ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ThaiVersion   McuVersion   PaliThai   PaliRoman 
First LinkPrevious Linkไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter
TIPITAKA Volume 30 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 22 : Sutta. Khu. Cūḷaniddeso

page268.

Solasamanavakapanhanigamaniddeso 1- [532] Idamavoca bhagava magadhesu viharanto pasanake cetiye paricarikasolasannam 2- brahmananam ajjhittho puttho puttho panham byakasi. [533] Idamavoca bhagavati imam 3- parayanam avoca. Bhagavati garavadhivacanametam .pe. sacchika pannatti yadidam bhagavati idamavoca bhagava. [534] Magadhesu viharantoti magadhanamake janapade . viharantoti viharanto iriyanto vattento palento yapento yapento . Pasanake cetiyeti pasanakacetiyam vuccati buddhasananti magadhesu viharanto pasanake cetiye. [535] Paricarikasolasannam brahmanananti pingiyo brahmano bavarissa brahmanassa settho setthavaro paricariko 4- pingiyena te solasati evampi paricarikasolasannam brahmananam . athava te solasa brahmana buddhassa bhagavato settha setthavara paricarika siyunti 5- evampi paricarikasolasannam brahmananam. [536] Ajjhittho puttho puttho panham byakasiti ajjhittho ajjhesito . puttho putthoti puttho pucchito yacito @Footnote: 1 Ma. parayanatthutigathaniddesa. 2 Ma. paricarakasolasanam. Yu. parivarakasolasannam. @3 Ma. idam. 4 Ma. paddho paddhacaro paricarako sisso. 5 Ma. paddha paddhacara @paricaraka sissati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page269.

Ajjhesito pasadito 1- . panham byakasiti panham byakasi acikkhi desesi pannapesi patthapesi vivari vibhaji uttanimakasi pakasesiti ajjhittho puttho puttho panham byakasi. [537] Ekamekassa cepi panhassa atthamannaya dhammamannaya dhammanudhammam patipajjeyya gaccheyyeva jaramaranassa param paragamaniya ime dhammati tasma imassa dhammapariyayassa parayanantveva adhivacanam. [538] Ekamekassa cepi panhassati ekamekassa cepi ajitapanhassa ekamekassa cepi tissametteyyapanhassa ekamekassa cepi punnakapanhassa ekamekassa cepi mettagupanhassa ekamekassa cepi dhotakapanhassa ekamekassa cepi upasivapanhassa ekamekassa cepi nandapanhassa ekamekassa cepi hemakapanhassa ekamekassa cepi todeyyapanhassa ekamekassa cepi kappapanhassa ekamekassa cepi jatukannipanhassa ekamekassa cepi bhadravudhapanhassa ekamekassa cepi udayapanhassa ekamekassa cepi posalapanhassa ekamekassa cepi mogharajapanhassa ekamekassa cepi pingiyapanhassati ekamekassa cepi panhassa. [539] Atthamannaya dhammamannayati sveva panho dhammo visajjanam atthoti attham annaya janitva tulayitva @Footnote: 1 Ma. puttho puttho pucchito pucchito yacito yacito ajjhesito ajjhesito pasadito @pasadito.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page270.

Tirayitva vibhavayitva vibhutam katvati atthamannaya . Dhammamannayati dhammam annaya janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katvati dhammamannaya. [540] Dhammanudhammam patipajjeyyati sammapatipadam anulomapatipadam apaccanikapatipadam anvatthapatipadam dhammanudhammapatipadam patipajjeyyati dhammanudhammam patipajjeyya. [541] Gaccheyyeva jaramaranassa paranti jaramaranaparam vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam . gaccheyyeva jaramaranassa paranti param gaccheyyeva param adhigaccheyya param phuseyya param sacchikareyyati gaccheyyeva jaramaranassa param. [542] Paragamaniya ime dhammati ime dhamma paragamaniya param papenti param sampapenti param samanupapenti jaramaranassa taranaya 1- samvattantiti paragamaniya ime dhamma. [543] Tasma imassa dhammapariyayassati [2]- tasma tamkarana tamhetu tappaccaya tamnidanati tasma . imassa dhammapariyayassati imassa parayanassati tasma imassa dhammapariyayassa. [544] Parayanantveva adhivacananti param vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam . ayanam vuccati maggo @Footnote: 1 Ma. taranaya. 2 Ma. tasmati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page271.

Seyyathidam sammaditthi .pe. sammasamadhi . adhivacananti namam sankha samanna pannatti .pe. abhilapoti parayanantveva adhivacanam 1-. [545] Ajito tissametteyyo punnako atha mettagu dhotako upasivo ca nando ca atha hemako todeyyakappa dubhayo jatukanni ca pandito bhadravudho udayo ca posalo capi brahmano mogharaja ca medhavi pingiyo ca mahaisi ete buddham upaganchum sampannacaranam isim pucchanta nipune panhe buddhasettham upagamum. [546] Ete buddham upaganchunti eteti [2]- brahmana. Buddhanti yo so bhagava sayambhu anacariyako pubbe ananussutesu dhammesu samam saccani abhisambujjhi tattha ca sabbannutam patto balesu ca vasibhavam . buddhoti kenatthena buddho . bujjhita saccaniti buddho . bodheta pajayati buddho . sabbannutaya buddho . sabbadassavitaya buddho . abhinneyyataya buddho . Vikasitaya buddho . khinasavasankhatena buddho . nirupakkilesasankhatena buddho . ekantavitaragoti buddho . ekantavitadosoti buddho . ekantavitamohoti buddho . ekantanikkilesoti buddho . Ekayanamaggam gatoti buddho . eko anuttaram sammasambodhim @Footnote: 1 Ma. adhivacananti. 2 Ma. solasa parayaniya.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page272.

Abhisambuddhoti buddho . abuddhivihatatta buddhipatilabha buddho . Buddhoti netam namam matara katam na pitara katam na bhatara katam na bhaginiya katam na mittamaccehi katam na natisalohitehi katam na samanabrahmanehi katam na devatahi katam vimokkhantikametam buddhanam bhagavantanam bodhiya mule saha sabbannutananassa patilabha sacchika pannatti yadidam buddhoti buddham . ete buddham upaganchunti ete buddham upagamimsu upasankamimsu payirupasimsu paripucchimsu paripanhimsuti ete buddham upaganchum. [547] Sampannacaranam isinti caranam vuccati silacaranipphatti . Silasamvaropi caranam indriyasamvaropi caranam bhojane mattannutapi caranam jagariyanuyogopi caranam sattapi saddhamma caranam cattaripi jhanani caranam . sampannacarananti sampannacaranam setthacaranam [1]- Pamokkhacaranam uttamacaranam pavaracarananti sampannacaranam . Isinti isi . bhagava mahantam silakkhandham esi gavesi pariyesiti isi .pe. mahesakkhehi va sattehi esito gavesito pariyesito kaham buddho kaham bhagava kaham devadevo kaham narasabhoti isiti sampannacaranam isim. [548] Pucchanta nipune panheti pucchantati pucchanta yacanta ajjhesanta pasadenta . nipune panheti gambhire duddase duranubodhe sante panite atakkavacare nipune panditavedaniye @Footnote: 1 Ma. visetthacaranam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page273.

Panheti pucchanta nipune panhe. [549] Buddhasettham upagamunti buddhati yo so bhagava .pe. Sacchika pannatti yadidam buddhoti . setthanti aggam settham visettham pamokkham uttamam pavaranti buddhasettham . upagamunti upagamimsu upasankamimsu payirupasimsu paripucchimsu paripanhimsuti buddhasettham upagamum. Tenetam vuccati ete buddham upaganchum sampannacaranam isim pucchanta nipune panhe buddhasettham upagamunti. [550] Tesam buddho byakasi panham puttho yathatatham panhanam veyyakaranena tosesi brahmane muni. [551] Tesam buddho byakasiti tesanti solasannam parayaniyanam brahmananam . buddhoti yo so bhagava .pe. Sacchika pannatti yadidam buddhoti . byakasiti tesam buddho byakasi acikkhi desesi pannapesi patthapesi vivari vibhaji uttanimakasi pakasesiti tesam buddho byakasi. [552] Panham puttho yathatathanti panham putthoti panham pucchito yacito ajjhesito pasadito . yathatathanti yatha acikkhitabbam tatha acikkhi yatha desitabbam tatha desesi yatha pannapetabbam tatha pannapesi yatha patthapetabbam tatha patthapesi yatha vivaritabbam tatha vivari yatha vibhajitabbam tatha vibhaji yatha

--------------------------------------------------------------------------------------------- page274.

