hoti  analaso tatrupayaya vimamsaya
samannagato   alam  katum  alam  samvidhatum  .  yampavuso  bhikkhu  yani  tani
sabrahmacarinam   uccavacani   kimkaraniyani   tattha   dakkho  hoti  analaso
tatrupayaya   vimamsaya   samannagato   alam   katum   alam  samvidhatum  ayampi
dhammo nathakarano.
     {466.5}  Puna  caparam  avuso bhikkhu dhammakamo hoti piyasamudaharo
abhidhamme   abhivinaye   olarapamojjo  .  yampavuso  bhikkhu  dhammakamo
hoti   piyasamudaharo   abhidhamme   abhivinaye   olarapamojjo   ayampi
dhammo nathakarano.
     {466.6}  Puna  caparam  avuso  bhikkhu  santuttho hoti itaritaracivara-
pindapatasenasanagilanapaccayabhesajjaparikkharehi       .       yampavuso
bhikkhu     santuttho     hoti    itaritaracivarapindapatasenasanagilanapaccaya-
bhesajjaparikkharehi     ayampi     dhammo     nathakarano     .    puna
Caparam    avuso    bhikkhu   araddhaviriyo   viharati   akusalanam   dhammanam
pahanaya    kusalanam    dhammanam   upasampadaya   thamava   dalhaparakkamo
anikkhittadhuro   kusalesu   dhammesu   .   yampavuso   bhikkhu  araddhaviriyo
viharati .pe. Ayampi dhammo nathakarano.
     {466.7}  Puna caparam avuso bhikkhu satima hoti paramena satinepakkena
samannagato  cirakatampi  cirabhasitampi  sarita  anussarita  .  yampavuso  bhikkhu
satima   hoti   paramena  satinepakkena  samannagato  cirakatampi  cirabhasitampi
sarita anussarita ayampi dhammo nathakarano.
     {466.8}  Puna  caparam  avuso  bhikkhu pannava hoti udayatthagaminiya
pannaya   samannagato   ariyaya  nibbedhikaya  sammadukkhakkhayagaminiya .
Yampavuso    bhikkhu    pannava    hoti   .pe.   sammadukkhakkhayagaminiya
ayampi dhammo nathakarano. Ime dasa dhamma bahukara.
     [467]   Katame   dasa  dhamma  bhavetabba  .  dasa  kasinayatanani
pathavikasinameko  sanjanati  uddham  adho ca 1- tiriyam anvayam 2- appamanam.
Apokasinameko    sanjanati    .   tejokasinameko   sanjanati  .
Vayokasinameko    sanjanati    .    nilakasinameko    sanjanati  .
Pitakasinameko    sanjanati    .    lohitakasinameko    sanjanati  .
Odatakasinameko   sanjanati   .   akasakasinameko   sanjanati  .
Vinnanakasinameko    sanjanati    uddham    adho    ca   tiriyam   anvayam
@Footnote: 1 Ma. Yu. casaddo natthi. 2 Ma. Yu. advayam.
Appamanam. Ime dasa dhamma bhavetabba.
     [468]  Katame  dasa  dhamma  parinneyya. Dasayatanani cakkhvayatanam
rupayatanam   sotayatanam   saddayatanam   ghanayatanam   gandhayatanam  jivhayatanam
rasayatanam kayayatanam photthabbayatanam. Ime dasa dhamma parinneyya.
     [469]  Katame  dasa  dhamma  pahatabba . Dasa micchatta micchaditthi
micchasankappo      micchavaca      micchakammanto      micchaajivo
micchavayamo   micchasati   micchasamadhi   micchananam   micchavimutti  .
Ime dasa dhamma pahatabba.
     [470]   Katame  dasa  dhamma  hanabhagiya  .  dasa  akusalakammapatha
panatipato     adinnadanam     kamesu    micchacaro    musavado
pisuna   vaca   pharusa   vaca   samphappalapo   abhijjha   byapado
micchaditthi. Ime dasa dhamma hanabhagiya.
     [471]   Katame  dasa  dhamma  visesabhagiya  .  dasa  kusalakammapatha
panatipata      veramani      adinnadana     veramani     kamesu
micchacara    veramani    musavada    veramani    pisunaya    vacaya
veramani     pharusaya    vacaya    veramani    samphappalapa    veramani
anabhijjha abyapado sammaditthi. Ime dasa dhamma visesabhagiya.
     [472]   Katame   dasa   dhamma   duppativijjha  .  dasa  ariyavasa
Idhavuso   bhikkhu   pancangavippahino  hoti  chalangasamannagato  ekarakkho
caturapasseno    panunnapaccekasacco   samavayasatthesano   anavilasankappo
passaddhakayasankharo suvimuttacitto suvimuttapanno.
     {472.1}  Kathancavuso  bhikkhu  pancangavippahino  hoti . Idhavuso
bhikkhuno   kamacchando   pahino  hoti  byapado  pahino  hoti  thinamiddham
pahinam  hoti  uddhaccakukkuccam  pahinam  hoti  vicikiccha  pahina  hoti. Evam
kho avuso bhikkhu pancangavippahino hoti.