Uttanikatabbam tatha uttanimakasi yatha pakasetabbam tatha pakasesiti panham puttho yathatatham. [553] Panhanam veyyakaranenati panhanam veyyakaranena acikkhanena desanena pannapanena patthapanena vivarena vibhajanena uttanikammena pakasanenati panhanam veyyakaranena. [554] Tosesi brahmane muniti tosesiti tosesi vitosesi pasadesi aradhesi attamane akasi . brahmaneti solasa parayaniye brahmane . muniti monam vuccati nanam ya panna pajanana .pe. sangajalamaticca so muniti tosesi brahmane muni. Tenetam vuccati tesam buddho byakasi panham puttho yathatatham panhanam veyyakaranena tosesi brahmane muniti. [555] Te tosita cakkhumata buddhenadiccabandhuna brahmacariyamacarimsu varapannassa santike. [556] Te tosita cakkhumatati teti solasa parayaniya brahmana . tositati tosita vitosita pasadita aradhita attamana katati te tosita . cakkhumatati bhagava pancahi cakkhuhi cakkhuma mamsacakkhunapi cakkhuma dibbacakkhunapi cakkhuma pannacakkhunapi cakkhuma buddhacakkhunapi cakkhuma samantacakkhunapi cakkhuma . katham bhagava mamsacakkhunapi cakkhuma .pe. evam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page275.

Bhagava samantacakkhunapi cakkhumati te tosita cakkhumata. [557] Buddhenadiccabandhunati buddhenati yo so bhagava .pe. Sacchika pannatti yadidam buddhoti . adiccabandhunati adicco vuccati suriyo . so gotamo gottena bhagavapi gotamo gottena bhagava suriyassa gottanatako gottabandhu tasma buddho adiccabandhuti buddhenadiccabandhuna. [558] Brahmacariyamacarimsuti brahmacariyam vuccati asaddhammasamapattiya arati virati pativirati veramani viramanam akiriya akaranam anajjhapatti velaanatikkamo setughato . apica nippariyayavasena brahmacariyam vuccati ariyo atthangiko maggo seyyathidam sammaditthi sammasankappo sammavaca sammakammanto sammaajivo sammavayamo sammasati sammasamadhi . brahmacariyamacarimsuti brahmacariyam [1]- acarimsu samadaya vattimsuti brahmacariyamacarimsu. [559] Varapannassa santiketi varapannassa aggapannassa setthapannassa [2]- pamokkhapannassa uttamapannassa pavarapannassa . Santiketi santike samanta asanne avidure upakattheti varapannassa santike. Tenetam vuccati te tosita cakkhumata buddhenadiccabandhuna brahmacariyamacarimsu varapannassa santiketi. [560] Ekamekassa panhassa yatha buddhena desitam @Footnote: 1 Ma. carimsu. 2 Ma. visetthapannassa. evamidisesu thanesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page276.

Tatha yo patipajjeyya gacche param aparato. [561] Ekamekassa panhassati ekamekassa ajitapanhassa ekamekassa tissametteyyapanhassa .pe. ekamekassa pingiyapanhassati ekamekassa panhassa. [562] Yatha buddhena desitanti buddhenati yo so bhagava .pe. Sacchika pannatti yadidam buddhoti . yatha buddhena desitanti yatha buddhena acikkhitam desitam pannapitam patthapitam vivaritam vibhattam 1- uttanikatam pakasitanti yatha buddhena desitam. [563] Tatha yo patipajjeyyati sammapatipadam anulomapatipadam apaccanikapatipadam anvatthapatipadam dhammanudhammapatipadam patipajjeyyati tatha yo patipajjeyya. [564] Gacche param aparatoti param vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam . aparam vuccanti kilesa ca khandha ca abhisankhara ca . gacche param aparatoti aparato param gaccheyya param adhigaccheyya param phuseyya 2- param sacchikareyyati gacche param aparato . Tenetam vuccati ekamekassa panhassa yatha buddhena desitam tatha yo patipajjeyya gacche param aparatoti. [565] Apara param gaccheyya bhavento maggamuttamam @Footnote: 1 Ma. vibhajitam. 2 Ma. phasseyya. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page277.

Maggo so paragamanaya 1- tasma parayanam iti. [566] Apara param gaccheyyati aparam vuccanti kilesa ca khandha ca abhisankhara ca . param vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam . apara param gaccheyyati apara param gaccheyya param adhigaccheyya param phuseyya param sacchikareyyati apara param gaccheyya. [567] Bhavento maggamuttamanti magganti 2- maggo vuccati ariyo atthangiko maggo seyyathidam sammaditthi .pe. Sammasamadhi . uttamanti aggam settham visettham pamokkham uttamam pavaranti maggamuttamam . bhaventoti bhavento asevanto bahulikarontoti bhavento maggamuttamam. [568] Maggo so paragamanayati maggo pantho patho pajjo anjasam vatumayanam nava uttarasetu [3]- pakullo [3]- sankamo 4-. Paragamanayati paragamanaya parasampapanaya parasamanupapanaya jaramaranassa taranayati maggo so paragamanaya. [569] Tasma parayanam ititi [5]- tasma tamkarana tamhetu tappaccaya tamnidana . param vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam . ayanam vuccati maggo . ititi padasandhi .pe. @Footnote: 1 Ma. param gamanaya. evamuparipi. 2 Ma. maggamuttamam vuccati ariyo atthangiko @maggo. 3 Ma. ca. 4 Ma. bhisisankamo. 5 Ma. tasmati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page278.

Padanupubbakametam ititi tasma parayanam iti. Tenetam vuccati apara param gaccheyya bhavento maggamuttamam maggo so paragamanaya tasma parayanam ititi. [570] Parayanamanugayissam (iccayasma pingiyo) (yatha addakkhi tatha akkhasi) vimalo bhurimedhaso nikkamo nibbano nago kissa hetu musa bhane. [571] Parayanamanugayissanti gitamanugayissam kathitamanugayissam 1- lapitamanugayissam bhasitamanugayissanti parayanamanugayissam . Iccayasma pingayoti iccati padasandhi .pe. padanupubbakametam iccati . ayasmati piyavacanam garuvacanam sagaravasappatissadhivacanametam ayasmati . pingiyoti tassa therassa namam sankha samanna pannatti voharo namam namakammam namadheyyam nirutti byanjanam abhilapoti iccayasma pingiyo. [572] Yatha addakkhi tatha akkhasiti yatha addakkhi tatha akkhasi acikkhi desesi pannapesi patthapesi vivari vibhaji uttanimakasi pakasesi sabbe sankhara aniccati .pe. yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti yatha addakkhi tatha akkhasi acikkhi desesi pannapesi patthapesi vivari vibhaji uttanimakasi @Footnote: 1 Ma. kathitamanukathayissam bhanitamanubhanissam lapitamanulapissam bhasitamanubhasissanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page279.

Pakasesiti yatha addakkhi tatha akkhasi. [573] Vimalo bhurimedhasoti vimaloti rago malam doso malam moho malam kodho malam upanaho malam .pe. sabbakusalabhisankhara mala . te mala buddhassa bhagavato pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavangata ayatim anuppadadhamma tasma 1- buddho amalo vimalo nimmalo malapagato malavippahino malavippamutto sabbamalavitivatto . bhuri vuccati pathavi . bhagava imaya 2- pathavisamaya vipulaya vitthataya pannaya samannagato . medha vuccati panna ya panna pajanana .pe. amoho dhammavicayo sammaditthi . bhagava imaya medhaya pannaya upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato tasma buddho bhurimedhasoti vimalo bhurimedhaso. [574] Nikkamo nibbano nagoti kamati uddanato dve kama vatthukama ca kilesakama ca .pe. ime vuccanti vatthukama .pe. ime vuccanti kilesakama . buddhassa bhagavato vatthukama parinnata kilesakama pahina . vatthukamanam parinnatatta kilesakamanam pahinatta bhagava na kame kameti [3]- na kame pattheti na kame piheti na kame abhijappati. Ye kame kamenti [4]- kame patthenti kame pihayanti kame abhijappanti te kamakamino ragaragino sannasannino . bhagava na kame kameti @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. 2 Ma. taya. 3 Ma. na kame icchati. 4 Ma. kame @icchanti. evamidisesu thanesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page280.

Na kame pattheti na kame piheti na kame abhijappati tasma buddho akamo nikkamo cattakamo vantakamo muttakamo pahinakamo patinissatthakamo vitarago vigatarago cattarago vantarago muttarago pahinarago patinissattharago nicchato nibbuto sitibhuto sukhapatisamvedi brahmabhutena attana viharatiti nikkamo . Nibbanoti rago vanam doso vanam moho vanam kodho vanam upanaho vanam .pe. sabbakusalabhisankhara vana . te vana buddhassa bhagavato pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavangata ayatim anuppadadhamma tasma buddho avano nibbano vanapagato vanavippahino vanavippamutto sabbavanavitivattoti nibbano . nagoti bhagava agum na karotiti nago . na gacchatiti nago . na agacchatiti nago .pe. evam bhagava na agacchatiti nagoti nikkamo nibbano nago. [575] Kissa hetu musa bhaneti kissa hetuti kissa hetu [1]- kimkarana [2]- kimpaccayati kissa hetu . [3]- Musa bhaneti mosavajjam bhaneyya musavadam bhaneyya anariyavadam bhaneyya . idhekacco sabhaggato va parisaggato va natimajjhagato va pugamajjhagato va rajakulamajjhagato va abhinito sakkhiputtho ehi bho 4- purisa yam janasi tam vadehiti ajanam aha janamiti janam va aha na janamiti apassam va aha passamiti passam va aha na passamiti @Footnote: 1 Ma. kimhetu. 2 Ma. kimnidana. 3 Ma. musa bhaneti musa bhaneyya katheyya @dipeyya vohareyya. 4 Ma. ehambho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page281.

Iti attahetu va parahetu va amisakincikkhahetu va sampajanamusa bhanati 1- idam vuccati mosavajjam. {575.1} Apica tihakarehi musavado hoti pubbevassa hoti musa bhanissanti bhanantassa hoti musa bhanamiti bhanitassa hoti musa maya bhanitanti imehi tihakarehi musavado hoti . apica catuhakarehi musavado hoti pubbevassa hoti musa bhanissanti .pe. pancahakarehi chahakarehi sattahakarehi atthahakarehi musavado hoti pubbevassa hoti musa bhanissanti bhanantassa hoti musa bhanamiti bhanitassa hoti musa maya bhanitanti vinidhaya ditthim vinidhaya khantim vinidhaya rucim vinidhaya sannam vinidhaya bhavam imehi atthahakarehi musavado hoti . kissa hetu musa bhaneyya katheyya dipeyya vohareyyati kissa hetu musa bhane . Tenaha pingiyatthero parayanamanugayissam (iccayasma pingiyo) (yatha addakkhi tatha akkhasi) vimalo bhurimedhaso nikkamo nibbano nago kissa hetu musa bhaneti. [576] Pahinamalamohassa manamakkhappahayino handaham kittayissami giram vannupasanhitam. @Footnote: 1 Ma. bhasati.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page282.

[577] Pahinamalamohassati malati rago malam doso malam moho malam mano malam ditthi malam kileso malam sabbaduccaritam malam [1]- . mohati dukkhe ananam .pe. avijjalangi moho akusalamulam ayam vuccati moho . malanca moho ca buddhassa bhagavato pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavangata ayatim anuppadadhamma tasma buddho pahinamalamohoti pahinamalamohassa. [578] Manamakkhappahayinoti manati ekavidhena mano yo 2- cittassa unnati 3- . duvidhena mano attukkamsanamano paravambhanamano . tividhena mano seyyohamasmiti mano sadisohamasmiti mano hinohamasmiti mano . catubbidhena mano labhena manam janeti yasena manam janeti pasamsaya manam janeti sukhena manam janeti . pancavidhena mano labhimhi manapikanam rupananti manam janeti labhimhi manapikanam saddanam gandhanam rasanam photthabbananti manam janeti. {578.1} Chabbidhena mano cakkhusampadaya manam janeti sotasampadaya ghanasampadaya jivhasampadaya kayasampadaya manosampadaya manam janeti . sattavidhena mano mano atimano manatimano omano avamano asmimano micchamano . atthavidhena mano labhena manam janeti alabhena omanam janeti yasena manam janeti ayasena omanam janeti pasamsaya manam janeti nindaya omanam janeti sukhena manam @Footnote: 1 Ma. sabbabhavagamikammam malam. 2 Ma. ya. 3 Ma. unnati. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page283.

Janeti dukkhena omanam janeti . navavidhena mano seyyassa seyyohamasmiti mano seyyassa sadisohamasmiti mano seyyassa hinohamasmiti mano sadisassa seyyohamasmiti mano sadisassa sadisohamasmiti mano sadisassa hinohamasmiti mano hinassa seyyohamasmiti mano hinassa sadisohamasmiti mano hinassa hinohamasmiti mano. {578.2} Dasavidhena mano idhekacco manam janeti jatiya va gottena va kolaputtikena va vannapokkharataya va dhanena va ajjhenena va kammayatanena va sippayatanena va vijjatthanena 1- va sutena va patibhanena va annatarannatarena va vatthuna yo evarupo mano mannana mannitattam unnati unnalo 2- dhajo sampaggaho ketukamyata cittassa ayam vuccati mano . Makkhati [3]- makkho makkhayana makkhayitattam [4]- nitthuriyakammam ayam vuccati makkho. Buddhassa bhagavato mano ca makkho ca pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavangata ayatim anuppadadhamma tasma buddho manamakkhappahayiti manamakkhappahayino. [579] Handaham kittayissami giram vannupasanhitanti handahanti padasandhi .pe. padanupubbakametam handati . Kittayissamiti vannena upetam samupetam upagatam samupagatam upapannam samupapannam samannagatam giram vacam byapatham odiranam 5- kittayissami desissami pannapessami patthapessami vivarissami vibhajissami @Footnote: 1 Ma. vijjatthanena. 2 Ma. unnamo. 3 Ma. yo. 4 Ma. nitthuriyam. @5 Ma. udiranam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page284.

Uttanikarissami pakasissamiti handaham kittayissami giram vannupasanhitam. Tenaha pingiyatthero 1- pahinamalamohassa manamakkhappahayino handaham kittayissami giram vannupasanhitanti. [580] Tamonudo buddho samantacakkhu lokantagu sabbabhavativatto anasavo sabbadukkhappahino saccavhayo brahmupasito me. [581] Tamonudo buddho samantacakkhuti tamonudoti bhagava 2- ragatamam dosatamam mohatamam manatamam ditthitamam kilesatamam duccaritatamam andhakaranam acakkhukaranam ananakaranam pannanirodhikam vighatapakkhikam anibbanasamvattanikam nudi panudi jahi 3- vinodayi byantimakasi anabhavangamesiti tamonudo 2- . buddhoti yo so bhagava .pe. Sacchika pannatti yadidam buddhoti . samantacakkhuti samantacakkhu vuccati sabbannutananam .pe. tathagato tena samantacakkhuti tamonudo buddho samantacakkhu. [582] Lokantagu sabbabhavativattoti lokati eko loko bhavaloko . dve loka sampatti 4- ca bhavaloko vipatti ca bhavaloko . tayo loka tisso vedana . cattaro loka cattaro ahara . panca loka pancupadanakkhandha . @Footnote: 1 Ma. thero pingiyo. evamuparipi. 2 Ma. ayam patho natthi. 3 Ma. pajahi. @4 Ma. bhavaloko ca sambhavaloko ca sampattibhavaloko ca sampattisambhavaloko ca @vipattibhavaloko ca vipattisambhavaloko ca.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page285.

Cha loka cha ajjhattikani ayatanani . satta loka satta vinnanatthitiyo . attha loka attha lokadhamma . nava loka nava sattavasa . dasa loka dasa upakkilesa 1- . ekadasa loka ekadasa kamabhava 2- . dvadasa loka dvadasayatanani. Attharasa loka attharasa dhatuyo . lokantaguti bhagava lokassa antagato antappatto kotigato kotippatto .pe. Nibbanagato nibbanappatto so vutthavaso cinnacarano .pe. Jatijaramaranasamsaro natthi tassa punabbhavoti lokantagu . Sabbabhavativattoti bhavati dve bhava kammabhavo ca patisandhiko ca punabbhavo . katamo kammabhavo . punnabhisankharo apunnabhisankharo anenjabhisankharo ayam kammabhavo . katamo patisandhiko punabbhavo . patisandhika rupa vedana sanna sankhara vinnanam ayam patisandhiko punabbhavo . bhagava kammabhavanca patisandhikanca punabbhavam ativatto atikkanto vitivattoti lokantagu sabbabhavativatto. [583] Anasavo sabbadukkhappahinoti anasavoti cattaro asava kamasavo bhavasavo ditthasavo avijjasavo . te asava buddhassa bhagavato pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavangata ayatim anuppadadhamma tasma buddho anasavo . sabbadukkhappahinoti sabbam tassa patisandhikam jatidukkham jaradukkham byadhidukkham maranadukkham @Footnote: 1 Ma. ayatanani. 2 Ma. ime patha natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page286.

Sokaparidevadukkhadomanassupayasadukkham .pe. ditthibyasanadukkham pahinam samucchinnam patippassaddham abhabbuppattikam nanaggina daddham tasma buddho sabbadukkhappahinoti anasavo sabbadukkhappahino. [584] Saccavhayo brahmupasito meti saccavhayoti [1]- saccasadisavhayo . vipassi bhagava sikhi bhagava vessabhu bhagava kakusandho bhagava konagamano bhagava kassapo bhagava [2]- buddha bhagavanto sadisanama saccasadisavhaya 3- . bhagava 4- sakyamuni tesam buddhanam bhagavantanam sadisanamo saccasadisavhayoti 5- tasma buddho saccavhayo. Brahmupasito meti so bhagava maya asito upasito payirupasito paripucchito paripanhitoti saccavhayo brahmupasito me . Tenaha pingiyatthero tamonudo buddho samantacakkhu lokantagu sabbabhavativatto anasavo sabbadukkhappahino saccavhayo brahmupasito meti. [585] Dijo yatha kubbanakam pahaya bahupphalam kananam avaseyya evamaham 6- appadasse pahaya mahodadhim hamsarivajjhapatto 7-. [586] Dijo yatha kubbanakam pahaya bahupphalam kananam @Footnote: 1 Ma. saccavhayo sadisanamo sadisavhayo. 2 Ma. te. 3 Ma. sadisavhaya. @4 Ma. bhagavapi. 5 Ma. sadisavhayoti. 6 Ma. evamaham. 7 Ma. hamsoriva @ajjhapatto. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page287.