     {472.2}  Kathancavuso  bhikkhu  chalangasamannagato  hoti. Idhavuso
bhikkhu  cakkhuna  rupam  disva  neva  sumano  hoti  na dummano upekkhako ca
viharati   sato  sampajano  .  sotena  saddam  sutva  .  ghanena  gandham
ghayitva  .  jivhaya  rasam  sayitva  .  kayena  photthabbam  phusitva.
Manasa   dhammam  vinnaya  neva  sumano  hoti  na  dummano  upekkhako  ca
viharati sato sampajano. Evam kho avuso bhikkhu chalangasamannagato hoti.
     {472.3}  Kathancavuso  bhikkhu  ekarakkho  hoti. Idhavuso bhikkhu
satarakkhena cetasa samannagato hoti. Evam kho avuso bhikkhu ekarakkho
hoti . Kathancavuso bhikkhu caturapasseno hoti. Idhavuso bhikkhu sankhayekam
patisevati sankhayekam adhivaseti sankhayekam parivajjeti sankhayekam vinodeti.
Evam kho avuso bhikkhu caturapasseno hoti.
     {472.4} Kathancavuso bhikkhu panunnapaccekasacco hoti. Idhavuso bhikkhuna 1-
@Footnote: 1 Ma. Yu. bhikkhuno. evamupari.
Yani   tani   puthusamanabrahmananam  puthupaccekasaccani  sabbani  tani  1-
nunnani    honti    panunnani   cattani   vantani   muttani   pahinani
patinissatthani. Evam kho avuso bhikkhu panunnapaccekasacco hoti.
     {472.5}  Kathancavuso  bhikkhu  samavayasatthesano  hoti . Idhavuso
bhikkhuna  kamesana  pahina  hoti  bhavesana  pahina hoti brahmacariyesana
patinissattha 2- hoti 3-. Evam kho avuso bhikkhu samavayasatthesano hoti.
     {472.6}  Kathancavuso  bhikkhu  anavilasankappo  hoti . Idhavuso
bhikkhuna   kamasankappo   pahino   hoti  byapadasankappo  pahino  hoti
vihimsasankappo  pahino  hoti  .  evam  kho avuso bhikkhu anavilasankappo
hoti.
     {472.7}  Kathancavuso  bhikkhu passaddhakayasankharo hoti. Idhavuso
bhikkhu  sukhassa  ca  pahana dukkhassa ca pahana pubbe va somanassadomanassanam
atthangama   adukkhamasukham   upekkhasatiparisuddhim   catutthajjhanam   upasampajja
viharati. Evam kho avuso bhikkhu  passaddhakayasankharo hoti.
     {472.8}   Kathancavuso  bhikkhu  suvimuttacitto  hoti  .  idhavuso
bhikkhuno  raga  cittam  vimuttam  hoti  dosa  cittam  vimuttam  hoti  moha
cittam vimuttam hoti. Evam kho avuso bhikkhu suvimuttacitto hoti.
     {472.9} Kathancavuso bhikkhu suvimuttapanno hoti. Idhavuso bhikkhu rago
me  pahino  ucchinnamulo  talavatthukato  anabhavangato  ayatim anuppada-
dhammoti pajanati. Doso me pahino .pe. Moho me pahino ucchinnamulo
@Footnote: 1 Yu. sabbanissatani. 2 Ma. Yu. patippassaddha. 3 Ma. Yu. ayam na dissati.
Talavatthukato   anabhavangato   ayatim   anuppadadhammoti   pajanati .
Evam   kho   avuso  bhikkhu  suvimuttapanno  hoti  .  ime  dasa  dhamma
duppativijjha.
     [473]   Katame   dasa   dhamma   uppadetabba   .  dasa  sanna
asubhasanna     maranasanna     ahare     patikulasanna     sabbaloke
anabhiratasanna      aniccasanna      anicce     dukkhasanna     dukkhe
anattasanna      pahanasanna      viragasanna     nirodhasanna    .
Ime dasa dhamma uppadetabba.
     [474]  Katame  dasa  dhamma  abhinneyya  .  dasa nijjinnavatthuni 1-
sammaditthissa   micchaditthi   nijjinna   hoti  ye  ca  micchaditthipaccaya
aneke   papaka   akusala   dhamma  sambhavanti  tepassa  2-  nijjinna
honti   sammaditthipaccaya   ca   aneke  kusala  dhamma  bhavanaparipurim
gacchanti.
     {474.1}   Sammasankappassa  micchasankappo  nijjinno  hoti  ye
ca   micchasankappapaccaya   aneke   papaka  akusala  dhamma  sambhavanti
tepassa   nijjinna   honti   sammasankappapaccaya   ca  aneke  kusala
dhamma bhavanaparipurim gacchanti.
     {474.2}   Sammavacassa   micchavaca  nijjinna  hoti  ye  ca
micchavacapaccaya    aneke    papaka   akusala   dhamma   sambhavanti
tepassa   nijjinna   honti   sammavacapaccaya   ca   aneke  kusala
dhamma   bhavanaparipurim   gacchanti   .   sammakammantassa  micchakammanto
@Footnote: 1 Ma. Yu. nijjaravatthuni. 2 Ma. Yu. te cassa. evamupari.