Avaseyyati dijo vuccati pakkhi . kimkarana dijo vuccati pakkhi . Dvikkhattum jayati 1- dijo matukucchimha ca andakosamha ca tamkarana dijo vuccati pakkhiti dijo . yatha kubbanakam pahayati yatha dijo kubbanakam rittavanakam 2- appabhakkham appodakam pahaya jahitva atikkamitva [3]- vitivattetva annam bahupphalam bahubhakkham bahurukkham 4- mahantam kananam vanasandam adhigaccheyya vindeyya patilabheyya tasmim [5]- vanasande vasam kappeyyati dijo yatha kubbanakam pahaya bahupphalam kananam avaseyya. [587] Evamaham appadasse pahaya mahodadhim hamsarivajjhapattoti evanti opammasampatipadanam . appadasse pahayati yo ca bavari brahmano ye canne tassa acariya buddham bhagavantam upadaya appadassa parittadassa thokadassa omakadassa lamakadassa jatukkadassa . te brahmane appadasse parittadasse thokadasse omakadasse lamakadasse jatukkadasse pahaya pajahitva atikkamitva samatikkamitva [6]- buddham bhagavantam [7]- aggadassam setthadassam visetthadassam [8]- uttamadassam pavaram 9- asamam asamasamam [10]- appatibhagam appatipuggalam devatidevam narasabham purisasiham purisanagam purisajannam purisanisabham purisadhorayham dasabalam tadim 11- adhigacchim vindim patilabhim. {587.1} Yathava 12- hamso mahantam manusakatam 13- va saram anotattam va daham mahasamuddam va akkhobbham 14- amitodakam [15]- adhigaccheyya vindeyya patilabheyya @Footnote: 1 Ma. jayatiti. 2 Ma. parittavanakam appaphalam. 3 Ma. samatikkamitva. evamidisesu @thanesu. 4 Ma. bahudakam. 5 Ma. ca. 6 Ma. vitivattetva. 7 Ma. appamanadassam. @8 Ma. pamokkhadassam. 9 Ma. pavaradassam. 10 Ma. appatisamam. @11 Ma. dasabaladharim. 12 Ma. yatha ca. 13 Ma. manasakam. 14 Ma. akkhobham. @15 Ma. jalarasim.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page288.

Evameva pingiyo brahmano 1- buddham bhagavantam akkhobbham amitatejam pabhinnananam vivatacakkhum pannapabhedakusalam adhigatapatisambhidam catuvesarajjappattam suddhadhimuttam setapaccattam advayabhanim tadim tathapatinnam aparittam mahantam gambhiram appameyyam duppariyogalham bahuratanam sagarasamam chalangupekkhaya samannagatam atulam vipulam appameyyam tam tadisam pavadatamaggavadinam sinerumiva 2- naganam garulamiva dijanam sihamiva miganam udadhimiva annavanam jinapavaram 3- adhigacchim vindim patilabhinti evamaham appadasse pahaya mahodadhim hamsarivajjhapatto . Tenaha pingiyatthero dijo yatha kubbanakam pahaya bahupphalam kananam avaseyya evamaham appadasse pahaya mahodadhim hamsarivajjhapattoti. [588] Ye me pubbe viyakamsu (huram gotamasasana) iccasi iti bhavissati sabbantam itihitiham sabbantam takkavaddhanam. [589] Ye me pubbe viyakamsuti yeti yo ca bavari brahmano ye canne tassa acariya te sakam ditthim sakam khantim sakam rucim sakam laddhim sakam ajjhasayam sakam adhippayam byakamsu acikkhimsu @Footnote: 1 Ma. ime dve patha natthi. 2 Ma. pavadatam maggavadinam merumiva. 3 Ma. adhigacchim @tam sattharam jinapavaram mahesinti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page289.

Desayimsu pannapimsu patthapimsu vivarimsu vibhajimsu uttanimakamsu pakasesunti ye me pubbe viyakamsu. [590] Huram gotamasasanati huram gotamasasana param gotamasasana pure gotamasasana pathamataram gotamasasana buddhasasana jinasasana tathagatasasana devasasana 1- arahantasasanati huram gotamasasana. [591] Iccasi iti bhavissatiti evam kira asi 2- evam kira bhavissatiti iccasi iti bhavissati. [592] Sabbantam itihitihanti sabbam tam itihitiham itikiraya paramparaya pitakasampadaya takkahetu nayahetu akaraparivitakkena ditthinijjhanakkhantiya na samam sayamabhinnatam na attapaccakkham dhammam [3]- kathayimsuti sabbantam itihitiham. [593] Sabbantam takkavaddhananti sabbantam takkavaddhanam vitakkavaddhanam sankappavaddhanam kamavitakkavaddhanam byapadavihimsa- vitakkavaddhanam nativitakkavaddhanam janapadavitakkavaddhanam amaravitakka- vaddhanam paranuddayatapatisamyuttavitakkavaddhanam labhasakkarasiloka- patisamyuttavitakkavaddhanam anavannattipatisamyuttavitakkavaddhananti sabbantam takkavaddhanam. Tenaha pingiyatthero ye me pubbe viyakamsu (huram gotamasasana) iccasi iti bhavissati @Footnote: 1 Ma. ayam patho natthi. 2 Ma. asi. 3 Ma. yam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page290.

Sabbantam itihitiham sabbantam takkavaddhananti. [594] Eko tamanudasino 1- jutima so pabhankaro gotamo bhuripannano gotamo bhurimedhaso. [595] Eko tamanudasinoti ekoti bhagava pabbajjasankhatena 2- eko adutiyatthena eko tanhapahanatthena eko ekantavitaragoti eko ekantavitadosoti eko ekantavitamohoti eko ekantanikkilesoti eko ekayanamaggam gatoti eko eko anuttaram sammasambodhim abhisambuddhoti eko. {595.1} Katham bhagava pabbajjasankhatena 2- eko . Bhagava daharova samano susukalakeso 3- bhadrena yobbannena samannagato pathamena vayasa akamakanam matapitunam assumukhanam rodantanam vilapantanam natisangham pahaya 4- sabbam gharavasapalibodham chinditva puttadarapalibodham chinditva natipalibodham chinditva mittamaccapalibodham chinditva kesamassum oharetva kasayani vatthani acchadetva agarasma anagariyam pabbajitva akincanabhavam upagantva eko carati vicarati iriyati vatteti paleti yapeti yapetiti evam bhagava pabbajjasankhatena eko. {595.2} Katham bhagava adutiyatthena eko. So 4- evam pabbajito samano [5]- Arannavanapatthani pantani senasanani patisevati appasaddani @Footnote: 1 Ma. tamonudasino. evamuparipi. 2 Ma. pabbajjasankhatena. 3 Ma. susukalakeso. @4 Ma. ayam patho natthi. 5 Ma. eko.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page291.

Appanigghosani vijanavatani manussarahaseyyakani patisallana- saruppani so eko gacchati eko titthati eko nisidati eko seyyam kappeti eko gamam pindaya pavisati eko abhikkamati eko patikkamati eko raho nisidati eko cankamam adhitthati eko carati vicarati iriyati vatteti paleti yapeti yapetiti evam bhagava adutiyatthena eko. {595.3} Katham bhagava tanhapahanatthena eko. So evam eko adutiyo appamatto atapi pahitatto viharanto najja neranjaraya tire bodhirukkhamule mahapadhanam padahanto maram sasenam [1]- namucim pamattabandhum vidhamitva tanham jalinim saritam 2- visattikam pajahi vinodesi byantimakasi anabhavangamesi. Tanhadutiyo puriso dighamaddhana samsaram itthabhavannathabhavam samsaram nativattati etamadinavam natva tanha 3- dukkhassa sambhavam vitatanho anadano sato bhikkhu paribbajeti. Evam bhagava tanhapahanatthena eko. {595.4} Katham bhagava ekantavitaragoti eko. Ragassa pahinatta ekantavitaragoti eko . dosassa pahinatta ekantavitadosoti eko . mohassa pahinatta ekantavitamohoti eko . kilesanam pahinatta ekantanikkilesoti eko. @Footnote: 1 Ma. kanham. 2 Ma. visatam. 3 Ma. tanham. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page292.

{595.5} Katham bhagava ekayanamaggam gatoti eko. Ekayanamaggo vuccanti cattaro satipatthana .pe. Ariyo atthangiko maggo. Ekayanam jatikhayantadassi maggam pajanati hitanukampi etena maggena tarimsu pubbe tarissanti ceva 1- taranti oghanti. Evam bhagava ekayanamaggam gatoti eko. {595.6} Katham bhagava eko anuttaram sammasambodhim abhisambuddhoti eko . bodhi vuccati catusu maggesu nanam panna pannindriyam pannabalam .pe. dhammavicayasambojjhango vimamsa vipassana sammaditthi . bhagava tena bodhinanena sabbe sankhara aniccati bujjhi .pe. yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti bujjhi . athava yam bujjhitabbam anubujjhitabbam patibujjhitabbam sambujjhitabbam adhigantabbam phusitabbam sacchikatabbam sabbantam tena bodhinanena bujjhi anubujjhi patibujjhi sambujjhi adhigacchi phusesi sacchakasi . evam bhagava eko anuttaram sammasambodhim abhisambuddhoti eko. {595.7} Tamanudoti bhagava ragatamam dosatamam mohatamam manatamam ditthitamam kilesatamam duccaritatamam andhakaranam acakkhukaranam ananakaranam pannanirodhikam vighatapakkhikam anibbanasamvattanikam nudi panudi pajahi @Footnote: 1 Ma. ye ca. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page293.

Vinodesi byantimakasi anabhavangamesi . asinoti nisinno bhagava pasanake cetiyeti asino. Nagassa passe asinam munim dukkhassa paragum savaka payirupasanti tevijja maccuhayinoti. Evam bhagava asino . athava bhagava sabbossukkapatippassaddhatta asino so vutthavaso cinnacarano .pe. jatijaramaranasamsaro natthi tassa punabbhavoti evampi bhagava asinoti eko tamanudasino. [596] Jutima so pabhankaroti jutimati jutima [1]- pandito pannava buddhima nani vibhavi medhavi . Pabhankaroti [2]- alokakaro obhasakaro dipankaro [3]- ujjotakaro pajjotakaroti jutima so pabhankaro. [597] Gotamo bhuripannanoti gotamo bhuripannano nanapannano pannadhajo pannaketu pannadhipateyyo vicayabahulo pavicayabahulo okkhayanabahulo samokkhayanadhammo vibhutavihari taccarito tabbahulo taggaruko tanninno tappono tappabbharo tadadhimutto tadadhipateyyo 4-. Dhajo rathassa pannanam dhumo 5- pannanamaggino raja ratthassa pannanam bhatta pannanamitthiyati. Evameva gotamo bhuripannano nanapannano pannadhajo @Footnote: 1 Ma. matima. 2 Ma. pabhankaro. 3 Ma. padipakaro. 4 Ma. tadadhipateyyo. @evamuparipi. 5 Ma. dhumo.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page294.

Pannaketu pannadhipateyyo vicayabahulo pavicayabahulo okkhayanabahulo samokkhayanadhammo vibhutavihari taccarito tabbahulo taggaruko tanninno tappono tappabbharo tadadhimutto tadadhipateyyoti gotamo bhuripannano. [598] Gotamo bhurimedhasoti bhuri vuccati pathavi. [1]- Pathavisamaya vipulaya vitthataya pannaya samannagato . medha vuccati panna ya panna pajanana .pe. amoho dhammavicayo sammaditthi . Bhagava imaya medhaya pannaya upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato tasma buddho bhurimedhasoti 2- gotamo bhurimedhaso. Tenaha pingiyatthero eko tamanudasino jutima so pabhankaro gotamo bhuripannano gotamo bhurimedhasoti. [599] Yo me dhammamadesesi sanditthikamakalikam tanhakkhayamanitikam yassa natthi upama kvaci. [600] Yo me dhammamadesesiti yoti yo so bhagava sayambhu anacariyako pubbe ananussutesu dhammesu samam saccani abhisambujjhi tattha ca sabbannutam patto balesu ca vasibhavam . Dhammamadesesiti dhammanti adikalyanam majjhekalyanam pariyosanakalyanam sattham sabyanjanam kevalaparipunnam parisuddham brahmacariyam satipatthane .pe. ariyam atthangikam maggam nibbananca nibbanagamininca @Footnote: 1 Ma. bhagava taya. evamidisesu thanesu. 2 Ma. sumedhasoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page295.

Patipadam acikkhi desesi pannapesi patthapesi vivari vibhaji uttanimakasi pakasesiti yo me dhammamadesesi. [601] Sanditthikamakalikanti sanditthikam akalikam ehipassikam opanayikam 1- paccattam veditabbam vinnuhiti evam sanditthikamakalikam . Athava yo dittheva dhamme ariyam atthangikam maggam bhaveti tassa maggassa anantara samanantara adhigacchateva phalam vindati patilabhatiti evampi sanditthikamakalikam . yatha manussa kalikam dhanam datva anantara na labhanti kalam agamenti nevayam dhammo . yo dittheva dhamme ariyam atthangikam maggam bhaveti tassa maggassa anantara samanantara adhigacchateva phalam vindati patilabhati na parattha na paraloke evam akalikanti sanditthikamakalikam. [602] Tanhakkhayamanitikanti tanhati rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha . Tanhakkhayanti tanhakkhayam ragakkhayam dosakkhayam mohakkhayam gatikkhayam upapattikkhayam patisandhikkhayam bhavakkhayam samsarakkhayam vattakkhayam . Anitikanti iti vuccanti kilesa ca khandha ca abhisankhara ca . Itippahanam itivupasamo itipatinissaggo itipatippassaddhi amatam nibbananti tanhakkhayamanitikam. [603] Yassa natthi upama kvaciti yassati nibbanassa . Natthi upamati upama natthi upanidha natthi sadisam natthi patibhago @Footnote: 1 Ma. opaneyyikam. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page296.

Natthi [1]- na samvijjati nupalabbhati . kvaciti kvaci kimhici katthaci ajjhattam va bahiddha va ajjhattabahiddha vati yassa natthi upama kvaci. Tenaha pingiyatthero yo me dhammamadesesi sanditthikamakalikam tanhakkhayamanitikam yassa natthi upama kvaciti. [604] Kinnu tamha vippavasasi 2- muhuttamapi pingiya gotama bhuripannana gotama bhurimedhasa. [605] Kinnu tamha vippavasasiti kinnu tamha 3- buddhamha vippavasasi apesi apagacchasi 4- vina hositi kinnu tamha vippavasasi. [606] Muhuttamapi pingiyati muhuttampi khanampi layampi vassampi 5- atthampiti muhuttamapi . pingiyati bavari tam nattaram namena alapati. [607] Gotama bhuripannanati gotama bhuripannana nanapannana pannadhaja pannaketumha pannadhipateyyamha vicayabahula pavicayabahula okkhayanabahula samokkhayanadhamma vibhutaviharimha taccarita tabbahula taggaruka tanninna tappona tappabbhara tadadhimutta tadadhipateyyamhati gotama bhuripannana. [608] Gotama bhurimedhasati bhuri vuccati pathavi . bhagava @Footnote: 1 Ma. na sati. evamuparipi. 2 Ma. vippavasi. evamuparipi. 3 Ma. ayam patho @natthi. 4 Ma. apagacchi. 5 Ma. vayampi addhampiti. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page297.

Imaya 1- pathavisamaya vipulaya vitthataya pannaya samannagato. {608.1} Medha vuccati panna ya panna pajanana .pe. Amoho dhammavicayo sammaditthi . bhagava imaya medhaya pannaya upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato tasma buddho bhurimedhasoti gotama bhurimedhasa . tenaha so bavari 2- brahmano kinnu tamha vippavasasi muhuttamapi pingiya gotama bhuripannana gotama bhurimedhasati. [609] Yo te dhammamadesesi sanditthikamakalikam tanhakkhayamanitikam yassa natthi upama kvaci. [610] Yo te dhammamadesesiti yoti yo so bhagava .pe. Tattha ca sabbannutam patto balesu ca vasibhavam . dhammamadesesiti dhammanti adikalyanam .pe. nibbanagamininca patipadam acikkhi desesi pannapesi patthapesi vivari vibhaji uttanimakasi pakasesiti yo te dhammamadesesi. [611] Sanditthikamakalikanti sanditthikam akalikam ehipassikam opanayikam paccattam veditabbam vinnuhiti evam sanditthikamakalikam . Athava yo dittheva dhamme ariyam atthangikam maggam bhaveti tassa maggassa anantara samanantara adhigacchateva phalam vindati patilabhatiti evampi sanditthikamakalikam . [3]- yatha manussa kalikam dhanam @Footnote: 1 Ma. taya. 2 Ma. ayam patho natthi. evamuparipi. 3 Ma. akalikanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page298.

Datva anantara na labhanti kalam agamenti nevayam dhammo . Yo dittheva dhamme ariyam atthangikam maggam bhaveti tassa maggassa anantara samanantara adhigacchateva phalam vindati patilabhati na parattha na paraloke evam akalikanti sanditthikamakalikam. [612] Tanhakkhayamanitikanti tanhati rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha . tanhakkhayanti tanhakkhayam ragakkhayam dosakkhayam mohakkhayam gatikkhayam upapattikkhayam patisandhikkhayam bhavakkhayam samsarakkhayam vattakkhayam . anitikanti iti vuccanti kilesa ca khandha ca abhisankhara ca . itippahanam itivupasamo itipatinissaggo itipatippassaddhi amatam nibbananti tanhakkhayamanitikam. [613] Yassa natthi upama kvaciti yassati nibbanassa . Natthi upamati upama natthi upanidha natthi sadisam natthi patibhago natthi na samvijjati nupalabbhatiti natthi upama . kvaciti kvaci kimhici katthaci ajjhattam va bahiddha va ajjhattabahiddha vati yassa natthi upama kvaci. Tenaha so bavari brahmano yo te dhammamadesesi sanditthikamakalikam tanhakkhayamanitikam yassa natthi upama kvaciti. [614] Naham tamha vippavasami muhuttamapi brahmana gotama bhuripannana gotama bhurimedhasa.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page299.