Nijjinno  hoti  ye  ca  micchakammantapaccaya  aneke  papaka  akusala
dhamma    sambhavanti   tepassa   nijjinna   honti   sammakammantapaccaya
ca aneke kusala dhamma bhavanaparipurim gacchanti.
     {474.3}  Sammaajivassa  micchaajivo  nijjinno  hoti  ye  ca
micchaajivapaccaya    aneke    papaka   akusala   dhamma   sambhavanti
tepassa   nijjinna   honti   sammaajivapaccaya   ca   aneke  kusala
dhamma bhavanaparipurim gacchanti.
     {474.4}   Sammavayamassa  micchavayamo  nijjinno  hoti  ye
ca   micchavayamapaccaya   aneke   papaka  akusala  dhamma  sambhavanti
tepassa   nijjinna   honti   sammavayamapaccaya   ca  aneke  kusala
dhamma bhavanaparipurim gacchanti.
     {474.5}   Sammasatissa   micchasati   nijjinna   hoti   ye  ca
micchasatipaccaya   aneke   papaka  akusala  dhamma  sambhavanti  tepassa
nijjinna    honti    sammasatipaccaya   ca   aneke   kusala   dhamma
bhavanaparipurim gacchanti.
     {474.6}   Sammasamadhissa   micchasamadhi   nijjinno   hoti  ye
ca   micchasamadhipaccaya   aneke   papaka   akusala  dhamma  sambhavanti
tepassa   nijjinna   honti   sammasamadhipaccaya   ca   aneke  kusala
dhamma bhavanaparipurim gacchanti.
     {474.7}  Sammananassa micchananam nijjinnam hoti ye ca micchanana-
paccaya aneke papaka akusala dhamma sambhavanti tepassa  nijjinna honti
sammananapaccaya  ca  aneke  kusala  dhamma  bhavanaparipurim  gacchanti.
Sammavimuttassa  micchavimutti  nijjinna  hoti  ye  ca  micchavimuttipaccaya
aneke    papaka   akusala   dhamma   sambhavanti   tepassa   nijjinna
honti   sammavimuttipaccaya   ca  aneke  kusala  dhamma  bhavanaparipurim
gacchanti. Ime dasa dhamma abhinneyya.
     [475]   Katame   dasa   dhamma   sacchikatabba  .  dasa  asekkha
dhamma    asekkha   sammaditthi   asekkho   sammasankappo   asekkha
sammavaca    asekkho    sammakammanto    asekkho    sammaajivo
asekkho   sammavayamo   asekkha   sammasati  asekkho  sammasamadhi
asekkham   sammananam   asekkha   sammavimutti   .   ime  dasa  dhamma
sacchikatabba  .  iti  ime  satadhamma  1-  bhuta  taccha  tatha avitatha
anannatha   samma   tathagatena   abhisambuddhati   .  idamavoca  ayasma
sariputto   .   attamana   te  bhikkhu  ayasmato  sariputtassa  bhasitam
abhinandunti.
                Dasuttarasuttam nitthitam ekadasamam.
                   Patikavaggo nitthito.
                      ----------
                             Tassuddanam
            patikanca udumbaram               cakkavatti ca aggannam
            sampasadanca pasadam          lakkhanena singalakam
@Footnote: 1 Yu. itime satam dhamma.
            Atanatiyam sangiti               dasuttarena ekadasati 1-.
            Catuttimsasuttapatimandito      dighanikayo nitthito 2-.
                       -----------
            Catuttimse ca suttanta           tivaggo yassa sangaho
            esa dighanikayoti                 pathamo anulomiko.
            Kasma panesa                       dighanikayoti vuccati.
            Dighappamananam suttanam      samuhato nivasato
            samuhanivasahi                     dighanikayoti vuccati.
@Footnote: 1 sihalapotthake patikavaggassa
@           patikodumbari ceva             cakkavatti agannakam
@           sampasadanca pasadam       mahapurisalakkhanam
@           singalakanca atanatiyakam  sangitinca dasuttaram
@           ekadasahi suttehi            patikavaggoti vuccatiti
@idisuddanam dissati.
@  Ma.       pathiko ca udumbaram          cakkavatti agannakam
@           sampasadanapasadam          mahapurisalakkhanam
@           singalatanatiyakam          sangiti ca dasuttaram
@           ekadasahi suttehi           pathikavaggoti vuccati.
@2 Ma. pathikavaggapali nitthita. Yu. dighanikayam nitthitam.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 11 page 288-343. https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=11&A=6159&modeTY=2              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=11&A=6159&modeTY=2              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=11&item=364&items=112              Compare with The MCU Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=11&siri=11              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=11&i=364              The Pali Atthakatha in Thai :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=6&A=6419              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=6&A=6419              Contents of The Tipitaka Volume 11 https://84000.org/tipitaka/read/?index_11 https://84000.org/tipitaka/english/?index_11

First LinkPrevious Linkแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้า chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]