[615] Naham tamha vippavasamiti aham 1- tamha buddhamha na 2- vippavasami na 2- apemi na 2- apagacchami na 2- vina homiti naham tamha vippavasami. [616] Muhuttamapi brahmanati muhuttampi khanampi layampi vassampi atthampiti muhuttamapi . brahmanati garavena matulam alapati. [617] Gotama bhuripannanati gotama bhuripannana nanapannana pannadhaja pannaketumha pannadhipateyyamha vicayabahula pavicayabahula okkhayanabahula samokkhayanadhamma vibhutaviharimha taccarita tabbahula taggaruka tanninna tappona tappabbhara tadadhimutta tadadhipateyyamhati gotama bhuripannana. [618] Gotama bhurimedhasati bhuri vuccati pathavi . bhagava imaya pathavisamaya vipulaya vitthataya pannaya samannagato . Medha vuccati panna ya panna pajanana .pe. amoho dhammavicayo sammaditthi . bhagava imaya medhaya pannaya upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato tasma buddho bhurimedhasoti gotama bhurimedhasa. Tenaha pingiyatthero naham tamha vippavasami muhuttamapi brahmana gotama bhuripannana gotama bhurimedhasati. [619] Yo me dhammamadesesi sanditthikamakalikam @Footnote: 1 Ma. naham. 2 Ma. nasaddo natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page300.

Tanhakkhayamanitikam yassa natthi upama kvaci. [620] Yo me dhammamadesesiti yoti yo so bhagava sayambhu anacariyako pubbe ananussutesu dhammesu samam saccani abhisambujjhi tattha ca sabbannutam patto balesu ca vasibhavam . Dhammamadesesiti dhammanti adikalyanam majjhekalyanam pariyosanakalyanam sattham sabyanjanam kevalaparipunnam parisuddham brahmacariyam cattaro satipatthane cattaro sammappadhane cattaro iddhipade pancindriyani panca balani satta bojjhange ariyam atthangikam maggam nibbananca nibbanagamininca patipadam acikkhi desesi pannapesi patthapesi vivari vibhaji uttanimakasi pakasesiti yo me dhammamadesesi. [621] Sanditthikamakalikanti sanditthikam akalikam ehipassikam opanayikam paccattam veditabbam vinnuhiti evam sanditthikamakalikam . Athava yo dittheva dhamme ariyam atthangikam maggam bhaveti tassa maggassa anantara samanantara adhigacchateva phalam vindati patilabhatiti evampi sanditthikamakalikam . yatha manussa kalikam dhanam datva anantara na labhanti kalam agamenti nevayam dhammo . yo dittheva dhamme ariyam atthangikam maggam bhaveti tassa maggassa anantara samanantara adhigacchateva phalam vindati patilabhati na parattha na paraloke evam akalikanti sanditthikamakalikam.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page301.

[622] Tanhakkhayamanitikanti tanhati rupatanha saddatanha gandhatanha rasatanha photthabbatanha dhammatanha . tanhakkhayanti tanhakkhayam ragakkhayam dosakkhayam mohakkhayam gatikkhayam upapattikkhayam patisandhikkhayam bhavakkhayam samsarakkhayam vattakkhayam . anitikanti iti vuccanti kilesa ca khandha ca abhisankhara ca . itippahanam itivupasamo itipatinissaggo itipatippassaddhi amatam nibbananti tanhakkhayamanitikam. [623] Yassa natthi upama kvaciti yassati nibbanassa . Natthi upamati upama natthi upanidha natthi sadisam natthi patibhago natthi na samvijjati nupalabbhatiti natthi upama . kavaciti kvaci kimhici katthaci ajjhattam va bahiddha va ajjhattabahiddha vati yassa natthi upama kvaci. Tenaha pingiyatthero yo me dhammamadesesi sanditthikamakalikam tanhakkhayamanitikam yassa natthi upama kvaciti. [624] Passami nam manasa cakkhunava rattindivam brahmana appamatto namassamano vivasami 1- rattim teneva mannami avippavasam. [625] Passami nam manasa cakkhunavati yatha cakkhuma puriso alokeyya 2- rupagatani passeyya dakkheyya olokeyya @Footnote: 1 Si. namassamanova vasemi. Ma. vivasemi. evamuparipi. 2 Ma. aloke.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page302.

Nijjhapeyya upaparikkheyya evamevaham buddham bhagavantam manasa passami dakkhami olokemi nijjhapayami upaparikkhamiti passami nam manasa cakkhunava. [626] Rattindivam brahmana appamattoti rattinca diva ca [1]- manasa bhavento appamattoti rattindivam brahmana appamatto. [627] Namassamano vivasami rattinti namassamanoti kayena va namassamano vacaya va namassamano cittena va namassamano anvatthapatipattiya va namassamano dhammanudhammapatipattiya va namassamano sakkaramano garukaramano manayamano pujayamano rattindivam vasami 2- vitinamemiti namassamano vivasami rattim. [628] Teneva mannami avippavasanti taya buddhanussatiya bhavento avippavasoti tam mannami avippavutthoti tam mannami janami evam janami evam ajanami evam vijanami evam pativijanamiti [3]- teneva mannami avippavasam. Tenaha pingiyatthero passami nam manasa cakkhunava rattindivam brahmana appamatto namassamano vivasami rattim teneva mannami avippavasanti. [629] Saddha ca piti ca mano sati ca @Footnote: 1 Ma. buddhanussatim. 2 Ma. vivasemi atinamemi atikkamemiti. 3 Ma. evam @pativijjhamiti. evamidisesu thanesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page303.

Namentime 1- gotamasasanamha yam yam disam vajjati 2- bhuripanno sa tena teneva natohamasmi. [630] Saddha ca piti ca mano sati cati saddhati ya ca bhagavantam arabbha saddha saddahana okappana abhippasado saddha saddhindriyam saddhabalam . pititi ya ca bhagavantam arabbha piti pamujjam 3- modana pamodana vitti odagyam attamanata atippasadanata cittassa . manoti yanca bhagavantam arabbha cittam mano manasam hadayam pandaram mano manayatanam manindriyam vinnanam vinnanakkhandho tajja manovinnanadhatu . satiti ya ca bhagavantam arabbha sati anussati .pe. Sammasatiti saddha ca piti ca mano sati ca. [631] Namentime gotamasasanamhati ime cattaro dhamma gotamasasana buddhasasana jinasasana tathagatasasana arahantasasana namenti nagacchanti 4- na vijahanti na vinasentiti namentime gotamasasanamha. [632] Yam yam disam vajjati bhuripannoti yam yam disanti puratthimam va disam pacchimam va disam dakkhinam va disam uttaram va disam vajati gacchati kamati atikkamati . bhuripannoti bhuripanno mahapanno tikkhapanno puthupanno hasapanno javanapanno @Footnote: 1 Ma. napentime. evamuparipi. 2 Ma. vajati. evamuparipi. 3 Ma. sabbattha @pamojjam. 4 Ma. na gacchanti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page304.

Nibbedhikapannoti [1]- yam yam disam vajjati bhuripanno. [633] Sa tena teneva natohamasmiti so yena buddho tena teneva nato tanninno tappono tappabbharo tadadhimutto tadadhipateyyoti sa tena teneva natohamasmi . tenaha pingiyatthero saddha ca piti ca mano sati ca namentime gotamasasanamha yam yam disam vajjati bhuripanno sa tena teneva natohamasmiti. [634] Jinnassa me dubbalathamakassa teneva kayo na paleti tattha sankappayantaya vajami niccam mano hi me brahmana tena yutto. [635] Jinnassa me dubbalathamakassati jinnassati 2- jinnassa vuddhassa mahallakassa addhagatassa vayoanuppattassati jinnassa 2- . dubbalathamakassati dubbalathamakassa appathamakassa parittathamakassati jinnassa me dubbalathamakassa. [636] Teneva kayo na paleti tatthati kayo yena buddho tena na paleti na vajati na gacchati nabhikkamatiti 3- teneva kayo na paleti tattha. @Footnote: 1 Ma. bhuri vuccati pathavi. bhagava taya pathavisamaya pannaya vipulaya vitthataya @samannagatoti. 2 Ma. idam pathadvayam natthi. 3 Ma. natikkamatiti. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page305.

[637] Sankappayantaya vajami niccanti sankappagamanena vitakkagamanena nanagamanena pannagamanena buddhigamanena vajami gacchami abhikkamamiti sankappayantaya vajami niccam. [638] Mano hi me brahmana tena yuttoti manoti yam cittam mano manasam hadayam pandaram mano manayatanam manindriyam vinnanam vinnanakkhandho tajja manovinnanadhatu . brahmana tena yuttoti mano mama 1- yena buddho tena yutto [2]- samyuttoti mano hi me brahmana tena yutto. Tenaha pingiyatthero jinnassa me dubbalathamakassa teneva kayo na paleti tattha sankappayantaya vajami niccam mano hi me brahmana tena yuttoti. [639] Panke sayano pariphandamano dipa dipam upallavim athaddasasim sambuddham oghatinnamanasavam. [640] Panke sayano pariphandamanoti panke sayanoti kamapanke kamakaddame kamakilese kamabalise kamaparilahe kamapalibodhe semano avasemano 3- parisemanoti panke sayano. Pariphandamanoti tanhaphandanaya phandamano ditthiphandanaya @Footnote: 1 ayam patho natthi. 2 Ma. payutto. 3 Ma. sayamano vasamano avasamano @parivasamanoti.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page306.

Phandamano kilesaphandanaya phandamano payogaphandanaya phandamano vipakaphandanaya phandamano duccaritaphandanaya 1- phandamano ratto ragena phandamano duttho dosena phandamano mulho mohena phandamano vinibandho manena phandamano paramattho ditthiya phandamano vikkhepagato uddhaccena phandamano anitthangato vicikicchaya phandamano thamagato anusayehi phandamano labhena phandamano alabhena phandamano yasena phandamano ayasena phandamano nindaya phandamano pasamsaya phandamano sukhena phandamano dukkhena phandamano jatiya phandamano jaraya phandamano byadhina phandamano maranena phandamano sokaparidevadukkhadomanassupayasehi {640.1} phandamano nerayikena dukkhena phandamano tiracchanayonikena dukkhena phandamano pittivisayikena dukkhena phandamano manusakena 2- dukkhena gabbhokkantimulakena dukkhena gabbhatthitimulakena dukkhena gabbhavutthanamulakena dukkhena jatassupanibandhakena dukkhena jatassa paradheyyakena dukkhena attupakkamena dukkhena parupakkamena dukkhena dukkhadukkhena sankharadukkhena viparinamadukkhena cakkhurogena dukkhena sotarogena dukkhena ghanarogena dukkhena jivharogena dukkhena kayarogena dukkhena sisarogena dukkhena kannarogena dukkhena mukharogena dukkhena dantarogena dukkhena kasena sasena pinasena dahena jarena kucchirogena mucchaya pakkhandikaya sulaya visucikaya kutthena gandena kilasena sosena @Footnote: 1 Ma. manoduccaritaphandanaya. 2 Ma. manusikena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page307.

Apamarena dadduya kanduya kacchuya rakhasaya vitacchikaya lohitena pittena madhumehena amsaya pilakaya bhagandalaya 1- pittasamutthanehi abadhehi semhasamutthanehi abadhehi vatasamutthanehi abadhehi sannipatikehi abadhehi utuparinamajehi abadhehi visamapariharajehi abadhehi opakkamikehi abadhehi kammavipakajehi abadhehi sitena unhena jighacchaya pipasaya uccarena passavena damsamakasavatatapasirimsapasamphassehi matumaranena dukkhena pitumaranena dukkhena bhatumaranena 2- dukkhena bhaginimaranena dukkhena 2- puttamaranena dukkhena dhitumaranena dukkhena natibyasanena dukkhena bhogabyasanena dukkhena rogabyasanena dukkhena silabyasanena dukkhena ditthibyasanena dukkhena phandamano pariphandamano pavedhamano sampavedhamanoti panke sayano pariphandamano. [641] Dipa dipam upallavinti sattharato sattharam dhammakkhanato dhammakkhanam ganato ganam ditthiya ditthim patipadato 3- patipadam maggato maggam [4]- upallavim samupallavinti dipa dipam upallavim. [642] Athaddasasim sambuddhanti athati padasandhi .pe. Padanupubbakametam athati . addasasinti addasam addakkhim apassim pativijjhim . sambuddhanti yo so bhagava .pe. sacchika pannatti yadidam buddhoti athaddasasim sambuddham. [643] Oghatinnanti bhagava kamogham tinno bhavogham tinno @Footnote: 1 Ma. bhagandalena. 2 Ma. ime patha natthi. 3 Ma. patipadaya. 4 Ma. pallavim.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page308.

Ditthogham tinno avijjogham tinno [1]- uttinno nittinno atikkanto samatikkanto vitivatto so vutthavaso cinnacarano .pe. Jatijaramaranasamsaro natthi tassa punabbhavoti oghatinnam . Anasavanti cattaro asava kamasavo bhavasavo ditthavaso avijjasavo . te asava buddhassa bhagavato pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavangata ayatim anuppadadhamma tasma buddho anasavoti oghatinnamanasavam. Tenaha pingiyatthero panke sayano pariphandamano dipa dipam upallavim athaddasasim sambuddham oghatinnamanasavanti. [644] Yatha ahu vakkali muttasaddho bhadravudho alavigotamo ca evameva tvampi pamuncassu saddham gamissasi (tvam) pingiya maccudheyyassa param. [645] Yatha ahu vakkali muttasaddho bhadravudho alavigotamo cati yatha vakkali muttasaddho 2- saddhagaruko saddhapubbangamo saddhadhimutto saddhadhipateyyo arahattappatto yatha bhadravudho [3]- muttasaddho 4- saddhagaruko saddhapubbangamo saddhadhimutto saddhadhipateyyo arahattappatto yatha alavigotamo [3]- muttasaddho 4- @Footnote: 1 Ma. sabbasamsarapatham tinno. 2 Ma. vakkalitthero saddho. 3 Ma. thero. @4 Ma. saddho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page309.

Saddhagaruko saddhapubbangamo saddhadhimutto saddhadhipateyyo arahattappattoti yatha ahu vakkali muttasaddho bhadravudho alavigotamo ca. [646] Evameva tvampi pamuncassu saddhanti evameva tvam saddham muncassu pamuncassu sampamuncassu adhimuncassu okappehi sabbe sankhara aniccati .pe. yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti saddham muncassu pamuncassu sampamuncassu adhimuncassu okappehiti evameva tvampi pamuncassu saddham. [647] Gamissasi (tvam) pingiya maccudheyyassa paranti maccudheyya 1- vuccanti kilesa ca khandha ca abhisankhara ca. Maccudheyyassa param vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam . gamissasi (tvam) pingiya maccudheyyassa paranti tvam param gamissasi [2]- adhigamissasi [2]- phusissasi [2]- sacchikarissasiti gamissasi (tvam) pingiya maccudheyyassa param. Tenaha bhagava yatha ahu vakkali muttasaddho bhadravudho alavigotamo ca evameva tvampi pamuncassu saddham gamissasi (tvam) pingiya maccudheyyassa paranti. [648] Esa bhiyyo pasidami sutvana munino vaco @Footnote: 1 Ma. maccudheyyam. 2 Ma. param.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page310.

Vivatacchado sambuddho akhilo patibhanava 1-. [649] Esa bhiyyo pasidamiti esa bhiyyo pasidami [2]- saddahami [2]- adhimuccami [2]- okappemi sabbe sankhara aniccati .pe. yankinci samudayadhammam sabbantam nirodhadhammanti bhiyyo pasidami saddahami adhimuccami okappemiti esa bhiyyo pasidami. [650] Sutvana munino vacoti muniti monam vuccati nanam ya panna pajanana .pe. sangajalamaticca so muni . sutvana munino vacoti tuyham vacanam byapatham desanam anusandhim sutva sunitva uggahetva upadharayitva upalakkhayitvati sutvana munino vaco. [651] Vivatacchado sambuddhoti chadananti panca chadanani tanhachadanam ditthichadanam kilesachadanam duccaritachadanam avijjachadanam . Tani chadanani buddhassa bhagavato vivatani viddhamsitani samugghatitani pahinani samucchinnani vupasantani patippassaddhani abhabbuppattikani nanaggina daddhani tasma buddho vivatacchado . buddhoti yo so bhagava .pe. Sacchika pannatti yadidam buddhoti vivatacchado sambuddho. [652] Akhilo patibhanavati akhiloti rago khilo doso khilo moho khilo kodho khilo upanaho khilo .pe. Sabbakusalabhisankhara khila. Te khila buddhassa bhagavato pahina ucchinnamula talavatthukata anabhavangata ayatim anuppadadhamma @Footnote: 1 Ma. patibhanava. evamuparipi. 2 Ma. bhiyyo bhiyyo. evamidisesu thanesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page311.

Tasma buddho akhilo . patibhanavati tayo patibhanavanto pariyattipatibhanava ca paripucchapatibhanava ca adhigamapatibhanava ca. {652.1} Katamo pariyattipatibhanava . idhekaccassa buddhavacanam pariyaputam 1- hoti suttam geyyam veyyakaranam gatha udanam itivuttakam jatakam abbhutadhammam vedallam tassa pariyattim nissaya patibhati ayam pariyattipatibhanava. {652.2} Katamo paripucchapatibhanava. Idhekacco paripucchita hoti atthe ca naye ca lakkhane ca karane ca thanathane ca tassa paripuccham nissaya patibhati ayam paripucchapatibhanava. {652.3} Katamo adhigamapatibhanava . idhekaccassa adhigata honti cattaro satipatthana cattaro sammappadhana cattaro iddhipada pancindriyani panca balani satta bojjhanga ariyo atthangiko maggo cattaro ariyamagga cattari samannaphalani catasso patisambhidayo cha abhinnayo tassa attho nato dhammo nato nirutti nata atthe nate attho patibhati dhamme nate dhammo patibhati niruttiya nataya nirutti patibhati imesu tisu nanam patibhanapatisambhida . bhagava imaya patisambhidaya upeto samupeto upagato samupagato upapanno samupapanno samannagato tasma buddho patibhanava . yassa pariyatti natthi paripuccha natthi adhigamo natthi kim tassa patibhayissatiti akhilo @Footnote: 1 Ma. pariyaputam. evamuparipi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page312.

Patibhanava. Tenaha pingiyatthero esa bhiyyo pasidami sutvana munino vaco vivatacchado sambuddho akhilo patibhanavati. [653] Adhideve abhinnaya sabbam vedi parovaram 1- panhanantakaro sattha kankhinam patijanatam. [654] Adhideve abhinnayati devati tayo deva sammatideva ca upapattideva ca visuddhideva ca. {654.1} Katame sammatideva. [2]- Rajano ca rajakumara ca deviyo ca ime sammatideva vuccanti. {654.2} Katame upapattideva . [3]- Catummaharajika deva tavatimsa deva .pe. brahmakayika deva ye ca deva tatrupari 4- ime upapattideva vuccanti. {654.3} Katame visuddhideva . [5]- tathagatasavaka arahanto khinasava ye ca paccekasambuddha ime visuddhideva vuccanti. {654.4} Bhagava sammatideve adhidevati abhinnaya upapattideve adhidevati abhinnaya visuddhideve adhidevati abhinnaya janitva tulayitva tirayitva vibhavayitva vibhutam katvati adhideve abhinnaya. [655] Sabbam vedi parovaranti bhagava attano ca paresanca adhidevakare dhamme vedi annasi aphusi pativijjhi . katame @Footnote: 1 Ma. paroparam. evamuparipi. 2 Ma. sammutideva vuccanti. 3 Ma. upapattideva @vuccanti. 4 Ma. taduttari. 5 Ma. visuddhideva vuccanti tathagata.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page313.

Attano adhidevakara dhamma . sammapatipada anulomapatipada apaccanikapatipada dhammanudhammapatipada silesu paripurikarita indriyesu guttadvarata bhojane mattannuta jagariyanuyogo satisampajannam cattaro satipatthana .pe. ariyo atthangiko maggo ime vuccanti attano adhidevakara dhamma . katame paresam adhidevakara dhamma . sammapatipada .pe. ariyo atthangiko maggo ime vuccanti paresam adhidevakara dhamma . evam bhagava attano ca paresanca adhidevakare dhamme vedi annasi aphusi pativijjhiti sabbam vedi parovaram. [656] Panhanantakaro satthati bhagava parayanikapanhanam antakaro pariyantakaro paricchedakaro parivatumakaro parisapanhanam 1- antakaro pariyantakaro paricchedakaro parivatumakaro pingiyapanhanam 2- antakaro pariyantakaro paricchedakaro parivatumakaro 2- sakkapanhanam amanussapanhanam 3- bhikkhupanhanam bhikkhunipanhanam upasakapanhanam upasikapanhanam rajapanhanam khattiyapanhanam brahmanapanhanam vessapanhanam suddapanhanam [4]- brahmapanhanam antakaro pariyantakaro paricchedakaro parivatumakaroti panhanantakaro . satthati bhagava satthavaho . yatha satthavaho satthe kantaram tareti corakantaram tareti valakantaram tareti dubbhikkhakantaram tareti nirudakakantaram tareti uttareti nittareti 5- [6]- @Footnote: 1 Ma. sabhiyapanhanam. 2 Ma. ime patha natthi. 3 Ma. suyamapanhanam. @4 Ma. devapanhanam. 5 Ma. sabbattha nitthareti. 6 Ma. patareti. evamidisesu @thanesu.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page314.

Khemantabhumim sampapeti evameva bhagava satthavaho satte kantaram tareti jatijarabyadhimaranasokaparidevadukkhadomanassupayasakantaram tareti ragakantaram tareti dosamohamanaditthikilesaduccaritakantaram tareti ragagahanam tareti dosagahanam tareti mohagahanam tareti ditthikilesaduccaritagahanam tareti uttareti nittareti khemantabhumim amatam nibbanam sampapetiti evam bhagava satthavaho . athava bhagava neta vineta anuneta sannapeta 1- nijjhapeta pekkhata pasadetati evampi bhagava satthavaho . athava bhagava anuppannassa maggassa uppadeta asanjatassa maggassa sanjaneta anakkhatassa maggassa akkhata maggannu maggavidu maggakovido magganuga ca pana etarahi savaka viharanti paccha samannagatati evampi bhagava satthavahoti panhanantakaro sattha. [657] Kankhinam patijanatanti sakankha agantva nikkankha sampajjanti salekha 2- agantva nillekha sampajjanti sadvelhaka agantva nidvelhaka sampajjanti savecikiccha agantva nibbecikiccha 3- sampajjanti saraga agantva vitaraga sampajjanti sadosa agantva vitadosa sampajjanti samoha agantva vitamoha sampajjanti sakilesa agantva nikkilesa sampajjantiti kankhinam patijanatam. Tenaha pingiyatthero @Footnote: 1 Ma. pannapeta. 2 Ma. sallekha. 3 Ma. nibbicikiccha.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page315.

Adhideve abhinnaya sabbam vedi parovaram panhanantakaro sattha kankhinam patijanatanti. [658] Asamhiram 1- asankuppam yassa natthi upama kvaci addha gamissami na mettha kankha evam mam dharehi adhimuttacittam. [659] Asamhiram asankuppanti asamhiram vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam . asamhiranti ragena dosena mohena kodhena upanahena makkhena palasena issaya macchariyena mayaya satheyyena thambhena sarambhena manena atimanena madena pamadena sabbakilesehi sabbaduccaritehi sabbaparilahehi [2]- sabbasantapehi sabbakusalabhisankharehi asamhariyam [3]- niccam dhuvam sassatam aviparinamadhammanti asamhiram . asankuppanti asankuppam vuccati amatam nibbanam yo so sabbasankharasamatho sabbupadhipatinissaggo tanhakkhayo virago nirodho nibbanam . yassa 4- uppado pannayati vayo natthi [5]- tassa annadatthu 6- pannayati nibbanam niccam dhuvam sassatam aviparinamadhammanti asamhiram asankuppam. [660] Yassa natthi upama kvaciti yassati nibbanassa . Natthi upamati upama natthi upanidha natthi sadisam natthi patibhago natthi na samvijjati nupalabbhatiti natthi upama 7- . kvaciti kvaci @Footnote: 1 Ma. asamhiram. evamuparipi. 2 Ma. sabbasavehi sabbadarathehi. 3 Ma. nibbanam. @4 Ma. nibbanassa .... 5 Ma. na. 6 Ma. annathattam. 7 Ma. ime dve @patha natthi.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page316.

Kimhici katthaci ajjhattam va bahiddha va ajjhattabahiddha vati yassa natthi upama kvaci. [661] Addha gamissami na mettha kankhati [1]- addha 2- gamissamiti addha 2- gamissami adhigamissami phusayissami sacchikarissamiti addha gamissami . na mettha kankhati ettha 3- nibbane kankha natthi vicikiccha natthi dvelhakam natthi samsayo natthi na samvijjati nupalabbhati pahino samucchinano vupasanto patippassaddho abhabbuppattiko nanaggina daddhoti addha gamissami na mettha kankha. [662] Evam mam dharehi adhimuttacittanti evam mam dharehiti evam mam upalakkhehi . adhimuttacittanti nibbananinnam nibbanaponam nibbanapabbharam nibbanadhimuttanti evam mam dharehi adhimuttacittam 4-. Tenaha pingiyatthero asamhiram asankuppam yassa natthi upama kvaci addha gamissami na mettha kankha evam mam dharehi adhimuttacittanti. [5]- Parayanavaggo nitthito 6-. ---------- @Footnote: 1 Ma. addhati ekamsavacanam nissamsayavacanam nikkankhavacanam advejjhavacanam advelhakavacanam @niyogavacanam avipannakavacanam aviraddhavacanam avatthapanavacanametam addhati. 2 Ma. ayam @patho natthi. 3 Ma. etthati. 4 Ma. adhimuttacittanti. 5 Ma. @parayananugitigathaniddeso attharasamo. 6 Ma. samatto.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 30 page 268-316. https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=30&A=5552&modeTY=2&pagebreak=1              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=30&A=5552&modeTY=2&pagebreak=1              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=30&item=532&items=131              Compare with The MCU Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=30&siri=36              Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=30&i=532              The Pali Atthakatha in Thai :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=46&A=2090              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=46&A=2090              Contents of The Tipitaka Volume 30 https://84000.org/tipitaka/read/?index_30 https://84000.org/tipitaka/english/?index_30

First LinkPrevious Linkไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าNext LinkLast Link chage to ROMAN letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]